Gem

Vikipedi, özgür ansiklopedi
07.33, 9 Ekim 2020 tarihinde Khutuck Bot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 23652881 numaralı sürüm (Bot: Kaynak ve içerik düzenleme (hata bildir))
Avrupa usulü bir gem

Gem veya oyan, bir binek hayvanını yönlendirmek için ağzının içine takılan metal veya sentetik parça.[1] Üst ve alt dişlerin arasındaki boşluğa yerleştirilir. Gemin sağ ve soluna dizginler iliştirilir. Amaca göre çok farklı gem türleri bulunur.

Aslen azılı atları eğitmek için kullanılan ve hayvanın diline baskı yaparak acı veren özel bir gem türü olan kantarma[2] da özellikle halk ağzında sıklıkla gem sözcüğü ile eşanlamlı olarak kullanılır.[2] Bazı yörelerde ise gemi ağızda tutmaya yarayan parçaya kantarma denir.[3]

Etimoloji

Gem sözcüğü Türkçeye Yunanca "kemos" (tasma) sözcüğünden geçmiştir.[4] Eski Yunancada köpeklerin ısırmasını engellemek için ağızlarına takılan tasma veya sepete de "kemos" denirdi.[4]

Kantarma sözcüğü ise Moğolca "kantarga"dan geçmiştir.[3] Moğolcada "kantar-" fiili "atın dizginlerini sıkıca çekmek, dizginlemek" anlamına gelir.[3]

Kullanımı

Türleri

Resim galerisi

Kaynakça

  1. ^ "gem." 19 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TDK. Erişim: 19 Ocak 2015
  2. ^ a b "kantarma." 19 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. TDK.
  3. ^ a b c "kantarma." 19 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan Sözlük
  4. ^ a b "gem." 11 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan Sözlük