Anayasa mahkemesi

Anayasa mahkemesi birincil olarak anayasal hukukla uğraşan yüksek mahkemedir. Temel yetkisi, işleme sokulması düşünülen veya işleme sokulan yasaların, veya bazı temel yasama uygulamalarının ilgili ülkenin anayasasıyla bağdaşıp bağdaşmadığının tespitidir. Bazı ülkelerde bu şekilde adlandırılmayan; fakat yine aynı görevi yürüten çeşitli mahkemeler de mevcuttur.

Anayasa Mahkemeleri asıl görev olarak yasaların, Anayasaya uygunluğunu denetler. Anayasa Mahkemeleri genel olarak üç tür denetim yaparlar.

1. Şekil: Dilbilim, imlâ, noktalama, yazım kuralları…
2. Usul: Yasalaştırma süreci, toplantı ve karar yeter sayılarına doğru uyulup uyulmadığı vs…
3. Esas: İçerik ve amaç, maddenin özü…

Kimi durumlarda Şekil ve Usul aynı başlık altında değerlendirilir. Örneğin Türkiye'de Anayasa Mahkemesinin yapabileceği denetim Usul Denetimi ve Esas denetimi olarak öngörülmüştür.

Anayasa mahkemesi bulunan ülkeler

• Arnavutluk
• Angola
• Ermenistan
• Avusturya
• Azerbaycan
• Başkurdistan (Rusya federasyonu)
• Belarus
• Belçika
• Bosna Hersek
• Bulgaristan
• Birmanya
• Şili
• Kolombiya
• Demokratik Kongo Cumhuriyeti
• Hırvatistan
• Çek Cumhuriyeti
• Ekvador
• Mısır
• Fransa
• Gürcistan
• Almanya
• Yunanistan
• Macaristan
• Endonezya
• İran
• İtalya
• Ürdün
• Kosova
• Kırgızistan
• Letonya
• Litvanya
• Moldova
• Moğolistan
• Peru
• Polonya
• Portekiz
• Romanya
• Rusya
• Sırbistan
• Slovakya
• Slovenya
• Güney Afrika
• Güney Kore
• İspanya
• Çin Cumhuriyeti (Tayvan)
• Tayland
• Türkiye
• Uganda
• Ukrayna

Kaynakça

• Anayasa Hukuku, Erdoğan Teziç, Beta Yayıncılık, ISBN 6053779582
• "Dünya Ülkeleri Anayasa Mahkemeleri". 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2015. 
• Gözler, Kemal, Anayasa Hukukuna Giriş,. ISBN 978-605-5187-65-1.