İki keman için re minör konçerto (Bach)
'İki keman, yaylı çalgılar ve sürekli bas için BWV 1043 eser sayılı re minör konçerto, Johann Sebastian Bach'ın 1720-1732 yılları arasında Köthen'de yazdığı sanılan çalgısal bir eseridir. Kısaca 'İkili Konçerto olarak da bilinmektedir.
Eser Hızlı - Ağır - Hızlı şeklinde üç bölümden oluşu;
- Vivace
- Largo ma non tanto
- Allegro
İki kemanın solo çalgı olarak öne çıktığı re minör ikili konçerto, Bach’ın es sık seslendirilen yapıtlarından biridir. Leipzig yıllarında besteci tarafından bir ton aşağı (do minöre) aktarılıp iki klavsen için yeniden düzenlemiştir. Bu eserde solo partiler eşit önemdedir ve zengin bir kontrapuntal orkestra dokusu ile örülüdür. Vivace başlıklı birinci bölümün girişinde orkestra, ana konuyu (ritornello) bir füg niteliğinde sergiler. Orkestranın solistlere bıraktığı üç ayrı solo bölümde iki keman birbirini taklit ederek müzik yaparlar, diğer solo bölümlerde de kimi zaman birinci kimi zaman ikinci solo kemanın ön plana çıktığı görülür. Güçlü ana konu en son dört ölçülük kısa özetiyle bölümü tamamlar.
Largo ma non tanto başlıklı ikinci bölüm, ilgili Majör tonda (Fa Majör), siciliano benzeri huzur dolu pastoral havası, iki dış bölüme karşıtlık oluşturur. Üç bölmeli bir yapı sergiler. On beş ölçüden oluşan A bölmesi en sonda beş ölçülük özeti ile yinelenirken, aradaki B bölmesi yirmi beş ölçü uzunluğunda tutulmuştur. Bu bölüm baştan sona bas çalgıların taşıdığı ve sürekli yinelenen bir motif üzerine önce ikinci, sonra dominant tonda (Do Majör) birinci solo kemanın girişi ile başlar.
Son bölüm sonat allegrosuna da benzerlik göstermektedir. Tekrarlanan müzik (ritornello) başta yirmi bir ölçüden oluşurken aradaki ikinci ve üçüncü tekrarlanışında on iki ölçü, üçüncü tekrarlanışında on ölçü ve son kez tekrarlanışında otuz iki ölçü gibi farklı uzunluktadır.
Aradaki dört kesim ise ana temadan yola çıkarak iki farklı konu içermektedir. Sonuncusunda ilk solo kesimin sol minör tondan duyulması ise bir sonat allegrosundaki yeniden serime benzetilebilir, bu ara kesimin sonunda ton tekrar ana ton olan re minöre döner ve (ritornello) bölümü kararlı bir şekilde bitirir.
Yeniden düzenlemesi
İki Klavsen için BWV 1062 eser sayılı do minör konçerto, BWV 1043 eser sayılı re minör iki keman konçertosunun sonradan Leipzig yıllarında G. Ph. Telemann derneği konserleri için J. S. Bach tarafından yapılmış bir yeniden düzenlemesidir.
Dış bağlantılar
- İki Keman, Yaylı çalgılar ve Sürekli Bas için Konçerto BWV 1043: Eserin International Music Score Library Project (IMSLP) adresindeki notaları.