Pirinç boğa

Pirinç boğa (solda) eski bir gravürde yer alan tasviri

Pirinç boğa, Sicilya boğası veya bronz boğa Antik Yunanistan'da icat edilen bir tür işkence aleti.

Pirinç dökümcüsü Atinalı Perillos, Agrigentum Tiran'ı Phalaris için yeni bir suçlu öldürme yöntemi icadı olarak, tamamen pirinçten içi boş ve bir tarafında kapı bulunan bir boğa yaptı. Kurban boğanın içine kapatılıyor ve sonra boğa altına yerleştirilen ateşle metalin rengi sıcaktan kırmızıya dönene kadar ısıtılıyor, böylece kurbanın içeride yavaşça kızararak ölmesi sağlanıyordu. Boğanın başı, karmaşık bir sistemle tüp ve tapalarla yapılmıştı ve böylece mahkûmların çığlıkları kızmış bir boğa böğürmesine dönüştürülebiliyordu. Söylendiğine göre boğa tekrar açıldığında, kurbanın kavrulmuş kemikleri mücevher gibi parlıyordu ve bunlardan kolye yapılıyordu.

Pirinç boğayı beğenerek sipariş vermiş olan Phalaris, boğanın boynuzundaki ses sisteminin bizzat Perillos'un kendisi tarafından test edilmesini ister. Perillos içeri girince hemen kapıyı kapatır ve ateşi yakarak bu icadın ses sisteminin çalışıp çalışmadığını Perillos'un çığlıklarından öğrenmeye çalışır.

Perillos'un ölmesine ramak kala, Phalaris kapıyı açarak onu dışarı çıkarır. Boğadan çıktığında, Perillos icadı için bir ödül alacağını düşünürken, bunun yerine Phalaris tarafından bir uçurumdan atılarak öldürülür. Söylendiğine göre Phalaris, Telemachus tarafından tacı elinden alındığında, kendi siparişi olan bu pirinç boğanın içinde öldürülmüştür.

Roma kayıtlarına göre Pirinç boğa bir işkence aleti olarak Hristiyanları öldürmek için de kullanılmıştır. Hristiyan efsaneleri, Eustace'in karısı ve çocuklarıyla beraber İmparator Hadrianus, Bergama Piskopos'u olan Küçük Asya'nın ilk Hristiyan şehidi Antipas'ın ise 92 yılı civarında Roma İmparatoru Domitian tarafından pirinç bir boğada kızartılarak öldürüldüğünden bahseder.

Bir diğer Hristiyan azizi olan Tarsuslu Pelagia, söylendiğine göre 287 yılında Roma İmparatoru Diocletianus tarafından pirinç boğada kızartılmıştır.

Herodot'a göre, pirinç bir boğanın içerisinde kızartılmak Antik Yunan da işkencenin en bilinen yöntemiydi. Genel tanımlamalara dayanarak, genellikle ölümcül olduğundan, bu işkenceden ziyade bir idam yöntemiydi ve sorgulama için çok fazla kullanılmıyordu.

Söylenenlere göre, pirinç boğanın nasıl yapıldığının ve kullanıldığının detaylı açıklamasını ilk defa MÖ 2. yüzyılda satirist (hiciv yazarı) Lucian vermiştir.

Dış bağlantılar

• The Bull of Phalaris (İngilizce)
• PHALARIS (İngilizce)