Beşkilise
Beş Kilise veya Khıdskonk (Ermenice: Խծկոնք Xc'konk'), Ani'nin yaklaşık 25 km güneybatısında, eski adıyla Tekor olarak bilinen Digor ilçe merkezine yakın vadinin içinde üç kaya çıkıntısı üzerine kuruluymuş. 6. yüzyılda Pakraduniler tarafından kuruldu fakat 1915 Ermeni kırımı'ndan sonra boş duruyor ve 2002'ye kadar cemaatsiz kalan tarihî Ermeni kilise Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından patlayıcılarla havaya uçurulmuş.
Manastırın toplamda, hepsi kubbeli ve özenle kesme taştan yapılmış beş kilisesi varmış. Bunlar: Aziz Karapet, Meryem Ana (Surp Asdvadzdzin), Aziz Stefanos, Aziz Krikor ve Aziz Sarkis Kiliseleri imiş. Günümüzde sadece Aziz Sarkis Kilisesi kalmıştır.
Kiliselerin, manastırın kuruluşuna veyahut kiliselerin inşasına ilişkin tarih ve şeraite ışık tutacak yazıtları yoktur. Manastır, 13.yüzyıl Moğol istilasından sonra terk edilmiştir.
1878'de, Kars bölgesinin Rus yönetimine geçmesiyle Beşkilise, Ermeni Kilisesi'ne devredilmiştir. Binalar onarılmış, manastır yeniden ibadete açılmıştır. Keşiş ve hacılar için konaklama imkânı düzenlenmiştir. Bunlar, en büyük çıkıntının kenarına, aşağıdaki vadinin içindeki nehrin yanına ve de Aziz Sarkis Kilisesi'nin kuzeybatısına inşa edilmiştir.
Aziz Sarkis, 1989 depremiyle ağır hasar geçirmiştir. Binanın beton çekirdeği parçalanmıştır ve kilise şimdi büsbütün yıkılmak üzeredir. Bu sayfalardaki fotoğrafların çoğu, 1989 öncesinde çekilmiştir.
Kaynakça
- Virtualani. "KHTZKONK (BEŞKİLİSE) MANASTIRI". 25 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2007.