29 Mayıs sayfasının kaynağını görüntüle

{{Tarihte bugün}}
{{Gün|gün=29|ay=5}}
{{MayısTakvimi}}

== Olaylar ==
* [[1453]] - [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı]] [[padişah]]ı [[Fatih Sultan Mehmet]], [[İstanbul]]'u fethederek [[Bizans İmparatorluğu|Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu]]'nu sona erdirdi. Birçok [[tarih]]çi için [[İstanbul'un Fethi]], [[Orta Çağ]]'ın sonudur.
* [[1807]] - [[Kabakçı Mustafa İsyanı|Kabakçı Mustafa ayaklanmasında]], isyancılar [[Şehzade Mustafa]] ve Mahmut'un kendilerine teslimini istedi. Sultan [[III. Selim]] tahttan indirildi, [[IV. Mustafa]] tahta çıktı.
* [[1848]] - [[Wisconsin]], 30. eyalet olarak [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'ye katıldı.
* [[1867]] - [[Avusturya-Macaristan İmparatorluğu]] kuruldu.
<div style="float:right;margin-left:0.5em">
[[Dosya:Zonaro GatesofConst.jpg|100px|İstanbul'un fethi ve Fatih Sultan Mehmet]]
</div>
* [[1913]] - [[Igor Stravinsky]]'nin ''Le Sacre du Printemps'' (''[[Bahar Ayini]]'') adlı balesi ilk kez [[Paris]]'te sahnelendi.
* [[1914]] - [[Kanada]] yolcu gemisi "RMS Empress of Ireland", [[Saint Lawrence Körfezi]]'nde battı, 1024 yolcu boğularak öldü.
* [[1927]] - [[Ankara]]-[[Kayseri]] [[Demiryolu ulaşımı|Demiryolu]], [[İsmet İnönü|İsmet Paşa]] tarafından açıldı.
* [[1936]] - [[Türk bayrağı]] hakkında kanun, [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]]'de kabul edildi.
* [[1937]] - [[Türkiye]] ile [[Fransa]] arasında "Sancak"ın ([[Hatay]]) "Tamamiyet-i Mülkiyesini Tekeffül eden Antlaşma" ile "Türkiye - [[Suriye]] Hududunun Teminine dair Antlaşma" ve "Müşterek Beyanname ve Beyannameye bağlı Protokol" [[Cenevre]]'de imzalandı.
* [[1939]] - [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]] 5. Kurultayı Ankara'da toplandı.
* [[1942]] - [[Adolf Hitler]], Propaganda Bakanı [[Joseph Goebbels]]'in tavsiyesiyle, işgal altındaki [[Paris]]'te yaşayan tüm [[Yahudiler]]in sol göğüslerine sarı bir yıldız takmalarını emretti.
* [[1953]] - [[Yeni Zelandalılar|Yeni Zelandalı]] dağcı [[Edmund Hillary]] ile [[Nepal]]li şerpa [[Tenzing Norgay]], [[Everest Dağı|Everest]]'e çıkan ilk insanlar oldu.
* [[1954]] - [[Bilderberg Toplantıları]]'nın ilki yapıldı.
* [[1958]] - [[Sovyetler Birliği]]'nde [[Sınır Askeri Günü]] kutlanmaya başlandı. Günümüzde [[Rusya]], [[Belarus]], [[Ukrayna]], [[Kırgızistan]], [[Tacikistan]] gibi ülkelerde hâlen kutlanmaktadır.
* [[1963]] - [[Pakistan]]'ın doğusunda çıkan [[kasırga]]da 10 bin kişi öldü.
* [[1968]] - [[1968 Mayıs olayları|Mayıs ayaklanması]] sürüyor. [[Genel Emek Konfederasyonu (Fransa)|Genel Emek Konfederasyonu]]'nun ([[Genel Emek Konfederasyonu (Fransa)|CGT]]) çağrısına uyan yüz binlerce işçi [[Paris]] sokaklarına döküldü.
* [[1971]] - Prof. [[Sadun Aren]], [[Türkiye Öğretmenler Sendikası]] ([[TÖS]]) Genel Başkanı [[Fakir Baykurt]] ve [[Türkiye İşçi Partisi (1961)|Türkiye İşçi Partisi]] (TİP) Genel Başkanı [[Behice Boran]] tutuklandı.
* [[1974]] - [[Deniz Kuvvetleri]]ne ait [[Çandarlı]] harita gemisi, savaş gemileri eşliğinde [[Ege Denizi]]'nde petrol arama araştırması yapmak üzere [[Beykoz]]'dan hareket etti.
* [[1977]] - [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]] Genel Başkanı [[Bülent Ecevit]], [[İzmir (il)|İzmir]] [[Çiğli Havaalanı]]'nda bulunduğu sırada, bir silahtan çıkan mermi, [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]]'li [[Mehmet İsvan]]'ın yaralanmasına yol açtı. Merminin, bir polis memurunun ateş alan gaz tüfeğinden çıktığı açıklandı.
* [[1979]] - [[Rodezya]]'nın ilk siyah Başbakanı [[Abel Muzorewa]] göreve başladı.
* [[1980]] - [[Çorum Olayları]]: [[Milliyetçi Hareket Partisi (1969)|MHP]]'liler, Genel Başkan Yardımcısı [[Gün Sazak]]'ın öldürülmesini [[Çorum]]'da protesto ettiler. Olaylar, 2 Temmuz'da sokağa çıkma yasağı konulmasına rağmen, aralıklarla 6 Temmuz'a kadar sürdü. Genelkurmay Başkanı Orgeneral [[Kenan Evren]], 8 Temmuz'da Çorum'a geldi. Olaylar yatıştıktan sonra kentin değişik yerlerinde 48 ceset bulundu.
* [[1985]] - [[İstanbul Boğazı]]'nda ikinci boğaz köprüsünün ([[Fatih Sultan Mehmet(köprü)|Fatih Sultan Mehmet]]) temeli atıldı.
* [[1985]] - [[Heysel Faciası]]: [[UEFA Şampiyonlar Ligi|Şampiyon Kulüpler Kupası]] finali için [[Liverpool FC|Liverpool]] - [[Juventus FC|Juventus]] maçının yapıldığı [[Belçika]]'nın [[Kral Baudouin Stadyumu|Heysel Stadı]]'nda çıkan olaylarda 39 kişi öldü, 350 kişi de yaralandı.
* [[1988]] - İstanbul Boğazı, [[Fatih Sultan Mehmet Köprüsü]]'nün yapımı tamamlandı.
* [[1990]] - [[Sovyetler Birliği]]'nde, radikal reformcu [[Boris Yeltsin]], [[Rusya Yüksek Sovyeti]] Başkanlığına seçildi.
* [[1993]] - [[Solingen Faciası]]: [[Almanya]]'nın [[Solingen]] şehrinde Türklerin yaşadığı bir evin kundaklanması sonucu 5 kişi öldü, 2 kişi de yaralandı.
* [[2005]] - [[Susurluk davası]] sırasında açığa alınan eski polis memurlarından [[Oğuz Yorulmaz]], [[Bursa]]'da bir barda öldürüldü.
* [[2010]] - [[2010 Eurovision Şarkı Yarışması|55. Eurovision Şarkı Yarışması]] finali [[Norveç]]'in başkenti [[Oslo]]'da yapıldı. Kazanan, 246 puanla [[Lena Meyer-Landrut]]'un ''[[Satellite (Lena Meyer-Landrut şarkısı)|Satellite]]'' şarkısıyla katıldığı [[Almanya]] oldu.
== Doğumlar ==
* [[1489]] - [[Mimar Sinan]], Türk mimar (ö. [[1588]])
* [[1794]] - [[Antoine Bussy]], Fransız kimyager (ö. [[1882]])
* [[1860]] - [[Isaac Albéniz]], İspanyol besteci ve piyanist (ö. [[1909]])
* [[1868]] - [[Abdülmecid Efendi]], son Osmanlı halifesi (ö. [[1944]])
* [[1887]] - [[Müfit Ratip]], Türk oyun yazarı ve çevirmen (ö. [[1920]])
* [[1889]] - [[Max de Crinis]], Avusturyalı psikiyatr (ö. [[1945]])
* [[1903]] - [[Bob Hope]], Amerikalı komedyen (ö. [[2003]])
* [[1904]] - [[Gregg Toland]], Amerikalı görüntü yönetmeni (ö. [[1948]])
* [[1917]] - [[John F. Kennedy]], ABD'nin 35. Başkanı ve [[Pulitzer Ödülü]] sahibi (ö. [[1963]])
* [[1920]] - [[John Harsanyi]], Amerikalı ekonomist ve [[Nobel Ekonomi Ödülü]] sahibi (ö. [[2000]])
* [[1922]] - [[Iannis Xenakis]], Yunan besteci (ö. [[2001]])
* [[1926]] - [[Abdoulaye Wade]], Senegal'in üçüncü Cumhurbaşkanı
* [[1929]] - [[Abdullah Baştürk]], Türk sendikacı ve [[DİSK]] Genel Başkanı (ö. [[1991]])
* [[1929]] - [[Korkut Özal]], Türk siyasetçi (ö. [[2016]])
* [[1929]] - [[Peter Higgs]], İngiliz teorik fizikçi ve [[Nobel Fizik Ödülü]] sahibi (ö. [[2024]])
* [[1938]] - [[Şule Yüksel Şenler]], Türk yazar
* [[1941]] - [[Bob Simon]], Amerikalı gazeteci ve haber spikeri (ö. [[2015]])
* [[1945]] - [[Aydın Tansel]], Türk şarkıcı, besteci ve müzisyen (ö. [[2016]])
* [[1946]] - [[Héctor Yazalde]], Arjantinli eski millî futbolcu (ö. [[1997]])
* [[1948]] - [[Nick Mancuso]], İtalyan kökenli Kanadalı oyuncu
* [[1948]] - [[Marianne Pitzen]], Alman sanatçı ve müze yöneticisi
* [[1949]] - [[Brian Kidd]], İngiliz futbolcu, futbol antrenörü ve teknik direktör
* [[1949]] - [[Francis Rossi]], İngiliz müzisyen
* [[1953]] - [[Danny Elfman]], Amerikalı film müziği bestecisi
* [[1955]] - [[John Hinckley Jr.]], Amerikalı suçlu
* [[1956]] - [[La Toya Jackson]], Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu ([[Michael Jackson]]'ın ablası)
* [[1957]] - [[Ted Levine]], Amerikalı dizi ve sinema oyuncusu
* [[1957]] - [[Muhsin Mahmelbaf]], İranlı yönetmen, senarist, film editörü ve film yapımcısı
* [[1958]] - [[Annette Bening]], Amerikalı oyuncu
* [[1959]] - [[Rupert Everett]], İngiliz oyuncu
* [[1959]] - [[Roland Koch (oyuncu)|Roland Koch]], İsviçreli aktör
* [[1961]] - [[Melissa Etheridge]], Amerikalı şarkıcı ve müzisyen
* [[1963]] - [[Blaze Bayley]], İngiliz şarkıcı
* [[1963]] - [[Ukyo Katayama]], Formula 1'de altı sezon boyunca yarışmasıyla Japon yarışçı
* [[1965]] - [[Pierre Aubameyang|Yaya Aubameyang]], Gabonlu millî futbolcu
* [[1967]] - [[Noel Gallagher]], İngiliz müzisyen
* [[1967]] - [[Heidi Mohr]], Alman profesyonel futbolcu (ö. [[2019]])
* [[1969]] - [[Acun Ilıcalı]], Türk yapımcı, sunucu ve medya patronu
* [[1970]] - [[Roberto Di Matteo]], İtalyan teknik direktör ve eski futbolcu
* [[1970]] - [[Brian Turk]], Amerikalı oyuncu
* [[1973]] - [[Anthony Azizi]], Amerikalı dizi oyuncusu
* [[1973]] - [[Alpay Özalan]], Türk futbolcu
* [[1975]] - [[Melanie Brown]], İngiliz televizyon karakteri, şarkıcısı ve aktris
* [[1975]] - [[David Burtka]], Amerikalı oyuncu
* [[1976]] - [[Gülşen]], Türk şarkıcı, besteci ve söz yazarı
* [[1976]] - [[Hakan Günday]], Türk yazar
* [[1977]] - [[Massimo Ambrosini]], İtalyan eski fubtolcu
* [[1977]] - [[Marco Cassetti]], İtalyan millî futbolcu
* [[1979]] - [[Arne Friedrich]], Alman futbolcu
* [[1980]] - [[Petek Dinçöz]], Türk şarkıcı, manken, oyuncu ve sunucu
* [[1981]] - [[Andrey Arşavin]], Rus futbolcu
* [[1982]] - [[Ana Beatriz Barros]], Brezilyalı süper model
* [[1982]] - [[Elyas M'Barek]], Alman oyuncu
* [[1982]] - [[Nataliya Dobrinska]], Ukraynalı heptatlet
* [[1983]] - [[Alberto Medina]], Meksikalı futbolcu
* [[1984]] - [[Carmelo Anthony]], Amerikalı basketbolcu
* [[1985]] - [[Hernanes]], Brezilyalı futbolcu
* [[1987]] - [[Taner Arı]], Avusturyalı Türk futbolcu
* [[1988]] - [[Daria Kinzer]], Hırvat şarkıcı ve söz yazarı
* [[1988]] - [[Muaz el-Kesasibe]], Ürdünlü savaş pilotu (ö. [[2015]])
* [[1989]] - [[Riley Keough]], Amerikalı oyuncu ve model
* [[1993]] - [[Richard Carapaz]], Ekvadorlu yol bisikleti yarışçısı
* [[1995]] - [[Nicolas Pépé]], Nijeryalı millî futbolcu
* [[1998]] - [[Markelle Fultz]], Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudur
* [[1998]] - [[Felix Passlack]], Alman futbolcu
* [[1999]] - [[Park Ji-hoon]], Güney Koreli şarkıcı ve oyuncu

== Ölümler ==
* [[1405]] - [[Philippe de Mézières]], Fransız yazar ve Haçlı seferleri konusunda bir ideolog (d. [[1327]])
* [[1425]] - [[Hongxi]], Çin'in Ming Hanedanı'nın dördüncü imparatoru (d. [[1378]])
* [[1453]] - [[Ulubatlı Hasan]], Osmanlı asker (İstanbul'un fethi sırasında [[Bizans İmparatorluğu|Bizans]] surlarına ilk sancağı diken [[yeniçeri]]) (d. [[1428]])
* [[1453]] - [[XI. Konstantinos]], Bizans'ın son İmparatoru (d. [[1405]])
* [[1500]] - [[Bartolomeu Dias]], Portekizli kâşif ve denizci (d. [[1450]])
* [[1586]] - [[Adam Lonicer]], Alman botanikçi (d. [[1528]])
* [[1814]] - [[Joséphine de Beauharnais]], [[Napolyon Bonapart|Napoleon Bonaparte]]'nin eşi (d. [[1763]])
* [[1829]] - [[Humphry Davy]], İngiliz kimyager, fizikçi ve mucit (d. [[1778]])
* [[1847]] - [[Emmanuel de Grouchy]], Napoleon Döneminde Fransa generali ve mareşali (d. [[1766]])
* [[1892]] - [[Bahaullah]], Bahailik dininin kurucusu (d. [[1817]])
* [[1914]] - [[Paul Von Mauser]], Alman silah tasarımcısı (d. [[1838]])
* [[1920]] - [[Müfit Ratip]], Türk oyun yazarı ve çevirmen (d. [[1887]])
* [[1942]] - [[John Blyth Barrymore]], Amerikalı aktör (d. [[1882]])
* [[1947]] - [[Franz Böhme]], II. Dünya Savaşı sırasında Alman general (d. [[1885]])
* [[1951]] - [[Mihail Borodin]], Sovyet siyasetçi (d. [[1884]])
* [[1951]] - [[Fanny Brice]], Amerikalı oyuncu ve model (d. [[1891]])
* [[1951]] - [[Géza Maróczy]], Macar satranç ustası (d. [[1870]])
* [[1958]] - [[Juan Ramón Jiménez]], İspanyol şair ve [[Nobel Edebiyat Ödülü]] sahibi (d. [[1881]])
* [[1970]] - [[Sünuhi Arsan]], Türk hukukçu (d. [[1899]])
* [[1979]] - [[Mary Pickford]], Kanada asıllı Amerikalı aktris (d. [[1892]])
* [[1981]] - [[Song Qingling]], Çinli devlet başkanı (d. [[1893]])
* [[1991]] - [[Coral Browne]], Avsutralyalı-Anerikalı kadın sahne, sinema ve dizi oyuncusu (d. [[1913]])
* [[1994]] - [[Erich Honecker]], Doğu Almanya'nın son Başkanı (d. [[1912]])
* [[1997]] - [[Jeff Buckley]], Amerikalı müzisyen, besteci ve söz yazarı (d. [[1966]])
* [[2003]] - [[Trevor Ford]], Galli eski futbolcu (d. [[1923]])
* [[2004]] - [[Kani Karaca]], Türk musiki ustası (d. [[1930]])
* [[2007]] - [[Yıldıray Çınar]], Türk halk müziği sanatçısı (d. [[1940]])
* [[2008]] - [[Harvey Korman]], Amerikalı aktör (d. [[1927]])
* [[2009]] - [[Steve Prest]], İngiliz profesyonel snooker oyuncusu ve koç (d. [[1966]])
* [[2010]] - [[Dennis Hopper]], Amerikalı oyuncu ve yönetmen (d. [[1936]])
* [[2011]] - [[Bill Roycroft]], Avustralyalı Olimpik binici şampiyonu (d. [[1915]])
* [[2011]] - [[Ferenc Mádl]], Macar profesör ve siyasetçi (d. [[1931]])
* [[2011]] - [[Nejat Tümer]], Türk asker ve 10. Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı (d. [[1924]])
* [[2011]] - [[Sergey Bagapsh]], Abhazya'nın 2. Cumhurbaşkanı (d.[[1949]])
* [[2013]] - [[Cliff Meely]], Amerikalı eski basketbol oyuncusu (d. [[1947]])
* [[2014]] - [[Karlheinz Böhm]], Avusturya kökenli Alman oyuncu ve hayırsever (d. [[1928]])
* [[2014]] - [[Christine Charbonneau]], Kanadalı şarkıcı ve besteci (d. [[1943]])
* [[2015]] - [[Doris Hart]], Amerikalı tenis oyuncusu (d. [[1925]])
* [[2015]] - [[Betsy Palmer]], Amerikalı oyuncu (d. [[1926]])
* [[2015]] - [[Bruno Pesaola]], Arjantinli-İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör (d. [[1925]])
* [[2016]] - [[André Rousselet]], Fransız siyasetçi, bürokrat ve iş insanı (d. [[1922]])
* [[2017]] - [[Enitan Bababunmi]], Nijeryalı akademisyen ve biyokimya profesörü (d. [[1940]])
* [[2017]] - [[Konstandinos Miçotakis]], Yunan siyasetçi (d. [[1918]])
* [[2017]] - [[Manuel Noriega]], Panamalı siyasetçi ve asker, devrik Panama devlet başkanı (d. [[1934]])
* [[2018]] - [[Yoseph Imry]], İsrailli fizikçi (d. [[1939]])
* [[2018]] - [[Ray Podloski]], Kanadalı profesyonel buz hokeyi oyuncusu (d. [[1966]])
* [[2018]] - [[Madiha Yousri]], Mısırlı sinema ve dizi oyuncusu (d. [[1921]])
* [[2019]] - [[Tony DeLap]], Amerikalı grafik sanatçısı (d. [[1927]])
* [[2019]] - [[Dennis Etchison]], Amerikalı yazar, romancı ve senarist (d. [[1943]])
* [[2019]] - [[Bayram Şit]], Eski Türk güreşçi (d. [[1930]])
* [[2019]] - [[Peggy Stewart]], Amerikalı oyuncu (d. [[1923]])
* [[2019]] - [[Jiří Stránský]], Çek şair, oyun yazarı, çevirmen ve aktivist (d. [[1931]])
* [[2020]] - [[Evaldo Gouveia]], Brezilyalı şarkıcı-söz yazarı (d. [[1928]])
* [[2020]] - [[Célio Taveira]], Brezilyalı millî futbolcu (d. [[1940]])
* [[2021]] - [[Maurice Capovila]], Brezilyalı film yönetmeni ve senarist (d. [[1936]])
* [[2021]] - [[Marcell Jankovics]], Macar grafik sanatçısı, film yönetmeni, animatör ve yazar (d. [[1941]])
* [[2021]] - [[Gwen Shamblin Lara]], Amerikalı yazar (d. [[1955]])
* [[2021]] - [[Joe Lara|Joseph Lara]], Amerikalı aktör (d. [[1962]])
* [[2021]] - [[Gavin MacLeod]], Amerikalı aktör, yazar ve aktivist (d. [[1931]])
* [[2021]] - [[B. J. Thomas]], Amerikalı şarkıcı (d. [[1942]])
* [[2022]] - [[Tarzan Goto]], Japon profesyonel güreşçi (d. [[1963]])
* [[2022]] - [[Ausma Kantāne-Ziedone]], Leton siyasetçi ve aktris (d. [[1941]])
* [[2024]] - [[Özlem Kumrular]], Türk tarihçi, akademisyen ve roman yazarı (d. [[1974]])

== Tatiller ve özel günler ==

{{Aylar}}
{{Commons kategori|29_May|29_Mayıs}}

[[Kategori:Yılın günleri|*0529]]
[[Kategori:Mayıs|29]]