Özel İletişim Vergisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Özel iletişim vergisi sayfasından yönlendirildi)

Özel İletişim Vergisi[1] ya da deprem vergisi, 17.000'den fazla kişinin öldüğü yıkıcı 1999 Gölcük depreminden sonra Türkiye hükûmeti tarafından alınmaya başlanan vergidir.[2] Başlangıçta geçici olarak getirilen bu vergi, depreme bağlı hasarın önlenmesini amaçlayan kalıcı hale geldi. Hükûmet, bu vergiden yaklaşık 85 milyar TL topladı.[3]

Uygulanmaya başlaması[değiştir | kaynağı değiştir]

Deprem vergisi Kasım 1999'da[4] Bülent Ecevit hükûmeti tarafından kablo TV, mobil aramalar ve mesajlaşmaya uygulanmaya başlandı.[1] 4481 sayılı yasayla gelir, taşıt, emlak, özel haberleşme ve özel işlemler üzerinden de alınmaya başlandı.[5] 2003'te vergi uygulamalarının çoğu kaldırıldı ancak Özel İletişim Vergisi kalıcı hale getirildi.[5][6] Bu vergi özel haberleşme için %7.5 iken 2021'de kararname ile %10'a yükseltildi.[1][7]

Amacı ve kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Vergilerle birlikte telekomünikasyon ve binalar depreme dayanıklı hale getirilecekti.[8][9][10] Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), afet yönetimi için 25 ilde lojistik merkezler kurdu.[11] Daha sonra 65 ilde afet sonrası kullanılacak mallar için ilave lojistik merkezler kuruldu.[11] 2012 yılında hükûmet, binaları depreme dayanıklı hale getirmek için güçlendirmeyi amaçlayan yeni bir plan duyurdu.[11] 2011 yılında Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, vergi parasının çeşitli ulaşım ve tarım projeleri için kullanıldığını söyledi.[12]

Eleştiriler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ana muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), vergiyle milyonlarca evin depreme dayanıklı hale getirilebileceğini, ancak hükûmetin[13] parayı inşaat projelerini finanse etmek için kullandığını iddia etti.[12]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "Special communication tax increased 33 percent - Latest News". Hürriyet Daily News (İngilizce). 2 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023. 
  2. ^ Baysan, Lauren Said-Moorhouse,Isil Sariyuce,Zeena Saifi,Reyhan (8 Şubat 2023). "Emotions run high in Turkey amid questions over state response to deadly quake". CNN (İngilizce). 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023. 
  3. ^ "Erdbebensteuer der Türkei zweckentfremdet: Heftige Kritik an Erdogan nach Katastrophe mit tausenden Toten". Frankfurter Rundschau (Almanca). 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  4. ^ "Situation Report 13: Duzce Earthquake, Turkey - Türkiye | ReliefWeb". reliefweb.int (İngilizce). 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023. 
  5. ^ a b "24 Billion TL "Earthquake Taxes" Used Elsewhere". Bianet. 2009. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ Sönmez, Mustafa. "Turks question 'quake taxes' after deadly tremor - Al-Monitor: Independent, trusted coverage of the Middle East". Al-Monitor (İngilizce). 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  7. ^ "Turkey Increases Special Communication Tax Rate — Orbitax Tax News & Alerts". www.orbitax.com (İngilizce). 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  8. ^ "Erdogan zwackte Steuergeld ab, statt Häuser gegen Erdbeben zu sichern". Focus. 8 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Turkey's president faces scrutiny after earthquake for construction standards". PBS NewsHour (İngilizce). 16 Şubat 2023. 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  10. ^ Nawaz, Amna (16 Şubat 2023). "Turkey's president faces scrutiny after earthquake for construction standards". PBS NewsHour (İngilizce). 17 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2023. 
  11. ^ a b c "Turks question 'quake taxes' after deadly tremor - Al-Monitor: Independent, trusted coverage of the Middle East". Al-Monitor (İngilizce). 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  12. ^ a b "Erdbebensteuer der Türkei zweckentfremdet: Heftige Kritik an Erdogan nach Katastrophe mit tausenden Toten". Frankfurter Rundschau (Almanca). 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023. 
  13. ^ "Erdogan zwackte Steuergeld ab, statt Häuser gegen Erdbeben zu sichern". Focus. 8 Şubat 2023. 7 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.