Kırılma indisi

Dosya:Snell.png

Snell yasasını gösteren basit bir şekil. N₁ ve N₂ farklı iki ortam ve θ₁ > θ₂

Bir maddenin kırılma indisi, o maddede yol alan ışığın, boşlukta yol alan ışığa göre ne kadar yavaş ilerlediğini gösteren bir katsayıdır. Genellikle n sembolü ile gösterilir.

     Bir ışık ışını havadan suya girdiğinde ışık gidiş yönü 
 gönderildiği gibi olması gerekirken gidiş yönünün  
 aşağısına doğru bükülür.Işığın bir ortamdan başka bir 
 ortama geçerken doğrultusundaki bu değişime kırılma  
 denir. 
   

--Dnz dzn 20:55, 28 Aralık 2011 (UTC)Dnz dzn--Dnz dzn 20:55, 28 Aralık 2011 (UTC)

Fizeau su ve cam gibi geçirgen maddeler içinde ışık 
hızının boşluktaki ışık hızından daha az olduğunun
sonucuna ulaşmıştır.
Bir ışık ışınının saydam bir ortamdan
diğerine geçerken doğrultusunun  
değişmesindeki sebep,farklı ortamlarda farklı hızlarda gitmesidir.

Boşluktaki ışığın hızı büyüktür,c sembolü ile gösteririlir. Işık hızı başka maddeler içerisinde daha yavaş hareket eder. Kırılma indisi,ışığın boşluktaki hızının (c)söz konusu maddedeki hızına (v) oranı olarak ifade edilir.Kırılma indisi(n) birimsizdir. Birimsiz olmasının sebebi iki hızın oranı olmasıdır n=c/v. Işık bir madde içerisinde daima boşluktakinden daha yavaş ilerler,dolayısıyla boşluk haricinde her maddenin kırılma indisi birden büyüktür.Havanın kırılma indisi 1'e çok yakındır,oysa ki elmasın kırılma indisi 2,42'dir ve büyüktür. Tabii ki boşluğun kırılma indisi tam olarak 1'e eşittir. Kırılma indisi sadece malzemenin türüne bağlı değil,ışığın dalga boyuna da bağlıdır.Havanın standart sıcaklık ve basınç altında yaklaşık olarak kırılma indisi 1,0003'tür;bu değeri genellikle 1 olarak alırız. Kırılma indisi,bir gazın yoğunluğu ile artar. Madde içindeki ışık hızının özelliğinden biri:dalga boyunun bir fonksiyonu olan kırılma indisinin olmasıdır.örneğin,mor ışık kırmızı ışıktan daha kısa dalga boyunu sahiptir ve mor ışık camda kırmızı ışıktan daha yavaş ilerler.Bu özellik ise prizmadan geçen beyaz ışığı ve gökkuşağının nasıl renklerine ayrıldığını açıklar.

Kırılma kanunları

1. Gelen ışın, normal ve kırılan ışın aynı düzlemdedir.

2. Gelme açısının sinüsünün, kırılma açısının sinüsüne oranı her zaman sabittir. Bu sabit, ikinci ortamın birinci ortama göre kırılma indisine eşittir. Şekildeki açılara göre,

${\frac {\sin \theta _{1}}{\sin \theta _{2}}}={\frac {v_{1}}{v_{2}}}={\frac {n_{2}}{n_{1}}}$

şeklinde ifade edilir. Bu bağıntıya Snell bağıntısı denir. Bağıntıdaki sabit değere ışığın havadan saydam maddeye girişte kırılma indisi veya sadece ortamın kırılma indisi denir. Kırılma indisi saydam maddelerin ayırt edici bir özelliğidir.