Bitirim İkili

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bitirim İkili
Rush Hour
Film afişi
YönetmenBrett Ratner
YapımcıRoger Birnbaum
Jonathan Glickman
Arthur M. Sarkissian
SenaristRoss LaManna
Jim Kouf
OyuncularJackie Chan
Chris Tucker
Ken Leung
Tom Wilkinson
Chris Penn
Elizabeth Peña
Tzi Ma
MüzikLalo Schifrin
DağıtıcıNew Line Cinema (ABD)
CinsiSinema filmi
RenkRenkli
Yapım yılı1998, ABD
Çıkış tarih(ler)i18 Eylül 1998
Süre97 dakika
Dilİngilizce
Bütçe35 milyon $ (tahminî)
Hasılat244,386,864 $
Devam filmiBitirim İkili 2 (2001)

Bitirim İkili (Özgün adı:Rush Hour), Brett Ratner tarafından yönetilen ve LaManna'nın bir öyküsünden Jim Kouf ve Ross LaManna tarafından yazılan, 1998 yapımı bir Amerikan polis aksiyon komedi filmidir. Jackie Chan ve Chris Tucker, Çinli bir diplomatın kaçırılan kızını kurtarmakla görevlendirilen uyumsuz polis memurlarını canlandırıyor. Tzi Ma, Tom Wilkinson, Ken Leung, Mark Rolston, Elizabeth Peña ve Rex Linn yardımcı rollerde oynuyor. 18 Eylül 1998'de gösterime giren film, dünya çapında 244 milyon doların üzerinde hasılat elde etti. Gişe ticari başarısı sayesinde Rush Hour 2 (2001) ve Rush Hour 3 (2007) adlı iki devam filmi yapıldı.

Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]

Hong Kong'un İngiliz yönetiminin son gününde, 1 Temmuz 1997'de, Hong Kong Polis Gücü'nden Dedektif Müfettiş Lee, kimliği belirsiz, mafya lideri Juntao'yu tutuklama umuduyla iskeleye bir baskın düzenler. Sadece Juntao'nun bir tekneyle kaçan sağ kolu Sang'ı bulur. Lee, Juntao tarafından çalınan çok sayıda Çin kültürel hazinesini kurtarır ve bunu, ayrılan üstleri Çin konsolosu Solon Han ve İngiliz polis komutanı Thomas Griffin'e veda zafer hediyesi olarak sunar.

Han'ın Los Angeles'taki yeni diplomatik görevine başlamasından iki ay sonra Han'ın kızı Soo Yung, okula giderken Sang tarafından kaçırılır. Han, davaya yardım etmesi için Lee'yi arar, ancak Lee'nin müdahalesinin uluslararası bir olaya neden olabileceğinden korkan FBI, onu Los Angeles Polis Departmanı'na rehin verir. Dedektif James Carter, bir operasyonda başarısız olduğu için ceza olarak Lee'ye "bebek bakıcılığı" yapması için kandırılır; öğrendiğinde davayı çözmeye karar verir. Carter, Lee'yi bir gezi turuna çıkarır ve kaçırılma olayıyla ilgili muhbirlerle iletişim kurarken onu büyükelçilikten uzak tutar. Lee, Han ve FBI'ın kızıyla ilgili haberleri beklediği Çin Konsolosluğu'na gider. Carter, Sorumlu Özel Ajan Warren Russ ile tartışırken farkında olmadan Sang ile pazarlık yapar ve 50 milyon dolarlık bir fidye pazarlığı yapar.

Griffin daha sonra davaya dahil olur, daha fazla kan dökülmesini önlemek için Han'dan fidyeyi ödemesini ister. Los Angeles Kongre Merkezi'nde Han ve Griffin tarafından yönetilen bir Çin sanat sergisinin açılışında artık 70 milyon dolarlık fidye teslim edilir ve Carter, Lee ve Johnson misafir kılığında içeri girerler. Carter, konuklara güvenlik için tahliye etmelerini emrederek FBI'ı kızdırır, ancak Lee, Griffin'i Sang'ın patlatıcısı için uzaktan kumandayı alırken yakalar. Lee ve Johnson, Carter onu Çin Mahallesi güvenlik kasetinden tanıdığında Griffin'in mafya lideri Juntao olduğunu anlar. Griffin, Soo Yung'a iliştirilen bomba yeleğini patlatmakla tehdit eder ve Lee'nin baskınında ele geçirdiği paha biçilmez Çin eserlerinin tazminatı olarak fidyenin tamamının ödenmesini talep eder. Carter gizlice dışarı çıkar, minibüste Soo Yung'u bulur ve onu Griffin'in menzilindeki binaya sürerek onun yeleği çıkarmasını engeller.

Johnson, Soo Yung'un yeleğini çıkarırken Griffin de para dolu bir çantayla çatıya çıkar. Lee yeleği alır ve Griffin'in peşine düşer, bu sırada Carter silahlı çatışmada Sang'ı vurarak öldürür. Lee, Griffin'le kısa bir kovalamaca yaşar ve bu, her ikisinin de kirişlerden sarkmasıyla sonuçlanır. Yeleği tutan Griffin, kayışları kopunca düşerek ölür, ancak Lee düştüğünde Carter onu büyük bir bayrakla yakalar. Han ve Soo Yung yeniden bir araya gelir ve Han, ödül olarak Carter ve Lee'yi tatile Hong Kong'a gönderir. Carter ayrılmadan önce ajan Russ ve Whitney ona FBI'da bir pozisyon teklif eder, ancak Carter bunu alaycı bir şekilde reddeder. Carter, sinir bozucu bir şekilde Edwin Starr'ın "War" şarkısını akortsuz söylemeye başlayan Lee ile uçağa biner.

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Jackie Chan - Başmüfettiş Lee, arkadaşının kaçırılan kızını bulmasına yardım etmek için Los Angeles'a gelen, dövüş sanatlarında yetenekli üst düzey bir Hong Kong polisi.
  • Chris Tucker - Dedektif James Carter, hızlı konuşan, sokak zekası olan bir Los Angeles Polis Departmanı Dedektifi, başlangıçta FBI tarafından Lee'ye bakıcılık yapmak ve onu soruşturmanın dışında tutmak için görevlendirildi.
  • Tom Wilkinson - Thomas Griffin/Juntao, İngiliz bir diplomat ve gizlice Hong Kong'un en büyük suç lordu olan Han'ın meslektaşı.
  • Tzi Ma - Konsolos Solon Han, Soo Yung'un babası ve Los Angeles'a yeni taşınan bir Hong Kong diplomatı.
  • Ken Leung - Sang, Juntao'nun sağ kolu.
  • Elizabeth Peña - Los Angeles Polis Departmanı'nda Carter'ın Soo-Yung'u kurtarmasına yardım eden, bomba imha uzmanı teknisyeni Dedektif Tania Johnson.
  • Mark Rolston - FBI'dan Özel Ajan Warren Russ.
  • Rex Linn - FBI ajanı Dan Whitney, Russ'ın ortağı
  • Chris Penn - Clive Cod, Carter tarafından başarısız bir operasyonda tutuklanan küçük çaplı bir silah tüccarı.
  • Philip Baker Hall - Yüzbaşı Bill Diel, Carter'ın amiri. Başarısız bir gizli operasyon nedeniyle Carter'a FBI görevini ceza olarak verir.
  • Julia Hsu - Soo-Yung Han, Konsolos Han'ın bir suç örgütü tarafından kaçırılan kızı. Aynı zamanda Lee'nin dövüş sanatları öğrencisidir.
  • John Hawkes - "Yapışkan", Carter'ın muhbiri.
  • Clifton Powell - Luke, Carter'ın kuzeni ve yerel suç lordu.
  • Barry Shabaka Henley - Bobby, güvenlik görevlisi.
  • James Yeung - Bay Pong, Çinli Aşçı

Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]

Bitirim İkili, 1995 yılında senarist Ross LaManna tarafından yazılan özel bir senaryo olarak başladı.

Martin Lawrence, Wesley Snipes, Chris Rock, Eddie Murphy ve Dave Chappelle Dedektif James Carter rolü için değerlendirildi; Eddie Murphy Holy Man adlı filmde oynamak için rolünü geri çevirirken, Wesley Snipes rolü Blade filminde oynamak için kabul etmedi.[1][2][3]

Tehlikenin İçinde filminin başarısından sonra yönetmen Brett Ratner, Jackie Chan'i bir dost-polis filmine koymak istedi; başrol oyuncusu ya da yardımcısı olarak değil, Amerikalı bir yıldızla eşit düzeyde olacaktı. Ratner, Chan'ın çekim yaptığı Güney Afrika'ya uçtu ve filmin tanıtımını yaptı. Birkaç gün sonra Chan başrolü kabul etti ve kısa bir süre sonra Los Angeles'a uçtu ve sonunda Dedektif James Carter rolünü üstlenen Chris Tucker ile tanıştı.[4]

Ratner, Tucker'ın ilk uzun metrajlı filmi Money Talks'u çektiğini söyledi ve Tucker ile Chan'ın harika bir takım olacağını düşündü.[5] Çekimler 30 Kasım 1997'de başladı.[6]

Eleştirmenlerden ɡelen tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

İnceleme toplayıcı Rotten Tomatoes'da film, 76 incelemeye göre %62'lik bir onay derecesine ve ortalama 6,2/10 puana sahip. Web sitesinin eleştirel fikir birliği şu şekildedir: "Özgünlük konusunda herhangi bir ödül kazanamayacak olsa da, yıldızları arasındaki tutuşturucu kimya, Rush Hour'un aksiyon-komedi ayrımının her iki tarafını da aynı derecede vurduğu anlamına geliyor."[7]

Metacritic'te film, 23 eleştirmene göre 100 üzerinden 60 ağırlıklı ortalama puan aldı; bu da "karışık veya ortalama incelemeler" anlamına geliyor.[8] CinemaScore'un anketine katılan izleyiciler filme A+'dan F'ye kadar olan bir ölçekte ortalama "A" notu verdi.[9]

Jackie Chan filmle ilgili memnuniyetsizliğini dile getirdi: "Filmi beğenmedim. Hala beğenmiyorum." Chan şöyle devam etti: "İngilizce konuşma şeklimi beğenmiyorum ve Chris Tucker'ın ne söylediğini bilmiyorum". Chan, Rush Hour'un gişe başarısına saygı duysa da, daha fazla dövüş sahnesi sunduğu için memleketi Hong Kong'da yaptığı filmleri tercih ettiğini söyledi: "Hong Kong filmlerimi görürseniz ne olacağını bilirsiniz: Bam bam bam, her zaman Jackie Chan tarzı, ben, 10 dakikalık kavga."[10][11][12]

Kültürel etki[değiştir | kaynağı değiştir]

Rush Hour filmi, inceleme toplama web sitesi Rotten Tomatoes'un oluşturulmasında etken oldu. Web sitesinin kurucusu ve bir Jackie Chan hayranı olan Senh Duong, Chan'ın Hong Kong aksiyon filmlerinin Amerika Birleşik Devletleri'nde vizyona girmesiyle ilgili tüm incelemeleri topladıktan sonra web sitesini oluşturmak için ilham aldı. Chan'in ilk büyük Hollywood geçişi olan Rush Hour beklentisiyle, web sitesini iki hafta içinde kodladı ve site, filmin vizyona girmesinden kısa bir süre önce yayına girdi.[13][14]

Devam filmleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Esas olarak Hong Kong'da geçen Rush Hour 2'nin devamı 2001'de yayınlandı. Üçüncü film, esas olarak Paris'te geçen Rush Hour 3, 10 Ağustos 2007'de gösterime girdi.[15] Tucker üçüncü filmdeki rolüyle 25 milyon dolar kazandı ve Chan filmin Asya'daki dağıtım haklarını aldı.[11]

2007'de, Bitirim İkili 3'ün vizyona girmesinden önce, Ratner dördüncü bir film çekme ve muhtemelen Moskova'da geçmesi konusunda iyimserdi.[16] Chan, yıllarca senaryoları geri çevirdikten sonra 2017'de Rush Hour 4 için potansiyel bir senaryoyu kabul etti.[17][18][19]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Martin Lawrence & Wesley Snipes almost played Chris Tucker's role in Rush Hour | EPISODE 18 - YouTube". YouTube. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2021. 
  2. ^ "The Lost Roles of Dave Chappelle". 5 Nisan 2012. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2021. 
  3. ^ "The Lost Roles of Eddie Murphy". 7 Nisan 2011. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2021. 
  4. ^ Alex Pappademas (3 Ekim 2017). "Jackie Chan's Plan to Keep Kicking Forever". GQ. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. 
  5. ^ Clement, Nick (19 Ocak 2017). "Crowd-Pleasing Hits Pepper Walk of Fame Honoree Brett Ratner's Resume". Variety. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. 
  6. ^ Cox, Dan (5 Kasım 1997). "Wilkinson merges into 'Rush Hour'". Variety. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2023. 
  7. ^ "Rush Hour (1998)". Rotten Tomatoes. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023. 
  8. ^ "Rush Hour (1998)". Metacritic. 12 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2011. 
  9. ^ "Cinemascore". 20 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Hugh Hart (8 Eylül 2002). "His Career Is No Stunt". Los Angeles Times. 28 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  11. ^ a b Associated Press (30 Eylül 2007). "FOXNews.com – Jackie Chan Admits He Is Not a Fan of 'Rush Hour' Films – Celebrity Gossip | Entertainment News | Arts And Entertainment". Fox News. 9 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Clarence Tsui (13 Aralık 2012). "Jackie Chan Calls for Curbs on Political Freedom in Hong Kong". The Hollywood Reporter. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. I dislike Rush Hour the most, but ironically it sold really well 
  13. ^ "20 Years Later, Rush Hour Is Still a Buddy-Cop Gem". Rotten Tomatoes. 18 Eylül 2018. 13 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2018. 
  14. ^ Semley, John (2018). Hater: On the Virtues of Utter Disagreeability. Penguin Books. ss. 26-27. ISBN 978-0-7352-3617-2. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2018. 
  15. ^ "Chan Says Tucker Holding Up Rush Hour 3". The Associated Press. 10 Temmuz 2005. 26 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2006. 
  16. ^ ""Rush Hour 4" is Set in Moscow". WorstPreviews.com. 2 Ağustos 2007. 21 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2008. 
  17. ^ Shirley Li (6 Ekim 2017). "Jackie Chan teases that 'Rush Hour 4' is close to being a reality". EW. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. 
  18. ^ Chris Tilly (13 Ağustos 2014). "Jackie Chan Downplays Talk of Rush Hour 4 and Drunken Master 3". IGN. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. 
  19. ^ "Jackie Chan Says Rush Hour 4 Is Happening, but There's a Catch". E! Online. 5 Ekim 2017. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]