Yasama meclisi
Yasama meclisi, bazı ülkelerde yasama organına veya onun meclislerinden birine verilen addır.
Bu ad başta İngiliz Milletler Topluluğu'na üye devletler olmak üzere birçok ülke tarafından kullanılmaktadır. Aynı zamanda Hindistan'ın eyaletleri ve birlik toprakları, Avustralya'nın eyaletleri ve Kanada'nın bölgeleri gibi alt idari bölümler tarafından da kullanılmaktadır.
İngiliz Milletler Topluluğu'ndaki yasama meclisleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Günümüz İngiliz Milletler Topluluğu ülkelerindeki yasama meclisleri, ister ulusal ister alt ulusal parlamentolar olsun, çoğu durumda ister tam yasama organı ister alt meclis olsun, önceki sömürge parlamentolarının yasama meclislerinden birinin gelişmiş halidir. Bazı yargı bölgelerinde bunun yerine House of Assembly adı kullanılmaktadır.
Avustralya[değiştir | kaynağı değiştir]
Altı Avustralya eyaletinden üçü alt meclislerini Yasama Meclisleri (İngilizce: Legislative Assemblies) olarak adlandırmaktadır. Güney Avustralya ve Tazmanya'da bu meclislere Houses of Assembly adı verilmektedir. Queensland'in tek meclisli parlamentoları ve iki özerk bölge de yasama organlarını Yasama Meclisleri olarak adlandırılmaktadır. Queensland'in başlangıçta diğer eyaletlerle aynı doğrultuda üst meclisi olarak bir Yasama Konseyi vardı. Bu konsey kaldırılınca tek parlamentolu meclise sahip tek eyalet oldu.
Daha önce kendi kendini yöneten Norfolk Adası, 2015 yılında kaldırılıp yerine Bölgesel Konsey getirilene kadar kendi Yasama Meclisine sahipti.
Bu meclislerin üyelerine MLA'ler (WA, ACT, NT) ve Milletvekilleri (NSW, QLD, VIC, SA, TAS) adı verilir.[1] Daha önce MLA ve MHA, şu anda milletvekili ismini kullanan eyaletlerde de kullanılıyordu.
Kanada[değiştir | kaynağı değiştir]
Kanada'da on eyaletten yedisi ve bölgelerin üçü de yasama meclislerini legislative assemblies olarak adlandırmaktadır. Hepsi tek kamaralıdır. Manitoba, 1876'da Yasama Konseyini kaldıran ilk eyalet oldu. Britanya Kolumbiyası, Newfoundland ve Labrador eyalet haline gelmeden önce konseylerini kaldırdılar. 1905'te kurulduğunda Alberta'da konsey bulunmamaktaydı. Québec Yasama Meclisi, 31 Aralık 1968'de yasama konseyinin kaldırılmasının bir parçası olarak Québec Ulusal Meclisi olarak yeniden adlandırıldı.
Hindistan[değiştir | kaynağı değiştir]
Hindistan'da Eyalet Yasama Meclislerinin alt meclisi veya tek meclisi Yasama Meclisleri (İngilizce: Legislative Assemblies) olarak adlandırılır. Aynı isim aynı zamanda sekiz birlik bölgesinden üçünün (Delhi, Cemmu ve Keşmir ve Puduçeri) yasama meclislerinin tek meclisi için de kullanılmaktadır. İki meclisli yasama organına sahip eyaletlerde üst meclise Yasama Konseyleri (İngilizce: Legislative Councils) denir. Birincisinin üyelerine MLA'ler, ikincisinin üyelerine ise MLC'ler denir.
Diğer İngiliz Milletler Topluluğu ülkeleri ve Britanya Denizaşırı Toprakları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Malezya eyalet yasama meclisleri
- Samoa Yasama Meclisi
- Tonga Yasama Meclisi
- Falkland Adaları Yasama Meclisi
Eski yasama meclisleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Mauritius'ta tek meclisli parlamento, 1992 yılına kadar yasama meclisi olarak biliniyordu. Cumhuriyetin kurulmasının ardından bu kurum Ulusal Meclis olarak yeniden adlandırıldı.
- Aşağı Kanada Yasama Meclisi (1791-1838)
- Yukarı Kanada Yasama Meclisi (1791-1841)
- Yasama Meclisi (Britanya Guyanası) (1961-1964)
- Britanya Hindistanı Merkezi Yasama Meclisi - 1947
İngiliz Milletler Topluluğu dışındaki yasama meclisleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Yasama Meclisi, aşağıdaki egemen ulusların bazı ulusal yasama organlarına (veya ulusal yasama organlarından birine) verilen addır:
Eskiden var olmuş yasama meclisleri ise şunlardır:
- Tayland Ulusal Yasama Meclisi (2014)
- Ulusal Yasama Meclisi (Güney Sudan)
- Cogorku Keneş
- Fransa Krallığı Yasama Meclisi
Amerika Birleşik Devletleri'nin yasama organları şunları içerir:
Brezilya eyaletlerinin yasama organlarına da Portekiz'in iki ada özerk bölgesi olan Azor Adaları (Azorlar Yasama Meclisi) ve Madeira'nın (Madeira Yasama Meclisi) yasama organları ve İtalya'nın üç bölgesinde (Emilia-Romagna, Marche ve Umbria) olduğu gibi "yasama meclisi" adı verilir. Meksika'da da Meksiko hükûmetinin yasama organı Meksiko Yasama Meclisi'dir.
Makao Yasama Meclisi, Makao Özel İdari Bölgesi'nin yasama organıdır.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Parliaments and councils". Australian Government Style Manual. Australian Government. 9 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2024.