Yarımtık
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Yarımtık (Başkurtça: Ярымтыҡ,[1] Azerice: Yarımtıx) - Türk ve Altay mitolojilerinde ve halk inancında Yarım İnsan şeklindeki canavar. Tek bacaklı, tek kollu, tek gözlü, tek dişli, tek boynuzlu canavardır. “Tek dişi kalmış canavar” tabirini çağrıştırmaktadır. Şeytani bir karakteri vardır. Ural ve Sibirya Tatarları ormanda Yarımtık adlı bir yaratığın da yaşadığına inanırlar. Yarım vücutlu veya tek gözlü, tek kollu, tek ayaklı bir yaratıktır. İnsanlar ondan çok korkarlar ve ona beyaz horoz kurban ederler. Çok meraklıdır; köye kadar gelip dolaşır, insanları izler. Ondan kurtulmak için de ayakkabıları, giysileri ters giymek gerekir. Aklı da yarım olan Yarımtık, ters giyinen ayakkabının izini takip edip ters tarafa yönelirmiş.[2]
Adının "eksik vücutlu" manası, mitolojik bir varlık olarak onu değişken tabiatlı bir şeytan şeklinde görme imkânı verir. Tek kollu, tek gözlü ve tek ayaklı olmak, şeytani özelliklerin başlıca işaretidir.[3]
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
(Yar) kökünden türemiştir. Yarı ve yarım sözücüklerinden gelir. Eksik demektir. Sakat veya felçi kişilere de yarım denir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Мифы народов мира/под ред. Токарева С. А. — М., Советская энциклопедия, 1992 г. — т.2
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011 (OTRS: CC BY-SA 3.0) 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Tatar Mitolojisinde Varlıklar, Çulpan Zaripova13 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Bashskazki - Ярымтыҡ4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
| Türk mitolojisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |