William Thurston

Vikipedi, özgür ansiklopedi
William Thurston
Thurston, 1991
DoğumWilliam Paul Thurston
30 Ekim 1946(1946-10-30)
Washington, D.C., ABD
Ölüm21 Ağustos 2012 (65 yaşında)
Rochester, New York, ABD
MilliyetAmerikan
EğitimNew College of Florida
University of California, Berkeley
ÖdüllerFields Madalyası (1982)
Oswald Veblen Geometri Ödülü (1976)
Alan T. Waterman Ödülü (1979)
Ulusal Bilimler Akademisi (1983)
Doob Ödülü (2005)
Leroy P. Steele Ödülü (2012).
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumlarCornell University
University of California, Davis
Mathematical Sciences Research Institute
University of California, Berkeley
Princeton University
Massachusetts Institute of Technology
Institute for Advanced Study
Doktora
danışmanı		Morris Hirsch

William Paul Thurston (30 Ekim 1946 – 21 Ağustos 2012), Amerikalı matematikçi. Düşük boyutlu topoloji alanında bir öncü olarak kabul edilir. 1982'de 3-manifold çalışmasına yaptığı katkılardan dolayı Fields Madalyası ile ödüllendirildi.

Thurston, Princeton Üniversitesi, Kaliforniya Üniversitesi, Davis ve Cornell Üniversitesi'nde matematik profesörüydü. Aynı zamanda Matematiksel Bilimler Araştırma Enstitüsü'nün yöneticiliğini yaptı.

İlk yılları ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

William Thurston, Washington DC'de bir terzi olan Margaret Thurston (eski soyadı Martt) ve bir havacılık mühendisi olan Paul Thurston'ın çocuğu olarak dünyaya geldi.[1] William Thurston çocukken doğuştan şaşılıktan muzdaripti ve burum onda derinlik algısıyla ilgili sorunlara neden oldu.[1] Annesi, iki boyutlu olanlardan üç boyutlu görüntüleri yeniden oluşturması için çocukken onunla çalıştı.[1]

Lisans derecesini 1967'de New College'dan aldı.[1][2] Lisans tezi amacıyla topoloji için sezgisel bir temel geliştirdi. Bunu takiben, 1972'de California Üniversitesi, Berkeley'den Morris Hirsch'in gözetiminde- Foliations of Three-Manifolds which are Circle Bundles- adlı teziyle matematik alanında doktora derecesi aldı.[1][3]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Doktorasını tamamladıktan sonra Thurston, Institute for Advanced Study'de bir yıl [1][4] ve ardından Massachusetts Institute of Technology'de yardımcı doçent olarak bir yıl çalıştı.[1]

1974'te, Princeton Üniversitesi'ne profesör olarak atandı.[1][5] 1991'de Berkeley'e döndü ve 1992'den 1997'ye kadar Matematik Bilimleri Araştırma Enstitüsü'nün (MSRI) direktörlüğünü yaptı.[1][6] 1996'dan Cornell Üniversitesi'ne geçtiği 2003 yılına kadar UC Davis'te görev aldı.[1]

Thurston saf matematik araştırmalarında hesaplamayı erken benimseyenlerden biriydi.[1] SnapPea bilgi işlem programını geliştirmesi için Jeffrey Weeks'e ilham verdi.[1]

Thurston'ın MSRI'daki direktörlüğü sırasında enstitü, o zamandan beri araştırma enstitüleri için standart hale gelen birkaç yenilikçi eğitim programı başlattı.[1]

Doktora öğrencileri arasında Danny Calegari, Richard Canary, David Gabai, William Goldman, Benson Farb, Richard Kenyon, Steven Kerckhoff, Yair Minsky, Igor Rivin, Oded Schramm, Richard Schwartz, William Floyd ve Jeffrey Weeks bulunmaktadır.[7]

Ödüller ve onurlar[değiştir | kaynağı değiştir]

1976'da Thurston ve James Harris Simons, Oswald Veblen Geometri Ödülü'nü paylaştılar.[1]

Thurston 1982'de "topoloji çalışmasında 2 ve 3 boyutta devrim yarattığı, analiz, topoloji ve geometri arasındaki etkileşimi gösterdiği" için Fields Madalyası kazandı.[8][9]

2005 yılında, Üç Boyutlu Geometri ve Topoloji dalında ilk Amerikan Matematik Topluluğu Kitap Ödülü'nü kazandı . Ödül, "araştırma literatürüne ufuk açıcı bir katkı yapan seçkin bir araştırma kitabını takdir etmek" amacıyla verilmişti.[10] Araştırmalarıyla ufuk açıcı katkılarından dolayı Amerikan Matematik Derneği tarafından 2012 Leroy P. Steele Ödülü'ne layık görüldü.Ödülü "3-manifold teorisinde devrim yaratan" çalışmaları nedeniyle kazanmıştı.[11]

Kişisel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Thurston ve ilk karısı Rachel Findley'nin üç çocuğu oldu: Dylan, Nathaniel ve Emily.[5] Thurston'ın ikinci eşi Julian Muriel Thurston'dan iki çocuğu oldu: Hannah Jade ve Liam.[5] Oğlu Dylan Thurston da bir matematikçidir.[5]

Thurston 21 Ağustos 2012'de Rochester, New York'ta 2011'de teşhis edilen sinüs mukozal melanom nedeniyle öldü.[5][6][12]

Seçilmiş Yayınları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • William Thurston, Üç manifoldun geometrisi ve topolojisi, Princeton ders notları (1978–1981).
  • William Thurston, Üç boyutlu geometri ve topoloji. cilt 1 . Silvio Levy tarafından düzenlendi. Princeton Matematik Serisi, 35. Princeton University Press, Princeton, New Jersey, 1997. x+311 s. 0-691-08304-5
  • William Thurston, 3-manifoldlar üzerindeki hiperbolik yapılar . I. Silindirik manifoldların deformasyonu. Ann. Matematik . (2) 124 (1986), no. 2, 203–246.
  • William Thurston, Üç boyutlu manifoldlar, Klein grupları ve hiperbolik geometri, Bull. Amr. Matematik. Sos. (NS) 6 (1982), 357–381.
  • William Thurston, Yüzeylerin diffeomorfizmlerinin geometrisi ve dinamikleri üzerine . Boğa. Amr. Matematik. Sos. (NS) 19 (1988), no. 2, 417–431
  • Epstein, David BA; Cannon, James W.; Holt, Derek F.; Levy, Silvio VF; Paterson, Michael S.; Thurston, William P. Gruplarda Kelime İşleme . Jones and Bartlett Publishers, Boston, Massachusetts, 1992. xii+330 pp. 0-86720-244-0ISBN 0-86720-244-0
  • Eliashberg, Yakov M.; Thurston, William P. Confoliations . Üniversite Ders Serisi, 13. American Mathematical Society, Providence, Rhode Island ve Providence Plantations, 1998. x+66 pp. 0-8218-0776-5ISBN 0-8218-0776-5
  • William Thurston, Matematikte ispat ve ilerleme üzerine 15 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . Boğa. Amr. Matematik. Sos. (NS) 30 (1994) 161–177
  • William P. Thurston, "Matematiksel eğitim" . AMS Bildirimleri 37:7 (Eylül 1990) s. 844–850

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n Gabai (2015). "William P. Thurston, 1946–2012" (PDF). Notices of the American Mathematical Society. 62 (11): 1318-1332. doi:10.1090/noti1300. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  2. ^ "Home | Cornell Chronicle". 19 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  3. ^ "William Thurston – the Mathematics Genealogy Project". 25 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  4. ^ "Institute for Advanced Study: A Community of Scholars". Ias.edu. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2013. 
  5. ^ a b c d e Leslie Kaufman (23 Ağustos 2012). "William P. Thurston, Theoretical Mathematician, Dies at 65". New York Times. s. B15. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  6. ^ a b "William P. Thurston, 1946-2012". American Mathematical Society. 22 Ağustos 2012. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2022. 
  7. ^ "William Thurston – the Mathematics Genealogy Project". 20 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  8. ^ "William P. Thurston, 1946–2012". 30 Ağustos 2012. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
  9. ^ "Fields Medals and Nevanlinna Prize 1982". mathunion.org. International Mathematical Union. 3 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2022. 
  10. ^ "William P. Thurston Receives 2005 AMS Book Prize". 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2008. 
  11. ^ "AMS prize booklet 2012" (PDF). 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  12. ^ "Department mourns loss of friend and colleague, Bill Thurston 25 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", Cornell University

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=William_Thurston&oldid=32603311" sayfasından alınmıştır