Türkiye Dinler Tarihi Derneği

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Türkiye Dinler Tarihi Derneği (TÜDTAD), Turkish Association for the History of Religions (TAHR), başlangıçta Dinler Tarihi Derneği adıyla, 20.12.1993 tarihinde, derneğin halen Onur Üyesi olan Prof. Dr. Abdurrahman Küçük’ün öncülüğünde Ankara’da kurulmuştur.[1] Prof. Dr. Abdurrahman Küçük, Prof. Dr. Ekrem Sarıkçıoğlu, Prof. Dr. Mehmet Aydın, Doç. Dr. Osman Cilacı, Prof. Dr. Mustafa Erdem, Prof. Dr. Baki Adam, Prof. Dr. Ali İsra Güngör Derneğin Kurucu Üyeleri arasında yer alan Dinler Tarihçileridir. Tüzüğünde belirtildiği şekliyle Derneğin Amacı; Türkiye’de Dinler Tarihi kültürünün ve düşüncesinin gelişmesine, anlaşılmasına ve yaygınlaşmasına ortam hazırlamak, akademik bir ciddiyet ve sorumluluk içerisinde faaliyet ve neşriyatta bulunmak, Türk Dinler Tarihçileri arasında birlik, beraberlik ve dayanışmayı sağlamak olarak belirlenmiştir.[2]

Dernek bu amaçları gerçekleştirmek için şu çalışmaları yapar: Dinler Tarihi alanında araştırmalar yapmak; yakın disiplin ve bilim dallarına ilişkin kurumlarla amaçlarının öngördüğü doğrultuda işbirliğinde bulunmak; bilimsel nitelikte kongre, sempozyum, seminer, konferans düzenlemek ya da benzeri faaliyetlerde bulunmak; Dinler Tarihçilerinin meslekleriyle ilgili problemlerine çözüm bulmalarına yardımcı olmak; Türkiye'de Dinler Tarihi düşüncesinin ve anlayışının etkili ve yaygın bir hüviyet kazanması amacıyla yayınlarda bulunmak.

Türkiye Dinler Tarihi Derneği’nin; Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu olarak üç yönetim organı bulunmaktadır. Genel Kurul, Derneğin en yüksek karar ve denetleme organıdır. İki yılda bir olağan olarak, dernek üyelerinin beşte birinin yazılı isteği üzerine olağanüstü olarak toplanır. Yönetim Kurulu beş asil ve beş yedek üye olmak üzere Genel Kurulca seçilir. Genel Kurul tarafından ayrıca üç asil ve üç yedek üye olmak üzere Denetleme Kurulu seçilir. Yönetim Kurulu Dernek Tüzüğünde belirtildiği şekliyle kendisine verilen görev ve yetkilere uygun olarak Derneği yönetir.

Dinler Tarihi Derneği uluslararası paydaşları ile işbirliği yapan bir Dernek özelliği taşımaktadır. Bu bağlamda Uluslararası Dinler Tarihi Derneği’ne (International Association for the History of Religions /IAHR)[3] üye olabilmek için Derneğin adının Türkiye Dinler Tarihi Derneği olarak değiştirilmesi gerekmiş, bunu sağlamak için Bakanlar Kurulu Kararına ihtiyaç duyulmuştur. 31.01.2003 tarih ve 59 sayılı yazı ile Türkiye adını almak için resmi başvuru yapılmıştır. Bu başvuru uygun bulunmuş, 22.05.2003 tarih ve 2263 sayılı İçişleri Bakanlığı yazısı ile bildirilen Bakanlar Kurulu Kararı’na istinaden Derneğin adı Türkiye Dinler Tarihi Derneği olmuştur.

Türkiye Dinler Tarihi Derneği, 2004 yılında Avrupa Din Bilimleri Derneği’ne (European Association for the Study of Religions / EASR),[4] 2005 yılında ise Uluslararası Dinler Tarihi Derneği’ne (International Association for the History of Religions / IAHR) üye olarak kabul edilmiştir. Bu üyelikler ile Türkiye Dinler Tarihi Derneği, Türk Dinler Tarihçilerinin yurt dışında tanınmasına, faaliyetlerinin ve çalışmalarının uluslararası platformlarda temsil edilmesine katkı sağlamaktadır.

Derneğin merkezi Ankara’dadır ve Türkiye’de çeşitli Üniversiteler bünyesinde görev yapan akademisyen üyeleri bulunmaktadır.

Türkiye Dinler Tarihi Derneği kuruluş amaçlarına uygun olarak Dinler Tarihi bilim dalına, dinin ve dinlerin anlaşılmasına, Türk kültürüne katkıda bulunmaya yönelik olarak kuruluşundan bu güne, çeşitli toplantılar ve sempozyumlar düzenlemekte, konferans ve seminerler gerçekleştirmekte, üretilen bilgileri de okuyucular ile buluşturan yayınlar yapmaktadır.[5]

Dernek başkanlığını 1993-2015 yılları arasında Prof. Dr. Abdurrahman Küçük, 2015-2017 yılları arasında Prof. Dr. Harun Güngör, 2017-2021 yılları arasında ise Prof. Dr. Ahmet Hikmet Eroğlu yürütmüştür. 2021 yılından itibaren Dernek Başkanlığı Prof. Dr. Durmuş Arık tarafından yürütülmektedir.[6]

Dernek Çalışmaları:

Dinler Tarihi Araştırmaları I – (Sempozyum 08-09 Kasım 1996), Ankara: Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 1998.

Dinler Tarihi Araştırmaları II – Dinler Tarihi Açısından Din ve Din Anlayışı (Sempozyum 20-21 Kasım 1998), Ankara: Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 2000.

Dinler Tarihi Araştırmaları III – 2000. Yılında Hristiyanlık (Dünü, Bugünü ve Geleceği) (Sempozyum 09-10 Haziran 2001), Ankara: Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 2002.

Dinler Tarihi Araştırmaları IV – Müslümanlar ve Diğer Din Mensupları, Müslümanların Diğer Din Mensuplarıyla İlişkilerinde Temel Yaklaşımlar (Sempozyum, 01-02 Kasım 2003), Ankara: Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 2004.

Dinler Tarihi Araştırmaları V – Dinler Tarihçileri Gözüyle Türkiye’de Misyonerlik (Sempozyum 01-02 Ekim 2005), Ankara: Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 2005.

Dinler Tarihi Araştırmaları VI – Sekülerleşme ve Dini Canlanma (Sempozyum 22-23 Ekim 2008), Ankara: Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 2008.

Dinler Tarihi Araştırmaları VII – Türkiye’de Dinler Tarihi: Dünü, Bugünü ve Geleceği (Sempozyum 04-06 Aralık 2009), Ankara: Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 2010.

Dinler Tarihi Araştırmaları VIII- Bütün Yönleriyle Yahudilik (Sempozyum 18-19 2012), Ankara: Türkiye Dinler Tarihi Derneği Yayınları, 2012.

Dinler Tarihi Araştırmaları Armağan Serisi:1- Türkiye’de Dinler Tarihi’nin Kurumsallaşması Sürecinde Prof. Dr. Abdurrahman Küçük, (Editör: Prof. Dr. Ahmet Hikmet Eroğdu), Ankara: Berikan Yayınevi, 2016.[7]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Baki, ADAM (1997). "PROF. DR. HİKMET TANVU'DAN GÜNÜMÜZE DİNLER TARİHİ ÇALIŞMALARI". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 36 (1): 1. doi:10.1501/ilhfak_0000000881. ISSN 1301-0522. 
  2. ^ Ünal, Asife . "Kuruluşundan Günümüze Türkiye Dinler Tarihi Derneği ve Dinler Tarihi Bilimine Katkıları". Dini Araştırmalar 14 / 38 (Haziran 2011): 135-160 .
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022. 
  5. ^ Cengiz Batuk, “Türkiye’de Dinler Tarihi Çalışmalarının Tarihsel Seyri”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi IX/1 (2009), 85.
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2022.