Türkiye'de engelli siyasetçiler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Uluslararası engelli simgesi. Engelli simgesi; asansör, otopark, lavabo gibi çeşitli tesis ve kolaylıklarda engellilere tahsis edilmiş bölgeleri belirtmede yaygın olarak kullanılır.

Engelli milletvekilleri[değiştir | kaynağı değiştir]

TBMM'de milletvekili sıfatıyla, siyasetçi kimliği olan engelli milletvekilleri

Engelli milletvekilleri Görev dönemi ve yılı Siyasi partisi ve görevi TBMM icraatları Resmi internet sitesi Engel durumu
Bennur Karaburun TBMM 26. Dönem 2015 AKP [1] ortopedik
Şafak Pavey TBMM 24., 25. ve 26. dönem 2011-2015 CHP [2] [3] ortopedik
Lokman Ayva TBMM 22. ve 23. dönem 2002-2011 AKP [4] [5] görme engelli
Serkan Bayram TBMM 26., 27. ve 28. Dönem 2015 - günümüz AKP ortopedik
Serap Yazıcı TBMM 28. dönem 2023 - günümüz Gelecek Partisi Görme engelli

Engelli milletvekili adayı ve aday adayları[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi partiden Adaylar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bağımsız milletvekili Adayları[değiştir | kaynağı değiştir]

Engelli hakları için kurulan Resmi Partiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Parti Adı Kuruluş tarihi Faaliyet Durumu notlar;
Engelsiz Türkiye Partisi 2011 aktif
Türkiye Özürlüler Partisi 2007 kapalı
Türkiye Özürlüsüyle Mutludur Partisi 1996-2003 kapalı adından da anlaşılacağı üzere sembolik bir partidir.

Çeşitli eleştiriler[değiştir | kaynağı değiştir]

TBMM de yer alabilen partilere sağlanılan hazine yardımı ciddi rakamlarda oluşu nedeniyle Türkiye'deki nüfusun %10'u yaş durumuna bağlı Engelli statüsünde sayılmasında ötürü. birçok defa engelli statüsündekileri yaşadığı sorunlara çözüm olma adıyla parti kurumuş ama ilerleyen süreçlerde varlık gösterememişlerdir.[kaynak belirtilmeli]

Engelliler için siyasi parti vekillerinin TBMM verdiği kanun tekliflerinin listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Başkanlığa Geliş Tarihi Dönemi ve Yasama Yılı Esas Numarası Teklifin Başlığı Teklifin Özeti Teklifte imzası bulunanlar
16/11/2000 21/ 2/615 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[6] Türk Vatandaşlarına Özürlüler İdaresi Başkanlığı Tarafından verilen Özürlüler İçin Kimlik kartı İle Çalışma Gücünü Kaybetme Derecelerine Göre bu Kanun Hükümleri Çerçevesinde Aylık Bağlanması öngörülmekte ve Bakanlar Kuruluna Kanunda Yer Alan Gösterge Rakamını Özürün Derecesine Göre Dört Katına Kadar Artırma Yetkisi Verilmektedir Mehmet Zeki Sezer Demokratik Sol Parti
13/03/2001 21/3 2/705 Özürlüler İdaresi Başkanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[7] Heyet raporuyla özürlülüğü kanıtlanmış ve özürlü kimliği verilmiş (Özürlüler İdaresi Başkanlığınca) her özürlüye 18 yaşına kadar asgari ücretin 1/3'ü oranında, 18 yaşını bitirmekle birlikte Başkanlıkça çalışma olanağı sağlanamayan özürlüye de 2/3 oranında aylık verilmesi öngörülmektedir. Işılay Saygın Anavatan Partisi
30/01/2002 21/4 2/888 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1. Maddesine Bir Fıkra Eklenmesi Hakkında Kanun Teklifi[8] Emekliler, Yaşlılar ve özürlüler için ücretsiz veya indirimli tarife uygulanması öngörülmektedir. Saffet Arıkan Bedük, Hayri Kozakçıoğlu Doğru Yol Partisi
10/07/2003 22/1 2/174 Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu, Özel Öğretim Kurumları Kanunu, Yükseköğretim Kanunu ve İş Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[9] Gerek vakıf üniversiteleri gerekse diğer özel öğretim kurumları için haklarında korunma kararı alınmış çocuklar lehine, öğrenci sayılarıyla orantılı olmak üzere puan sıralarına göre belli oranlarda burslu öğrenci okutma ve eğitim öğretim ihtiyaçlarını karşılama zorunluluğu getirilmekte, İş Kanununun özürlü ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğunu düzenleyen maddesinin kapsamına haklarında korunma kararı alınmış olan çocukların da dahil edilmesi öngörülmektedir. Atilla Başoğlu Cumhuriyet Halk Partisi
10/11/2003 22/2 2/202 Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan 4736 Sayılı Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[10] Gaziler, şehit ve gazilerin dul ve yetimleri, özürlüler, öğrenciler ile 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk vatandaşlarına Aylık Bağlanması hakkında Kanun kapsamına giren kişilerin, belediye zabıtası kadrosunda görev yapan personel ve valiliklerce bildirilen Türk devletlerden Türkiye'de eğitim yapmak üzere gelen öğrencilerin ve 60 yaş üzerindeki vatandaşların, ayrıca milli ve dini bayramlarda bütün vatandaşların Belediye Meclisi kararı ile toplu taşım hizmetlerinden indirimle veya ücretsiz olarak yararlanabilmeleri öngörülmektedir. Necdet Budak

Telat Karapınar, Ahmet Işık Adalet Ve Kalkınma Partisi

10/12/2003 22/2 2/217 Belediye Kanununda Değişiklik Yapılmasına ilişkin Kanun Teklifi[11] Özürlülerin; ulaşım, sosyal, kültürel, eğitsel, sanatsal ve sportif hizmetlerden indirimli yararlanabilmelerine, belediyelere ait büfeler, otoparklar gibi işyerlerinde öncelikli çalıştırabilmelerine imkân sağlanması amaçlanmaktadır. Ayrıca özürlülerin yerel düzeydeki sorunlarının çözüme kavuşturulması amacıyla il ve ilçe belediyeleri bünyesinde danışmanlık hizmeti vermek üzere özürlü danışma hizmetleri birimleri oluşturulması öngörülmektedir. Mehmet Nuri Saygun Cumhuriyet Halk Partisi
10/12/2003 22/2 2/229 3030 Sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[12] Özürlülerin kendilerini geliştirmesi, özürlüler için kolay anlaşılabilen şehir rehberleri hazırlanması, toplu taşım bilet ve kartlarının görme özürlülerin kullanımına uygun hale getirilmesi, büyüm şehir belediyelerine ait ve büyük şehir belediyeleri tarafından işletilen veya kiraya verilen büfeler, otoparklar gibi işyerlerinin öncelikli olarak özürlüler tarafından işletilmesinin sağlanması, büyük şehir belediyelerince sunulan su, havagazı, doğalgaz gibi hizmetlerin fatura bedellerine en az % 50 olmak üzere indirim sağlanması, ayrıca büyük şehir belediyelerinin özürlülerle ilgili her konuda hizmet vermek üzere, özürlü danışma hizmetleri biriminin kurulması öngörülmektedir. Mehmet Nuri Saygun Cumhuriyet Halk Partisi
11/04/2006 22/4 2/765 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[13] Özürlü bireylerin üç ayda bir aldıkları maaşlarını aylık olarak almaları öngörülmektedir. Lokman Ayva Adalet Ve Kalkınma Partisi
29/05/2006 22/4 2/809 Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[14] İşverenlerin 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları işyerlerinde çalıştırmakla yükümlü oldukları özürlü işçi sayısı yüzde dört olarak belirlenmekte; eski yükümlü çalıştırma yükümlülüğü kaldırılmakta; talep halinde kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşekküllerine %2 oranında terör mağduru çalıştırması yükümü getirilmekte ve kendi işlerinde çalışan ve çırak ya da yardımcı işçi dışında işçi çalıştırmayan kadın girişimcilere vergi muafiyeti getirilmektedir. Fatma Şahin Adalet Ve Kalkınma Partisi
16/02/2007 22/5 2/959 5378 Sayılı Özürlüler ve Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun İlgili Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Teklifi[15] Teklifle özürlü grupları arasında ayrım yapılmadan ve 18 yaşındaki özürlülerin de eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlanmaları ve 18 yaş kaldırılarak özürlülere aylık bağlanması öngörülmektedir. Hüseyin Güler Anavatan Partisi
02/03/2007 22/5 2/972 Hiçbir Geliri Olmayan Dul, Ailevi Nedenlerle Evinde Yaşayamayıp Kadın Sığınma Evi ve Benzeri Sosyal Koruma Birimlerinde Yaşayan, Özürlü veya Terör Mağduru Kadınlara İş Kurma Kredisi Verilmesi Hakkında Kanun Teklifi[16] Teklif ile hiçbir geliri olmayan dul, ailevi nedenlerle evinde yaşamayıp kadın sığınma evi ve benzeri sosyal koruma birimlerinde yaşayan, özürlü veya terör mağduru kadınlara KOSGEB tarafından iş kurma yetkisi verilmesi öngörülmektedir. Özlem Çerçioğlu liste:[17] Cumhuriyet Halk Partisi
21/11/2007 23/2 2/76 Engelli, Eski Hükümlü ve Terör Mağduru Çalıştırma Zorunluluğu Kanunun 4857/30 uncu Maddesinin Birinci Fıkrasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi,[18][19] Çalıştırılan engelli, eski hükümlü ve terör mağduru sayısının artırılması amaçlanmaktadır. Muhsin Yazıcıoğlu Büyük Birlik Partisi
21/11/2007 23/2 2/77 Özürlüler Yasası Olarak Bilinen 5378 Sayılı Kanunun Adının Değişmesi Hakkında Kanun Teklifi[20] 5378 sayılı Kanunda kullanılan "özürlü^ibarelerinin yerine ^"engelli" ibaresinin kullanılması öngörülmektedir. Muhsin Yazıcıoğlu Büyük Birlik Partisi
21/11/2007 23/2 2/78 Devlet Memurları Kanunun 53 üncü Maddesinin İkinci Fıkrasında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[21] Devlet Memurları Kanununa göre yüzde üç olan özürlü personel çalıştırma zorunluluğunun yazde altıya çıkarılması öngörülmektedir. Muhsin Yazıcıoğlu Büyük Birlik Partisi
21/11/2007 23/2 2/87 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[22] "Özürlü" ibareleri "engelli" olarak değiştirilmektedir. Muhsin Yazıcıoğlu Büyük Birlik Partisi
18/02/2008 23/2 2/163 4857 Sayılı İş Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[23] İşverenlerin elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları işyerlerinde % 4 özürlü işçiyi, kamu kurum ve kuruluşları ise % 4 özürlü işçi ile %2 oranında 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun ek 1 inci maddesinin (B) fıkrası uyarınca istihdamı zorunlu olan terör mağduru işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlü olmaları ve özürlü işçilerin sigorta primlerinin işveren hissesine düşen meblağın Hazine tarafından karşılanması, özürlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her özürlü ve çalıştırmadığı her ay için brüt asgari ücretin iki katı tutarında para cezası verilmesi öngörülmektedir. Fatma Şahin Adalet Ve Kalkınma Partisi
05/06/2008 23/2 2/280 Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[24] Teklif ile özürlülerin üniversitelere yerleştirilmesi ve masraflarının Devlet tarafından karşılanmasına yönelik değişiklikler yapılması öngörülmektedir. Ayşe Jale Ağırbaş, Recai Birgün, Hasan Erçelebi, Mustafa Vural, Hüseyin Tayfun İçli, Hüseyin Mert Demokratik Sol Parti
13/10/2008 23/3 2/319 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[25] Teklif ile 2828 sayılı Kanunda değişiklik yapılarak bakım hizmeti sağlanacak özürlülerin belirlenmesinde ekonomik kriterlerin yanında aynı aile içinde bulunabilecek birden fazla özürlü sayısının da dikkate alınması amaçlanmaktadır. Osman Demir Adalet Ve Kalkınma Partisi
11/02/2009 23/3 2/405 İş Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[26] Teklif ile işverenlerin otuz veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde beş özürlü, kamu işyerlerinde ise yüzde altı özürlü ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlü olmaları öngörülmektedir. Cumhuriyet Halk Partisi
03/12/2009 23/4 2/545 Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi[27] Teklif ile, kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilecek özürlü oranının yüzde üçten yüzde dörde yükseltilmesi öngörülmektedir. Murat Özkan Milliyetçi Hareket Partisi
12/01/2010 23/4 2/577 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[28] Teklif ile; özürlülerin istihdama dönük olarak yaşadığı sorunları gidermek amacıyla, özürlüler için yapılacak sınavın merkezi olması, sınavın hangi ölçütlere sahip olacağı konusunda hazırlanacak olan yönetmeliğin hazırlanması sürecinde sivil toplum örgütlerinin, meslek odalarının, sendikaların ve derneklerin görüşlerinin alınması ve bu konudaki yükümlülükleri yerine getirmeyen kamu kurum ve kuruluşlarına yaptırım uygulanması öngörülmektedir. Sacid Yıldız Cumhuriyet Halk Partisi
14/01/2010 23/4 2/584 4857 Sayılı "İş Kanunu"nda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[29] Teklif ile; özürlülerin istihdamı önündeki engelleri kaldırmak amacıyla, özürlü çalıştırma zorunluluğuna aykırı davranılması durumunda cezanın brüt asgari ücretin üç katı, cezaların aktarılacağı kuruluş olarak da Özürlüler İdaresi Başkanlığının belirlenmesi öngörülmektedir. Turgut Dibek Cumhuriyet Halk Partisi
23/04/2010 23/4 2/692 2828 Sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[30] Özürlülere resmi veya özel bakım merkezlerinde ya da ikametgâhlarında bakım hizmetinin sağlanabilmesi için aranan bir aylık net asgari ücret tutarının 2/2'ünden daha az aylık gelire sahip olmak şartının özürlüler lehine değiştirilerek söz konusu bakım hizmeti imkânından faydalanma sınırının aylık net asgari ücret oranına çekilmesi öngörülmüştür. Sacid Yıldız Cumhuriyet Halk Partisi
03/12/2010 23/5 2/817 14.7.1965 Tarih ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi[31] Kurum ve Kuruluşların 657 sayılı Kanuna göre zorunlu olarak kadrolarında özürlü personel çalıştırma oranının % 3 ten % 6'ya çıkarılması öngörülmüktedir. Yılmaz Ateş Cumhuriyet Halk Partisi
04/02/2014 24/4 2/2000 Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi[32] Teklif ile engelli olmalarından dolayı işten çıkmak zorunda kalanların, işsiz geçen sürelerinin borçlandırılarak bu sürelerin sigortalılıklarına sayılması amaçlanmaktadır. Ayşe Nedret akova Cumhuriyet Halk Partisi
Başkanlığa Geliş Tarihi Dönemi ve Yasama Yılı Esas Numarası Teklifin Başlığı Teklifin Özeti Teklifte imzası bulunanlar

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2012. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2020. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2012. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2022. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  9. ^ http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_gd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=24991
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  13. ^ http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=42571
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  15. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  16. ^ http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=52277
  17. ^ http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.imza_sahipleri?kanunlar_sira_no=52277
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  20. ^ http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_sd.onerge_bilgileri?kanunlar_sira_no=59726
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  26. ^ http://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/ab_komisyonu_web.onerge_bilgileri_ab2?kanunlar_sira_no=72966
  27. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  28. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  29. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  30. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  31. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2012. 
  32. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2014.