Sukulent

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sukulent bitkilerin bu Aloe gibi kalınlaşmış gövdeleri veya yaprakları vardır.
Aloe Vera ev bitkisi
Aloe Vera ev bitkisinde sivri uçlar görülebilir

Botanik'te sukulent bitkiler aynı zamanda etli bitkiler olarak da bilinir ve genellikle kurak iklim veya toprak koşullarında suyu kaybetmemek için kalınlaşmış, etli ve tıkalı kısımları olan bitkilerdir. Bu özellik, çoğu familya ve bitki cinsinin tanımlamasında bilimsel olarak kullanılmayan bir özelliktir çünkü çoğunlukla yalnızca tek tür düzeyinde doğru bir özellik olarak kullanılabilir.

"Sukulent" kelimesi "meyve suyu" veya "sap" anlamına gelen Latince "sucus" kelimesinden gelir.[1]

Sukulent bitkiler, yaprak ve sap gibi çeşitli yapılarında su depolayabilir. Bazı sukulent organlarının su içeriği %90-95'e kadar çıkar.[2] Bazı tanımlar kökleri de içerir bu nedenle elverişsiz dönemde toprak üstündeki kısmı ölerek yeraltındaki depolama organına geri dönerek yaşayan jeofit'lerde (ingilizce:geophyte) sukulent kabul edilir. Sukulentler çarpıcı ve olağandışı görünümlerinin yanı sıra nispeten en az özenle gelişebilme yetenekleri nedeniyle genellikle süs bitkisi olarak yetiştirilir.

25'ten fazla bitki familyası familyasının içinde birden fazla sukulent türü vardır.[3] Aizoaceae, Cactaceae ve Crassulaceae gibi bazı familyalarda türlerin çoğu sukulenttir. Bu suyu koruyan bitkilerin yaşam alanları genellikle çöl gibi yüksek sıcaklık ve az yağışlı bölgelerdir. Sukulentlerin sis ve çiy gibi sınırlı su kaynaklarında gelişme yeteneği vardır bu yüzden kıt su kaynaklı ekosistemlerde hayatta kalırlar.

Doğal ortam[değiştir | kaynağı değiştir]

İç mekanda yıllarca en az özenle büyüyen saksıdaki sukulentler.

Antarktika dışında her kıtada sukulent vardır. Çoğu sukulentin bozkır, yarı çöl ve çöl gibi kuru alanlardan geldiği düşünülse de dünyanın en kurak yerleri sukulent için uygun yaşam alanı değildir. Bunun nedeni zaten az büyüyen bu bitkilerin kolayca kumla kaplanacağı ortamın zorluklarıdır.[4] Dünyanın en kurak kıtası Avustralya'da sık ve uzun kuraklık yüzünden çok az yerli sukulent yaşar. En doğal sukulentlerin bulunduğu Afrika kıtasında bile kurak bölgelerde çok bitki yaşamaz.[5] Ancak sukulentler bu çok zor koşullarda yetişemezken diğer bitkilerin yaşayamadığı bazı şartlarda da büyüyebilirler. Aslında birçok sukulent kurak koşullarda gelişebilir ve bazıları çevrelerine ve uyumlarına bağlı olarak susuzluğa iki yıla kadar dayanabilir.[6]

Nadiren sukulentler, diğer bitkilerin üzerinde, az toprakla ya da toprağa hiç değmeden yaşayan, suyu depolama ve başka yollarla besin elde etme yeteneklerine bağlı epifit olabilirler; bunun bir örneği Tillandsia‘dır.

Sukulentler diğer pek çok bitki türünü öldürecek kadar çok çözünmüş minerallere maruz kalan deniz, kıyı ve kuru göllerde yaşayabilirler.

Saksıdaki sukulentler, çoğu iç mekanlarda minimum özenle büyüyebilirler.[7]

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Anderson, Miles (1999), Cacti and Succulents : Illustrated Encyclopedia, Oxford: Sebastian Kelly, ISBN 978-1-84081-253-4 
  • Beentje, Henk (2010), The Kew Plant Glossary, Richmond, Surrey: Royal Botanic Gardens, Kew, ISBN 978-1-84246-422-9 
  • Compton, R.H., (Ed.) (n.d.), Our South African Flora, Cape Times Ltd, OCLC 222867742  (publication date also given as 1930s or 1940s)
  • Hecht, Hans (1994), Cacti & Succulents, p/b, New York: Sterling, ISBN 978-0-8069-0549-5 
  • Hewitt, Terry (1993), The Complete Book of Cacti & Succulents, Londra: Covent Garden Books, ISBN 978-1-85605-402-7 
  • Innes, Clive; Wall, Bill (1995), Cacti, Succulents and Bromeliads, Londra: Cassell for the Royal Horticultural Society, ISBN 978-0-304-32076-9 
  • Jacobsen, Hermann (1960), A Handbook of Succulent Plants (Vols 1–3), Poole, Dorset: Blandford Press, ISBN 978-0-7137-0140-1 
  • Martin, Margaret J.; Chapman, Peter R. (1977), Succulents and their cultivation, Londra: Faber & Faber, ISBN 978-0-571-10221-1 
  • Rowley, Gordon D. (1980), Name that Succulent, Cheltenham, Glos.: Stanley Thornes, ISBN 978-0-85950-447-8 

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Merriam-Webster: succulent, 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 13 Nisan 2015 
  2. ^ Griffiths, Howard; Males, Jamie (11 Eylül 2017). "Succulent plants". Current Biology (İngilizce). 27 (17): R890-R896. doi:10.1016/j.cub.2017.03.021Özgürce erişilebilir. ISSN 0960-9822. PMID 28898660. 
  3. ^ Dimmitt, Mark. "The Tucson Cactus and Succulent Society". www.tucsoncactus.org. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2017. 
  4. ^ GINNS, R. (1961). "The Habitat of Succulent Plants". The National Cactus and Succulent Journal. 16 (2): 29-30. ISSN 0027-8858. JSTOR 42788160. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022. 
  5. ^ "Succulents in their natural environment". November 2021. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022. 
  6. ^ "Cactuses and Succulents". 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022. 
  7. ^ "Succulent Care Tips". 17 Nisan 2019. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022.