Staz dermatiti
| Staz dermatiti | |
|---|---|
| Diğer adlar | konjesyon egzeması, yerçekimi dermatiti/egzeması, staz egzeması, variköz egzema[1] |
| Uzmanlık | Dermatoloji  |
Staz dermatiti, yetersiz venöz dönüşten kaynaklanan "staz" veya kan birikmesi sonucu bacakta meydana gelen deri değişikliklerini ifade eder. Varisli egzamanın diğer adıdır. Varisli damarlar'ın bu hastalığın yaygın bir nedeni olmasından dolayı bu ismi almıştır.[2]
Yetersiz venöz dönüş, hem sıvının hem de hücrelerin kılcal damarlardan "sızabilmesi" sonucu kılcal damarlarda basıncın artmasına neden olur. Bu durum muhtemelen bu hastalığın patolojisine katkıda bulunan demir içeren hemosiderin ile kırmızı kan hücrelerin parçalanmasına ve deride renk değişikliği oluşturmasına neden olur.[3]
Belirtiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Staz dermatiti aşağıdakilerle karakterize edilebilir:
- Olası cilt lezyonları (makül veya lekeler), kırmızı lekeler, yüzeysel cilt tahrişi ve/veya ayak bileklerinde veya bacaklarda ciltte koyulaşma ve/veya kalınlaşma ile birlikte ince, kahverengi benzeri görünen cilt
- Zayıf cilt bazı bölgelerde ülserleşebilir ve bacaklarda, ayak bileklerinde veya diğer bölgelerde şişlikler gelişebilir.
- Açık yaralar, ülserler
- Kaşıntı ve/veya bacak ağrıları
- Bazen ağrı, şişmiş dokulardan kaynaklanır ve "bıçaklama" veya "iğne batması" gibi hissedilebilir.
Cilt dokusu bozulmaya devam ederse, venöz ülser (staz ülseri olarak da bilinir) oluşabilir.[3] Uygun yara bakımı yapılmadığında, açık çatlaklar hastaları bakteriyel bir enfeksiyonun gelişimine yatkın hale getirir ve bacakta selülite neden olur.[4]
Teşhis[değiştir | kaynağı değiştir]
Staz dermatiti, klinik olarak bacakların alt kısımlarında ve ayak bileğinin iç tarafında kırmızı plakların görünümü değerlendirilerek teşhis edilir. Staz dermatiti, selülit ve kontakt dermatit gibi bir dizi başka duruma benzeyebilir ve bazen teşhisi doğrulamak için veya tek başına klinik teşhisin yeterli olmadığı durumlarda ultrason kullanımına ihtiyaç duyulur.[5]
Tedavi[değiştir | kaynağı değiştir]
Tedavi altta yatan sıvı birikimini alt bacağın dışına doğru zorlamaya yardımcı olmak için steroid bazlı kremlerin topikal uygulamalarından ve kompresyon çoraplarının veya aralıklı pnömatik kompresyon pompalarının kullanılmasından oluşur.[6]
Kompresyon tedavisi orta düzeyde basınçlardan oluşmalı ve hareketli hastalarda işe yaramalıdır.[5]
Nihayetinde, staz dermatitini tedavi etmek için altta yatan venöz reflü tedavisi gereklidir. Sıyırma ile safenofemoral bileşke ligasyonu gibi invaziv cerrahi prosedürler geçmişte tedavi için kullanıldı. Bununla birlikte daha az invaziv yöntemler artık daha yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu yeni yöntemler endovenöz termal ablasyon, ayaktan flebotomi ve ultrason köpük skleroterapiyi içerir.[5]
-
Staz dermatiti (Yerçekimi egzaması)
.jpg)
Komplikasyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Staz dermatiti tedavi edilmezse, hasta venöz ülser ve Akroanjiodermatit geliştirme riski altındadır.[5][6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. ss. Chapter 14. ISBN 1-4160-2999-0.
- ^ "Stasis dermatitis and ulcers: Causes, symptoms, and treatment". Medical News Today (İngilizce). 30 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2018.
- ^ a b "Stasis dermatitis and ulcers". United States National Institute of Health. 17 Haziran 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2008.
- ^ Trayes (15 Temmuz 2013). "Edema: Diagnosis and Management". American Family Physician (İngilizce). 88 (2): 102-110. ISSN 0002-838X. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021.
- ^ a b c d Sundaresan (June 2017). "Stasis Dermatitis: Pathophysiology, Evaluation, and Management". American Journal of Clinical Dermatology. 18 (3): 383-390. doi:10.1007/s40257-016-0250-0. ISSN 1179-1888. PMID 28063094. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021.
- ^ a b Manchanda (2014). "Acroangiodermatitis (Pseudo-Kaposi sarcoma)". Indian Dermatology Online Journal. 5 (3): 323. doi:10.4103/2229-5178.137791. ISSN 2229-5178. PMC 4144224 $2. PMID 25165656.