Orkney'de büyücülük
Orkney'deki büyücülüğün kökeni muhtemelen sekizinci yüzyıldan itibaren takımadalar üzerindeki Norsemen yerleşimine dayanmaktadır. Erken modern döneme kadar sihirli güçler genel yaşam tarzının bir parçası olarak kabul edildi, ancak İskoçya anakarasında cadı avları başladı ve 1563 İskoç Cadılık Yasası cadılık veya cadılara danışmayı ölümle cezalandırılacak bir suç haline getirdi. Büyücülükten yargılanan ve infaz edilen ilk Orcadialılardan biri, 1594'te Allison Balfour'du. Balfour, yaşlı kocası ve iki küçük çocuğu, kendisinden bir itiraf elde etmek için iki gün boyunca şiddetli işkenceye maruz kaldı.
Duruşmalar genellikle sanıkların sorguya çekilirken hapse atıldığı St Magnus Katedrali'nde yapıldı. Bir kez mahkûm edildikten sonra cadılar boğularak idam edilmek üzere Gallow Ha'ya götürüldü ve sonra vücutları yakıldı. İlk yasalar, büyücülükle bağlantılı herhangi bir suçtan suçlu olanların herhangi bir mülküne veya eşyasına el konulmasına da izin veriyordu; Bu, Orkney'nin 2. Kontu Patrick Stewart gibi yönetici Kontların aklındaki amaca uyacak şekilde manipüle edildi ve adanın nüfusunun çoğunu yoksul bıraktı. Bu yasalar 1611'de iptal edildi, ancak İskoç yasaları ile değiştirildi. Piskoposların çabaları ile başlatılan reformlar önemli bir etki yarattı, ancak adada 1615'ten 1645'e kadar en yoğun cadı avı döneminde büyücülükle suçlananlara karşı yargılamalara herhangi bir tarafsızlık getirmedi.
Yeni mahkeme rejimi, verilen cezalarla ilgili çeşitli sonuçlar verdi: 7 Haziran 1615'te yapılan ilk dava, Westray'li iki kadına yönelikti, her ikisi de suçlu sayıldı, ancak biri şiddetli bir kırbaç cezasından sonra sürgün edilirken diğeri ise kazığa bağlandı, boğuldu ve yakıldı. Davalardaki suçlamalar farklıydı, ancak en ufak bir kabahat, büyücülük ve şeytanlık suçlamalarının getirilip onaylanmasına yol açabilirdi. Şeytan ile ilişkili itiraflar gelmezse, perilerle işbirliği temelinde mahkûmiyetler gerçekleştirildi. 1616'da Elspeth Reoch suçlu bulundu ve bir periyle cinsel ilişkiye girdiğini kabul ettiği gerekçesiyle idam edildi.
İskoçya anakarasındaki cadı avını yansıtan Orkney'deki davalar 1708'de sona erdi; bu davaların çoğu 1650'den önce gerçekleşti. Altmış sekiz kişi suçlandı, çoğunluğu - yaklaşık yüzde doksanı - kadındı, bu, ülkenin geri kalanında kaydedilenden daha yüksek bir orandı.
Geri dönemler[değiştir | kaynağı değiştir]
Orkney'de cadı mahkemeleri, İskoçya anakarasına benzer bir zaman aralığı olan 1708'e kadar devam etti[1] ancak Orkadya mahkemelerinin çoğu, takımadalarda cadı avının fiilen sona erdiği 1650'den önce gerçekleşti.[2] Altmış sekiz kişi hakkında suçlamalar yapıldı.[1][a] Bir yılda duyulan en yüksek vaka sayısı, yirmi dört kişinin büyücülük veya tılsım kullanmakla suçlandığı 1643 yılındaydı.[4] Orkney'deki büyücülük iddialarının yaklaşık yüzde doksanı, ana karada görülenden daha yüksek bir oran olan kadınlara karşı yapıldı.[5] Erkeklere yöneltilen suçlamaların tümü kadınlarla ilgili davalarla ilgiliydi.[6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
Notlar
- ^ Edinburgh Üniversitesi tarafından derlenen İskoç Büyücülük Veritabanı Araştırması, Orkney'de 72 vaka listeliyor, ancak bazı isimlerin farklı adlarla tekrar ettiği tahmin edilmektedir.[1][3]
Alıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c Willumsen (2013), s. 161
- ^ Willumsen (2013), s. 191
- ^ "Survey of Scottish Witchcraft". University of Edinburgh. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
- ^ Willumsen (2013), s. 163
- ^ Willumsen (2013), s. 164
- ^ Willumsen (2013), ss. 165, 166
Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]
- Anderson, Peter (2012), The Stewart Earls of Orkney, Birlinn, ISBN 978-1-904607-46-5
- Bain, F. (2012), "The Binding of the Fairies: Four Spells", Preternature: Critical and Historical Studies on the Preternatural, 1 (2) – Project MUSE vasıtasıyla
- Barclay, Robert S. (1967), Court Book of Orkney and Shetland 1614–1615, Scottish History Society
- Black, George F. (1937), "A Calendar of cases of witchcraft in Scotland", Bulletin of New York Public Library, cilt 41
- Booth, Roy (2008), "Standing Within The Prospect Of Belief Macbeth, King James, And Witchcraft", Newton, John; Bath, Jo (Ed.), Witchcraft and the Act of 1604, ISBN 978-9-0041-6528-1
- Dudley, Margaret; Goodare, Julian (2013), "Outside In or Inside Out: Sleep Paralysis and Scottish Witchcraft", Goodare, Julian (Ed.), Scottish Witches and Witch-Hunters, Palgrave Macmillan UK, ISBN 978-1-137-35594-2
- Edwards, K. A. (2010), "Witchcraft in Tudor and Stuart Scotland", Cartwright, K. (Ed.), A Companion to Tudor Literature Blackwell Companions to Literature and Culture, John Wiley, ISBN 978-1-4051-5477-2
- Ewan, Elizabeth; Innes, Sue; Reynolds, Sian (2006), The Biographical Dictionary of Scottish Women: From the Earliest Times to 2004, Edinburgh University Press, ISBN 978-0-7486-1713-5
- Goodare, Julian (2001), "Witch-hunts", Lynch, Michael (Ed.), The Oxford Companion to Scottish History, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-211696-3
- Goodare, Julian (2002), "The framework for Scottish witch-hunting in the 1590s", Scottish Historical Review, 81 (212), ss. 240-250, doi:10.3366/shr.2002.81.2.240
- Goodare, Julian (2004), The Government of Scotland, 1560–1625, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-924354-9
- Graham-Campbell, James; Batey, Colleen E. (1998), Vikings in Scotland: An Archaeological Survey, Edinburgh University Press, ISBN 978-0-7486-0641-2
- Henderson, Lizanne (2016), Witchcraft and Folk Belief in the Age of Enlightenment: Scotland, 1670-1740, Palgrave Macmillan UK, ISBN 978-1-137-31324-9
- Hibbert, Samuel (1822), A Description of the Shetland Islands, Archibald Constable
- Marwick, Ernest Walker (1991), Robertson, John D. M. (Ed.), An Orkney anthology: the selected works of Ernest Walker Marwick, Scottish Academic Press, ISBN 978-0-7073-0574-5
- Marwick, Ernest W. (2000) [1975], The Folklore of Orkney and Shetland, Birlinn, ISBN 978-1-84158-048-7
- Nicholls, Andrew (2010), A Fleeting Empire: Early Stuart Britain and the Merchant Adventurers to Canada, McGill-Queen's Press, ISBN 978-0-7735-8078-7
- Pitcairn, Robert (1833), Ancient Criminal Trials in Scotland, 1, Maitland Club
- Wilby, Emma (2000), "The Witch's Familiar and the Fairy in Early Modern England and Scotland", Folklore, cilt 111:2
- Wilby, Emma (2005), Cunning Folk and Familiar Spirits: Shamanistic Visionary Traditions in Early Modern British Witchcraft and Magic, Sussex Academic Press, ISBN 978-1-84519-079-8
- Willumsen, Liv Helene (2013), Witches of the North: Scotland and Finnmark, BRILL, ISBN 978-90-04-25292-9