Oktay Sadıkzade
Oktay Sadıkzade | |
|---|---|
| Kendi dilinde adı | Oqtay Seyid Hüseyn oğlu Sadıqzadə |
| Doğum | Azerbaycan SSC, SSCB |
| Ölüm | Bakü, Azerbaycan |
| Milliyet | Azerbaycanlı |
| Vatandaşlık |  Sovyetler Birliği→ Azerbaycan |
| Ebeveyn(ler) | Seyid Hüseyn Sadiq,Ümmügülsüm |
Oktay Seyid Hüseyin oğlu Sadıkzade (21 Şubat 1921 Xızı - 20 Aralık 2014 Bakü ) - Azerbaycan güzel sanatlar temsilcisi, Azerbaycan Cumhuriyeti Halk Sanatçısı (1992), Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Ödülü sahibi (2014), Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın kişisel emeklisi (2002).
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Oktay Sadıkzade, 21 Şubat 1921'de Khizi'de Azerbaycan edebiyatının tanınmış temsilcileri olan yazar Seyid Hüseynin ve şair Ümmügülsüm'ün oğlu olarak doğdu. Çocukluğundan beri yaratıcı bir ortamda büyümesi onun gelecekteki sanatsal kaderini belirledi. 1935-1939'da Bakü Sanat Koleji'nde okudu ve ilk eserleriyle sanat eleştirmenlerinin dikkatini çekti. Oktay Sadıkzade 1941 yılında baskı altındaki bir ailenin üyesi olarak sürgüne gönderildi, ancak içinde bulunduğu zor koşullara rağmen çalışmalarına devam etti.
1946 yılında Bakü'ye döndükten sonra kitap grafikleri ile uğraşmaya başladı ve bu alanda önemli başarılar elde etti. Eğitimine devam etmek için Surikov adındaki Moskova Devlet Ressamlık Enstitüsü'ne girdi ve 1956'da grafik bölümünden mezun oldu.
Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de eğitimini tamamladıktan sonra “Azərnəşr” yayınevinde sanat editörü olarak çalışmaya başlayan Oktay Sadıkzade, yayınevindeki çalışmalarının ilk yıllarından itibaren Azerbaycan ve dünya edebiyatının önde gelen temsilcilerinin eserlerine yaptığı illüstrasyonlarla, kitap grafikleri dünyasına girdi. Bu dönemde dünya güzel sanatlarının başarılarından yararlanarak, Honoré de Balzac, Victor Hugo, İvan Turgenyev, Maksim Gorki, Mirza Fetali Ahundov, Hüseyin Cavid, Cafer Cabbarlı, Reşat Nuri Güntekin ve derin duygusal etkiye sahip diğer söz ustalarının unutulmaz eserlerinden etkilendi.
Ogtay Sadigzadeh, tematik resim, kompozisyon ve portre türlerinde yaptığı çalışmalarla ünlendi ve kısa sürede modern Azerbaycan sanatının gelişimine yaptığı özel katkılarla öne çıkan bir fırça ustası oldu. Azerbaycan milli ressamlık sanatının gelişmesinde istisnai bir rol oynayan sanatçının çeşitli tür ve temalarda yarattığı resim ve grafik eserleri dönemin sanat tarihi olmuştur. Sadeliği ve tasvir biçimlerinin çeşitliliği ile sanatının Azerbaycan sanat tarihinde özel bir yeri vardır. Azerbaycan Milli İlimler Akademisi'ne bağlı Nizami Gencevi'nin adını taşıyan Azerbaycan Edebiyat Müzesi, Azerbaycan Milli Tarih Müzesi, Üzeyir Hacıbeyov, Hüseyin Cavid, Samed Vurgunve Bülbül ev müzelerinde sanatçının eserlerine özel bir yer verilmiştir. Sanatçının Azerbaycan halkının önde gelen şahsiyetlerinin portrelerinden oluşan galerisi, Azerbaycan kültüründe önemli bir yere sahiptir.
"Nizami Gəncəvi ve dünya kültürü" adlı anıtsal eser serisi, "1937-ci il repressiyasının qurbanları" tablosu, "Hüseyn Cavidin aləmi" üçlüsü, Qətran Təbrizi'nin ve Xurşidbanu Natəvan'nın portreleri görüntülerinin benzersizliği, kompozisyon yöntemlerinin çeşitliliği ve boyama çözümünün mükemmelliği ile ayırt edilirler.
Sanatçının eserleri Azerbaycan Devlet Sanat Müzesi'nde ve Tretyakov Galerisi gibi prestijli kültür merkezilerinde sergilenmekte ve Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Kanada , İsrail ve diğer ülkelerdeki özel koleksiyonlarda saklanmaktadır.
Oktay Sadıkzade Azerbaycan'da modern sanat okullarının oluşmasına ve gelişmesine büyük katkı sağlamıştır. Pedagoji alanında etkin bir şekilde çalışarak, zengin bilgi ve tecrübesini genç ressamların yetiştirilmesi için kullanmıştır.
Oktay Sadıkzade'nin eserleri her zaman sanatseverlerin ilgi odağı olmuş ve devlet tarafından büyük değer görmüştür. Sanatçının bağımsız cumhuriyetimizin en yüksek ödülleri olan "Şərəf" ve "Şöhrət" Nişanları ile ödüllendirilmesi, sanatına ve kişiliğine gösterilen ilginin ve saygının parlak bir ifadesidir. 2014 yılında güzel sanatların gelişimine yaptığı hizmetlerden dolayı Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Ödülü'ne (Azərbaycan Respublikasının Dövlət mükafatı) layık görülmüştür.[1]
Oktay Sadıkzade 20 Aralık 2014'te 93 yaşında Bakü'de ölmüştür.
Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Əməkdə fərqlənməyə görə" Madalyas (Seçkin Emek Madalyası)- 9 Haziran 1959
- "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" onursal unvan - 5 Aralık 1977
- "Azərbaycan Respublikasının xalq rəssamı"Sanatçısı " onursal unvan - 4 Mart 1992
- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü - 11 Haziran 2002 [2]
- "Şöhrət" nişanı (Şöhret Nişanı) - 27 Şubat 1999
- "Şərəf" Nişanı - 24 Şubat 2011
- Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı - 26 Mayıs 2014
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2021.
- ^ "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdlərinin verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 942 saylı, 11 iyun 2002-ci il tarixli Sərəncamı". e-qanun.az (Azerice). e-qanun.gov.az. 11 Haziran 2002. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2014.
