Melankoli (psikanaliz)
Psikanalitik ekolde ''melankoli'' kelimesi ilk olarak Sigmund Freud'un 1917 yılında yayınladığı ''Trauer und Melancholie'' (''Yas ve Melankoli'') makalesinde geçmektedir.
Freud'a göre ''melankoli'' durumunun oluşabilmesi için süjenin, sırasıyla aşağıdaki beş aşamadan geçmesi gerekmektedir;
- Süjenin, bir sevgi nesnesini (''love object'') kaybetmesi.
- Kaybedilen sevgi nesnesinin ardından normal bir süreç olarak yaşanan bir yas döneminin (''mourning period'') başlaması.
- Normal şartlar altında, belirli bir süre sonra bitmesi gereken yas döneminin sona ermemesi nedeniyle yeni bir sevgi nesnesi arayışının başlayamaması.
- Süjenin, yeni bir sevgi nesnesi arayışına girememesi nedeniyle, yeni sevgi nesnesine aktarılamayan libido'nun zorunlu olarak Ego'ya aktarılması ve orada birikmesi.
- Ego'nun kaybedilen sevgi nesnesi ile kendini özdeşleştirmesi.
İşleyiş Mekanizması[değiştir | kaynağı değiştir]
Süjenin, sevgi nesnesini kaybetmesi ardından yaşadığı yas dönemi normal bir süreç olup, melankoli durumunu yaratan asıl neden; belirli bir süre yaşandıktan sonra bitmesi gereken yas döneminin hiçbir zaman bitmemesidir. Dolayısıyla yas döneminin bitmemesi kaçınılmaz olarak, yeni bir sevgi nesnesi arayışına başlanmasını imkânsız kılacak ve herhangi bir sevgi nesnesine aktarılamayan ''libidinal enerji'' Ego'da birikecektir. Ego'da gerçekleşen bu içsel birikim en nihayetinde, kaybedilen sevgi nesnesinin Ego tarafından içselleştirilmesi sonucunu doğuracaktır.
Öte yandan, ''yas'' sağlıklı ve doğal bir süreç olarak değerlendilirken, melankoli patalojik bir içeriğe sahiptir ve genellikle süjede genel anlamda disforik bir tablo şeklinde kendini gösterir. Süje, çoğu zaman içinde bulunduğu durumun farkına varamaz.