Manavın Haçı
 | Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın.
|
Manavın haçı, Săhăteni ile Năeni yolunun tam ortasında bağların yakınında bir yerde, üzeri İncil'de geçen karakterler ve İslami çiçek motifleriyle bezenmiş, 4 metre yüksekliğinde, yekpare taştan yontulmuş 6-7 ton ağırlığında bir türbe.
Etrâfına diklemesine 240 santimetre yanlamasına 153 santimetre olan 4 sütun dikilen haç geçme usulüyle yontularak oturtulmuş çerçeve ile de desteklenmiş olup hâlen ayaktadır. 1846 senesinde Gheorghe Dimitrie Bibescu devrinde inşâsı tamamlanan türbenin haçı üzerinde Gheorghe Dimitrie Bibescu'nun ismi de kazınmış olup bu denli büyük bir yontma haçın Romanya'nın başka hiçbir yerinde olmadığı tahmin edilmektedir.
Breazalı papaz Costache Dinu Cârjanın oğlu Ioan Postelnicu tarafından Breaza'nın Bădeni köyünden usta Iordache Vrabie'ye yontturulan haçın yörenin zengin bir tüccarı tarafından ısmarlandığı söylenir. Diğer bir rivâyete göre Tisăuludan Ghica isimli bir hanımefendi Manava keşişlik mertebesini atfetmek için türbenin inşâa masrafları üstlenmiştir.
Türbenin hazırlanışı ve dev haçın dikilişi ile taş işçiliği hakkındaki hâtıralara Corneliu Ştefan'ın 1981 senesinde yayınladığı 'Expediţie la apa vie kitapında yer verilmiştir. Birinci Dünya Harbine kadar yaşamış olan ve kendisi de taşların taşınmasında çalışmış olan bir Bădenili işçinin dediğine göre, Istriţa ormanında büyük bir meşeyi devirip birkaç gün petrole batırmışlar ve sağlamlaşması için zincirlerle sarmışlar ortasına bağladıkları öküzler sâyesinde ağacı testere gibi kullanarak haçın kalıbını kesmişler. Haç, 16 çift öküze bağlanarak taşınabilmiş. Buzăulu papaz Mihai Stanciu bu hadiselerin hepsine şahitlik etmiş ve notlar almıştır. Ona göre, türbenin yapıldığı yer Ioniţă Cârjan'ın babası Vispeşti köylü papaz Costache Dinu Cârjan'ın arazisine yapıldı. Türbede yatan Manav Selim Costache Dinu Cârjan'ın kızı Maria ile 1844 senesinde evlenmişti. Selim Anadolu'dan gelmiş zengin bir tüccardı. 1841 senesinde Eflak’a gelmişti ve Moldova’ya gitmeye çalışırken aşırı soğuktan donmak üzereyken onu bulan Costache Dinu Cârjan'ın bir yakını Greceanca'da tedâvisi yaptırdı ve kalacak yerini temin etti. Yöre insanının âdeti olan kış vakti hal hatır sorma için akrabasına giden Maria ile Selim orada tanışırlar. Evlenmek icâp eder, Selim’in sevgisi o kadar kuvvetlidir ki kızın hatrı için vaftiz olur. Tüccarlığı bırakıp orada güzel eşi Maria ile yaşamaya karar verirler. Vaftiznâmesindeki bilgilere göre, Selim o vakitler 24 yaşında idi, Gheorghe ismiyle vaftiz edilen Selim, o kadar yakışıklı ve temiz kalpliydi ki elinden her iş geliyordu. Ailelerin karşı çıkmalarına rağmen 23 Nisan 1844 günü hayatlarını birleştirdiler. Maria'ya çeyiz hediyesi olarak Boğdan yolu üzerinde bir arazi alıp han yaptıran Gheorghe peşinden baba olur ve kızları Dobra doğar.
Papaz Mihai Stănescu'ya göre türbeye Manavın haçı isminin verilmesi iki sebebi vardır; türbeyi yaptıran Papaz Costache Dinu Cârjanın damadı ile Gheorghe'nin kayınbiraderi Ionita Cârjan. Haç üzerinde "Bir Manav daha göklere gitti, bir Manav gider bir Manav gelir" yazılıdır. Kuzeydeki sütunlarda çocuklarının ismi yazılıdır.[1] 4 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.