Macaristan Anayasa Mahkemesi
Macaristan Anayasa Mahkemesi (Macarca: Magyarország Alkotmánybírósága), Macaristan Parlamentosu'nun yasalarını inceleyen özel bir mahkemedir. Anayasa Mahkemesinin resmi yeri Budapeşte'dir, 2012 yılına kadar toplanma yeri Estergon olmuştur.
Anayasa Mahkemesi 1 Eylül 2011'den bu yana 15 hakimden oluşmaktadır. Üyeler daha sonra mahkeme başkanını üyeler arasından gizli oylamayla seçerler. Mahkeme başkanı tarafından atanan bir veya iki başkan yardımcısı, herhangi bir nedenden ötürü başkanın bulunmaması durumunda mahkemeye başkanlık ederler. Anayasa mahkemesi yasaların anayasaya uygunluğunu denetler ve verilen kararlara itiraz hakkı yoktur. Anayasa Mahkemesi, Anayasanın korunmasında, yasaların gözden geçirilmesinde ve Anayasa düzeninin ve Anayasa tarafından güvence altına alınan temel hakların korunmasında ana organ olarak görev yapmaktadır.
Kuruluşu[değiştir | kaynağı değiştir]
19 Ekim 1989'da Macar Parlamentosu Anayasa Mahkemesinin kurulmasına ilişkin bir karar aldı. Ancak örgütlenme ve yetki, daha önce siyasal sistemin demokratik dönüşümünü hazırlayan üçlü siyasi yuvarlak masa müzakereleri çerçevesinde belirlenmişti. Anayasa Mahkemesi ile ilgili temel hükümler Ekim 1989’da, Anayasa’nın değiştirilmesiyle Parlamento tarafından belirlenmiştir. Mahkeme, anayasa düzeninin ve temel hakların korunmasının yanı sıra, hukuk devleti tarafından yönetilen bir devletin kurulmasını teşvik etmek amacıyla kurulmuştur.[1] 1989 tarihli XXXII. Yasası, 19 Ekim 1989 tarihinde Parlamento tarafından kabul edildi ve Anayasa Mahkemesi çalışmalarına 1 Ocak 1990'da başladı.
Başkanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- László Sólyom (1 Temmuz 1990 – 24 Kasım 1998)
- János Németh (24 Kasım 1998 – 31 Temmuz 2003)
- András Holló (1 Ağustos 2003 – 12 Kasım 2005)
- Mihály Bihari (12 Kasım 2005 – 2 Temmuz 2008)
- Péter Paczolay (3 Temmuz 2008 – 24 Şubat 2015)
- Barnabás Lenkovics (25 Şubat 2015 – 21 Nisan 2016)
- Tamás Sulyok (21 Nisan 2016 – 5 Mart 2024)
Üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Macaristan Anayasasına göre, Anayasa Mahkemesi üyeleri Parlamento tarafından seçilir. Aynı zamanda bu seçimlerin kurallarını da belirler. Anayasa Mahkemesi üyeleri Meclis'te temsil edilen tarafların gruplarından birer üyeden oluşan bir aday gösterme komitesi tarafından aday gösterilirler ve tüm parlamento üyelerinin üçte iki çoğunluğuyla seçilirler. Macar hukuku, yalnızca olağanüstü teorik bilgilere sahip olan hukukçuların veya en az yirmi yıllık yasal uygulamaya sahip hukukçuların Anayasa Mahkemesi üyelesi seçilebilmesini sağlar. Üyeler dokuz yıllığına seçilirler ve üyeler bir kez daha yeniden seçilebilirler. Anayasa Mahkemesi hakimlerinin görevi 70 yaşına geldiklerinde biter.
Mahkemenin mevcut bileşimi aşağıdaki hakimleri içermektedir:[2]
- Elemér Balogh (1958)
- István Balsai (1947)
- Egon Dienes-Oehm (1945)
- Imre Juhász (1963)
- László Kiss (1951)
- Barnabás Lenkovics (1950)
- Miklós Lévay (1954)
- Péter Paczolay (1956)
- Béla Pokol (1950)
- László Salamon (1947)
- István Stumpf (1957)
- Tamás Sulyok (1956)
- Péter Szalay (1960)
- Mária Szívós (1949)
- András Zs. Varga (1968)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "1001/2013. (II. 27.) AB Tü. határozat az Alkotmánybíróság ügyrendjéről". 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2019.
