Müslüman Sosyalist-Komünist Partisi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Müslüman Sosyalist-Komünist Partisi, 1918 senesinde kurulup, öncülüğünü Mirsaid Sultangaliyev'in yapmış olduğu parti.[1] Turancı-Sosyalist görüşe sahip bu parti önce SSCB sınırları içerisindeki Müslüman azınlıkların haklarını savunmak için kuruldu. Ancak ilerleyen vakitlerde gittikçe güçlenen Galiyev ve kitlesi Orta Asya ve Azerbaycan Türklerinin haklarını savunarak asıl görüşlerini ortaya çıkarmaya ve kitlelerine aşılamaya başladı.[2]

Stalin'e Tatar Azınlıkları ve Tataristan'ın bağımsızlığı konusunda büyük isteklerde bulunan Galiyev, Müslüman Sosyalist-Komünist Parti'nin görüşlerini herkese göstermeye ve kitlesini büyütmeye başlamıştı.

Osmanlı içerisinde de Harbiye Nazırı Enver Paşa ile Azerbaycan'da yaptığı görüşmeler sayesinde oldukça tanınan Galiyev sadece Rusya'ya değil, tüm ezilen halklara temsilciliğini kanıtlamıştı. Partinin 3 temel amacı vardı. 1- Rusya içerisindeki azınlıkların - Müslümanların - bağımsızlıklarını kazanmasını sağlamak. 2- Sömürülen devletlerin bu ayrılıklardan cesaretlenip ihtilaller ile sömürüden kurtulmaları. 3- Turan Federal Halklar Sosyalist Cumhuriyeti'nin kurulması.

Ancak Galiyev'i otoritesine bir rakip olarak gören Stalin'in baskıları sebebiyle lağvedilip Boşlevik Partisi'ne katıldı ve tüm Müslüman Sosyalist-Komünist Partisi üyeleri davalarından vazgeçmek zorunda kaldı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2021. 
  2. ^ http://Mirsaid%20Sultangaliyev [yalın URL]