Kocacık

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kocacık
Köy
Kocacık
Коџаџик
Makedonya üzerinde Kocacık
Kocacık
Kocacık
Kocacık’ın Kuzey Makedonya'daki konumu
Ülke Kuzey Makedonya
BölgeGüneybatı
BelediyeMerkez Jupa
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu(+389)
Plaka koduDB

Kocacık, (Makedonca: Коџаџик Kodžadžik okunuşu: Kocacik) Kuzey Makedonya'nın Debre yakınlarında Merkez Jupa’ya bağlı köy. Mustafa Kemal Atatürk’ün babası Ali Rıza Efendi’nin köyü olarak ünlenmiştir. Kocacık köyünde Ali Rıza Efendi’nin babası Kızıl Hafız Ahmet Efendi dünyaya gelmiştir.[1] 2014 yılında TİKA (Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı) 11 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. katkılarıyla köyde bir Ali Rıza Efendi anı evi yaptırılmış ve hizmete açılmıştır.[2]

İsim Anlamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yük taşımak için katır ve eşeklerin sırtlarındaki semerin arka bölümünde bulunan iki semer ağacının birleştiği bölümde özel yapılmış yükleri iplerle bağlamak için birbirine bakan iki hilal gibi yapılmış olan özel iki aygıta Taşeli’nde (Ermenek, Sarıveliler, Başyayla, Taşkent) “kocacık” denir.

Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]

Köy, Osmanlı döneminde Manastır Vilayeti’nin Debre-i Bâlâ Sancağı’na bağlı olmuştur.[3]

Kocacık Yörükleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kocacık Yörükleri, Orta Asya'dan gelerek Anadolu'da Aydın/Söke Bölgesinde yaşayan "Kızıloğuz" Türkmenlerindendir.[kaynak belirtilmeli] Atatürk'ün Dedesi Ahmet Efendi ve Amcası Hafız Mehmet Emin Efendi'nin taşıdıkları Kızıl lakabı da buradan gelmektedir. Kocacıklıların Balkanlar’a göçmeden önce Anadolu'da hangi bölgede oldukları ve geride kalan akrabaları ile ilgili arşiv kayıtları: Kocacık, Kocacıklı, Kocacıklu, Gocacık, Gocacıklı, Gocacıklu: Adana,Kars-ı-Meraş,-Karahisar-ı-Şarki-Sancağı[4]

Karaman ili, Başyayla ve Sarıveliler ilçesi, Antalya ili Alanya ilçesi ve Konya ili Taşkent ilçesi arasında bulunan Barçın Yaylası'nda Kocacık Yörükleri vardır. Bunlar yazın Barçın'a gelip kışın Antalya ve Alanya'ya göç ederlerdi. Osmanlı Devleti'nin Kocacık Yörükleri Kanunnamesi (1584) tahrir defteri kayıtlarında da geçmektedir.

Novak köyü, Kocacık köyüne yakın 400 haneli 1600 nüfusa sahip bir Türk köyüdür. Kocacik, meydana gelen göçten dolayı nüfusu bir hayli azalmıştır. Bugün Kocacık köyünün % 80'inden fazlası Novak köylülerinden oluşan Türklerdir.[kaynak belirtilmeli]

Kızıllar[değiştir | kaynağı değiştir]

Bozok, Kayseri, Sivas, Akdağ, Adana, Maraş, Teke, Hamıd, Bolu, Tarsus, İçel, Karaman, Afyonkarahisar, Bolvadin, Dinar, Şark-i Karaağaç, Karaman, Çerkeş, Gümülcine, Dimetoka, Kavala Üsküp, Hezargrad (Niğbolu), Vardar, Selanik, Silistre, Ustruga, Ohri, Manastır.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Numan Kartal, Atatürk ve Kocacık Türkleri, TC. Kültür Bakanlığı". 14 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2010. 
  2. ^ "Makedonya'da Ali Rıza Efendi Anı Evi Hizmete Açıldı". TİKA. 2 Haziran 2014. 6 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2020. 
  3. ^ Binbaşı M.Nasrullah; Kolağası M.Rüşdi; Mülazım M.Eşref, Osmanlı Atlası – XX. Yüzyıl Başları, OSAV, İstanbul, 2003
  4. ^ Başbakanlık Arşiv Belgelerine göre: Osmanlı İmparatorluğunda Oymak, Aşiret ve Cemaatler”, Tercüman Yay.1979