John Cleland

Vikipedi, özgür ansiklopedi
John Cleland
Doğum24 Eylül 1709
Kingston upon Thames, Londra
Ölüm23 Ocak 1789 (80 yaşında)
Westminster, Londra, İngiltere
Defin yeriSt Margaret Lothbury kilisesi bahçesi, Londra
MeslekAsker ve yazar
Alma materWestminster School

John Cleland (d. 24 Eylül 1709, Kingston upon Thames, Londra - ö.23 Ocak 1789, Westminster, Londra), içerdiği erotizm sebebiyle tutuklanmasına yol açan kurgusal Fanny Hill: or, the Memoirs of a Woman of Pleasure adlı romanıyla tanınan bir İngiliz roman yazarıdır. Edinburgh doğumlu İskoç biyografi, günlük yazarı ve avukat James Boswell onu "kurnaz, yaşlı bir huysuz" olarak nitelendirmiştir.[1]

1709'da burjuva ve askeri bir ailede doğdu. Babası bir albaydır. Küçük yaşta yetim kaldı. İzmir'de İngiliz konsolosu olarak görev yaptı ve 1736'da Bombay'daki Doğu Hindistan Şirketi'nin hizmetine girmek üzere oradan ayrıldı. Ancak, aniden işten çıkarılır ve tam olarak bilinmeyen nedenlerle bu şirketten ayrılarak Londra'ya döner. Bir dönem sefil ve yoksul bir yaşam sürer.[2]

Fanny Hill'in Yayını[değiştir | kaynağı değiştir]

Memoirs of a Woman of Pleasure, İlk baskının kapağı (1749)

John Cleland, Portekiz Doğu Hindistan Şirketi'ni yeniden kurmak için boşuna bir girişimde bulunarak Portekizlilere yakınlaşmaya başlar. 1748'de Cleland, 840 sterlinlik bir borç nedeniyle tutuklanır (2005'te yaklaşık 100.000 sterlinlik satın alma gücüne eşdeğer) ve bir yıldan fazla kaldığı Londra'daki Fleet Hapishanesine gönderilir. Cleland, Memoirs of a Woman of Pleasure adlı romanını cezaevindeyken tamamlar. Taslak metinler muhtemelen Cleland'ın onu yayın için geliştirmesinden önceki birkaç yıl boyunca el yazması olarak mevcuttu.[3] Roman Kasım 1748 ve Şubat 1749'da iki bölüm halinde yayınlandı. Cleland, aynı yılın Mart ayında hapisten çıktı.

Ancak Cleland, Fanny Hill'in yayıncıları ve matbaacılarıyla birlikte Kasım 1749'da tekrar tutuklanır.[4] Çıkarıldığı mahkemede Cleland romanı reddeder ve yalnızca "Canı gönülden kitabın gömülüp unutulmasını dilediğini" söyler (Sabor). Kitap daha sonra resmi olarak toplanır ve yüz yıldan fazla bir süre yasal olarak yeniden yayınlanmaz. Ancak korsan baskılarda iyi satmaya devam etmiştir. Mart 1750'de Cleland kitabın fazlasıyla sadeleştirilmiş bir versiyonunu çıkardı, ancak o baskı da yasaklanmıştır. Sonunda Cleland'ın aleyhindeki dava düşer ve sadeleştirilmiş baskı yasal olarak satılmaya devam eder.

Sonraki yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Cleland'ın edebi eserlerinin hiçbiri ona rahat bir yaşam sağlamamıştır ve o da bu durumdan genellikle mutsuzdu. 1763'teki ölümünden önce annesini kendisini desteklemediği için alenen kınadı. Ayrıca, Deizm'e yönelik dini bir eğilim sergilemesi nedeniyle kafir olarak damgalandı. Bu arada çağdaşı İngiliz yazar Laurence Sterne'i Tristram Shandy[5] adlı romanından dolayı "pornografi" yapmakla suçladı.

1772'de James Boswell'e, Fanny Hill'i Bombay'da bulunduğu sırada yazdığını, bunu bir arkadaşına "kaba" terimler kullanmadan fuhuş hakkında yazmanın mümkün olduğunu göstermek için yaptığını söylemiştir. O tarihlerde Boswell, Cleland'ın "tam bir sinsi huysuz" olduğunu söyler. Daha sonra Cleland'ı tekrar ziyaret ettiğinde onun tek başına yaşadığını, herkes tarafından dışlandığını ve tek hizmetkarının "yaşlı ve çirkin bir kadın" olduğunu keşfedecekti. 1781'de bir İngiliz antikacı olan Josiah Beckwith onunla tanıştıktan sonra onun " sodomite " olduğunun düşünülmesinin hiç de "şaşırtıcı olmadığını" söyler. Cleland, 1782'den 23 Ocak 1789'daki ölümüne kadar Petty France, Westminster'da, "St James's Place'de bulunan çocukluk evinden birkaç yüz metre uzakta" yaşadı.[3] Evlenmeden öldü ve Londra'daki St Margaret kilisesinin avlusuna gömüldü.

Fanny Hill ve sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Cleland'ın ifadelerinden Fanny Hill'in ne zaman yazıldığını anlamak zordur. Öncelikle romanda aynı yıl yazılan ve yayınlanan diğer romanlara ( Shamela dahil) göndermeler vardır. Ayrıca, bir tarafta Pamela: or, Virtue Rewarded adlı roman ile diğer tarafta Joseph Andrews adlı romanın yer aldığı ve İngiliz yazar ve yargıç Henry Fielding ile İngiliz yazar Samuel Richardson arasındaki çekişmede de adı geçer. Dahası, romanın coğrafyası ve güncelliği, Bombay kompozisyonunun Fleet Hapishanesi kompozisyonuna göre daha az olası olmasını sağlar. Elbette, Bombay'da Cleland tarafından argo ifadeler içermeyen pornografik bir romanın yazılması ve daha sonra Fleet Hapishanesinde elden geçirilerek politik açıdan sofistike bir roman yazılması mümkündür.

Resmi olarak Fanny Hill, Birleşik Krallık'ta 1970 yılına kadar sadeleştirilmemiş bir biçimde bastırılmış halde kaldı. Bununla birlikte, 1966'da ABD Yüksek Mahkemesi'nin A Book Named "John Cleland's Memoirs of a Woman of Pleasure" v. Attorney General of Massachusetts, adlı kararı, ABD Anayasası uyarınca bir nebze de olsa liyakatın müstehcen olarak kınanmasına engel olduğunu belirtti. Aslına bakılırsa, roman artık "üslupsal bir güç gösterisi"[6] ve "'kadın'ı oluşturan belirli kategorilerin burjuva tarafından yeniden haritalandırılmasını okunaklı hale getirme ve sonra bu yeniden haritalamanın gülünç olduğunu ortaya koyma" sürecine bir araç olarak görülüyor (Gautier x.). Olağanüstü canlı bir üslubu var, kadınlığa dair son derece şakacı ve ironik sorular içeriyor ve ticaret olarak sevgiyi, zenginlik olarak hazzı hicivli bir şekilde sergiliyor.

Fanny Hill ve eşcinsellik[değiştir | kaynağı değiştir]

Fanny Hill'deki çiftleşme eylemlerinin tutkulu tasvirlerinin bir erkek tarafından bir kadının bakış açısından yazılmış olması ve Fanny'nin fallik boyuta takıntılı olması, bazı eleştirmenlerin bunun homoerotik bir eser olduğunu öne sürmesine yol açmıştır.[7] Romanın bu yönünün yanı sıra Cleland'ın Westminster Okulu'ndaki varsayılan suçu, yakın arkadaşlarının olmaması ve evli olmaması onun eşcinsel olduğu yönündeki varsayımı destekler; tıpkı İngilizcede halen yayınlanmış en eski eşcinsellik savunması olan Ancient and Modern Pederasty Investigated and Exemplify'd (1749) adlı el kitabının yazarı arkadaşı Thomas Cannon'la yaşadığı sert anlaşmazlık gibi (Gladfelder).[8]

Fanny Hill'in yetkili baskısı aynı zamanda Fanny'nin (tiksinerek) iki genç oğlanla zina yaptığı bir sahneyi de içerir.[9] Cleland ve Cannon'un dostluğu "öldürücü olma eşiğinde uçucuydu", ancak Ancient and Modern Pederasty (Antik ve modern Oğlancılık) 'yi yeniden keşfeden Gladfelder'e göre..., "On dokuzuncu yüzyıldan önce, 1759 yılında sadece bir ay arayla, erkeklerin eşcinsel arzusuna ilişkin yalnızca iki açık anlatımı aynı anda İngilizce olarak yayınlamaları tesadüf değildir." Pekala bu, Cleland'ın arkadaşının araştırmasına ilişkin bilgisini ve bunu o dönem için nadir görülen bir açıklığa sahip bir romanda kullanma fırsatını yansıtıyor olabilir.[10]

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Memoirs of a Woman of Pleasure, or, Fanny Hill (1749)
  • Memoirs of a Woman of Pleasure, or, Fanny Hill (1750) (sadeleştirilmiş, yasal versiyon)
  • Memoirs of a Coxcomb (1751)
  • Dictionary of Love (1753)
  • Titus Vespasian (1755) (oynatılmamış oyun)
  • The Ladies Subscription (1755) (gerçekleştirilmemiş oyun)
  • Tombo-Chiqui veya The American Savage (1758) (oynatılmamış oyun)
  • The Surprises of Love (1764)
  • The Surprises of Love: Exemplified in the Romance of a Day or an Adventure in Greenwich-Park Last Easter, The Romance of a Night or a Covent-Garden-Adventure, The Romance of a Morning or The Chance of a Sport, The Romance of an Evening or Who would have thought it ? (Kısa öykülerden oluşan bir koleksiyon)
  • The Woman of Honour (1768)
  • The Illustrated Fanny Hill
  • Memoirs of an Oxford Scholar
  • The Memoirs of Maria Brown (Genuine Memoirs of the celebrated Miss Maria Brown)
  • The Way to Things by Words, and to Words by Things[11]
  • Diğer filolojik eserler, şiirler, çeviriler, süreli yayın incelemeleri ve mektuplar

1969'da Molly Hill. Memoirs of The Sister of Fanny Hill yayınlandı ve yazarından John Cleland olarak bahsedildi. 17. yüzyıl dilini çağrıştırıyor ama taklit bir eser olarak düşünülmeli.[12]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Quoted in Bradford K. Mudge, ed.: When Flesh Becomes Word: An Anthology of Early Eighteenth-Century Libertine Literature (Oxford, UK: OUP, 2004), p. xxiii.
  2. ^ Pierre Mac Orlan (2016). "5". Les dés pipés ou Les aventures de Miss Fanny Hill (Fransızca). s. 128. ISBN 978-2-07-266672-8. .
  3. ^ a b Gladfelder 2012.
  4. ^ Stern, Simon (17 Haziran 2015). "Fanny Hill and the 'Laws of Decency': Investigating Obscenity in the Mid-Eighteenth Century". 
  5. ^ Sterne, Laurence. "Tristram Shandy: Beyefendi'nin Hayatı ve Görüşleri". Yavuz, Nuran tarafından çevrildi. Yapı Kredi Yayınları. ISBN 9789753631433. 8 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2023. 
  6. ^ John Cleland: Memoirs of a Woman of Pleasure, critical ed. by Peter Sabor, Oxford University Press, 1985.
  7. ^ Robinson 2006.
  8. ^ Rousseau 1991.
  9. ^ Norton, Rictor (2003). "A History of Homoerotica". 8 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2015. 
  10. ^ Hal Gladfelder, Fanny Hill in Bombay: The Making and Unmaking of John Cleland, Johns Hopkins University Press, 2012, p. 9.
  11. ^ Paul Pezron (2000). Celtic Linguistics, 1700–1850: The antiquities of nations. Taylor & Francis. s. 22. ISBN 978-0-415-20479-8. 
  12. ^ unknown (1969). M0lly Hill. Memoirs of The Sister of Fanny Hill. Classic Press. s. 184. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2023. 

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Gladfelder, Hal (2012), "Epilogue", Fanny Hill in Bombay: The Making and Unmaking of John Cleland, JHU Press, ISBN 9781421405261 
  • Robinson, David M. (2006), Closeted writing and lesbian and gay literature: classical, early modern, eighteenth-century, Ashgate Publishing, Ltd., s. 38, ISBN 0-7546-5550-4 
  • Rousseau, George Sebastian (1991), Perilous enlightenment: pre- and post-modern discourses : sexual, historical, Manchester University Press, s. 147, ISBN 0-7190-3301-2 

Daha fazla okuma[değiştir | kaynağı değiştir]

  • John Cleland (2005). Memoirs of a Coxcomb. Ed. Hal Gladfelder. Peterborough, ON: Broadview Press. ISBN 978-1-55111-568-9
  • Gary Gautier (2001). "Introduction". Fanny Hill or, Memoirs of a Woman of Pleasure. New York: Modern Library
  • Hal Gladfelder (2007). "In Search of Lost Texts: Thomas Cannon's 'Ancient and Modern Pederasty Investigated and Exemplified." Eighteenth-Century Life 31(1)
  • <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/J._H._Plumb" rel="mw:ExtLink" title="J. H. Plumb" class="mw-redirect cx-link" data-linkid="147">J. H. Plumb</a> (1965). "Introduction". Fanny Hill, or, Memoirs of a Woman of Pleasure. New York: Signet Classics
  • Peter Sabor (2004). H. C. G. Matthew ve Brian Harrison'da "John Cleland", eds. The Dictionary of National Biography. Cilt 12. Londra: Oxford University Press

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=John_Cleland&oldid=31822779" sayfasından alınmıştır