Istállós-kő
| Istállós-kő | |
|---|---|
 | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 958.1 m |
| Çıkıntı | 500 m |
| Koordinatlar | 48°4′18.67″K 20°25′8.06″D / 48.0718528°K 20.4189056°D |
| Coğrafya | |
| Konum | Heves, Macaristan |
Istállós-kő Macaristan'da bir dağ. Deniz seviyesinden yüksekliği 9.581 metre (31.434 ft) olan dağ, Macaristan'ın altıncı, Bükk Dağları'nın ikinci en yüksek dağıdır. 2014 öncesine kadar bölgedeki en yüksek dağ olarak kabul edilmekteyken, son yapılan ölçümlerde Szilvási-kő dağının daha yüksek olduğu (960.7 m) anlaşılmıştır.[1]
Istállós-kő Mağarası[değiştir | kaynağı değiştir]
Szilvásvárad'dan başlayan birkaç yüz metrelik turistik patika, yolcuları doğrudan mağaraya giden yola ulaştırmaktadır. Mağara ilk olarak 1911'de Pál Roskó tarafından araştırılmıştır. Mağarada 30,000-40,000 yıl öncesine ait taş ve kemikten yapılmış aletler, ayı ve uzun boynuzlu bizona ait (Bison latifrons) kemik ve ve dişler, ocak olarak kullanıldığı anlaşılan paleolitik kalıntılar bulunmuştur. Bulunan bu alet ve kalıntılar, halen Macaristan Ulusal Müzesi'nde sergilnmektedir.[2]
Buluntuların olduğu alan 1929'da Ottokár Kadić, 1938'de de Mária Mottl tarafından tekrar kazılmıştır. En planlı ve kapsamlı kazı ise 1947 yılında László Vértes tarafından yönetilen bir ekip tarafından yapılmıştır. Zemin katlamanlarını ve hayvan kalıntılarını kullanarak, arkeologlar mağaranın tarihlendirmesini yapmışlar ve üç farklı tarihsel dönem tespit etmişlerdir.1944 yılında koruma altına alınan mağaraya, 1982 yılında "özel koruma ltına alınmış alan" statüsü verilmiştir.
2000 yılında Árpád Ringer önderliğinde yeni bir kazı başlatılmıştır. Mağarada Buz Çağına ait 66 farklı türün kalıntısı belirlenmiştir. Bu da mağarayı, Avrupa'nın Orinyasiyen faunalarından en zengini haline getirmektedir. Bu mikro faunada 3 yeni memeli türünün yanı sıra, 20 yeni kuş cinsi keşfedilmiştir.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Az Istállós-kő és környezetének térképe
- Istállóskői ősemberbarlang Szilvásvárad 29 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Új csúcsa van a Bükknek". Index. 5 Şubat 2014. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2017.
- ^ "Az istállós-kői ősemberbarlang". 29 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2017.
- Vértes László: Az istállóskői barlang aurignaci II. kultúrájának kormeghatározása, 1959, Akadémiai Nyomda, Budapest
- T. Dobosi Viola: Bone finds from Istállós-kő Cave, Praehistoria, 2002. 3. évf. 79-102. oldal
- Adams, Brian: New radiocarbon dates from Szeleta and Istállós-kő caves, Hungary, Praehistoria, 2002. 3. évf. 53-55. oldal
- Ringer Árpád: The new image of Szeleta and Istállós-kő caves in the Bükk Mountains: a revision project between 1999-2002, Praehistoria, 2002. 3. évf. 47-52. oldal