Israel Tal

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Israel Tal
LakabıTalik, Mr. Armour
Doğum13 Eylül 1924
Ölüm8 Eylül 2010
Bağlılığıİsrail
Branşıİsrail Savunma Kuvvetleri
Hizmet yılları1943-74, 1979-89
RütbesiTümgeneral
BirimiBahad 1-IDF Subayları Okulu (1954-56), 7. Zırhlı Tugay (1959-60), Zırhlı Birlikler Kumandanlığı, 84. Zırhlı Tümen, Genelkurmay Asbaşkanı
Çatışma/savaşları2. Dünya Savaşı, 1947-1949 Filistin Savaşı, Sina Savaşı, Altı Gün Savaşı
Ödülleriİsrail Güvenlik Madalyası (1961, 1973) İsrail Ödülü (1997)

İsrail Tal (13 Eylül 1924[1] - 8 Eylül 2010[2]), aynı zamanda Talik (İbranice: טליק) olarak da bilinir, tank savaşı bilgisine ve gelişmesine öncülük etmek için çalışan bir İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) generaliydi. İsrail'in Merkava tankının gelişmesine de öncülük etmiştir.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Tal, İngiliz Filistin Mandası'nda bulunan Mahanayim'de doğdu. Soyu 1777'de Safed ve Tiberias'a göç eden Hasidik Yahudilere dayanır. 1929 Safed isyanları boyunca Safed'de yaşadı.

Tal, askeri hizmetine İngiliz Ordusu'nun Yahudi Tugayı ile başladı ve II. Dünya Savaşı sırasında İtalya'da bir takım lideri olarak görev yaptı. Daha sonra 1947-1949 Filistin Savaşı sırasında küçük bir piyade subayı, 1956 Sina Savaşı sırasında bir tugay komutanı, Altı Gün Savaşı sırasında Sina Yarımadası'nda zırhlı bir komutan ve Yom Kippur Savaşı'nın son zamanlarında güney cephesinin komutanı olarak görev yaptı.

Israel Tal, 8 Eylül 2010'da Rehovot'ta öldü.

Askeri kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Altı Gün Savaşı'nın kahramanı olan Tal, Bar Lev Line'ın bir rakibi idi. O ve General Ariel Sharon, Bar Lev Line'ın Mısır kuvvetlerini savuşturmayı başaramayacağını savundu.[3] Yom Kippur Savaşı'nın resmen sona ermesinden sonra, güney cephesinin komutanı olarak görev yapan Tal, Genelkurmay Başkanı David Elazar ve Savunma Bakanı Moshe Dayan'dan Mısır kuvvetlerine saldırması emrini aldı. Tal, etik dışı bir emir olduğu konusunda ısrar ederek, Başbakan ve Yüksek Mahkemeden talep edilen saldırı için izin talep ederek emri takip etmeyi reddetti. Böyle bir yetki hiç gelmedi. Tal tartışmayı kazandı, ancak emre uymayı reddetmesi, Genelkurmay Başkanı General Elazar'ın ardından Genelkurmay Başkanlığına aday olma şansını ortadan kaldırdı.[4]

1970 yılında İsrail hükûmeti, siyasi nedenlerle denizaşırı satışların belirsizliği nedeniyle bağımsız bir tank inşa etme kabiliyetine ihtiyaç duyduğuna karar verdi. Tal, İsrail'in savaş alanı özelliklerini ve önceki savaşlardan çıkarılan dersleri dikkate alan bir geliştirme ekibine liderlik etti ve İsrail'in Merkava tankının geliştirilmesine ve inşasına başladı.

Zırh doktrini[değiştir | kaynağı değiştir]

Merkava Anıtı, Rehovot

Tal, Altı Gün Savaşı'nın Sina sürpriz saldırısında İsrail'in başarılarına yol açan İsrail zırhlı doktrininin yaratıcısıydı. 1964'te General Tal, İsrail zırhlı birliklerini devraldı ve onu yüksek hareketlilik ve amansız saldırı ile karakterize edilen İsrail Savunma Kuvvetleri'nin öncü unsuru haline getirdi. Tüm İsrail nişancılarını 15 kilometreden fazla hedeflere ulaşmak için yeniden eğitti.[5] Açık arazide, bu kadar uzun mesafeli topçu silahları, sonraki savaşlarda İsrail zırhlı birliklerinin hayatta kalması için hayati önem taşıyordu. İsrail'in Arap düşmanları, özellikle Mısır ve Suriye, normalde Sovyet yapımı tank silahlarını 200 ila 500 metreden ateşleyebiliyorlardı. Bu, İsraillilere bu zayıflığı kullanma fırsatı verdi. Hareketliliği Alman Blitzkrieg stratejisi ile karşılaştırılabilir ve çoğu kişi bu taktiğin bir Blitzkrieg evrimi olduğuna inanıyor. Tal'in 1967'deki başarısı, IDF'nin zırhlı birliklere önem vermesine yol açtı. Bununla birlikte, bu, piyade gibi ordunun daha az göz alıcı, ancak önemli yönlerine daha az dikkat çekilmesine neden oldu. Tal'in zırhlı doktrini geliştirmesi IDF için çok önemliydi ve dünyanın diğer bölgelerindeki zırhlı doktrinleri etkiledi.

Ödüller ve onurlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Latrun'daki Tümgeneral İsrail Tal anıtı

Israel Tal, 1961 ve 1973'te Eliyahu Golomb İsrail Güvenlik Ödülü'ne layık görüldü. 1997 yılındaysa Tal, topluma ve İsrail Devletine yaptığı özel katkılardan dolayı İsrail Ödülü'ne layık görüldü.[6]

1991 yılında Negev Ben-Gurion Üniversitesi'nde fahri doktora aldı. 2002 yılında İsrail'deki Kalite Hükûmeti Hareketi tarafından "Askeri ve güvenlik" kategorisinde "Kalite Hükümeti Şövalyesi" seçildi. Israel Tal'ın resmi, yurttaş Moshe Peled, Amerikalılar George S. Patton ve Creighton Abrams ve Alman Mareşal Erwin Rommel ile birlikte Patton Süvari ve Zırh'ın "En Büyük Zırh Komutanları Duvarı"nda yer alıyor.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • İsrail Ödülü alanların listesi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Tal's official CV on the IDF's Armoured Corps commemoration site (in Hebrew)". 16 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Father of Merkava tank dies at 86 - Israel News, Ynetnews". Ynetnews.com. 20 Haziran 1995. 10 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2012. 
  3. ^ Uri Dan, Ariel Sharon: An Intimate Portrait. Michel Lafon Publishing, 2006. Page 50
  4. ^ "Former top IDF officer, military theorist dies at the age of 86". Haaretz. 2 Nisan 2008. 10 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2012. 
  5. ^ George Forty, Tank Action, pp. 249–250, 0-7509-0479-8
  6. ^ "Israel Prize Official Site - Recipients in 1997 (in Hebrew)". 27 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]