Trihalometan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Haloform sayfasından yönlendirildi)

Kimyada, trihalometanlar (THM'ler), metandaki dört hidrojen atomundan (CH4) üçünün halojen atomları ile değiştirildiği kimyasal bileşiklerdir. Birçok trihalometan, endüstride çözücüler veya soğutucular olarak kullanım alanı bulur. THM'ler aynı zamanda çevresel kirleticilerdir ve çoğu kanserojen olarak kabul edilir. Aynı halojen atomlarına sahip trihalometanlara haloformlar denir.

Yaygın trihalometanlar (moleküler kütleye göre sıralanmıştır)
Molekül formülü IUPAC adı CAS numarası Yaygın ad Diğer adları Molekül
CHF3 triflorometan 75-46-7 floroform Freon 23, R-23, HFC-23 Floroform
CHClF2 klorodiflorometan 75-45-6 klorodiflorometan R-22, HCFC-22 Chlorodifluoromethane
CHCl3 triklorometan 67-66-3 kloroform R-20, metil triklorür Mloroform
CHBrCl2 bromodiklorometan 75-27-4 bromodiklorometan diklorobromometan, BDCM Bromodiklorometan
CHBr2Cl dibromoklorometan 124-48-1 dibromoklorometan klorodibromometan, CDBM Dibromoklorometan
CHBr3 tribromometan 75-25-2 bromoform metil tribromür Bromoform
CHI3 triiyodometan 75-47-8 iyodoform metil triiyodür İodoform

Kullanımları[değiştir | kaynağı değiştir]

Haloformlardan yalnızca kloroform, önemli endüstriyel uygulamalara sahiptir. Baskın uygulamada, teflonun öncülü olan tetrafloroetilen (TFE) üretimi için kloroform gereklidir. Kloroform, klorodiflorometan (R-22) üretmek için hidrojen florür ile reaksiyona sokularak florlanır. Klorodiflorometanın (550-750 °C'de) pirolizi, bir ara madde olarak diflorokarben ile TFE verir.