Girit Hiyeroglifleri

Girit hiyeroglifleriyle yeşil jasper Minos mührü, MÖ 1800

Girit hiyeroglifleri, Minos döneminde erken Tunç Çağı'nda Girit'te kullanılan bir hiyeroglif yazı sistemidir. Linear A'dan yaklaşık bir asır öncesine dayanmaktadırlar ancak iki yazı sistemi tarihlerinin çoğunda paralel olarak kullanılmaya devam etmiştir. 2023 itibarıyla, hala deşifre edilememiştir.

Kronoloji

Hiyerogliflerin gelişimi 3 önemli aşama geçirmiştir:

• Arkhanes yazısı (işaretler piktogramlara benzer, ancak sayıları ve sıklıkları daha çok bir hece yazısını düşündürür); bu yazı yalnızca 1980'lerde Girit hiyeroglifinin gelişiminde ayrı bir aşama olarak tanımlanmıştır. Bu mühürlerin çoğu 2-3 işaretten oluşan tekrarlayan bir "Arkhanes formülü" içerir.
• Hiyeroglif A (en iyi şekilde arkeolojik kayıtlarda temsil edilir; Arkhanes'e benzer, ancak hayvan resimleri yalnızca kafalara indirgenmiştir)
• Hiyeroglif B (çoğunlukla kil üzerinde, karakterler temelde basitleştirilmiştir, Linear A ve muhtemelen Cypro-Minoan yazısı için bir prototip görevi görmüş olabilir). Hiyeroglifin yalnızca bu son versiyonu, Linear A'dan bilinen ideogramlarla muhtemelen eşleşebilecek işaretler içerir.

Bronz Çağı Girit'inin ve Yunan anakarasının, Linear A ve Linear B ve Girit hiyeroglifleri de olmak üzere beşi örtüşen fakat ayrı yazı sistemleri aşağıdaki şekilde özetlenebilir:

Yazı sistemi	Coğrafi bölge	Zaman aralığı
Girit hiyeroglifleri	Girit	MÖ 2100–1700
Linear A	Girit (en uç güneybatı hariç), Ege adaları (Kea, Kythera, Melos, Thera) ve Yunan anakarası (Laconia)	MÖ 1800–1450
Linear B	Girit (Knossos) ve anakarası (Pylos, Mycenae, Thebes, Tiryns, Agios Vasileios -)	MÖ 1450–1200
Cypro-Minoan	Kıbrıs	MÖ 1550–1050
Cypriot	Kıbrıs	MÖ 11.–4.yüzyıllar