Gilbert Simondon

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Gilbert Simondon (2 Ekim 1924 – 7 Şubat 1989), bireyselleşme teorisi ve teknoloji felsefesi alanındaki çalışmalarıyla tanınan Fransız filozofdur. Simondon'un çalışmaları bilgi teorisi, iletişim bilimleri, teknoloji ve doğa bilimleri üzerine felsefi yaklaşımıyla karakterize edilmektedir. Yaşadığı dönemde büyük ölçüde göz ardı edilmiş olsa da, bilgi çağının gelişi, Simondon'un kitaplarının yeniden değerlendirilmesine ve ilginin artmasına yardımcı oldu. 21. yüzyılda teknik nesnelerin ve teknolojinin kendisinin sunduğu sosyal etkileri ve paradigmaları doğru bir şekilde tahmin eden ve tanımlayan biri olarak görülmektedir.

Simondon'un düşüncesi, anavatanı Fransa'da ve genel olarak Avrupa'da çağının coşkulu post-yapısalcılık dalgasının ortasında büyük ölçüde yabancılaşmış olmasına rağmen, birkaç meslektaşı Simondon'un yazılarını överek ve kendi entelektüel çalışmalarının etkisini ve ağırlığını göstererek öncü olmuştur, Bunlardan en önemlileri, The Logic of Sense adlı eserinde Simondon'un bireyselleşme teorisinden büyük ölçüde etkilenen Gilles Deleuze ve One-Dimensional Man adlı kitabında Simondon'un teknolojik yabancılaşmanın toplumdaki etkilerine ilişkin kavramlarından ilham alan Herbert Marcuse'dir. Günümüzde Simondon'un çalışmalarının etkisi en açık şekilde Bruno Latour, Bernard Stiegler ve Yuk Hui'nin çalışmalarında görülmektedir.

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Saint-Étienne'de doğan Simondon, bilim filozofu Georges Canguilhem, filozof Martial Guéroult ve fenomenolog Maurice Merleau-Ponty'nin öğrencisiydi. Ecole Normale Supérieure ve okumuştur. 1958 yılında Sorbonne'da doktora tezini savundu. Ana tezi olan L'individuation à la lumière des notions de Forme et d'Information (Biçim ve Bilgi kavramları ışığında bireyselleşme) iki bölüm halinde, ilki 1964 yılında L'individu et sa génèse physico-biologique (Bireyselleşme ve onun fiziksel-biyolojik kökeni) başlığı altında Presses Universitaires de France'da yayımlandı, ancak ikinci bölüm olan L'individuation psychique et collective (Psişik ve kolektif bireyselleşme) ancak 1989 yılında Aubier tarafından yayımlandı. Düşüncesinin temellerini atan ana tezi, Gilles Deleuze ve daha yakın zamanda Bruno Latour ve Bernard Stiegler tarafından yorumlanana kadar yaygın olarak okunmamasına rağmen, tamamlayıcı tezi Du mode d'existence des objetstechnics (Teknik Nesnelerin Varoluş Biçimi Üzerine) tamamlanmasının hemen ardından (1958'de) Aubier tarafından yayınlanmış ve geniş bir kitle üzerinde anında etki yaratmıştır. Jérôme Millon ancak 2005 yılında ana tezinin tam bir baskısını yayınlamıştır.

Bireyselleşme ve teknoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

L'individuation psychique et collective'de Simondon, birey öznenin bir neden olarak değil de bireyselleşmenin bir sonucu olarak görüldüğü bir bireysel ve kolektif bireyselleşme teorisi geliştirmiştir. Böylece bireysel atomun yerini hiç bitmeyen bireyselleşme süreci almaktadır. Simondon ayrıca bireyselleşmenin kendisini mümkün kılan kaynaklar olarak "birey-öncesi alanları" da düşünmüştür. Bireyselleşme her zaman tamamlanmamış bir süreçtir, her zaman bir "birey-öncesi" artık bırakır, kendisi de gelecekteki bireyselleşmeleri mümkün kılar. Dahası, psişik bireyselleşme her zaman kendilerini birlikte bireyselleştiren hem bireysel hem de kolektif bir özne yaratmaktadır. Simondon, Norbert Wiener'in sibernetik teorisini eleştirerek, "Sibernetik, en başından beri, tüm teknoloji teorilerinin reddetmesi gereken şeyi kabul etmiştir: teknolojik nesnelerin yerleşik kriterler aracılığıyla ve cins ve türleri takip ederek sınıflandırılması" görüşünü savunmuştur. Simondon, makinelerin "genel bir fenomenolojisini" geliştirerek sibernetiğin eksikliklerinin üstesinden gelmeyi amaçlamıştır.

Etkisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Simondon'un yarı kararlı bir ortamda aktarım yoluyla bireyselleşme teorisi, Différence et répétition (1968), Logique du sens (1969) ve L'île déserte (2002) adlı eserlerinde Simondon'un çalışmalarına açıkça atıfta bulunan Gilles Deleuze'ün düşüncesi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Simondon'un çalışmalarına adanmış ilk konferansa ait bildiriler olan Gilbert Simondon: une pensée de l'individuation et de la technique (1994), Simondon'un François Laruelle, Gilles Châtelet, Anne Fagot-Largeau, Yves Deforge, René Thom ve Bernard Stiegler gibi düşünürler üzerindeki etkisini daha ayrıntılı bir şekilde ortaya koymaktadır. Gilbert Simondon: une pensée de l'individuation et de la technique'e katkıda bulunan bir diğer isim olan Simondon'un arkadaşı John Hart, Simondon'un eserinin Fransızcadan İngilizceye ilk çevirisinin (1980 civarı) yapılmasına önayak olmuştur.[1] Jean-Hugues Barthélémy, Cahiers Simondon'un 2009-2015 yılları arasında toplam altı sayı olmak üzere editörlüğünü yapmıştır. Günümüzde Simondon, Paolo Virno, Jean-Hugues Barthélémy, Thierry Bardini, Luciana Parisi, Brian Massumi, Adrian Mackenzie, Muriel Combes, Carl Mitcham, Andrew Feenberg, Yuk Hui, Isabelle Stengers, Thomas LaMarre, Bruno Latour ve Anne Sauvagnargues gibi akademisyenlerin çalışmaları üzerinde önemli bir etkiye sahip olarak görülebilir.

Bibliyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Du mode d'existence des objets techniques (Méot, 1958; ikinci baskı. Paris: Aubier, 1989).[2]
  • L'individu et sa genèse physico-biologique (l'individuation à la lumière des notions de forme et d'information) (Paris: PUF, 1964; ikinci baskı. J.Millon, coll. Krisis, 1995).[3]
  • L'individuation psychique et collective [4] (Paris, Aubier, 1989; Bernard Stiegler'in önsözüyle 2007'de yeniden basılmıştır).

Ölümünden sonraki yayınları

  • L’Invention dans les techniques, Kurs ve konferanslar (Éd. du Seuil, derleme "Traces écrites").[5]
  • L’Individuation à la lumière des notions de forme et d’information (Jérôme Millon, coll. Krisis, 2005).[6]
  • Cours sur la perception (1964–1965), Préface de Renaud Barbaras (Editions de La Transparence).[7]
  • Imagination et invention (1965–1966) (Editions de La Transparence, 2008).[8]
  • Communication et Information. Kurslar ve Konferanslar (Editions de La Transparence, 2010).[9]
  • Sur la technique(PUF, 2014).
  • Sur la psychologie (PUF, 2015).
  • Sur la philosophie(PUF, 2016).
  • La résolution des problemes (PUF, 2018).

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Mark Hayward and Ghislain Thibault, 'Machinic Milieus: Simondon, John Hart and Mechanology', From Disability History Newsletter, Fall 2013
  2. ^ Du mode d'existence des objets techniques (Tez) (Fransızca). Paris: Aubier et Montaigne. 1958. 
  3. ^ Simondon, Gilbert (1964). L'individu et sa genèse physico-biologique; l'individuation à la lumière des notions de forme et d'information (Fransızca). Paris: Presses universitaires de France. OCLC 3289263. 
  4. ^ Simondon, Gilbert. "L'Individuation psychique et collective de Gilbert Simondon - Editions Flammarion". editions.flammarion.com (Fransızca). 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021. 
  5. ^ Simondon, Gilbert (2005). L'invention dans les techniques: cours et conférences (Fransızca). Paris: Seuil. ISBN 978-2-02-056337-6. OCLC 420272615. 
  6. ^ Simondon, Gilbert (2005). L'individuation à la lumière des notions de forme et d'information (Fransızca). Editions Jérôme Millon. ISBN 978-2-84137-181-5. 
  7. ^ Simondon, Gilbert (2006). Cours sur la perception: 1964-1965 (Fransızca). Chatou: Transparence. ISBN 978-2-35051-012-5. OCLC 799915424. 
  8. ^ Simondon, Gilbert (2008). Imagination et invention (1965-1966) (Fransızca). Chatou (Yvelines): Éditions de la transparence. ISBN 978-2-35051-037-8. OCLC 354111769. 
  9. ^ Simondon, Gilbert; Simondon, Nathalie; Chateau, Jean-Yves (2010). Communication et information cours et conférences (Fransızca). Chatou: Les Éd. de la transparence. ISBN 978-2-35051-043-9. OCLC 690437894. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Alloa, Emmanuel, "Prégnances du devenir. Simondon et les images", in Critique 816 (2015): 356 - 371 (Fransızca).
  • Alloa, Emmanuel & Judith Michalet, "Differences in Becoming. Gilbert Simondon and Gilles Deleuze on Individuation" in Philosophy Today vol. 61 no. 3 (2017): 475-502..
  • Bardin, Andrea, "Philosophy as Political Technē: The Tradition of Invention in Simondon’s Political Thought" Contemporary Political Theory, 2018.
  • Bardin, Andrea, Epistemology and Political Philosophy in Gilbert Simondon.Individuation, Technics, Social Systems (Springer, 2015).
  • Barthélémy, Jean-Hugues, Life and Technology: An Inquiry Into and Beyond Simondon (tr. B. Norman, Meson Press, 2015).
  • Barthélémy, Jean-Hugues, Simondon (Paris: Les Belles Lettres, 2014).
  • Barthélémy, Jean-Hugues (dir.), Cahiers Simondon N° 1 to 6 (Paris: L'Harmattan, 2009-2015).
  • Barthélémy, Jean-Hugues, "Individuation and Knowledge. The refutation of idealism in Simondon's Heritage in France", translated by M. Hayward and A. De Boever, SubStance, Special Issue "Gilbert Simondon", Issue 129, Vol. 41, N°3, 2012.
  • Barthélémy, Jean-Hugues, "What new Humanism today ?", translated by Chris Turner, Cultural Politics, Vol. 6, Issue 2, Bergs Publishers, 2010.
  • Barthélémy, Jean-Hugues, "Du mort qui saisit le vif. Simondonian ontology today", trans. Justin Clemens, Parrhesia 7 (2009): 28-35 Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş..
  • Barthélémy, Jean-Hugues, Simondon ou l'encyclopédisme génétique (Paris: Presses Universitaires de France, 2008)
  • Barthélémy, Jean-Hugues, Penser l'individuation. Simondon et la philosophie de la nature (Paris: L'Harmattan, 2005). (Fransızca).
  • Barthélémy, Jean-Hugues, Penser la connaissance et la technique après Simondon (Paris: L'Harmattan, 2005). (Fransızca).
  • Bidet, Alexandra, Macé, Marielle. "S'individuer, s'émanciper, risquer un style (autour de Simondon)", Revue du Mauss, n°38 - Emancipation, subjectivation, individuation. Psychanalyse, philosophie et science sociale, La Découverte, 2011, pp. 269–284.
  • Bontems, Vincent (dir.), Gilbert Simondon ou l'invention du futur (Paris: Klincksieck, 2016).
  • Caponi, Saverio, Gilbert Simondon. La tecnica e la vita, Lulu.com, 2010.
  • Carrozzini, Giovanni, Gilbert Simondon filosofo della mentalité technique, Mimesis, Milano 2011.
  • Carrozzini, Giovanni, Gilbert Simondon: per un'assiomatica dei saperi. Dall'"ontologia dell'individuo" alla filosofia della tecnologia, Manni, San Cesario di Lecce 2006
  • Chabot, Pascal, La philosophie de Simondon (Paris, Vrin, 2003). (English translation : "The philosophy of Simondon.Between technology and individuation", Bloomsbury, 2013)
  • Combes, Muriel, Gilbert Simondon and the Philosophy of the Transindividual, translated by Thomas LaMarre, MIT Press 2013 (originally published in French: Simondon, Individu et collectivité, Presses Universitaires de France 1999)
  • Critique no. 816 (2015), Special Issue on Gilbert Simondon, with texts by Elie During, Emmanuel Alloa, Irlande Saurin, Anne Sauvegnargues and Gilbert Simondon [1]
  • Deleuze, Gilles, "On Gilbert Simondon," in Desert Islands and Other Texts, 1953–1974 (Los Angeles & New York: Semiotext(e), 2004): 86–9. 1-58435-018-0ISBN 1-58435-018-0
  • De Boever, Murray, Roffe & Ashley (eds.), Gilbert Simondon: Being and Technology (Edinburgh University Press, hardback: 2012; paperback: March 2013).
  • Dumouchel, Paul, "Gilbert Simondon's Plea for a Philosophy of Technology," in The Politics of Knowledge (Bloomington & Indianapolis: Indiana University Press, 1995): 255-71. 0-253-20940-4ISBN 0-253-20940-4.
  • During, Elie, Simondon au pied du mur. (Fransızca).
  • Hottois, Gilbert, Simondon et la philosophie de la culture technique (Brussels: De Boeck, 1992). (Fransızca).
  • Mackenzie, Adrian, Transductions: Bodies and Machines at Speed (Continuum Press, 2002). 0-8264-5883-1ISBN 0-8264-5883-1
  • Massumi, Brian, Technical Mentality" Revisited: Brian Massumi on Gilbert Simondon, Parrhesia 7 (2009): 36-45 Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş..
  • Mills, Simon, Gilbert Simondon - Information, Technology and Media (Rowman and Littlefield, 2016).
  • Morizot, Baptiste, Pour une théorie de la rencontre. Hasard et individuation chez Gilbert Simondon (Paris: Vrin, 2016; foreword by Jean-Hugues Barthélémy).
  • Revue philosophique de la France et de l'étranger, Gilbert Simondon, n°3/2006.
  • Sabolius, Kristupas, "Traversing Life and Thought: Gilbert Simondon's Theory of Cyclic Imagination", in Social Imaginaries 5.2 (2019): 37-57.
  • Scott, David, Gilbert Simondon's Psychic and Collective Individuation (Edinburgh: Edinburgh University Press, 2014).
  • Stiegler, Bernard, Acting Out (Stanford: Stanford University Press, 2009).
  • Stiegler, Bernard, The Theater of Individuation: Phase-shift and Resolution in Simondon and Heidegger, trans. Kristina Lebedeva, Parrhesia 7 (2009): 46-57.
  • Stiegler, Bernard, Technics and Time, 1: The Fault of Epimetheus (Stanford: Stanford University Press, 1998).
  • Stiegler, Bernard, Temps et individuation technique, psychique, et collective dans l’oeuvre de Simondon. (Fransızca).
  • Tenti, Gregorio, Estetica e morfologia in Gilbert Simondon, Mimesis, 2020
  • Thibault, Ghislain, Filming Simondon: The National Film Board, Education, and Humanism , Canadian Journal of Film Studies, vol. 26 n°1/2017, pp. 1–23 [2]
  • Thibault, Ghislain and Mark Hayward, Understanding Machines: A History of Canadian Mechanology, Canadian Journal of Communication, vol. 42 n°3/2017
  • Toscano, Alberto, "Technical Culture and the Limits of Interaction: A Note on Simondon," in Joke Brouwer & Arjen Mulder (eds.), Interact or Die! (Rotterdam: NAi, 2007): 198-205.
  • Virno, Paolo, Angels and the General Intellect: Individuation in Duns Scotus and Gilbert Simondon, Parrhesia 7 (2009): 58-67 Webarşiv şablonunda hata: |url= value. Boş..
  • Olivier Del Fabbro: Philosophieren mit Objekten - Gilbert Simondons prozessuale Individuationsontologie, Frankfurt am Main: Campus Verlag. 2021.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gilbert_Simondon&oldid=32532770" sayfasından alınmıştır