Günden Kalanlar
| The Remains of the Day | |
| Yazar | Kazuo Ishiguro |
|---|---|
| Ülke |  Birleşik Krallık |
| Dil | İngilizce |
| Tür | Tarihi roman |
| Yayım | Mayıs 1989 |
| ISBN | 978-0-571-15310-7 |
| OCLC | 59165609 |
Günden Kalanlar (İngilizce özgün adı: The Remains of the Day) Nobel ödüllü İngiliz yazar Kazuo Ishiguro'nun 1989 tarihli romanıdır. Romanın kahramanı Stevens, İngiltere'nin Oxford şehri yakınlarındaki Darlington Malikanesi'nde uzun yıllar hizmet vermiş bir uşaktır. 1956'da eski iş arkadaşını ziyaret etmek için bir geziye çıkar ve yol boyunca Darlington Malikanesi'nde 1920'li ve 1930'lu yıllarda geçen olayları hatırlar.[1]
Kitap, 1989 yılında Man Booker Ödülü'nü aldı. Romanın 1993 yılında çekilen ve başrollerini Anthony Hopkins ve Emma Thompson'ın paylaştığı film uyarlaması sekiz Akademi Ödülü'ne aday gösterildi.
Kazuo Ishiguro kitabı yazdığında 32 yaşındaydı. Romanın yazım süreci için 4 haftalık bir program yaptı. Bu süreçte haftanın 6 gününü romanına ayıran Ishiguro telefon görüşmeleri ile yazması gereken mektupları erteledi ve evine misafir davet etmedi. Sürecin sonunda ise romanının tamamına yakınını bitirdi.[2] Ishiguro, romanı için İngiliz hizmetçiler ve iki dünya savaşı arası dış politika ile ilgili araştırmalar yaptı.[2]
Olay örgüsü özeti[değiştir | kaynağı değiştir]
Roman, hayatını Lord Darlington'a hizmet etmeye adamış uşak Stevens'ın hikâyesini birinci şahıs anlatımıyla Stevens'ın ağzından anlatıyor. Yakın zamanda Lord Darlington vefat etmiştir ve Stevens roman boyunca geçmişteki anılarını hatırlamaktadır. Roman,1956'da Stevens'ın, eski meslektaşı kahya Bayan Kenton'dan bir mektup almasıyla başlar. Bayan Kenton, mektupta evlilik hayatını anlatmaktadır ve Stevens mektupta yazılanların mutsuz bir evliliğin işaretleri olduğunu düşünür. Ayrıca, malikanede personel ihtiyacı vardır ve Bayan Kenton gibi becerikli bir kahya malikaneye gereklidir. Stevens, Bayan Kenton'u ziyaret etmeyi düşünmeye başlar. Bay Farraday adında zengin bir Amerikalı olan yeni işvereni, Stevens'a kendi arabasını ödünç verir ve onu bir geziye çıkmaya teşvik eder. Stevens kabul eder ve Bayan Kenton'un (yeni adı Bayan Benn) yaşadığı Cornwall bölgesine doğru yola çıkar.
Gezi boyunca Stevens, Lord Darlington'a olan sarsılmaz sadakatini düşünür. Lord Darlington, İkinci Dünya Savaşı'ndan önceki yıllarda uluslararası ilişkileri etkileyebilmek amacıyla Alman sempatizanları ve İngiliz aristokratlar arasında gösterişli buluşmalar düzenlemiştir. Stevens "vakar" kavramını, bir insanı harika bir uşak yapan şeylerin ne olduğunu ve ölmüş babasıyla olan ilişkilerini düşünür. Babası tıpkı Stevens gibi hayatını hizmete adamış bir uşaktı. Stevens sonunda Lord Darlington'ın karakterini ve insanlar arasındaki itibarını düşünür. Bunun yanında Bayan Kenton'la ilişkisinin gerçek anlamını da düşünür. Kitap ilerledikçe Bayan Kenton ile Stevens'ın arasında karşılıklı bir çekim ve sevgi olduğuna dair işaretleri okuruz.
1930'larda birlikte çalışırken, Stevens ve Bayan Kenton karşılıklı duygularını birbirlerine itiraf edemezler. Stevens'ın romanda hatırladığı aralarında geçen konuşmalar resmi sınırlar içerisindedir ancak zaman zaman bir aşka dönüşmeye yaklaşmıştır. Ancak bu çizgiyi geçmeye ikisi de cesaret edememiştir. Özellikle Stevens, Bayan Kenton onunla yakınlaşmaya çalıştığında bile asla taviz vermemiştir.
Artık 20 yıldır evli olan Bayan Benn (Bayan Kenton'ın yeni soyadı) evlenmekle hata yapıp yapmadığını düşündüğünü itiraf eder. Ancak daha sonra kocasını sevmiştir ve ilk torunlarının doğumunu dört gözle beklemektedir. Stevens daha sonra kaçırdığı fırsatlar hakkında derin düşüncelere dalar. Bayan Kenton'ı ve belki de kayıtsız şartsız sadakatine layık olmayan Lord Darlington'a yıllarca verdiği hizmetleri düşünür. Stevens bu düşüncelerinin bir kısmını yolculuğunun son kısımlarında karşılaştığı, kendi yaşlarında arkadaş canlısı bir yabancıyla bile paylaşır. Konuştuğu adam geçmişe takılı kalmak yerine şimdiki zamanın tadını çıkarmanın daha iyi olduğunu ve zaten "akşamın" günün en iyi zamanı olduğunu söyler. Romanın sonunda Stevens bu tavsiyeyi dinler ve "günden kalanlara" yani gelecekte Bay Farraday'la yapacağı işlere ve yaşamının geri kalanına odaklanmaya karar verir.
Karakterler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bay Stevens, anlatıcı. Darlington Malikanesi'nde hizmet veren İngiliz bir uşaktır. Yüksek standartları olan ve işine kendini adamış bir adamdır.
- Bayan Kenton, Darlington Malikanesi'ndeki kahya. Evlendikten sonra adı Bayan Benn olmuştur. Bay Stevens'a malikanenin yönetiminde yardım eden oldukça becerikli bir hizmetkar. Zamanla Bay Stevens ile aralarında uzun süreli bir bağ gelişir.
- Lord Darlington, Darlington Malikanesi'nin sahibi. Üst seviye diplomatlar arasında düzenlediği, Alman ve İngiliz güçleri arasında yatıştırma politikası kurmaya yönelik konferans başarısız olmuştur. Bu başarısızlık Lord Darlington'ın politik ve sosyal yönden düşüşüne neden olur.
- William Stevens, Bay Stevens'ın 75 yaşındaki babası. Malikanede yardımcı uşak olarak görev yapan baba Stevens, Darlington Malikanesi'nde konferans olduğu sıralarda felç geçirir. Bay Stevens, babasına yardım etmek ve konferansta hizmet etmek arasında ikilime düşer.
- Senatör Lewis, Amerikalı bir senatör. Lord Darlington'ı siyasi sahnede "amatör" olmakla eleştirmiştir.
- Bay Kardinal, gazeteci. Lord Darlington'ın en yakın arkadaşlarından birinin oğludur. İkinci Dünya Savaşı'nda Belçika'da öldürülmüştür.
- Mösyö Dupont, üst düzey Fransız politikacı. Lord Darlington'ın konferansına katılmıştır.
Gerçek olaylara atıflar[değiştir | kaynağı değiştir]
Kitaptaki İngiliz aristokrasisinin gerilemesi teması, 1911 yılında çıkan, aristokratların güçlerini azaltan yasayla ve 1. Dünya Savaşı'ndan sonra uygulanan, nesiller boyu aktarılan mülklerin parçalanmasına yol açan miras vergisi artışı ile ilişkilendirilebilir. Kitapta Alman yanlısı politikaları olan Lord Darlington ile 1930'larda Almanya ile iyi ilişkiler kuran Britanya aristokratları Lord Londonderry ve Oswald Mosley arasında paralellikler kurulabilir.
Görüşler[değiştir | kaynağı değiştir]
1989'da roman, dünyanın en prestijli edebiyat ödüllerinden biri olan Booker Ödülü'nü kazandı.[3] Roman, Stanford Üniversitesi'nden Brian Kunde tarafından derlenen, yirminci yüzyılın en iyi İngilizce kurgu romanlarından oluşan listede 146. sırada yer aldı.[4]
2006'da İngiliz The Observer gazetesi, 150 edebiyat yazarı ve eleştirmenden 1980 ve 2005 yılları arası yayınlanmış en iyi İngiliz, İrlanda veya İngiliz Milletler Topluluğu basımı romana oy vermelerini istedi. Verilen oylarla oluşturulan listede Günden Kalanlar sekizinci sırada yer aldı.[5] 2009'da Günden Kalanlar İngiliz The Guardian gazetesinin "herkesin okuması gereken 1000 roman" listesine dahil edildi.[6] The Economist dergisi, romanı Ishiguro'nun "en ünlü kitabı" olarak nitelendirdi.[7]
5 Kasım 2019'da BBC News, Günden Kalanlar'ı en ilham verici 100 roman listesine aldı.[8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "NYTimes". archive.nytimes.com. 13 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2018.
- ^ a b Ishiguro, Kazuo (6 Aralık 2014). "Kazuo Ishiguro: how I wrote The Remains of the Day in four weeks". the Guardian (İngilizce). 7 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ "The Remains of the Day". Man Booker Prize. 20 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016.
- ^ "The Best English-Language Fiction of the Twentieth Century: A Composite List and Ranking". Stanford Üniversitesi. 24 Haziran 2005. 11 Şubat 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2010.
- ^ Robert McCrum (8 Ekim 2006). "What's the best novel in the past 25 years?". The Observer. Londra. 15 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2010.
- ^ "1000 Novels Everyone Must Read: The Definitive List". The Guardian. Londra. 23 Ocak 2009. 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ "Kazuo Ishiguro, a Nobel laureate for these muddled times". The Economist. 5 Ekim 2017. 24 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
- ^ "BBC Arts - The Novels That Shaped Our World - Explore the list of 100 Novels That Shaped Our World". BBC (İngilizce). 6 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021.
