Farmakofobi
| Farmakofobi | |
|---|---|
| Uzmanlık | Psikoloji |
Farmakofobi (ilaç fobisi), farmakolojik tedavileri kullanma korkusudur.[1] Şiddetli, aşırı ve mantıksız durumlarda bir tür özgül fobi olabilmektedir.
Hasta veya doktorun advers ilaç reaksiyonları konusunda farkındalık eksikliği ciddi sonuçlara yol açabilirken, ilaç fobisine sahip olmak (örneğin gerekli farmakolojik müdahalelerin reddedilmesi) hasta sağlığı üzerinde ciddi derecede zararlı etkilere sahip olabilmektedir.[2][3][4] İlaç fobisi de ilaç uyuncunda sorunlara yol açabilen;[5] çocuklarına ilaç vermekten endişe duyan,[6] ilaçların yarardan çok zarar vereceğinden korkan ebeveynlerde de görülebilen bir durumdur.[7] İlaç fobisi, bazen aşırı dozlarda veya uygunsuz reçete edilen ilaçlara karşı gelişen advers reaksiyonlar tarafından tetiklenebilir. Hastanın yan etkilere yatkınlığının farkında olunmaması (örneğin, endişeli hastalar ve yaşlılar) ve yan etkilerin ilaçla ilişkilendirilememesi, fobiyi artırabilen faktörlerdir.[8][9] İlaca düşük dozlarda başlamak ve dozu yavaş yavaş artırmak, bu advers reaksiyonlara bağlı olarak ilaç fobisinin ortaya çıkmasını veya artmasını önleyebilir.[9]
Psikotrop ilaçlar kullandıktan sonra yoksunluk belirtileri yaşayan kişilerde ilaç kullanımı korkuları da yaygındır.[10] Bazen hastalar, akut bir hastalığı veya hastalığın belirtilerini, hastalığı tedavi etmek için kullanılan ilaçlarla yanlış bir şekilde ilişkilendirmektedir. Farmakofobinin bu formu, hastanın bu belirtilerinin ilaçtan değil hastalıktan kaynaklandığına, ilacın düşük dozları veya aynı ilaç sınıfından başka bir ilaç kullanılarak ikna edilmeye çalışılmasıyla aşılabilir.[11]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Bossini (Jan 2005). "Panic-agoraphobic spectrum and light sensitivity in a general population sample in Italy". Can J Psychiatry. 50 (1): 39-45. doi:10.1177/070674370505000108. PMID 15754664.
- ^ Marks (2001). "Pharmaphilia and pharmaphobia". Clin Dermatol. 19 (1): 69-71. doi:10.1016/S0738-081X(00)00215-7. PMID 11369491.
- ^ "Drugs that call for extra caution. Heed these warnings, but don't let "pharmaphobia" threaten your heart". Heart Advis. 9 (12): 4-5. Dec 2006. PMID 17299872.
- ^ Naess (Sep 1974). "[Editorial: "Pharmaphobia"]". Tidsskr Nor Laegeforen. 94 (25): 1544-5. PMID 4424846.
- ^ KLE HON (2008). "Killing Many Birds with One Stone" (PDF). HK J Paediatr. New Series. Hong Kong: Hong Kong Journal of Pediatrics. 13: 135-138. 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Şubat 2022.
- ^ Headache In Children And Adolescents. BC Decker. 23 Ocak 2001. s. 100. ISBN 1-55009-125-5. 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2022.
- ^ Headache and your child: the complete guide to understanding and treating migraines and other headaches in children and adolescents. New York: Simon Schuster. 2001. s. 56. ISBN 978-0-684-87309-1. 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2022.
- ^ Is Your Balloon About to Pop?. Booksurge Llc. 30 Mayıs 2007. s. 173. ISBN 978-1-4196-6556-1. 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2022.
- ^ a b PALLIATIVE CARE POCKET CONSULTANT. Kendall Hunt Publishing. 2001. s. 25. ISBN 978-0-7872-8701-6. 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2022.
- ^ "Benzodiazepines: how they work & how to withdraw". The Ashton Manual. benzo.org.uk. 2002. 24 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2009.
- ^ Mastrovich (2001). "Using test dose challenges to restore essential therapy in patients with idiopathic anaphylaxis and pharmacophobia: report of a patient with idiopathic anaphylaxis and statin phobia". Allergy Asthma Proc. 22 (5): 303-9. PMID 11715221.