Fahrünnisa Fahrettin
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Mayıs 2022) |
Fahrünnisa Fahrettin, Türk yazar.
1920'li yıllarda eser verdi. Eserlerini devrin konuşma ve yazı dili olan Osmanlı Türkçesiyle kaleme almıştır.[1] Eserleri Latin harflerine aktarılmadığı için adı unutulmaya yüz tutan yazarlardandır.[2]
Gerek edebî eserleri gerek söyleşileri ile yaşadığı devirde kadınların maruz kaldığı sıkıntıları dile getirdi. Öykülerinde dramatik bakış açısı hakimken söyleşilerinde realist bakış açısı hakimdi.[1]
Adı, Siyah Gölgeler" adlı oyununu bir duygusal dram örneği olarak "gösteren Metin And tarafından zikredilmiş;[3] bazı tezlerdeki indekslerde yer almış; kadın çalışmalarından bahsedilmiştir ancak uzun süre eserleri tespit edilip Latin harflerine aktarılarak günümüz okurlarına ulaştırılamamıştır.[1] 1922-1923’te Aydede, Peyam-ı Sabah, Akbaba gibi süreli yayınlarda basılan 18 hikayesi, 3 söyleşisi ve bir kitabı olduğu 2019 yılında yayımlanan bir çalışma ile tespit edildi.[1] Peyam Sabah'ta tefrika edilen "Bir Talihsiz Kadının Sergüzeşti" adlı hikayesi, "Talihsiz Bir Kadının Sergüzeşti" adıyla ayrı bir kitap olarak yayımlanmıştır. Yazar bu kitabı "Nezahetperver Muhibbem Prenses Nezahet Hanımefendi’ye İthaf" edilmiştir. "Bir Münzevinin Hayatı" adlı hikâyesini ise Cenap Şahabettin'e ithaf etmiştir.[1]
Yazar, hikâyelerini İstanbul'da kaleme almış; öykülerinin sonuna ismi ile birlikte Kızıltoprak'ı kaydetmiştir.[1] Hikâyelerini genellikle kronolojik bir sıra ile izleyen Fahrünnisa Fahrettin, geriye/geçmişe dönüş, ileriye/geleceğe sıçrama, günlük/hatıra defteri, mektup, gazete-dergi haberi/yazısı, montaj, epigraf tekniklerini kullandı.[1]
Öyküleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Tuzak (1922)
- Bir Rus Dilberinin Aşkı! (1922)
- Şişli Kraliçesi (1922)
- Bayram Hediyesi (1922)
- Bir Talihsiz Kadının Sergüzeşti (1922)
- Bir Münzevinin Hayatı (1922)
- Böyle Şaka Olmaz! (1922)
- Nezaret Sandalyesi (1922)
- Selma’nın Gözleri İçin (1922)
- Kurbanlık Kadın (1922)
- Zehirli Çiçekler (1922)
- Bir Lale, Bir Piyale (1922)
- Al Yaşmaklı Çengiler (1922)
- Haliç’in Altın Sahillerinde (1922)
- İnkisar-ı Hayal (1922)
- Kumardan Sonra (1922)
- İki İnkisar-ı Hayal (1923)
Listelenen eserler 1922-1923 tarihli eserlerdir. Bu eserler sosyal ve siyasal hayat ile ilgili dönem koşullarını gözler önüne sermektedir. Fahrünnisa Fahrettin, bu eserlerinde kadınların yaşadığı sorunlar, mülteciler, erkeklerin durumu gibi konuları ele alarak dönemin sosyal hayatını etkileyen önemli olayları aydınlatmaktadır.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h Özlük, Nuran. "Kadın Yazarlarımızdan Fahrünnisa Fahrettin'in Hikâyeleri" (PDF). YediGeceKitapları, Şubat 2019. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.
- ^ Altuğ, F. (2021). İzdivaçlar İttifaklar ve İhtilaflar - Kadınların Hafızası. İstanbul: Turkuvaz Kitap.
- ^ Töre, Enver. "Türk Tiyatrosu'nun Kaynakları". 11 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.