Eskihisar Kalesi
Eskihisar Kalesi, Kocaeli'nin Gebze ilçesinde bulunan tarihi bir yapıdır. Eskihisar Kalesi eski çağlarda İzmit Körfezi’nin güneyindeki geçişi kontrol altında tutmak ve limanı korumak için Eskihisar Köyünün kuzey doğusunda dik bir tepe üzerine kurulmuştur ve tahminlere göre Eskihisar Kalesi Bizans İmparatorluğu zamanında yapılmıştır.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Eskihisar Kalesi’nden ilk olarak Georgios Akropolite 1241 yılında söz etmiştir. Palekanon Savaşı nedeniyle de tarihte adı geçmiştir. Latin İmparatorluğu’nun bölgeye hakim olduğu dönemde bu kalenin isminden çoğu kez söz edilmiştir. O zamanlar İznik İmparatoru III.İonidis Kocaeli yarımadasını ve buradaki kaleleri fethetmiştir. Bu olaylara göre, Eskihisar Kalesi’nin 1241 yılında var olduğu anlaşılmaktadır. Eskihisar Kalesi ve surları üç aşamalı olarak yapılmıştır. Kalenin iç surları I.Manuel Komnenos (1143-1180) tarafından XII.yüzyılda; kalenin peçe duvarları İznik İmparatoru II.Ducas-Vatatzes (1222-1254) tarafından 1241’de; dış surlar ve güneydoğu köşesindeki burç Paleologoslar döneminde (1261-1453), yaklaşık 1300 yıllarında yapılmıştır.[1]
Mimari Yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]
Eskihisar Kalesi’ iç ve dış olmak üzere iki bölümden meydana gelmiştir.Kale dikdörtgen plan şemasına sahiptir. Dördü yarım daire, altısı da dörtgen kulelerle duvarları sağlamlaştırılan kale girişi iki kule arasındadır. Bunun dışında üçü avluda, üçü de dış avluda olmak üzere altı kapısı daha vardır. Bu kuleler mazgalsız yapılmıştır.[2]
Kalenin inşasında tuğlalar ve kaba yontma taş kullanılmıştır. Duvar kalınlıkları 1.50-1.60 m. arasında değişmektedir. Duvarların bazı yerlerinde iki veya üç tuğla dizisinden sonra, bir sıra taş dizisinin yapıldığı görülmüştür. Taş sıralarının iki yanına dikine ve enlemesine yerleştirilmiş tuğlalarla cephe hareketli bir görünüm kazanmıştır. Duvarların bazı bölümlerindeyse taş dizilerin dört bir yanı tuğlalarla çevrelenmiştir. Özellikle Bizans İmparatorluğu’nun son dönemi olan Paleologoslar döneminde (1261-1453) ortaya çıkmıştır ve bu tür duvar işçiliği İstanbul’da Blakerna Sarayı ile Edirnekapı surlarında da görülmektedir.[2]
Eskihisar Kalesi’nin dış surlarına iç surlarına verildiği kadar değer verilmemiş bundan dolayı sadece moloz taşlar kullanılırken, tuğlaya yer verilmemiştir. Paleologoslar zamanında yapıldığı düşünülen dış surların önemli bir bölümü yıkılarak ortadan kaldırılmıştır.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Gebze Kalesi". 22 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2022.
- ^ a b c "Eskihisar Kalesi". 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.