Dorudon

*Dorudon*
Yaşadığı dönem aralığı: 40,4-33,9 myö
Bartoniyen-Oligosen
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Dorudon; Yaşadığı dönem aralığı: 40,4-33,9 myö; Bartoniyen-Oligosen PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Dorudon atrox iskeleti, Senckenberg Müzesi
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Cetacea
Familya:	†Basilosauridae
Alt familya:	†Dorudontinae
Cins:	†Dorudon; Gibbes, 1845
Tip tür
	†Dorudon serratus (Gibbes, 1845)
Türler
	Dorudon atrox (Andrews, 1906); Dorudon serratus (Gibbes, 1845);
Sinonimler
	Prozeuglodon (Andrews, 1906)

Dorudon (anlamı: "Mızrak dişli"; sinonim: Prozeuglodon), Orta Eosen (Bartoniyen) ila Geç Eosen (Priaboniyen) dönemleri arasında yaşamış ilkel bir arkaik balina cinsi. Fosilleri Mısır'da (Balinalar Vadisi - Wadi al-Hitan) Fayum vahasının yakınında, Tunus'ta ve Güney Carolina'da bulundu. Dorudon, batı Atlantik'te ve Tetis Okyanusu'nda yaşadı. Cinse ait iki geçerli tür vardır: Kuzey Afrika'dan D. atrox ve Güney Carolina'dan D. serratus. Tanımlanan diğer tüm türler bunlarla eş anlamlıdır.

Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]

Dorudon 5 metre uzunluğa ulaştı ve kafatası 60 santimetre uzunluğa ulaştı. Kafatası özellikle uzun değildi, beyin nispeten küçüktü ve kavun organı yoktu. Dişleri heterodontikti, arka dişleri testere benzeri kenarlarla donatılmıştı. Boyun hala nispeten uzun ve esnekti, pelvik bölge uzamış ve güçlü kaslarla donatılmıştı. Kaudal sap omurgası konik değildi. Dorudon muhtemelen bir şans eseri yaşadı, ancak fosil biçiminde korunmadı. Üst kol kemiği (humerus) radiustan çok daha uzundu ve dirsek eklemi hareketliydi. Ön bacak kemikleri ince ve süngerimsiydi, ön bacaklar yüzgeçlere dönüşmüştü. Günümüz balinalarının aksine, Dorudon hala tamamen gelişmiş ancak çok küçük arka ayaklara sahipti. Pelvis ile temasları yoktu. Son zamanlardaki balinalarla karşılaştırıldığında, Dorudon muhtemelen zayıf bir yüzücüydü.

Sistematik[değiştir | kaynağı değiştir]

Dorudon, 18 metre uzunluğundaki Eosen balinası Basilosaurus ile yakından ilişkilidir ve onunla birlikte Basilosauridae ailesine aittir. Basilosauridae içinde Dorudon, diğer bazı küçük türlerle birlikte Dorudontinae'nin alt ailesini oluşturur.

Filogeni[değiştir | kaynağı değiştir]

Gatesy ve arkadaşlarının 2013 yılındaki analizine göre fosil taksonlar ile mevcut balinalar arası ilişkileri gösteren kladogram.^[1]

Cetaceamorpha

†Raoellidae

Cetacea

†Pakicetidae

†Ambulocetus natans

†Remingtonocetus harudiensis

†Maiacetus

†Rodhocetus

Artiocetus clavis

†Protocetus atavus

†Georgiacetus vogtlensis

†Dorudon atrox

	†Basilosaurus

	Neoceti (modern balinalar ve soyu tükenmiş akrabaları)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "A phylogenetic blueprint for a modern whale". Molecular Phylogenetics and Evolution (İngilizce). 66 (2): 479-506. 1 Şubat 2013. doi:10.1016/j.ympev.2012.10.012. ISSN 1055-7903. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Paleobiyoloji Veritabanı'nda Dorudon 5 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Palæos: Dorudon 5 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
PD Gingerich: Balinaların (Cetacea) Kökeni ve Erken Evrimi Üzerine Araştırma 29 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
"Dorudon atrox | College of Osteopathic Medicine | New York Tech". www.nyit.edu. 31 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.
B. S., Cornell University. "Dorudon Facts". ThoughtCo (İngilizce). 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2021.

Tarih öncesi balina ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "A phylogenetic blueprint for a modern whale". Molecular Phylogenetics and Evolution (İngilizce). 66 (2): 479-506. 1 Şubat 2013. doi:10.1016/j.ympev.2012.10.012. ISSN 1055-7903. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.

[1]