Dekelia
Δεκέλεια | |
 | |
| Diğer adı | Dekéleia |
|---|---|
| Konum |  Yunanistan |
| Bölge | Attika |
| Koordinatlar | 38°05′46″N 23°46′45″E / 38.09605052619201°K 23.77927761946441°D |
| Tarihçe | |
| Kuruluş | M.Ö 508 |
| Terk ediliş | M.S 3.yüzyıl |
Dekelia (Dekéleia, Grekçe: Δεκέλεια) Parnita Dağı'nın doğu ucunda Atina ovasına bakan, Eğriboz ile Atina'yı bağlayan ticaret yolu üzerinde Attika'daki 12 kentten biri olan tarihi yerleşim yeridir.[1]
Konumu[değiştir | kaynağı değiştir]
Coğrafi Konum[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir ovada yer almasına rağmen, dağlarla çevrilidir: Doğusunda İmittos Dağı ve Penteli Dağı, batısında Egaleo Dağı ve kuzeyinde Parnita Dağı bulunur. Dakelia, Cephissus nehrinin kaynağının yakınında ve Atina'nın 120 stadyum (21 kilometre) kuzeyinde yer almaktadır.[2]
Bölgedeki Diğer Önemli yapılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Antik kentin bulunduğu bölgede Tatoi sarayı olarak da bilinen Yunan kraliyet ailesinin eski yazlık sarayı bulunmaktadır. Dekelia antik belediyesinin merkezi ve saray ahırlarının bulunduğu bölgede yer alan bu yapının en yüksek noktalarından Pire limanlarına giren gemiler görülebilir.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Adı[değiştir | kaynağı değiştir]
Dekelia kenti, adını Attika işgalinde Spartalılara vermiş olduğu bilgi sayesinde şehri yakılmaktan kurtardığı inanılan Dekelos'tan almıştır.[3] Herodot bu olayı şu şekilde aktarır:[4]
| “ | Castor ve Pollux, [Atina kralı Theseus tarafından tutsak edilen] Helen'i eve getirmek için büyük bir orduyla Attika'yı işgal etti. Atinalılar, Theseus'un küstahlığından rahatsız olan Decelea'lıların ya da Decelus'un kendisinin onlara her şeyi anlattığını ve onları Aphidna'ya götürdüğünü söylüyorlar. | „ |
Bu eylemin sonucu olarak, Deceleanlar Sparta aidatlardan kurtulmuştur. Bu olaylardan yıllar sonra Peloponez Savaşında bile Spartalılar Attika'nın geri kalanını harap ettiğinde, Dekelia'ya zarar vermekten kaçındılar.[5]
Peloponez Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]
Attika-Delos Deniz Birliği'ne önderlik eden şehir devlet Atina ve Sparta tarafından yönetilen Peloponez Birliği arasında gerçekleşen bu savaşta Dekelia önemli bir rol oynamaktadır. Tarihçiler savaşın genel özelliklerine göre üç aşamaya ayırmışlardır. Bunlar: Arhidamos Savaşı (M.Ö 431-421), Sicilya Seferi (MÖ 415-413) ve Dekelian Savaşı (MÖ 413-404)'dır.[2][6]
Dekelian Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]
Savaştan önce Spartalılar, M.Ö 413 baharında Dekelia'nın kontrolünü ele geçirdiler. Savaşın ilerlemesiyle Spartalılar ve müttefikleri, kral II. Agis yönetiminde, Decelea Attika'daki ana yollardan birini kontrol etmesi nedeniyle önemli bir askeri noktaya çevrildi. Atinalıların artık Eğriboz'dan şehirlerine yiyecek erzak getirmek için bu yolu kullanamamaları ve Dekelia'nın askeri bir merkez haline getirilmesi Dakelian Savaşını başlatmıştır.[5][7] Oxyrhynchus Hellenica'nın yazarı savaştan sonraki Attika işgali hakkında şöyle yazıyor:
| “ | Thebaililer, evlerine taşıdıkları esirleri ve diğer savaş ganimetlerini kolayca ele geçirdiler. ülkeleri yakında olduğu için, Attika evlerinin ahşap ve çinilerinden başlayarak döşeme malzemelerini bile taşıdılar. | „ |
Bölgenin Önemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Dekelia, Antik Atina'nın hayatta kalması için önemliydi, çünkü Atina'ya giden ana yolardan birinin üzerindeydi ve Boeotia ve Eğriboz'dan gelen tüm toprak ithalatın ürünlerin neredeyse hepsi oradan geçerdi. Ancak, Peloponez Savaşı'nda Lacedaemonlular tarafından işgal edilmesi başlangıçta belirleyici değildi çünkü Atinalılar Pire limanından gemiyle yiyecek ithal etmeye devam ettiler. Daha sonra, Dekelia'da üslenen Lacedaemonlular Atina ve Lavrio'yu kestiklerinde, Atina ekonomisine etkisi hesaplanamazdı çünkü hem madenlere erişim kaybedildi hem de orada çalışan ve fırsat verildiğinde hemen kaçan binlerce köle olmuştu.[2]
Ayrıca Bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Xenophon. Hellenica (PDF) (İngilizce). Micro Book Studio. s. 342. 12 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Ağustos 2021.
- ^ a b c Thukididis. THE HISTORY OF THE PELOPONNESIAN WAR (PELOPONEZ SAVAŞI TARİHİ) (PDF) (İngilizce). Crawley, Richard tarafından çevrildi. E.P. Dutton. s. 677. 25 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Ağustos 2021.
- ^ Patsi-Garin, Emmy (1969). Yunan Mitolojisinin Kısaltılmış Sözlüğü (Yunanca).
- ^ Herodot
- ^ a b "Dacelea". 2005. 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ JB Bury, Russell Meiggs (1900). A History of Greece: To the Death of Alexander the Great (İngilizce). Londra: Macmillan Inc. s. 540. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.
- ^ McGregor, Malcolm Francis (1987). The Athenians and their Empire (İngilizce). University of British Columbia Press. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2021.