Buckminster Fuller

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Buckminster Fuller
Doğum12 Temmuz 1895
Milton, Massachusetts, Amerika Birleşik Devletleri
Ölüm1 Temmuz 1983 (87 yaşında)
Los Angeles, ABD
MeslekYazar, mucit
EvlilikAnne Hewlett
Çocuk(lar)Allegra Fuller Snyder

Richard Buckminster ("Bucky") Fuller (12 Temmuz 1895 - 1 Temmuz 1983), Amerikalı felsefeci, mühendis, mimar, şair, yazar ve mucit.

Fuller hayatı boyunca, insanın dünyada daha uzun ve başarılı yaşama şansının olup olmadığını ve varsa nasıl olacağını anlamaya çalışmıştır.

Mimarlıkta bir mekanı en az gereçle örtme olanağı sağlayan "jeodezik kubbe"yi tasarlamıştır.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Fuller, 12 Temmuz 1895'te Milton, Massachusetts'te Richard Buckminster Fuller ve Caroline Wolcott Andrews'in oğlu ve Amerikan transandantalizm hareketiyle ilişkili Amerikalı gazeteci, eleştirmen ve kadın hakları savunucusu Margaret Fuller'in büyük yeğeni olarak dünyaya geldi. Alışılmadık göbek adı Buckminster, atalarından gelen bir aile adıydı. Richard Buckminster Fuller çocukken isminin çok sayıda varyasyonunu denedi. Ailesinin Maine, Bear Island'daki yazlık tatil evinin misafir kayıt defterine her yıl farklı bir imza atardı. Sonunda R. Buckminster Fuller'da karar kıldı.

Fuller gençliğinin büyük bir kısmını Maine kıyılarındaki Penobscot Körfezi'nde bulunan Bear Adası'nda geçirdi. Froebelian Anaokuluna gitti. Okulda geometrinin öğretilme şeklinden memnun değildi, tahtadaki tebeşirle çizilmiş bir noktanın "boş" bir matematiksel noktayı temsil ettiği ya da bir çizginin sonsuza kadar uzayabileceği fikirlerine katılmıyordu. Ona göre bunlar mantıksızdı ve sinerjetik üzerine çalışmasına yol açtı. Sık sık ormanda bulduğu malzemelerden eşyalar yaptı ve bazen kendi aletlerini yaptı. Küçük teknelerin insan tarafından tahrik edilmesi için yeni bir aparat tasarlamayı denedi. 12 yaşına geldiğinde, basit bir kürek kilidiyle kıç yatırmasına bağlı ters bir şemsiye kullanarak bir kayığı itmek için bir 'itme çekme' sistemi icat etti ve kullanıcının kayığı hedefine doğru yönlendirmek için öne bakmasını sağladı. Fuller hayatının ilerleyen dönemlerinde "icat" terimine karşı çıktı.

Yıllar sonra, bu tür bir deneyimin kendisine sadece tasarıma olan ilgisini değil, aynı zamanda daha sonraki projelerinin gerektireceği malzemelere aşina olma ve bunlar hakkında bilgi sahibi olma alışkanlığını da kazandırdığına karar verdi. Fuller bir makinist sertifikası aldı ve pres freni, gergi presi ve sac metal ticaretinde kullanılan diğer alet ve ekipmanların nasıl kullanılacağını biliyordu.

Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]

Fuller Massachusetts'teki Milton Akademisi'ne devam etti ve daha sonra Adams House'a bağlı olduğu Harvard College'da okumaya başladı. Harvard'dan iki kez atıldı: önce tüm parasını bir vodvil grubuyla parti yaparak harcadığı için, sonra da yeniden kabul edildikten sonra "sorumsuzluğu ve ilgisizliği" nedeniyle. Kendi değerlendirmesine göre, kardeşlik ortamında uyumsuz bir uyumsuzdu.

Savaş Zamanı Deneyimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Fuller, Harvard'daki eğitiminin arasında Kanada'da bir tekstil fabrikasında tamirci ve daha sonra da et paketleme endüstrisinde işçi olarak çalışmıştır. Ayrıca I. Dünya Savaşı'nda ABD Donanması'nda gemide telsiz operatörü, bir yayının editörü ve USS Inca adlı kaza kurtarma botunun komutanı olarak görev yaptı. Terhis olduktan sonra tekrar et paketleme endüstrisinde çalışarak yönetim deneyimi kazandı. 1917 yılında Anne Hewlett ile evlendi. 1920'lerin başında kayınpederi ile birlikte hafif, hava koşullarına ve yangına dayanıklı konutlar üretmek için Stockade Building System'i geliştirdi, ancak şirket 1927'de başarısız oldu.

Depresyon ve Aydınlanma[değiştir | kaynağı değiştir]

Fuller 1927 yılını hayatının önemli bir yılı olarak hatırlıyordu. Kızı Alexandra 1922'de dördüncü yaş gününden hemen önce çocuk felci ve spinal menenjit komplikasyonları nedeniyle ölmüştü.Fuller hakkında yazan Stanford Üniversitesi akademisyenlerinden Barry Katz, Fuller'in hayatının bu döneminde depresyon ve anksiyete geliştirdiğine dair işaretler buldu. Fuller kızının ölümü üzerinde durdu ve bunun Fuller'ların nemli ve cereyanlı yaşam koşullarıyla bağlantılı olduğundan şüphelendi.[16] Bu, Fuller'ın uygun fiyatlı, verimli konutlar sağlamayı amaçlayan bir iş olan Stockade Building Systems'a katılımı için motivasyon sağladı.

Fuller 1927'de, 32 yaşındayken Stockade'in başkanı olarak işini kaybetti. Fuller ailesinin hiç birikimi yoktu ve 1927'de kızları Allegra'nın doğumu mali zorlukları daha da artırdı. Fuller aşırı derecede içki içiyor ve Chicago'da yaptığı uzun yürüyüşlerde ailesinin sorunlarına nasıl bir çözüm bulabileceğini düşünüyordu. Fuller 1927 sonbaharında, ailesinin hayat sigortası ödemesinden yararlanabilmesi için Michigan Gölü'nde boğularak intihar etmeyi düşündü.

Fuller, hayatına yön ve amaç verecek derin bir olay yaşadığını söyledi. Kendisini yerden birkaç metre yukarıda, beyaz bir ışık küresi içinde asılı kalmış gibi hissetti. Bir ses doğrudan Fuller ile konuştu ve şöyle dedi:

Şu andan itibaren düşüncelerinin geçici olarak onaylanmasını beklemene gerek yok. Sen gerçeği düşünüyorsun. Kendini yok etme hakkına sahip değilsin. Siz kendinize ait değilsiniz. Evrene aitsiniz. Öneminiz sizin için sonsuza kadar belirsiz kalacaktır, ancak deneyimlerinizi başkalarının en yüksek yararına dönüştürmek için kendinizi uygularsanız rolünüzü yerine getirdiğinizi varsayabilirsiniz.

Fuller, bu deneyimin hayatının derinlemesine yeniden incelenmesine yol açtığını belirtmiştir. Sonunda "tek bir bireyin dünyayı değiştirmeye ve tüm insanlığa fayda sağlamaya ne katkıda bulunabileceğini bulmak için bir deney" yapmaya karar verdi.

Hayatının ilerleyen dönemlerinde dinleyicilere konuşan Fuller, Michigan Gölü deneyimini ve bu deneyimin hayatı üzerindeki dönüştürücü etkisini sık sık anlatırdı.

Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

R. Buckminster Fuller, 1 Temmuz 1983'te 87 yaşında, karısını kanserin ileri evrelerinde tedavi gördüğü hastanede ziyaret ederken kalp krizinden öldü. Bucky'nin eşi Anne'e her zaman "önce gideceğine" söz verdiği söylenir. Anne 36 saat sonra öldü.

Fuller'in Miras[değiştir | kaynağı değiştir]

R. Buckminster Fuller herkesin bildiği bir isim olmasa da, vizyonu, en bariz şekilde ikonik Jeodezik Kubbeleri aracılığıyla dünyaya silinmez damgasını vurdu. Gerçekten de The Boston Globe, başlangıcından bu yana dünya çapında 200.000'den fazla Kubbenin dikildiğini tahmin ediyor. Bu arada onun Jeoskop ve Dünya Oyunu vizyonu birçok kişiye tuhaf ve ütopik göründü, ancak post-modern ekranlar ve bilgi teknolojisi dünyamızda kehanetten biraz geri kaldı. İngiltere'nin yaşayan en ünlü mimarı Norman Foster'a göre, Dymaxion tasarımları aynı derecede öngörülü olduğunu kanıtladı ve bilim ve tasarım dünyaları üzerinde "muazzam bir etki" bıraktı.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]