Axel Sophus Guldberg

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Axel Sophus Guldberg
Doğum2 Kasım 1838(1838-11-02)
Christiania
Ölüm28 Şubat 1913 (74 yaşında)
Aker, Oslo
MilliyetNorveçli
MemleketNorveç
EvlilikFredrikke Marie Kathinka Borchsenius[1][2]
Çocuk(lar)Alf Victor Guldberg, Sigrid Guldberg
ÖdüllerOrder of St. Olav
Kariyeri
DalıMatematik
TezDe omvendte Funktioner anvendte paa Theorien for algebraiske Ligninger (1867)

Axel Sophus Guldberg (2 Kasım 1838'de Christiania'da doğdu, 28 Şubat 1913'te Aker'de öldü)[3] Norveçli bir matematikçiydi.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Guldberg, on bir kardeşin en büyüğüydü. 1856 yılında Examen artium sınavına girerek Candidatus realium derecesini aldı. 1863 ve 1867'de doktorasını aldı. 1865'te Stavanger'de öğretmendi ve 1864'ten 1865'e kadar Fransa ve Almanya'da matematik okudu. Çalışma hayatının çoğu 1867'den 1899'a kadar Savaş Okulu'nda matematik öğretmenliğiyle geçti. Öğretmenlikten emekli olduktan sonra Vestre Aker içindeki Nordre Skøyen çiftliğinde çiftçilik yaptı.

Guldberg, cebir üzerine birkaç ders kitabı, bilim ve matematik üzerine popüler bilim makaleleri yazdı. 19. yüzyılın sonunda Norveç'te sigorta sektörüne önemli katkılarda bulundu. 1874'ten 1912'ye kadar Norveç Dullar Fonu'nun yönetim kurulunda yer aldı[4] ve 1888'de hayat sigortası şirketi Brage'nin kuruluşunun öncülerinden biriydi. Guldberg ve daha sonra oğlu Alf Victor Guldberg ile birlikte Norveç'te aktüeryal matematiğin yaygınlaştırılması için temellerin çoğunu attı. Yasalar ve Norveç'teki sigorta sisteminin düzenlenmesi üzerinde büyük bir etkisi oldu.

Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Cebirsel Denklemler Teorisine Uygulanan Ters Fonksiyonlar (De omvendte Funktioner anvendte paa Theorien for algebraiske Ligninger, dr.avh., 1867)
  • Fatura türleri ve kullanımları. Sivil ve köy okullarımızdaki öğretmenler için en yakın hazırlık (Regningsarterne og deres anvendelse. Nærmest udarbeidet for lærerne ved vore borger- og almueskoler, 1868)
  • Egzersiz için Sorular ve Egzersizlerle Kısa Matematik. Muhasebe Öğretiminde Kullanılmak Üzere (Kortfattet Regnelære med Spørgsmaal og Opgaver til Øvelse. Til Brug ved Undervisningen i Regning, 1869)
  • Norveç Annüity (Sigorta) Derneği'nin yeniden yapılanması sorusu vesilesiyle sunulan rapor (Betænkning afgiven i Anledning af Spørgsmaalet om den norske Livrenteforenings Omorganisation, sm.m. P. Rogge, 1873)
  • Olasılık hesabı, kumar ve sigortaya uygulanması hakkında (Om sandsynlighedsregningen og dens anvendelse paa hazardspil og forsikringsvæsen, tilleggshefte til Folkevennen, 1873)
  • Determinantlar teorisi (Determinanternes teori, 1876)
  • Liseler, askeri ve teknik okullar için cebirsel analizde kısa ders kitabı (Kortfattet lærebog i algebraisk analyse for realgymnasier, militære og tekniske skoler, 1879)
  • Popüler Doğa Bilimleri Tezleri (Populære naturvidenskabelige Afhandlinger, København, 1882)
  • Dul din adamlarının emeklilik fonunun statüsünün çözümüne ilişkin rapor (Beretning om opgjør af Det geistlige enkepensionsfonds status den 1. juli 1881, 1883)
  • Matematiğin anlamı ve uygulaması: Beş popüler ders (Matematikens betydning og anvendelse: Fem populære foredrag, 1870), Google Kitaplar'da kitap ile ilgili bilgi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Axel Sophus Guldberg". 
  2. ^ "Axel Sophus Guldberg". 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021. 
  3. ^ "SAO, Halden prestekontor Kirkebøker, F/Fa/L0005: Ministerialbok nr. I 5, 1834-1845, s. 262". 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021. 
  4. ^ "Axel Guldberg" (Norveççe). 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021.