Analitik sosyoloji
Analitik sosyoloji, tipik inançlar, kültürel zevkler, ortak davranışlar, sosyal ağlar ve onların yapıları gibi sosyal olguları açıklamakla ilgilenen bir sosyoloji dalıdır. Analitik sosyoloji, sosyal olguları sadece diğer mikro ve makro düzeydeki eylemlerle ilişkilendirerek açıklamak yerine, onları unsurlarına ayrıştırır, soyutlar ve net bir açıklama sunar.[1] Onların üretildiği mekanizmaları kesin bir şekilde detaylandırır. Birbiriyle bağlantılı eylemlerin bu şekilde düzenli olarak belirli tipte sonuçlara nasıl sebep olduğunu araştırır.[2]
Analitik yaklaşım, uygun açıklamaların ve sosyal sonuçların ortaya çıktığı "dişleri ve çarkları" detaylandıran öncülüne dayanır. İnsan motivasyonu, bilişsel süreçler, bilgiye erişim veya sosyal ilişkiler hakkındaki ampirik olan yanlış varsayımlar, açıklanacak sonucu ne kadar iyi tahmin etse de, mekanik bir açıklamada anlatım yükünü taşıyamaz.[3]
Analitik sosyoloji, birbirleriyle etkileşim halindeki bireylerin ortaya çıkardığı makro düzeydeki sonuçlara da odaklanmasıyla, sosyoloji içindeki "karmaşıklık dönüşünün" bir parçasıdır. Yakın zamana kadar sosyologlar, karmaşık sistemlerin dinamiklerini analiz etmek için gerekli araçlara sahip değildi. Ancak, şimdi güçlü bilgisayarlar ve simülasyon yazılımları, resmi önemli ölçüde değiştirdi.[1] Ajan tabanlı olarak adlandırılan bilgisayar simülasyonları, büyük karmaşık sistemlerin titiz teorik analizlerine izin verir. Bilgisayar simülasyonları bu yüzden sosyolojinin önemli kısımlarını dönüştürmektedir.[4] Bu tür analizlerin arka planında, analistin teorik fikirlerini ve bireylerin eylemini etkileyen sosyal mekanizmalar hakkında, ampirik temelli bilgileri yansıtan sanal deneyler gerçekleştirilmektedir. Kilit nokta, iş başındaki temel mekanizmaları belirlemek, onları bir simülasyon modelinde birleştirmektir. Ve bireylerin bu mekanizmalara uygun olarak hareket ederken ve etkileşimde bulunurken ortaya çıkardığı makro düzeydeki sonuçları tanımlamaktır.[2]
Analitik sosyoloji üzerine çalışan çağdaş akademisyenler arasında Peter Bearman, Peter Hedström, Michael Macy ve Gianluca Manzo bulunmaktadır. Ayrıca James Coleman, Jon Elster, Robert Merton, Thomas Schelling ve Raymond Boudon'un çalışmaları, analitik yaklaşımın geliştirilmesi için büyük katkı sağlamıştır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Hedström, Peter; Bearman, Peter (2009). Hedström, Peter (Ed.). The Oxford Handbook of Analytical Sociology (İngilizce). Oxford: Oxford University Press.
- ^ a b Hedström, Peter (2005). Dissecting the Social: On the Principles of Analytical Sociology. Cambridge University Press. ISBN 1139447335.
- ^ Elster, Jon (28 Temmuz 1989). Nuts and Bolts for the Social Sciences (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN 9780521376068. 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022.
- ^ Ylikoski, Petri (1 Eylül 2014). "Agent-Based Simulation and Sociological Understanding". Perspectives on Science. 22 (3). MIT Press. doi:10.1162/POSC_a_00136. ISSN 1063-6145. OCLC 42413222.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Uluslararası Analitik Sosyoloji Ağı 13 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.