Aşağı Katruh şivesi

Aşağı Gatruh lehçesi Azerbaycan dilinin bir lehçesidir. Dağıstan'ın Rutul bölgesinin Ashagi Gatrukh köyünde yayılan doğu lehçeleri grubuna ait bir şivedir.

Alan

Aşağı Gatrux'un bir görünümü. 2013.

Dağıstan'ın Rutul bölgesinin Ashagi Gatrukh köyünde Azerbaycan dilinin Aşağı Gatrukh lehçesi konuşulmaktadır. 1939 yılında yüzden fazla aile köyden Dağıstan'ın Maharramkend ilçesine taşınarak Lezgilerle birlikte Yeni Aul köyünü kurmuştur. Köy nüfusunun bir kısmı Darbend, Mahaçkale ve Dağıstan'ın diğer şehirlerinde yaşamaktadır. Toplam 2.000 kişi Aşağı Gatrux lehçesini konuşmaktadır. Lak ve Rutul'un komşu sakinleri de birbirleriyle Azerice iletişim kurmaktadır.

Bir örnek

Aşağı Gatrux lehçesinde bir şiir.

Aşağı Katruh şivesinde

Edebi dilde

«Qatrux camahati harda ulsa da cani sağ olsun, üregi şad olsun! Ebel şad bayramlar geçürmə Allah bizə qismət olsun! Galanlay da sağ olsun, galmay istiyib gala bilməyanlay da sağ olsun! Yüz bayramlara çıxun. Qatruxu hemeşe bele padderjka eyleyun. Gezdim Vetenin dağları düzi, İnşallah, Talut, dileyi bitər, senün üstüne qalar yüzi Allah kesmesun senin karamatinnen bizi, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ. Kentun eteginde yerleşib dermizin qayı, Qizlar, gelinlar benzeyillar Günə Ayı, Bulutlar meskenidu Qarçıqayı, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ. Her keçən içar Pir bulağun suyuni, Yeylağlara yayallar qoyunun sürini, Ana-ata gozlar evladun tuyuni, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ. Yuxarıkentun piydə yandurallar çirağı, Uzağlara gedar siz u sesi suraği. Yatdan çixarmi axi Bizunavətər bulaği? Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ. Atalar diyir Vetenun qədrini bil! Çox dolamalimi, say ağaca çixan yox. Yaşıvi sev diyirlər, Talut, sen beş yüz il! Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ. Deyillar darmandu dağlarun torpaği daşi, Çox qarli olay geşşenun başi. Kimlərdən xəbər alem, ay camahat, Qatruxun yaşi, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ. Bu yerləra bir yaraşıqdı esebi meşe, Güzlar da açir ağ lale benövşe Bize bir açirma sirdu xanım meşe, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ. Asmayi çox gedib küklerin üste, Ordan cavan, qoja, keçir deste deste, Senin türgesinde, Talut, igid evladlar besler, Ziyaratlar, siz bizim Vetene olmusiz dayağ. Sizi qatruxlular hemişe görsün oyağ. Sağ olun!».

«Qatrux camaatı harada olsa da canı sağ olsun, ürəyi şad olsun! Elə, belə şad bayramlar keçirməyi Allah bizə qismət etsin! Gələnlər də sağ olsun, gəlmək istəyib gəlməyənlər də sağ olsun! Yüz bayramlara çıxın. Qatruxa həmişə belə dəstək olun. Gəzdim Vətənin dağlarını düzünü, İnşallah, Talut, diləyin bitər, sənin üstünə qalar üzü Allah kəsməsin sənin karamətindən bizi, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Kəndin ətəyində yerləşib miz qaya, Qızlar, gəlinlər bənzəyirlər Günə Aya, Bulutlar məskənidir Qarçıqaya, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Hər keçən içər Pir bulağın suyunu, Yaylaqlara yayallar qoyun sürüsünü, Ana-ata gözləyər övldanın toyunu, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Yuxarı kənddə nöyütlə yandırıllar çırağı, Uzaqlara gedər izi, səsi, sirağı. Yaddan çıxarmı axı Bizunavətər bulağı? Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Atalar deyir Vətənin qədrini bil! Çox dolanıb ağaca çıxan yox. Yaşını sev deyirlər, Talut, sən beş yüz il! Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Deyillər dərmandır dağların torpağı daşı, Çox qarlı olur Geşşənin başı. Kimlərdən öyrənim, ay camaat, Qatruxun yaşını, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Bu yerlərə bir bəzəkdir əsəbi meşə, Çiçəklər də açır ağ lalə bənövşə, Biz bir sir açır xanım meşə, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Asma çox gedib köklərin üstünə, Oradan cavan, qoca, küçir dəstə-dəstə, Sənin türbəndə, Talut, igid övladlar bəslər, Ziyarətlər, siz bizim Vətənə olubsunuz dayaq. Sizi qatruxluları hemişə oyaq görək. Sağ olun!».