Ağız bakım suyu
Ağız bakım suyu, (ağız durulama, ağız yakalayıcısı, ağızdan çalkalama) ağızda tutulan veya ağız çevresi ile yıkanarak, perioral kasların azaltılması veya başın hareket ettirilmesiyle oluşan sıvı bir maddedir.[1]
Genellikle ağız gargaraları, ağız boşluğundaki mikrobiyal yükü azaltmaya yönelik antiseptik çözeltilerdir, ancak diğer ağız gargaraları, ağrı kesici, antienflamatuvar veya antifungaller etki gibi başka nedenlerle verilebilir.[2] Ek olarak, bazı durulamalar, asidi nötralize etmek ve xerostomide (ağız kuruluğu) ağzı nemli tutmak için tükürük olarak hareket eder. Kozmetik ağızlıklar, ağız kokusunu geçici olarak kontrol eder veya azaltır ve ağzını hoş bir tada bırakır.[3]
Bir florürlü diş macunu ile fırçalandıktan sonra su veya gargara ile durulama, tükürük florid varlığını azaltabilir. Bu, anti-kavite yeniden mineralizasyonunu ve florürün antibakteriyel etkilerini azaltabilir. Flüorürlenmiş gargara bu etkiyi hafifletebilir veya yüksek konsantrasyonlarda mevcut florürü artırır.
Gargaraların en yaygın kullanımı evde oral hijyen kurallarının bir parçası olarak kullanılan ticari antiseptiklerdir. Ticari gargara firmalarının örnekleri arasında Cēpacol, Colgate, Synthol, Corsodyl, Dentyl pH, Listerine, Odol, Oral-B, Sarakan, Scope, Tantum verde ve Biotene yer alır.[4][5][6]
Malzemeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Alkol[değiştir | kaynağı değiştir]
Alkol, bakterileri yok etmemek için ağız gargarasına eklenir, ancak plakayı delmeye yardımcı olan mentol, okaliptol ve timol gibi temel aktif maddeler için bir taşıyıcı ajan olarak hareket eder. Bazenlezzet verici için taşıyıcı olarak önemli miktarda alkol (% 27'ye varan vol) eklenir.[7] Alkol içeriğinden ötürü, durulamadan sonra, nefes alkol seviyelerinin 10 dakika sonra normale dönmesine rağmen, bir alkol testinin başarısız olması mümkündür. Ek olarak, alkol ağızda bakteriyel aktiviteyi teşvik eden, daha kötü kokulu uçucu sülfür bileşikleri bırakan bir kurutma ajanıdır.[8]
Heksetidin (Stomatin)[değiştir | kaynağı değiştir]
Heksetidin (Stomatidin) geniş bir antibakteriyel ve antifungal etkiye sahiptir. 100 mg / ml'lik bir konsantrasyonda, ilaç çoğu bakterini baskılamaktadır. İlacın antimikrobiyal etkisi, bakteriyel metabolizmanın (tiyamin antagonisti) oksidatif reaksiyonlarının bastırılması ile ilişkilidir. Mukoza zarında anestezik etkisi vardır. Heksetidin, mukoza zarında çok iyi yapışır ve pratik olarak emilmez. Aktif maddenin tek bir uygulamasından sonra, izleri 65 saat boyunca gingival mukoza üzerinde bulunur. Dişlerdeki plaklarda, aktif konsantrasyonlar uygulamadan 10 ila 14 saat sonra devam eder.
Benzidamin (Difflam)[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağız boşluğundaki ağrı için, örneğin, aftöz stomatitis ile, bileşimdeki analjeziklerle çalkalama maddeleri (örneğin, benzidamin veya "Diflam"), genellikle yemeklerden önce yemek sırasında rahatsızlığı hafifletmek için alınacak olan ağrıyı hafifletmeye yardımcı olur.[9]
Betametazon[değiştir | kaynağı değiştir]
Betametazon bazen kortikosteroid ilaçlar içeriği olan bir anti-inflamatuar ilaç olarak kullanılır. Ağız mukozasının, örneğin aftöz stomatitin ciddi inflamasyonu için endikedir.
Setilpiridinyum klorür[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağız çalkalamalarında setilpiridinyum klorür (ör., % 0.05) ağız kokusu (ağızdan kötü nefes) tedavisi için özel durulamalarda kullanılır. Setilpiridinyum klorürlü ağız gargarası kloheksidin'den daha az etkiye sahiptir ve dişlerin mine, bazen de yanma hissi veya ülser görünümünde lekelere neden olabilir.[10]
Uçucu Yağlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Uçucu yağlar bitki materyallerinden izole edilmiş yağlardır. Uçucu yağlara dayanan çalkalayıcılar plak elimine edilmesinde ve diş eti iltihabının önlenmesinde geleneksel çalkalayıcılardan daha etkili olabilirler.
Florür[değiştir | kaynağı değiştir]
Çürük gelişme riski olan kişiler için floridli ağız gargaraları önerilir. Florür diş minesini güçlendirir ve diş çürüğünü önler.
Diş macunlarında etkili florür konsantrasyonu % 0.10'dan (1000 ppm) az değildir. Bu seviyenin altında, diş macunlarının çürüke karşı mücadelede etkinliği kanıtlanmamıştır.[11]
İngiliz Dişhekimliği Birliği, fluorifiye diş macunlarıyla diş fırçalamaya ek olarak fluorifiye durulama maddelerinin kullanılmasını önermektedir. Popüler çalkalama maddelerinde sodyum florür konsantrasyonu 100 ppm ila 225 ppm arasında değişmektedir.[12] İngiliz dişhekimlerinin gözlemlerine göre, çoğu insan dişlerini fırça ve diş macunu ile fırçaladıktan sonra ağızlarını suyla durulayın. Bu, dişlerin emayesindeki florür konsantrasyonunu azaltır.
100 ppm'lik bir florür içeriğine sahip çalkalayıcıların kullanılması, su ile durulamadan önce flor konsantrasyonunu geri kazandırır. 225 ppm'lik bir florür içeriğine sahip çalkalayıcıların kullanımı, tek başına diş macununa kıyasla daha yüksek bir koruma seviyesi sağlar. Araştırmaya dayanarak, İngiliz diş hekimleri diş minesinin dekalsifikasyonunu önlemek için florür içeren bir durulama yardımı ile günde iki kez ağız yıkamasını tavsiye etmektedir.
Hidrojen Peroksit[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağız çalkalamadaki hidrojen peroksit bir oksitleyici olarak kullanılabilir (örneğin Peroksil, % 1.5). Anaerobik bakterileri öldürür ve köpürmeye başladığında mekanik bir temizleme etkisine sahiptir, çünkü ağızda yabancı cisimlerle temas eder. Uzun süreli kullanımda, dilin papillalarının hipertrofisi gibi yan etkiler oluşabilir.[13]
Fenoller[değiştir | kaynağı değiştir]
Fenoller ile ağız için çalkalayıcılar (örneğin, Listerin) karşı-aktif bir etkiye sahiptir, ancak klorheksidin'den daha az etkilidir. Fenoller diş minesini leke etmez.[14]
Sanguinarin[değiştir | kaynağı değiştir]
Sanguinarin içeren ağız gargaraları, plak ve kötü nefesi ortadan kaldıran preparatlar olarak pazarlanmaktadır. Bu, alkaloidlerin çıkarılmasının sonucu olan zehirli bir bitkisel özdür. Sanguinaria Canadensis, Argemone Mexicana (argonum Meksika) ve diğerleri gibi bitkilerden elde edilir.[15] Bununla birlikte, kullanımı genellikle yanakların mukoz membranında lökoplaki (ağızda beyaz bir nokta) gelişmesi ile ilişkilidir. Bu tür bir lökoplaki, "sanguinarine ile ilişkili keratoz" olarak adlandırıldı. Bukkal kavitede lökoplaki olanların % 80'den fazlası bu maddeyi kullandı. Bu maddeyi kullanmayı bıraktıktan sonra bile, lezyon kişiyi birkaç yıl daha rahatsız edebilir.
Sodyum bikarbonat (kabartma tozu)[değiştir | kaynağı değiştir]
Bazen sodyum bikarbonat, çeşitli semptomları ortadan kaldırmak için bir ev ağzı ile durulama solüsyonu elde etmek üzere tuz ile karıştırılır. Eczacılar, eğer gerekliyse, temel katkı maddelerinden kolayca hazırlanabilirlerse de, % 1 sodyum bikarbonat ve % 1.5 sodyum klorürün hazır sulu çözeltileri de satılmaktadır.[16] Bazen sodyum bikarbonat bazlı ağız gargarası, viskoz tükürüğü uzaklaştırmak ve ağız boşluğunun dokularını daha iyi görselleştirmek için kullanılır.
Sodyum klorür[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağız boşluğu için sıcak tuz banyoları (durulama) genellikle dental cerrahi girişimlerden sonra kullanılır, böylece yiyeceğin geri kalanı yaraların iyileşmesine engel olmaz ve enfeksiyonların gelişmesini önler. Bazı cerrahlar hala ameliyattan sonra yaraları temizlemenin ana yolu olarak tuzlu su ile durulamayı düşünmektedir.[17] Diş çıkarırken, sıcak tuzlu su ile durulama, çıkarıldıktan 24 saat sonra başlatılmalıdır.
Sodyum lauril sülfat[değiştir | kaynağı değiştir]
Sodyum lauryl sülfatın (LSM) bu hastalığa yatkın kişilerde aftöz stomatitin gelişmesine neden olduğu bilinmektedir. Madde, durulama dahil olmak üzere ağız hijyeni için birçok ürünün bileşiminde bulunur. Bununla birlikte, birçok popüler ürünler ayrıca sodyum lauril sülfat (örn. Listerin) içerir.[18]
Tetrasiklin[değiştir | kaynağı değiştir]
Tetrasiklin, bazen bir ağzı yetişkinlerle yıkamak için kullanılabilen bir antibiyotiktir (çocuklarda mine renginin kırmızı olmasına neden olur). Bazen tetrasiklin herpetiformis ülserler kullanılır, ancak uzun süreli kullanımı bakterilerin gerekli sayıda yokluğunda ağız boşluğu içinde mantar olacak aşırı büyümeye açabilir.[19]
Traneksamik asit[değiştir | kaynağı değiştir]
% 4.8 traneksamik asit çözeltisi zaman zaman sırasıyla (kan, warfarin gibi ilaçlar inceltme) antikoagülan alınması sırasında veya koagülopati olan kişilerde diş operasyonlarından sonra kanamanın önlenmesi için bir anti-fibrinolitik durulama olarak kullanılır.
Triklosan[değiştir | kaynağı değiştir]
Triklosan, bisfenol ve noniyonik yüzey aktif maddelerden oluşan bir antiseptiktir. Orta derecede sabitlik, geniş bir antibakteriyel etkiye sahiptir ve özellikle kopolimerleri veya çinko sitrat ile birlikte, önemli bir antimikrobiyal ve plak önleyici bir etki sağlamaktadır. Triklosan mine boyamasına neden olmaz. Ancak triklosanın güvenliği söz konusudur.[20] 2010'dan beri, gıda ile doğrudan temas halinde olan gıda ve antiseptik antiseptik kullanımı tüm Avrupa'da yasaklanmıştır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ http://www.nature.com/articles/4810318
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ https://faveable.com/articles/687/best-mouthwash[ölü/kırık bağlantı]
- ^ https://www.oralb.co.uk/en-gb/oral-health/mouthwash/how-to-use-mouthwash[ölü/kırık bağlantı]
- ^ https://books.google.az/books?id=UnjD4aBm9ZcC&pg=PA48&dq=active+ingredients+mouthwash&redir_esc=y&hl=en#v=onepage&q=active%20ingredients%20mouthwash&f=false[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ http://www.medicinescomplete.com/mc/bnf/current/PHP7409-mouthwashes-gargles-and-dentifrices.htm[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 7 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018.
