Ramazanoğlu İbrahim Bey

Ramazanoğlu Sarımuddin İbrahim Bey, 1354'ten 1383'e kadar Ramazanoğulları'nın beyi idi.

İbrahim'in babası Ramazan Bey idi. Ramazan Bey, Oğuzların Üçok kolunun Yüreğir boyunun Türkmen reisi idi. Kendisi çağdaş Arap tarihçileri tarafından Ramazan el-Türkmen el-Üçok (Arapça: رمضان التركمانى الاوجعى ) olarak anılıyordu.

Moğol istilaları sonucu Horasan ve Azerbaycan’dan gelen Türkmenler, Memlûk Sultanı I. Baybars tarafından Antakya’dan Gazze’ye kadar yayılan bir alana yerleştirilmiştir. Zamanla Dulkadiroğlu Karaca Bey bir beylik kurmuş ve 1337'de Memlûk Sultanı tarafından "Türkmenlerin Emiri" olarak kabul edilmiştir. Karaca Bey, isyan etmesi üzerine 1352'de görevden alındı ve Memluk Sultanlığı tarafından Türkmenlerin Emiri unvanı Ramazan Bey'e verildi. Ramazan Bey'in oğlu İbrahim, babasının ölümü üzerinde 8 Haziran 1354 tarihinde ve yanında armağan olarak getirdiği bin at ile Kahire’ye geldi; Türkmen Emirliği ve ıktaı kendisine verildi.

İbrahim Bey'in Ramazanoğlu Beyi olduğu dönemde Memlûklar, Küçük Ermenistan Krallığı'nın başkenti Sis'i 13 Nisan 1375'te çok sayıda Türkmen'in de katıldığı bir sefer sonucu fethetmiştir.

Memluklu Devletindeki iç karışıklıklar nedeniyle İbrahim Bey, Dulkadiroğulları ile ittifak kurarak Memlûklere karşı isyan etti. Sis'i Memlüklerin elinden almak için Garseddin Halil Bey ile ittifak kurdu. Çukurova'daki Memlük Valisi Timurbay, Kahire'den gelen büyük bir orduyu komutasına aldı. Yerel Türkmen beylerinin birçoğu kendisine biat etmek için Ayas'a gitse de, Timurbay Belen'de yenilgiye uğratıldı ve yakalandı. İbrahim 1381'de Memlükler tarafından tanındı ve 1383'te kendisine Adana na'ibi unvanı verildi. Memluklüler, Türkmenlerin Halep'e saldırma hazırlığında olduğu bilgisini aldıktan sonra Dulkadiroğulları ve Ramazanoğulları üzerine yürüdü ve 6 Temmuz 1381 tarihinde Maraş’ı ele geçirdi. İbrahim Bey yakalandı ancak af dilemesi üzerine affedildi. Ancak İbrahim Bey'in itaati uzun sürmedi ve tekrar isyan etmesi üzerine idam edildi.

Kaynaklar

• Bosworth, Clifford Edmund (1996). New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual. Edinburgh University Press. 
• Har-El, Shai (1995). Struggle for Domination in the Middle East: The Ottoman-Mamluk War, 1485-91. E.J. Brill. ISBN 9004101802. Erişim tarihi: 19 Mart 2023. 
• Sümer, Faruk (2007). "Ramazanoğulları". TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2023. 
• Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1969). Anadolu Beylikleri Ve Akkoyunlu, Karakoyunlu Devletleri [Anatolian Beyliks and Aq Qoyunlu, Qara Qoyunlu States]. Turkish Historical Society Press. ISBN 9751624576. OCLC 563553149. Erişim tarihi: 8 Ocak 2024.