Kist: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
|||
| 2. satır: | 2. satır: | ||
{{Kaynaksız}} |
{{Kaynaksız}} |
||
<br /> |
<br /> |
||
[[Dosya:bronchogenic_cyst_high_mag.jpg|250px|thumb|Mediastinal bronkojenik kistin [[mikrograf|mikrografisi]], [[Hematoksilen - Eozin Boyama|H&E boyaması]]]] |
|||
[[Dosya:Glioependymal cyst HE.jpg|thumb|Neuroepithelial ''kist'']] |
|||
'''Kist''', yakındaki [[doku]]ya kıyasla ayrı zara ve [[Hücre bölünmesi|bölünmeye]] sahiptir. Bu nedenle, bir kese (su moleküllerinin bir araya gelme şeklinden farklı olarak, bir kabarcık oluşturur) oluşturmak için bir araya toplanmış bir hücre kümesidir. Bununla birlikte, bir kistin ayırt edici yönü, böyle bir kesenin "kabuğunu" oluşturan hücrelerin, verilen konum için tüm çevre hücrelerle karşılaştırıldığında belirgin şekilde anormal olmasıdır (hem görünüm hem de davranışta). Hava, sıvı veya yarı katı madde içerebilir. Bir [[irin]] topluluğuna kist değil, [[apse]] adı verilir. Oluştuktan sonra, bazen bir kist kendiliğinden çözülebilir. Bir kist çözülemediğinde, cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir; ancak bu, türüne ve konumuna bağlıdır. |
|||
'''Kist''' [[tıp]]ta, [[Vücut|vücudun]] herhangi bir yerinde çıkabilen içi [[su dolu]] keseciklerdir. Dışı [[kabuk]] bağlayabilir. Bâzı kistlerin içinde [[cerahat]] veya [[kan]] da olabilir. Genellikle bir bağ ile iç organlara bağlanan ve vücutla pek ilgisi olmayan kistlerin [[kanser]]leşmesi mümkün olduğundan bilhassa [[yumurtalık]]lardaki kistlerin bir-iki senede bir muayenesi ihmal edilmemeli, memelerde [[mamografi]] ve [[ultrason]] muayeneleri muntazama yapılmalıdır. |
|||
Kansere bağlı kistler, kontrolsüz bir hücresel bölünmeye yol açan mutasyonların gelişmesinin ardından, vücut için bir savunma mekanizması olarak oluşur. Bu mutasyon bir kez meydana geldiğinde, etkilenen hücreler aralıksız olarak bölünür (ve kanserli olarak bilinir) ve [[tümör]] oluşturur. Vücut, bölünmelerini sürdürmelerini engellemek ve kist olarak bilinen tümörü tutmaya çalışmak için bu hücreleri içine alır. Bununla birlikte, kanserli hücreler hala daha fazla mutasyona uğrayabilir ve kendi kan damarlarını oluşturma kabiliyetini kazanabilirler, bunlar içerisinden beslenmeden önce beslenirler. Bu gerçekleştiğinde, kapsül işe yaramaz hale gelir ve tümör iyi huylu kansere ilerleyebilir. |
|||
| ⚫ | |||
Bazı kistler neoplastiktir ve bu nedenle kistik tümörler denir; birçok tip [[neoplazma|neoplastik]] değildir. Bazıları [[displazi|displastik]] veya [[metaplazi|metaplastiktir]]. [[Psödokist]]ler kistlere benzer (sıvıyla dolu bir kesesi vardır), ancak [[epitel]] astarları yoktur. |
|||
== Terminoloji == |
|||
Büyütülmesi gereken küçük bir kist, mikrokist olarak adlandırılabilir. Benzer şekilde, her zamankinden daha büyük veya diğerlerine kıyasla bir kist, bir makrokist olarak adlandırılabilir. |
|||
== Kistik Fibrozis == |
|||
1938 yılında kistlerin pankreastaki [[mikroskop|mikroskobik]] görünümünün tanımlanmasına rağmen,<ref name=Andersen1938>{{cite journal | author = Andersen, D.H. | authorlink = Dorothy Hansine Andersen | year = 1938 | title = Cystic fibrosis of the pancreas and its relation to celiac disease | journal = Am J Dis Child | volume = 56 | pages = 344–399 | doi = 10.1001/archpedi.1938.01980140114013 }}</ref> [[kistik fibrozis]], adı kistik kanalın fibrozu ile ilişkili ve kist içermeyen [[genetik bozukluk]] örneğidir.<ref>{{cite journal |vauthors=Greenholz SK, Krishnadasan B, Marr C, Cannon R |title=Biliary obstruction in infants with cystic fibrosis requiring Kasai portoenterostomy |journal=J. Pediatr. Surg. |volume=32 |issue=2 |pages=175–79; discussion 179–80 |year=1997 |pmid=9044117 |doi=10.1016/S0022-3468(97)90174-3}}</ref> |
|||
Bu, sadece sıvı dolu bir kese anlamına gelen Yunanca'da ''cyst-'' kökünün, [[idrar kesesi]] ve [[safra kesesi]]yle ilgili olmayan, ikisi de kist içermeyen tıbbî terimlerle nasıl bulunduğuna sadece bir örnektir. |
|||
== Tedavi == |
|||
Tedavi, kistin basit enükleasyonundan küretaj yapar ve rezeksiyona kadar uzanır. [[Enfeksiyon|Enfekte]] ve [[belirti|semptomatik]] olmadıkça, kendi başlarına çözülen, sadece yakın gözlemin kullanılabileceği kistler vardır (örneğin, bukkal bifurkasyon kisti).<ref name="BBC">{{cite journal |vauthors= Zadik Y, Yitschaky O, Neuman T, Nitzan DW |title=On the Self-Resolution Nature of the Buccal Bifurcation Cyst |journal=J Oral Maxillofac Surg |volume=69 |issue=7 |pages=e282 |date=May 2011 |pmid=21571416 |doi=10.1016/j.joms.2011.02.124}}</ref> |
|||
| ⚫ | |||
{{kaynakça}} |
{{kaynakça}} |
||
== Dış bağlantılar == |
|||
* [http://www.medicinenet.com/script/main/art.asp?articlekey=55517 "Cyst Symptoms and Causes"] by Melissa Conrad Stöppler, MD and William C. Shiel, Jr., MD, FACP, FACR. |
|||
{{Hastalık-taslak}} |
{{Hastalık-taslak}} |
||
Sayfanın 10.19, 27 Haziran 2019 tarihindeki hâli
 | Bu maddede Hata: Eksik olan bilgileri belirtmelisiniz. konusunun eksik olduğu düşünülmektedir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Kist, yakındaki dokuya kıyasla ayrı zara ve bölünmeye sahiptir. Bu nedenle, bir kese (su moleküllerinin bir araya gelme şeklinden farklı olarak, bir kabarcık oluşturur) oluşturmak için bir araya toplanmış bir hücre kümesidir. Bununla birlikte, bir kistin ayırt edici yönü, böyle bir kesenin "kabuğunu" oluşturan hücrelerin, verilen konum için tüm çevre hücrelerle karşılaştırıldığında belirgin şekilde anormal olmasıdır (hem görünüm hem de davranışta). Hava, sıvı veya yarı katı madde içerebilir. Bir irin topluluğuna kist değil, apse adı verilir. Oluştuktan sonra, bazen bir kist kendiliğinden çözülebilir. Bir kist çözülemediğinde, cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir; ancak bu, türüne ve konumuna bağlıdır.
Kansere bağlı kistler, kontrolsüz bir hücresel bölünmeye yol açan mutasyonların gelişmesinin ardından, vücut için bir savunma mekanizması olarak oluşur. Bu mutasyon bir kez meydana geldiğinde, etkilenen hücreler aralıksız olarak bölünür (ve kanserli olarak bilinir) ve tümör oluşturur. Vücut, bölünmelerini sürdürmelerini engellemek ve kist olarak bilinen tümörü tutmaya çalışmak için bu hücreleri içine alır. Bununla birlikte, kanserli hücreler hala daha fazla mutasyona uğrayabilir ve kendi kan damarlarını oluşturma kabiliyetini kazanabilirler, bunlar içerisinden beslenmeden önce beslenirler. Bu gerçekleştiğinde, kapsül işe yaramaz hale gelir ve tümör iyi huylu kansere ilerleyebilir.
Bazı kistler neoplastiktir ve bu nedenle kistik tümörler denir; birçok tip neoplastik değildir. Bazıları displastik veya metaplastiktir. Psödokistler kistlere benzer (sıvıyla dolu bir kesesi vardır), ancak epitel astarları yoktur.
Terminoloji
Büyütülmesi gereken küçük bir kist, mikrokist olarak adlandırılabilir. Benzer şekilde, her zamankinden daha büyük veya diğerlerine kıyasla bir kist, bir makrokist olarak adlandırılabilir.
Kistik Fibrozis
1938 yılında kistlerin pankreastaki mikroskobik görünümünün tanımlanmasına rağmen,[1] kistik fibrozis, adı kistik kanalın fibrozu ile ilişkili ve kist içermeyen genetik bozukluk örneğidir.[2]
Bu, sadece sıvı dolu bir kese anlamına gelen Yunanca'da cyst- kökünün, idrar kesesi ve safra kesesiyle ilgili olmayan, ikisi de kist içermeyen tıbbî terimlerle nasıl bulunduğuna sadece bir örnektir.
Tedavi
Tedavi, kistin basit enükleasyonundan küretaj yapar ve rezeksiyona kadar uzanır. Enfekte ve semptomatik olmadıkça, kendi başlarına çözülen, sadece yakın gözlemin kullanılabileceği kistler vardır (örneğin, bukkal bifurkasyon kisti).[3]
Kaynakça
- ^ Andersen, D.H. (1938). "Cystic fibrosis of the pancreas and its relation to celiac disease". Am J Dis Child. 56: 344–399. doi:10.1001/archpedi.1938.01980140114013.
- ^ Greenholz SK, Krishnadasan B, Marr C, Cannon R (1997). "Biliary obstruction in infants with cystic fibrosis requiring Kasai portoenterostomy". J. Pediatr. Surg. 32 (2): 175–79; discussion 179–80. doi:10.1016/S0022-3468(97)90174-3. PMID 9044117.
- ^ Zadik Y, Yitschaky O, Neuman T, Nitzan DW (May 2011). "On the Self-Resolution Nature of the Buccal Bifurcation Cyst". J Oral Maxillofac Surg. 69 (7): e282. doi:10.1016/j.joms.2011.02.124. PMID 21571416.
Dış bağlantılar
- "Cyst Symptoms and Causes" by Melissa Conrad Stöppler, MD and William C. Shiel, Jr., MD, FACP, FACR.
 | Hastalık ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |