Çine-Tepecik Höyük
| Arkeolojik Höyük | |
| Adı: | Çine Tepecik Höyük |
| il: | Aydın |
| İlçe: | Çine |
| Köy: | Karakollar |
| Türü: | Höyük |
| Tahribat: | |
| Tescil durumu: | |
| Tescil No ve derece: | |
| Tescil tarihi: | |
| Araştırma yöntemi | Kazı |
Çine Tepecik Höyük, Aydın İl merkezinin güneyinde, Çine İlçesinin 5 km. batısında, Karakollar Köyü'nün 3 km. güneybatısında yer alan bir höyüktür. Çine Çayı'nın 1 km. doğusunda bulunan höyük 120 x 40 metre boyutlarında olup 9 metre yüksekliktedir.[1]
Kazılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Tepecik Höyük ilk olarak Büyük Menderes Ovası ve civarında yüzey araştırmaları yapan Engin Akdeniz tarafından 1995 yılında saptanmıştır. Daha sonra Hacettepe Üniversitesi'nden Prof. Dr. Sevinç Günel tarafından 2001 yılında yeniden incelenmiştir. Kazı çalışmalarına ise 2004 yılında başlanmıştır.[1]
Tabakalanma[değiştir | kaynağı değiştir]
Höyükteki tabakalanma net değildir. Orta Kalkolitik Çağ'dan (MÖ 2. binyıl) Geç Tunç Çağı'na kadar yerleşim gördüğü anlaşılmaktadır.[1] Öte yandan höyüğün Geç Neolitik Çağ'dan itibaren yerleşim gördüğü ifade edilmektedir.[2] II. 1 tabaka Geç Tunç Çağı olarak gösterilmektedir. Geniş bir alana yayılan ve yoğun tahribata yol açan yangın izleri görülmektedir. Diğer yandan Geç Kalkolitik Çağ ve Erken Tunç Çağı'na tarihlenen seramik parçaları ele geçmektedir.[3] II. 2 tabakası için ise Orta Tunç Çağı önerilmektedir.[4] IV. kültür tabakası Geç Kalkolitik Çağ olarak verilmektedir.[5]
Buluntular[değiştir | kaynağı değiştir]
MÖ 2. binyılın ikinci yarısına tarihlenen 2,20 metre kalınlıkta bir sur ortaya çıkarılmıştır. Bu surla bağlantılı kare planlı bir yapı ile yaklaşık 1,30 metre kalınlıkta bir sur, bir savunma sistemini temsil etmektedir.[6] Kare planlı iki kulenin duvarları 1,30 metre kalınlıktadır.[7]
Çatı kiremitlerinden oluşan ve üstü de çatı kiremitiyle örtülen ve herhangi bir gömüt armağanına rastlanmayan mezar, höyüğün Roma ve Helenistik Dönem'de mezarlık olarak kullanıldığını göstermektedir.[6]
Yontma taş buluntular arasında üçgen ya da dörtgen biçimli baltalar, obsidiyen ve son derece kaliteli çakmak taşından orak dilgileri yoğun olarak bulunmuştur.[1] Alet yapımında obsidiyen kullanımının baskın olduğu belirtilmektedir. Kalsedonun da alet yapımında kullanıldığı görülmektedir. Kaliteli bir işçiliğin ürünü obsidiyen aletlerin yerleşme dışında üretildiği, daha düşük kalitede işçilik ürünü obsidiyen ve çakmak taşı aletlerin ise yerleşme içinde üretildiği düşünülmektedir.[8]
Kazılarda ele geçen Miken çanak çömleği, yerleşimin Miken kentleriyle ilişki içinde olduğunu ve bir şekilde etkilendiğini göstermektedir.[2] Bulunan bazı çanak çömlek ise Miken seramiğinin yerli üretimini temsil etmektedir.[9] Yunanistan'la olan bu benzerlik daha da eski tarihlere uzanmış görünmektedir. Örneğin Tepecik kazılarında ele geçen kapların düz diplerinde görülen hasır baskı izleri Yunanistan'ın Neolitik Çağ buluntularıyla benzerlik göstermektedir.[10]
Yoğun olarak bulunan kemik bızlar ve çeşitli işlevleri olan kemik aletler, yerleşmede gelişkin bir kemik alet teknolojisinin olduğunu göstermektedir.[1]
Küçük buluntular arasında yer alan mermer idoller Ege ve Anadolu'da iki ya da üç bölümlü şematik idoller grubundan "keman biçimli" idol tiplerini temsil etmektedir. Tepecik Höyük'te ele geçen mermer idoller, bu bölgede en erken örneklerdir.[11]
Değerlendirme[değiştir | kaynağı değiştir]
Miken Kültürü'nün son evreleri, Yunanistan dışında Doğu Ege Adaları ve Batı Anadolu kıyılarında yayılma gösterdiği bilinmektedir. Çine – Tepecik Höyük kazılarında Miken etkisinin bu belirginliği, Miken yayılmasının Çine Ovası gibi iç bölgelerde de etkili olduğunu göstermesi yönünden önem taşımaktadır.[12]
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2012.
- ^ a b "Çine Belediyesi". 27 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2012.
- ^ 30. Kazı Sonuçları Toplantısı (2008) Cilt 1, Sh.: 228
- ^ 31. Kazı Sonuçları Toplantısı, (2009) Cilt 1, Sh.: 467
- ^ 30. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 229
- ^ a b "Türk Tarih Kurumu". 27 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2012.
- ^ 32. Kazı Sonuçları Toplantısı (2010) Cilt 1, Sh.: 70
- ^ 29. Kazı Sonuçları Toplantısı (2007) Cilt 1, Sh.: 80-81
- ^ 30. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 232
- ^ 28. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 235
- ^ 28. Kazı Sonuçları Toplantısı (2006) Cilt 1, Sh.: 236
- ^ 30. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 235