Çim Çamur Atı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bolivya alpakası, namıdiğer "Çim Çamur Atı"

Çim Çamur Atı veya Cǎonímǎ (Basitleştirilmiş Çince: 草泥馬) bir kelime oyununa dayalı bir Çin İnternet fenomenidir. Birçok Çinli Standart Çince'deki eşsesli kelime oyunlarından hoşlanır ve bu Çin kültürünün önemli bir bileşeni haline gelmiştir.[1]

Çim Çamur Atı, Mandarin Çincesindeki cào nǐ mā (Basitleştirilmiş Çince: 肏你媽) sözcükleri üzerine bir kelime oyunudur, kelimenin tam anlamıyla "ananı sikeyim" anlamına gelir ve 2009'un başlarında Baidu Baike'deki bir aldatmaca makalesinde yaratılan ve isimleri müstehcen kelime oyunları olan 10 efsanevi yaratıktan biridir. Çim Çamur Atı, Çin'deki İnternet sohbet forumlarının kült fenomeni haline geldi ve (alpakaya benzediği söylenen) hayvanın videoları, çizgi filmleri ve ticari mallarının ortaya çıkmasıyla dünya çapında basının ilgisini topladı.

Etimoloji ve tür[değiştir | kaynağı değiştir]

Çinli netizen'ler tarafından "Çim Çamur Atı" için icat edilen Çince karakter

Kelimenin tam anlamıyla "Çim Çamur Atı" anlamına gelen Caonima'nın bir alpaka türü olduğu varsayılmaktadır. İsmi, "ananı sikeyim" anlamına gelen Çince bir küfre (肏你妈 veya 操你媽, càonǐmā) benzer. Hayvanın adıyla küfür gerçekten eşsesli değildir: iki terim aynı ünsüzlere ve ünlülere farklı tonlarda sahiptir ve farklı karakterlerle temsil edilirler.[2] Baidu Baike'deki orijinal, anonim makaleye göre, çim çamur atları, "Mahler Gobi" Çölü (马勒戈壁, Mǎlè Gēbì; "ananın siktiğimin amcığı" anlamına gelen māle ge bī'ye (妈了个屄) benzer) olarak bilinen bir bölgeden gelir. Hayvanın bazı türleri "Bereketli Çim Çamur Atları" (Çince: 沃草泥马, Wò Cǎonímǎ; "Ben anneni sikerim" anlamına gelen Wǒ cào nǐ mā'ya (我肏你妈) benzer) olarak bilinir. Çim çamur atı, yalnızca verimli otları yiyebilir (Çince: 沃草, wò cǎo; "Sikeyim!" veya "Siktir!" anlamına gelen wǒ cào'ya (我肏) benzer). Başka bir alt tür ise "Çılgın/Şiddetli/Deli Çim Çamur Atları" (Çince: 狂草泥马, Kuáng Cǎonímǎ) olarak bilinir. Bunlar çim çamur atlarının "kralları" olarak kabul edilirler. Orijinal Baidu Baike makalesinde bulunan ilk resim bir zebraydı, ancak sonraki düzenlemelerde bir alpaka ile değiştirildi.[3]

Doğal ortam[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu konu ile ilgili bir Çin oyma işi. Karakter, Çinli netizen'ler tarafından Çin internet sansürüne hiciv olarak yapılmış üç karakterin birleşimidir.

Çim Çamur Atı'nın Mahler Gobi Çölü'nde yaşayan baskın tür olduğu söylendiği için bölge "Çim Çamur Atı Gobisi" (Çince: 草泥马戈壁, Cǎonímǎ Gēbì; telaffuz açısından "ananın amını sikeyim" anlamına gelen cào nǐ mā ge bī'ye (肏你妈个屄) benzer) olarak da adlandırılır. Hayvan, "canlı, zeki ve inatçı" olarak nitelendirilir.[4] Ancak, yaşam alanlarını işgal eden "nehir yengeçleri" tarafından varlıklarının tehdit altında olduğu söyleniyor.[5]

Nehir yengeci (Çince: 河蟹, héxiè) Çin'deki internet sansürünü simgeler. Telaffuzu "uyum" (Çince: 和谐 héxié) kelimesini andırır, Çin liderliğinin amaçladığı iddia edilen ve buna internet sansürü yoluyla ulaşmak istenen "uyumlu topluma" atıfta bulunur.[6][7] Sonuç olarak, bir mikroblogdaki bir gönderi silindiğinde, sansür bildirimi gönderinin "uyumlaştırıldığını" belirtir (Çince: 和谐, héxié, Mandarin Çincesindeki "nehir yengeci" kelimesine (河蟹, héxiè) benzer bir şekilde telaffuz edilir). Bu nedenle netizenler gönderinin "nehir yengeci" tarafından yendiğini söyler.[8] "Yengeç" teriminin kendisi, "baskı yoluyla güç kullanan bir zorba" anlamına gelen bir kırsal argodur ve "nehir yengeci", baskı tehdidiyle desteklenen kaba sansürün sembolü haline gelmiştir.[9] Nehir yengeci genellikle üç kol saati takarken tasvir edilir, çünkü 带三个表 (dài sān ge biǎo, "üç saat takar") cümlesi yeniden düzenlenebilir ve eski Çin lideri Jiang Zemin tarafından desteklenen bir komünizm yorumu olan "Üç Temsil" anlamına gelen 三个代表 (Sāngè Dàibiǎo) olacak şekilde değiştirilebilir.[kaynak belirtilmeli]

Formatlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Çim Çamur Atı ile ilgili müzik videoları,[10][11] "belgeseller",[12][13][14] ve çizgi filmler 2009 yılında internette yayınlanmaya başladı. Orijinal Çim Çamur Atı müzik videosunun bir çocuk korosu tarafından yeniden düzenlenmiş hali It's a Small World ile karşılaştırıldı [15] ve ilk üç ayda 1,4 milyon görüntülenme aldı. Çim Çamur Atı ile ilgili bir çizgi film çeyrek milyon kez izlendi ve onun alışkanlıklarıyla ilgili bir doğa belgeseli aynı süre içinde 180.000 kez daha görüntülendi.[6] Bazı Çim Çamur Atı videoları Çinli sansürcüler tarafından teknik olarak engellenmemiş olsa da, bazılarının sesleri "Bu video WMG tarafından yetkilendirilmemiş bir ses parçası içeriyor" mesajıyla engellendi.[16]

Yazhou Zhoukan (Çince: 亞洲周刊) Pekin Moda Teknolojisi Enstitüsü'nde öğretmen olan Zhan Bin'in [9] "çim", "çamur" ve "at" anlamlarına gelen üç Çince karakter kökünü birleştirerek yeni bir Çince karakter yarattığını bildirdi. Bu kelimenin resmi bir telaffuzu yoktur. Caonima'yı tehdit eden internetin resmi "temizliği", Çinli internet kullanıcılarının 滾泥马 (Gǔnnímǎ, "Yuvarlanan Çamur Atı") ve 幹泥马 (Gànnímǎ, "Çalışan Çamur Atı") gibi başka "Çamur Atı" türleri yaratmasına yol açtı. "Gunnima" ve "Gannima", sırasıyla "siktir git" ve tıpkı orijinal Caonima'da olduğu gibi "ananı sikeyim" anlamlarına gelen kelime oyunlarıdır.[17]

"Çim Çamur Atı", 11 Mart 2009'da [6] fenomen hakkında yayınlanan ve bloglarda yaygın tartışmalara yol açan bir New York Times makalesinin ardından İngilizce mecralarda geniş çapta tanınmaya başladı. Mart 2011'de peluş oyuncaklar gibi "Çim Çamur Atı" temalı ürünler İnternet üzerinden satılmaya başlandı.[18] Bir Guangzhou oyuncak üreticisinin, Mahler Gebi Efsanevi Yaratıklar Bürosu tarafından verilen resmi doğum sertifikalarına sahip 150 Çim Çamur Atı oyuncağından oluşan ilk partisini ürettiği bildirildi. Hayvanlar, sırasıyla "Ma Le" (Çince: 马勒, Mahler, oyuncağın kahverengi versiyonu) ve "Ge Bi" (Çince: 歌碧, Gobi, oyuncağın beyaz versiyonu) renkleriyle sunuldu ve her biri 40 yuan'dan satışa sunuldu. Bu oyuncaklara eşlik edecek kullanım ve besleme kılavuzları da oluşturulmuştur.[19] Baskılardan önce 'Caonima' ismiyle satışa sunulsalar da, İnternet satıcıları artık onları doğru Çince isim olan '羊驼, alpaka' ile satışa sunuyor.

2009 yılında, ünlü sanatçı Ai Weiwei, "草泥马挡中央" ("cǎonímǎ dǎng zhōngyāng", tam anlamıyla "merkezi kaplayan bir çim çamur atı") başlığıyla cinsel organını gizleyen bir çim çamur atı dışında tamamen çıplak bir fotoğrafını paylaştı. Başlığın bir yorumu da şudur: "Ananı sikeyim, Komünist Parti Merkez Komitesi". Siyasi gözlemciler, fotoğrafın Ai'nin 2011'de tutuklanmasına Çin Komünist Partisi muhafazakarlarını kızdırarak katkıda bulunmuş olabileceği tahmininde bulundu.

NordPass tarafından yapılan bir araştırmaya göre, caonima 2021'de Çin'de en yaygın 43. şifreydi.[20]

Çim Çamur Atı Günü[değiştir | kaynağı değiştir]

2012 yılında Çinli netizenler 1 Temmuz'u "Çim Çamur Atı Günü" olarak belirledi. Tarih, Çin Komünist Partisi'nin kuruluşunu kutlayan Çin'deki "Parti Günü" ile çakışıyor.[21]

Siyasi söylemler[değiştir | kaynağı değiştir]

China Digital Times, Çim Çamur Atı'nı "Çin'de ifade özgürlüğü, ilham verici şiirler, fotoğraflar ve videolar, sanat eserleri, giysiler ve daha fazlası için savaşan netizenlerin fiili maskotu" olarak görüyor. Bu, Çinli internet kullanıcılarının "alternatif bir siyasi söylemin giderek daha dinamik ve bazen şaşırtıcı bir şekilde varlığıyla" "direniş söyleminin" bir örneğidir: Çin Komünist Partisinin otoriter rejimine uyumu yeniden üreten değerlerin ve ideolojinin altını oyan ve bu haliyle Çin'de ifade özgürlüğü ve sivil toplum için bir açılımı zorlayan internet fenomenlerinden türetilen görüntüler, çerçeveler, metaforlar ve anlatılar."

Caonima, e'gao olarak bilinen, video mash-up'ları ve diğer brikolaj türlerini içeren daha geniş bir Çin internet aldatmaca, alay, kelime oyunu ve parodi kültürünün bir ifadesidir.[22]

Sansür[değiştir | kaynağı değiştir]

Pekin Televizyon Kültür Merkezi yangını, Çinli internet kullanıcılarının dumanın içinde bir Caonima'nın silüeti olan biri de dahil olmak üzere, dijital olarak manipüle edilmiş bir dizi sahte görüntü yaratmasına yol açtı.

20 Mart 2009'da New York Times, Global Voices Online'a katkıda bulunan Çinli bir kişinin bir İnternet yöneticisinden çevrimiçi bülten panolarının yöneticilerine "Konunun siyasi boyuta taşınmış olması ve denizaşırı medyanın, olayı netizenlerle hükümet arasında bir çatışma olarak abartması" sebebiyle "Çim Çamur Atı ile ilgili herhangi bir içeriğin tanıtılmaması ve abartılmaması" uyarısında bulunan bir mesaj gönderdiğini bildirdi.[23][24]

Bu makaleden beş gün sonra, 25 Mart'ta düzenlenen basın toplantısında Çin Dışişleri Bakanlığı, Çin'in YouTube'a erişiminin iki gün öncesinden beri resmi olarak engellendiğini doğruladı. Sınır Tanımayan Gazeteciler'e göre engelleme, 10 Mart 1959'daki Tibet ayaklanmasının 50. yıldönümü yaklaşırken Çin'in Tibet halkına yönelik baskısını gösteren videoları durdurma ve Mart başında yayınlanan popüler Çim Çamur Atı videosuna erişimi engelleme girişimiydi.

Ulusal Radyo ve Televizyon İdaresi, 30 Mart 2009'da şiddet, pornografi ve "etnik ayrımcılığı kışkırtabilecek veya sosyal istikrarı baltalayabilecek" içerik dahil olmak üzere çevrimiçi olarak yasaklanan 31 içerik kategorisini öne çıkaran bir yönerge yayınladı. Birçok netizen, talimatın "Çim Çamur Atı" fenomeninin yükselişinden kaynaklanan resmi utancın ardından geldiğine inanıyor. Sektör gözlemcileri, hareketin Tiananmen Meydanı protestolarının 20. yıldönümüne yaklaşılırken siyasi açıdan hassas konularda parodilerin veya diğer yorumların yayılmasını durdurmak için tasarlandığına inanıyor.[25] Hükümetin direktifini takiben, Çim Çamur Atı hakkında yapılan Çin'deki makalelerin ve blog gönderilerinin çoğu, hükümet sansürcüleri tarafından keşfedildikten sonra internetten kaldırıldı.[9] Çim Çamur Atı'nı canlı tutmaya yönelik bu vatandaş çabalarından bazıları, fenomene atıfta bulunan bağımsız bir Kanadalı yayınevinin (Mudgrass Press) oluşumuna yol açtı.

Caonima, Green Dam Youth Escort pornografi engelleme yazılımı projesinin duyurulmasının ardından hiciv amacıyla yapılan bir çevrimiçi çizgi filmin konusu olarak yeniden ortaya çıktı.[26]

Bir düzenbaz olarak Çim Çamur Atı[değiştir | kaynağı değiştir]

Düzenbaz figürü, kültürler arasında bir tür arketip karakter olarak mit, folklor dini çalışmalarında bulunan bir karakterdir. Düzenbaz figürü, zekası ve sosyal normlar ve tabularla oynama, genellikle başkalarını kuralları çiğnemeye ikna etme veya kandırma özelliği ile tanınır. Bu nedenle, düzenbazlar, yetkililerin veya iktidardaki kişilerin baskılarından, bu yetkilileri aptal gibi gösterecek ölçüde bile kaçınabilir. Bu nedenlerden dolayı antropolog James Cuffe, Çim Çamur Atı'nın çevrimiçi bir düzenbaz; mitik ve riyakar doğalı bir örnek olduğunu belirtti.[27] İnternet sansürü karşısında basitçe yıkıcı olan Çim Çamur Atı yerine, Cuffe düzenbazı buluşsal bir araç olarak kültürel bir işlev taşıyan liminal bir varlık olarak önerir; Bu, izleyicilerin "kendi deneyimsel anlayışlarını topluluklarınınkine karşı yeniden değerlendirmelerine" izin verir. Düzenbaz, kendisini sınırlara göre ve sınırlara rağmen çerçeveleyerek, kişinin kendi deneyimlerini yeniden değerlendirebileceği ve yargılayabileceği yeni koordinatlar sunar." [27] Çin örneğinde bu, sansür deneyiminin, sansür deneyimi yaşamamış ancak bunu, paylaşılan hikâyeler aracılığıyla toplulukları içinde meydana gelen bir şey olarak anlayabilen kişilere iletilmesi olabilir.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ The pun also rises: how the humble pun revolutionized language, changed history, and made wordplay more than some antics. 1 Ekim 2011. 
  2. ^ China Digital Times
  3. ^ Baidu Baike
  4. ^ Wen Yunchao
  5. ^ AsiaNews.it
  6. ^ a b c Wines (12 Mart 2009). "A Dirty Pun Tweaks China's Online Censors". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2021. 
  7. ^ Tom Chatfield (1 Temmuz 2013). "The internet's new secret social codes" (İngilizce). BBC. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018. 
  8. ^ Michael Wines (11 Mart 2009). "A Dirty Pun Tweaks China's Online Censors". The New York Times (İngilizce). 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2018. 
  9. ^ a b c Parker
  10. ^ Skippybently
  11. ^ Feifei2226
  12. ^ PowerApple.com
  13. ^ Xh1120
  14. ^ Awflasher
  15. ^ Wang and Nguyen
  16. ^ Xiaohe1120xu
  17. ^ Li
  18. ^ Daddytypes.com
  19. ^ Nandu Daily
  20. ^ "Top 200 Most Common Password List 2021". NordPass. 2021. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2022. 
  21. ^ "中共七一建党节 网民反讽战当局（图）" (Çince). RFA. 2 Temmuz 2012. 15 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2023. 
  22. ^ Christopher Rea, “Spoofing (e’gao) Culture on the Chinese Internet.” In Humour in Chinese Life and Culture: Resistance and Control in Modern Times. Jessica Milner Davis and Jocelyn Chey, eds. Hong Kong: Hong Kong University Press, 2013, pp. 149-172.
  23. ^ Wines. 20 March 2009
  24. ^ Global Voices
  25. ^ Vivian Wu (3 Nisan 2009). "Censors strike at internet content after parody hit". South China Morning Post. Hong Kong. 
  26. ^ "China's not backing down but Green Dam Girl fights back". 18 Haziran 2009. 21 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2009. 
  27. ^ a b China at a Threshold : Exploring Social Change in Techno-Social Systems (İngilizce). Routledge. 28 Kasım 2019. s. 83. doi:10.4324/9781315183220. ISBN 978-1-315-18322-0. 

Kaynak kitaplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Çim_Çamur_Atı&oldid=31481115" sayfasından alınmıştır