İçeriğe atla

Başak Süperkümesi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
CRea80 (mesaj | katkılar)
Devriyeler
23.315 değişiklik
CRea80 (mesaj | katkılar)
Devriyeler
23.315 değişiklik
kDeğişiklik özeti yok
3. satır: 3. satır:


== Arkaplan ==
== Arkaplan ==
[[Bulutsu]]ların ilk büyük örneklerini yayımlayanlar 1863 yılında [[William Herschel|William]] ve [[John Herschel]] oldu, Başak takımyıldızında bulutsuya ait alanların fazlalığı olduğu (kuzey galaktik kutubu yakınlarında) biliniyordu. 1950'lerde Fransız-Amerikan gökbilimci [[Gérard Henri de Vaucouleurs]], bu fazlalığın büyük ölçekli bir gökada gibi yapısı olduğunu tartışmaya açan ilk gökbilimci oldu. 1953 yılında bunu "Yerel Süpergökada" olarak dile getiren Vaucouleurs, 1958 yılında "Yerel Süperküme" olarak değiştirmiştir<ref>
[[Bulutsu]]ların ilk büyük örneklerini yayımlayanlar 1863 yılında [[William Herschel|William]] ve [[John Herschel]] oldu, Başak takımyıldızında bulutsuya ait alanların fazlalığı olduğu (kuzey galaktik kutubu yakınlarında) biliniyordu. 1950'lerde Fransız-Amerikan gökbilimci [[Gérard Henri de Vaucouleurs]], bu fazlalığın büyük ölçekli bir gökada gibi yapısı olduğunu tartışmaya açan ilk gökbilimci oldu. 1953 yılında bunu "Yerel Süpergökada" olarak dile getiren Vaucouleurs, 1958 yılında "Yerel Süperküme" olarak değiştirmiştir<ref>cfa.harvard.edu,
⚫
[http://www.cfa.harvard.edu/~huchra/seminar/lsc/ The Geometry of the Local Supercluster], ''John P. Huchra'', '''2007''' (erişim 12-12-2008)</ref>. Tartışma 1960 ve 1970'lerde de gerçekte düzenli bir yapı mı yoksa gökadaların şans eseri bir uyumu mu şeklinde devam etti.<ref name="deV81">
cfa.harvard.edu,
[http://www.cfa.harvard.edu/~huchra/seminar/lsc/ The Geometry of the Local Supercluster], ''John P. Huchra'',
'''2007'''
(erişim 12-12-2008)
⚫
</ref>. Tartışma 1960 ve 1970'lerde de gerçekte düzenli bir yapı mı yoksa gökadaların şans eseri bir uyumu mu şeklinde devam etti.<ref name="deV81">
{{cite journal
{{cite journal
| author = de Vaucouleurs, G.
| author = de Vaucouleurs, G.
32. satır: 28. satır:
| doi = 10.1086/377574
| doi = 10.1086/377574
}}</ref>
}}</ref>

==Yapı==
[[R. Brent Tully]] 1982 yılındaki kapsamlı bir yazısında Yerel Süperküme'nin temel yapısıyla ilgili yaptığı bir araştırmanın sonuçlarını sundu. Araştırma iki bölümden oluşur: Süperküme'nin parlak gökadalarının üçte ikisini içeren kayda değer ölçüdeki yassılaşmış disk ve geri kalan üçte bir gökadayı içeren küresel hale.<ref name="hu06">
{{cite journal
| author = Hu, F. X., et al.
| title = Orientation of Galaxies in the Local Supercluster: A Review
| journal = Astrophysics and Space Science
| date = April 2006
| volume = 302
| issue = 1-4
| pages = 43–59
| bibcode = 2006Ap&SS.302...43H
| doi = 10.1007/s10509-005-9006-7
|arxiv = astro-ph/0508669 }}</ref>
Disk, uzun eksen / kısa eksen oranı en az bire altı ve en fazla bire dokuz oranında olan zayıf (~1 [[Parsek|Mpc]]) elipsoid biçimindedir.<ref name="tully82">
{{cite journal
| author = Tully, R. B.
| title = The Local Supercluster
| journal = Astrophysical Journal
| date = 15 Jun 1982
| volume = 257
| issue = 1
| pages = 389–422
| bibcode = 1982ApJ...257..389T
| doi = 10.1086/159999
}}</ref>
[[Yerel Grup]], [[Ocak Kümesi]]'nden [[Başak Kümesi]]'ne uzanan bir ipliksi yapı içerisinde Yerel Süperküme'nin eteklerinde yer alır.<ref name="klypin03" /> Başak Süperkümei'nin hacmi, Yerel Grup'tan yaklaşık olarak 7000 kat, Samanyolu'ndan ise 100 milyar kat daha fazladır.


== Haritalar ==
== Haritalar ==
127. satır: 150. satır:
* [[Evrenin geniş ölçekli yapısı]]
* [[Evrenin geniş ölçekli yapısı]]


== Kaynaklar ==
== Kaynakça ==
{{kaynakça|2}}
{{kaynakça}}
* Brent Tully: ''The Local Supercluster'', Astrophys. J., vol. 257, pp. 389-422 (1982)
* Brent Tully: ''The Local Supercluster'', Astrophys. J., vol. 257, pp. 389-422 (1982)
* Oscar Monchito: ''Superclusters and Other Stuff'', Colton, vol. 12, pp. 124-118 (1992)
* Oscar Monchito: ''Superclusters and Other Stuff'', Colton, vol. 12, pp. 124-118 (1992)

Sayfanın 09.36, 21 Mayıs 2011 tarihindeki hâli

Başak Gökada kümesi

Başak Süperkümesi veya Yerel Süperküme Yerel Grup'u ve dolayısıyla Samanyolu ve Andromeda gökadalarını da içeren düzensiz süperküme. En az 100 gökada kümesi, 33 megaparsek (yaklaşık 110 milyon ışık yılı) çap içerisinde yer almaktadır. Süperküme içinde milyonlarca gözlemlenebilir evren bulunur.

Arkaplan

Bulutsuların ilk büyük örneklerini yayımlayanlar 1863 yılında William ve John Herschel oldu, Başak takımyıldızında bulutsuya ait alanların fazlalığı olduğu (kuzey galaktik kutubu yakınlarında) biliniyordu. 1950'lerde Fransız-Amerikan gökbilimci Gérard Henri de Vaucouleurs, bu fazlalığın büyük ölçekli bir gökada gibi yapısı olduğunu tartışmaya açan ilk gökbilimci oldu. 1953 yılında bunu "Yerel Süpergökada" olarak dile getiren Vaucouleurs, 1958 yılında "Yerel Süperküme" olarak değiştirmiştir[1]. Tartışma 1960 ve 1970'lerde de gerçekte düzenli bir yapı mı yoksa gökadaların şans eseri bir uyumu mu şeklinde devam etti.[2] 70'lerin sonunda 80'lerin başında geniş kırmızıya kayma incelemeleriyle çözüme ulaşıldı. İkna edici bir şekilde gökadaların süpergalaktik düzlem boyunca yassılaşmış bir konsantrasyon gösterdiği tespit edildi.[3]

Yapı

R. Brent Tully 1982 yılındaki kapsamlı bir yazısında Yerel Süperküme'nin temel yapısıyla ilgili yaptığı bir araştırmanın sonuçlarını sundu. Araştırma iki bölümden oluşur: Süperküme'nin parlak gökadalarının üçte ikisini içeren kayda değer ölçüdeki yassılaşmış disk ve geri kalan üçte bir gökadayı içeren küresel hale.[4] Disk, uzun eksen / kısa eksen oranı en az bire altı ve en fazla bire dokuz oranında olan zayıf (~1 Mpc) elipsoid biçimindedir.[5] Yerel Grup, Ocak Kümesi'nden Başak Kümesi'ne uzanan bir ipliksi yapı içerisinde Yerel Süperküme'nin eteklerinde yer alır.[3] Başak Süperkümei'nin hacmi, Yerel Grup'tan yaklaşık olarak 7000 kat, Samanyolu'ndan ise 100 milyar kat daha fazladır.

Haritalar

Başak kümesiCentaurus A/M83 GrubuM81 GrubuMaffei GrubuNGC 1023 GrubuM101 GrubuNGC 2997 GrubuM94 GrubuNGC 5033 GrubuBüyük Ayı KümesiM96 GrubuNGC 6744 GrubuKılıçbalığı GrubuBaşak III GruplarıNGC 4697 GrubuAslan II GruplarıNGC 7582 GrubuOcak KümesiIrmak KümesiYerel GrupHeykeltraş Grubu
Başak Süperkümesi (daha fazla bilgi için isimlere tıklayın)
NGC 55SamanyoluBüyük Macellan BulutuNGC 3109Messier 31Messier 33NGC 247Pergel gökadasıNGC 5128NGC 5253NGC 5102NGC 5128 GrubuIC4662Messier 83Başak kümesiESO 274-01NGC 1313NGC 625NGC 7793NGC 4945NGC 45NGC 253Heykeltraş GrubuYerel GrupNGC 1569NGC 300IC 342Maffei GrubuNGC 404NGC 784Maffei 1 KümesiMaffei 2 GrubuDwingeloo 1NGC 1560Messier 81IC 2574Messier 82NGC 3077NGC 2976NGC 4605NGC 6503NGC 5204NGC 3738NGC 4236NGC 2366NGC 2403NGC4305NGC5023Messier 94NGC 4244NGC 4214NGC 4449NGC 4395M94 GrubuM81 Grubu
Yakın gökada grupları (daha fazla bilgi için isimlere tıklayın)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ cfa.harvard.edu, The Geometry of the Local Supercluster, John P. Huchra, 2007 (erişim 12-12-2008)
  2. ^ de Vaucouleurs, G. (Mar 1981). "The Local Supercluster of Galaxies". Bulletin of the Astronomical Society of India. 9: 6 (see note). 
  3. ^ a b Klypin, Anatoly; ve diğerleri. (Oct 2003). "Constrained Simulations of the Real Universe: The Local Supercluster". The Astrophysical Journal. 596 (1): 19-33. doi:10.1086/377574. 
  4. ^ Hu, F. X.; ve diğerleri. (April 2006). "Orientation of Galaxies in the Local Supercluster: A Review". Astrophysics and Space Science. 302 (1-4): 43–59. arXiv:astro-ph/0508669 $2. Bibcode:2006Ap&SS.302...43H. doi:10.1007/s10509-005-9006-7. 
  5. ^ Tully, R. B. (15 Jun 1982). "The Local Supercluster". Astrophysical Journal. 257 (1): 389–422. Bibcode:1982ApJ...257..389T. doi:10.1086/159999. 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Başak_Süperkümesi&oldid=9530913" sayfasından alınmıştır