Fizik tedavi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
İmmoBot (mesaj | katkılar)
k →‎Kaynakça: Kaynakça etiketi düzenleniyor., değiştirildi: {{Kaynakça}} → {{kaynakça|30em}}
Makina86 (mesaj | katkılar)
→‎Uzmanlık alanları: Bilgi ve resim eklendi
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
36. satır: 36. satır:
Manipulatif tedavi yöntemleri: Klasik masaj, konnektif doku masajı, lenf-ödem drenajı, mobilizasyon ve manipulasyon teknikleri.
Manipulatif tedavi yöntemleri: Klasik masaj, konnektif doku masajı, lenf-ödem drenajı, mobilizasyon ve manipulasyon teknikleri.


==Uzmanlık alanları==
== Özel Alanlar ==
[[Dosya:Physical Therapists at work.jpg|küçükresim|sağ|upright=1.28|<center> {{SAYFAADI}} </center>]]
[[Dosya:Physical Therapists at work.jpg|küçükresim|sağ|upright=1.28|<center> {{SAYFAADI}} </center>]]
Fizik tedavi bilgi birikimi geniştir ve bu nedenle fizyoterapistler belirli bir klinik alanda uzmanlaşabilirler. Pek çok farklı fizik tedavi türü olsa da, Amerikan Fizik Tedavi Uzmanlıkları Kurulu on güncel uzmanlık sertifikasını listelemektedir. Bir uzmanlık alanında çalışan çoğu Fizyoterapist, akredite bir [[Tıpta Uzmanlık Eğitimi|ihtisas]] programı gibi ileri eğitimlerden geçmiş olur. Ancak bireyler, ilgili uzmanlık kurulu tarafından belirlenen gereksinimlere ek olarak, kendi uzmanlık nüfuslarında 2.000 saatlik odaklanmış uygulama sonrasında uzmanlık sınavlarına girebilmektedirler.

===Kardiyovasküler ve pulmoner===
Kardiyovasküler ve pulmoner rehabilitasyon solunum uzmanları ve fizyoterapistler, çok çeşitli kardiyopulmoner bozukluklar veya kalp veya akciğer ameliyatı öncesi ve sonrası için terapi sunar. Kalp ameliyatına bir örnek [[Koroner arter baypas ameliyatı]]'dır. Bu uzmanlığın temel hedefleri arasında dayanıklılığın ve fonksiyonel bağımsızlığın arttırılması yer alır. Bu alanda [[kistik fibrozis]]de yaşanan akciğer sekresyonlarının temizlenmesine yardımcı olmak için elle terapi kullanılır. Pulmoner bozukluklar, [[kalp krizi|kalp krizleri]], [[Koroner arter baypas ameliyatı]] sonrası, [[kronik obstrüktif akciğer hastalığı]] ve [[pulmoner fibroz]] tedavilerinde,<ref>{{dergi kaynağı |soyadı1=Regan |ad1=Raja |soyadı2=Sampath |ad2=Kesava Kovanur |soyadı3=Devan |ad3=Hemakumar |soyadı4=Arumugam |ad4=Ashokan |tarih=3 Mayıs 2020 |başlık=Effectiveness of physiotherapy interventions on disease-specific and generic outcomes for individuals with cardiovascular diseases in India – a systematic review and Meta-analysis |url=https://doi.org/10.1080/10833196.2020.1792204 |dergi=Physical Therapy Reviews |cilt=25 |sayı=3 |sayfalar=159–174 |doi=10.1080/10833196.2020.1792204 |s2cid=222003368 |issn=1083-3196}}</ref> kardiyovasküler ve pulmoner konusunda uzmanlaşmış fizyoterapistlerden fayda sağlanabilir.<ref name=Inverarity/>

===Klinik elektrofizyoloji===
Bu uzmanlık alanı elektroterapi/fiziksel ajanları, [[Elektromiyografi|elektrofizyolojik değerlendirmeyi (EMG/NCV)]], fiziksel ajanları ve yara tedavisini kapsar.

===[[Yaşlılık hekimliği|Geriatri]]===
Geriatrik fizik tedavi, normal yetişkin yaşlanma sürecinden geçen insanlarla ilgili geniş bir alanı kapsar ancak genellikle yaşlı yetişkinlere odaklanır. Yaşlandıkça birçok insanı etkileyen birçok durum vardır ve bunlarla sınırlı olmamak üzere [[artrit]], [[osteoporoz]], [[kanser]], [[Alzheimer hastalığı]], kalça ve eklem değişimi, denge bozuklukları, [[Üriner inkontinans|idrar kaçırma]], vb. ni içerir:

Geriatrik fizyoterapistler yaşlı yetişkinlerde bu tür durumlar için tedavi sağlama konusunda uzmanlaşmıştır.

Fiziksel rehabilitasyon, [[huzurevi]] sakinlerinin sağlığının ve günlük yaşam aktivitelerinin bozulmasını önleyebilir. Mevcut kanıtlar, günlük yaşamı, gücü, esnekliği, dengeyi, ruh halini, hafızayı, egzersiz toleransını, düşme korkusunu, yaralanmaları ve ölümü iyileştirmek için farklı türde fiziksel rehabilitasyonlara katılmanın fiziksel sağlığa faydalarını göstermektedir.<ref name="Crocker_2013">{{dergi kaynağı | yazarlar = Crocker T, Forster A, Young J, Brown L, Ozer S, Smith J, Green J, Hardy J, Burns E, Glidewell E, Greenwood DC | yazarları-göster = 6 | başlık = Physical rehabilitation for older people in long-term care | dergi = The Cochrane Database of Systematic Reviews | sayı = 2 | sayfalar = CD004294 | tarih = Şubat 2013 | pmid = 23450551 | doi = 10.1002/14651858.cd004294.pub3 | işbirliği = Cochrane Stroke Group | hdl = 11250/2444982 }}</ref> Birkaç olumsuz olayla engelliliği azaltırken, fiziksel ve muhtemelen zihinsel durumu iyileştirmede hem güvenli hem de etkili olabilir.<ref name="Crocker_2013" />

Mevcut kanıtlar, fiziksel rehabilitasyonun, uzun süreli bakımda kalanlar için, birkaç olumsuz olayla birlikte engelliliği azaltmada etkili olabileceğini düşündürmektedir.<ref name="Crocker_2013" /> Ancak faydalı etkilerin sürdürülebilir ve uygun maliyetli olup olmadığı sonucuna varmak yeterli değildir.<ref name="Crocker_2013" /> Bulgular orta kalitede kanıtlara dayanmaktadır.

===Yara tedavisi===
Yara yönetimi fizik tedavisi, cildi ve ilgili tüm organları içeren durumların tedavisini içerir. Tedavi edilen yaygın koşullar yaralar ve yanıklardır. Fizyoterapistler hasarlı veya kirlenmiş dokuyu çıkarmak ve doku iyileşmesini desteklemek için cerrahi aletler, yara sulamaları, pansumanlar ve topikal ajanlar kullanabilir.<ref>{{dergi kaynağı|başlık=Wound Bed Preparation: The Science Behind the Removal of Barriers to Healing |yazarlar=Enoch S, Harding K |dergi=Wounds |tarih=2003 |cilt=15 |sayı=7 |url=https://www.medscape.com/viewarticle/459733_6}}</ref> Egzersiz, ödem kontrolü, atelleme ve kompresyon giysileri çok kullanılan diğer müdahaleler arasındadır. Bedensel uzmanlık alanında fizyoterapistlerin yaptığı iş, tıp doktorlarının veya hemşirelerin acil serviste veya triyajda yaptıklarına benzer şekilde çalışır.

===[[Nöroloji]]===
Nörolojik fizik tedavi, [[nörolojik bozukluk|nörolojik bozukluğu]] veya hastalığı olan bireylerle çalışmaya odaklanan bir alandır. Bunlar [[inme|felç]], kronik sırt ağrısı, Alzheimer hastalığı, Charcot-Marie-Tooth hastalığı (CMT), [[Amyotrofik lateral skleroz|ALS]], beyin hasarı, [[serebral palsi]], [[multipl skleroz]], [[Parkinson hastalığı]], [[yüz felci]] ve omurilik yaralanmasını içerebilir. Nörolojik durumlarla ilişkili yaygın bozukluklar arasında görme, denge, yürüme, [[günlük yaşam aktiviteleri]], hareket, kas gücü bozuklukları ve fonksiyonel bağımsızlığın kaybı yer alır.<ref name=Inverarity> Nörolojik fizik tedavide kullanılan teknikler geniş kapsamlıdır ve sıklıkla uzmanlık eğitimi gerektirir.

Nörolojik fizyoterapiye nörofizyoterapi veya nörolojik rehabilitasyon da denir. Hareket bozukluklarının fizik tedavisini sağlarken nörofizyoterapistlerin psikologlarla işbirliği yapması önerilir.<ref name=Zec2020>{{dergi kaynağı | yazarlar = Zečević I | başlık = Clinical practice guidelines based on evidence for cognitive-behavioural therapy in Parkinson's disease comorbidities: A literature review | dergi = Clinical Psychology & Psychotherapy | cilt = 27 | sayı = 4 | sayfalar = 504–514 | tarih = Temmuz 2020 | pmid = 32196842 | doi = 10.1002/cpp.2448 | s2cid = 214601157 | başlıktürü = İnceleme }}</ref> Bu özellikle önemlidir çünkü fizik tedavi ve psikoterapiyi birleştirmek hastaların nörolojik durumunu iyileştirebilir.

===[[Ortopedi]]===
[[Dosya:Physiotherapiebehandlung.jpg|küçükresim|Ortopedik fizyoterapistler tarafından tedavi]]

Ortopedik fizyoterapistler, [[Ortopedi|ortopedik cerrahi]] sonrası rehabilitasyon, burkulma, gerginlik gibi akut travma, tendinopati, bursit gibi sinsi başlangıçlı yaralanmalar ve ve [[skolyoz]] gibi deformiteler dahil olmak üzere [[İnsan kas-iskelet sistemi|kas-iskelet sistemi]] bozukluklarını ve yaralanmalarını teşhis eder, yönetir ve tedavi eder. Bu fizik tedavi uzmanlığı çoğunlukla ayakta tedavi klinik ortamında bulunur. Ortopedi terapistleri, ameliyat sonrası ortopedik yöntemlerin, kırıkların, akut spor yaralanmalarının, artritin, burkulmaların, incinmelerin, sırt ve boyun ağrılarının, omurga rahatsızlıklarının ve amputasyonların tedavisi konusunda eğitilir.

Eklem ve omurga mobilizasyonu/muamelesi, kuru iğneleme ([[akupunktur]]a benzer), terapötik [[Fiziksel egzersiz|egzersiz]], nöromüsküler teknikler, kas yeniden eğitimi, sıcak/soğuk paketler ve elektriksel kas stimülasyonu (örneğin kriyoterapi, iyontoforez, [[elektroterapi]]) ortopedik ortamda iyileşmeyi hızlandırmak için kullanılan yöntemlerdir.<ref>{{kitap kaynağı| yazarlar Cameron MH |başlık=Physical agents in rehabilitation: from research to practice|yayıncı=W. B. Saunders|yer=Philadelphia|yıl=2003|isbn=978-0-7216-9378-1}}</ref>


* Kas hastalıkları
* Kas hastalıkları
* Kardiyopulmoner rehabilitasyon
* Sporcu sağlığı
* Sporcu sağlığı
* [[Nöroşirurji]]
* [[Nöroşirurji]]
46. satır: 76. satır:
* Ortez-protez ve biyomekanik
* Ortez-protez ve biyomekanik
* Romatizmal hastalıklar
* Romatizmal hastalıklar
* [[Geriatri]]
* [[Nöroloji]]
* [[Ortopedi]]
* [[Pediatri]]
* [[Pediatri]]
* [[Dermatoloji]]
* [[Dermatoloji]]
57. satır: 84. satır:
== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
{{kaynakça|30em}}
{{kaynakça|30em}}

{{Tıp}}
{{Tıp}}
{{Otorite kontrolü}}
{{Otorite kontrolü}}

Sayfanın 11.44, 24 Nisan 2024 tarihindeki hâli

Fizyoterapist gözetiminde yapılan bir egzersiz
Hipokrat'ın bir cihaz ile omuz çıkığı tedavisi yapmasının canlandırıldığı bir gravür

Fizik tedavi ya da İngilizce konuşulan ülkelerde yaygın adıyla fizyoterapi, yaralanma, hastalık, travma ya da yaşlılık gibi nedenlerle eksilme gösteren fonksiyonel hareketleri geri kazandırma amaçlı yapılan; elektrik akımı, sıcak ya da soğuk uygulaması, egzersizler ya da çeşitli uygulamalarla hastaların tedavisine verilen isimdir. Fizyoterapi, Tıp Fakültesinden sonra fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanlık eğitimini almış olan hekimlerce (fiziatrist) tanısı konmuş çok geniş hastalık durumlarını kapsar. Uzman hekim tarafından tanısı konmuş tedaviyi üniversitelerin Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü lisans programlarından mezun sağlık çalışanları (fizyoterapist) planlar ve uygular.

İlgili tedavi merkezlerinde hekim ve fizyoterapist birlikte çalışmaktadır. Tıp dilinde "optimum nöromüsküloskeletal fonksiyonu edinme veya geri kazanmayı amaçlayan tedavi" olarak açıklanan fizyoterapinin uygulanması bazen uzun yıllar sürebilir.

Fizyoterapide amaç, bireylerin yaşamsal faktörleri sağlıklı olarak yerine getirebilmesini sağlamaktır. Fizyoterapi, fiziksel uygulamanın dışında duygusallık ve sosyal ilişkiler gibi unsurları da kapsar. Tedavi uygulaması öncesinde birtakım laboratuvar bulguları ile muayeneye başvurulur. Fizyoterapi için özel bakım merkezleri -geriatri, nörolojik, fitness merkezleri ve spor eğitim tesisleri gibi alanlar- bulunmaktadır.

Tarihçe

Fizyoterapinin geçmişi Hipokrat zamanına kadar gitmektedir. Hastalar o zamanlarda da masaj, manuel terapi yöntemleri ya da hidroterapiyle, yani suyun tedavi edici özellikleri kullanılarak tedavi edilmeye çalışılıyordu.

Ancak profesyonel manada ilk fizyoterapi çalışmaları 17. yüzyılın başında Avrupa'da gerçekleşmiştir. İsveç'te 1813 yılında kurulan Royal Central Institute of Gymnastics (RCIG), fizyoterapinin de yapıldığı bilinen ilk kurumdur. Bu merkezde masaj, manipulasyon ve egzersiz yapılıyordu. İsveç, fizyoterapistlerine resmi sicillerini 1887'de İsveç Sağlık ve Sosyal Yardımlaşma Ulusal Heyeti aracılığıyla vermeye başladı.

1894'te İngiltere'de dört hemşire tarafından Chartered Society of Physiotherapy2 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kuruldu. 1913'te Yeni Zelanda'da Otago Üniversitesi'nde Fizyoterapi Okulu açıldı. 1921'de Amerika'da Mary McMillan tarafından ilk Fizyoterapi Derneği kuruldu. Günümüzdeki adı American Physical Therapy Association 6 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'dır. (APTA).

1961'de Hacettepe Üniversitesi'nde Prof. Dr. İhsan Doğramacı tarafından Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu'nun açılmasıyla fizyoterapistlik mesleğinin Türkiye'de temelleri atılmıştır. Yüksekokul, Cumhurbaşkanlığı'nın resmi gazetede yayımlanan 09.01.2019 tarih ve 576 sayılı kararı ile ülkenin ilk Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Fakültesi olarak yapılandırılmıştır.[1]

Önceleri masaj, traksiyon ve egzersizden ibaret olan fizyoterapi teknikleri gün geçtikçe çoğalmış ve fizyoterapistlere hastanelerde, tıp merkezlerinde, rehabilitasyon merkezlerinde, ortopedi kliniklerinde ve daha birçok alanda çalışabilme yetkisi kazandırmıştır.

Yöntemler

Fizyoterapistler tedavi edilecek bölgede istedikleri etkiyi meydana getirmek için bazı terapötik (tedavi edici) ajanlardan faydalanırlar. Her hastalığın farklı bir prognozu ve patolojisi olduğundan fizyoterapist bilgi ve beceresini kullanarak tedavi için en uygun ajanı seçer ve uygular. Bu ajanların dokularda kan akımını artırmaktan, post-sinaptik inhibisyon ile ağrının blokajına kadar birçok fizyolojik etkisi vardır.

Yüzeyel ve derin sıcaklık ajanları: Hot-pack, parafin, kızılötesi (infrared), fluidoterapi, kısa dalga diatermi, uzun dalga diatermi, mikro dalga diatermi, ultrasound.

Soğuk ajanlar: Cold-pack, cryoterapi.

Hidroterapi yöntemleri: Daldırma banyoları, zıt banyolar, girdap banyoları (whirlpool), kelebek banyosu (hubbard tank), zıt duşlar, hidromasaj, su altı traksiyon banyosu, galvanik banyo, balneoterapi.

Elektroterapi ajanları: Galvanik akım, faradik akım, diadinamik akımlar, TENS (transcutan electrical nerve stimulation), interferansiyel akımlar, BEMER (biyo elektro manyetik enerji regülasyonu).

Manipulatif tedavi yöntemleri: Klasik masaj, konnektif doku masajı, lenf-ödem drenajı, mobilizasyon ve manipulasyon teknikleri.

Uzmanlık alanları

Fizik tedavi

Fizik tedavi bilgi birikimi geniştir ve bu nedenle fizyoterapistler belirli bir klinik alanda uzmanlaşabilirler. Pek çok farklı fizik tedavi türü olsa da, Amerikan Fizik Tedavi Uzmanlıkları Kurulu on güncel uzmanlık sertifikasını listelemektedir. Bir uzmanlık alanında çalışan çoğu Fizyoterapist, akredite bir ihtisas programı gibi ileri eğitimlerden geçmiş olur. Ancak bireyler, ilgili uzmanlık kurulu tarafından belirlenen gereksinimlere ek olarak, kendi uzmanlık nüfuslarında 2.000 saatlik odaklanmış uygulama sonrasında uzmanlık sınavlarına girebilmektedirler.

Kardiyovasküler ve pulmoner

Kardiyovasküler ve pulmoner rehabilitasyon solunum uzmanları ve fizyoterapistler, çok çeşitli kardiyopulmoner bozukluklar veya kalp veya akciğer ameliyatı öncesi ve sonrası için terapi sunar. Kalp ameliyatına bir örnek Koroner arter baypas ameliyatı'dır. Bu uzmanlığın temel hedefleri arasında dayanıklılığın ve fonksiyonel bağımsızlığın arttırılması yer alır. Bu alanda kistik fibrozisde yaşanan akciğer sekresyonlarının temizlenmesine yardımcı olmak için elle terapi kullanılır. Pulmoner bozukluklar, kalp krizleri, Koroner arter baypas ameliyatı sonrası, kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve pulmoner fibroz tedavilerinde,[2] kardiyovasküler ve pulmoner konusunda uzmanlaşmış fizyoterapistlerden fayda sağlanabilir.[3]

Klinik elektrofizyoloji

Bu uzmanlık alanı elektroterapi/fiziksel ajanları, elektrofizyolojik değerlendirmeyi (EMG/NCV), fiziksel ajanları ve yara tedavisini kapsar.

Geriatri

Geriatrik fizik tedavi, normal yetişkin yaşlanma sürecinden geçen insanlarla ilgili geniş bir alanı kapsar ancak genellikle yaşlı yetişkinlere odaklanır. Yaşlandıkça birçok insanı etkileyen birçok durum vardır ve bunlarla sınırlı olmamak üzere artrit, osteoporoz, kanser, Alzheimer hastalığı, kalça ve eklem değişimi, denge bozuklukları, idrar kaçırma, vb. ni içerir:

Geriatrik fizyoterapistler yaşlı yetişkinlerde bu tür durumlar için tedavi sağlama konusunda uzmanlaşmıştır.

Fiziksel rehabilitasyon, huzurevi sakinlerinin sağlığının ve günlük yaşam aktivitelerinin bozulmasını önleyebilir. Mevcut kanıtlar, günlük yaşamı, gücü, esnekliği, dengeyi, ruh halini, hafızayı, egzersiz toleransını, düşme korkusunu, yaralanmaları ve ölümü iyileştirmek için farklı türde fiziksel rehabilitasyonlara katılmanın fiziksel sağlığa faydalarını göstermektedir.[4] Birkaç olumsuz olayla engelliliği azaltırken, fiziksel ve muhtemelen zihinsel durumu iyileştirmede hem güvenli hem de etkili olabilir.[4]

Mevcut kanıtlar, fiziksel rehabilitasyonun, uzun süreli bakımda kalanlar için, birkaç olumsuz olayla birlikte engelliliği azaltmada etkili olabileceğini düşündürmektedir.[4] Ancak faydalı etkilerin sürdürülebilir ve uygun maliyetli olup olmadığı sonucuna varmak yeterli değildir.[4] Bulgular orta kalitede kanıtlara dayanmaktadır.

Yara tedavisi

Yara yönetimi fizik tedavisi, cildi ve ilgili tüm organları içeren durumların tedavisini içerir. Tedavi edilen yaygın koşullar yaralar ve yanıklardır. Fizyoterapistler hasarlı veya kirlenmiş dokuyu çıkarmak ve doku iyileşmesini desteklemek için cerrahi aletler, yara sulamaları, pansumanlar ve topikal ajanlar kullanabilir.[5] Egzersiz, ödem kontrolü, atelleme ve kompresyon giysileri çok kullanılan diğer müdahaleler arasındadır. Bedensel uzmanlık alanında fizyoterapistlerin yaptığı iş, tıp doktorlarının veya hemşirelerin acil serviste veya triyajda yaptıklarına benzer şekilde çalışır.

Nöroloji

Nörolojik fizik tedavi, nörolojik bozukluğu veya hastalığı olan bireylerle çalışmaya odaklanan bir alandır. Bunlar felç, kronik sırt ağrısı, Alzheimer hastalığı, Charcot-Marie-Tooth hastalığı (CMT), ALS, beyin hasarı, serebral palsi, multipl skleroz, Parkinson hastalığı, yüz felci ve omurilik yaralanmasını içerebilir. Nörolojik durumlarla ilişkili yaygın bozukluklar arasında görme, denge, yürüme, günlük yaşam aktiviteleri, hareket, kas gücü bozuklukları ve fonksiyonel bağımsızlığın kaybı yer alır.Kaynak hatası: <ref> etiketi için </ref> kapanışı eksik (Bkz: Kaynak gösterme) Bu özellikle önemlidir çünkü fizik tedavi ve psikoterapiyi birleştirmek hastaların nörolojik durumunu iyileştirebilir.

Ortopedi

Ortopedik fizyoterapistler tarafından tedavi

Ortopedik fizyoterapistler, ortopedik cerrahi sonrası rehabilitasyon, burkulma, gerginlik gibi akut travma, tendinopati, bursit gibi sinsi başlangıçlı yaralanmalar ve ve skolyoz gibi deformiteler dahil olmak üzere kas-iskelet sistemi bozukluklarını ve yaralanmalarını teşhis eder, yönetir ve tedavi eder. Bu fizik tedavi uzmanlığı çoğunlukla ayakta tedavi klinik ortamında bulunur. Ortopedi terapistleri, ameliyat sonrası ortopedik yöntemlerin, kırıkların, akut spor yaralanmalarının, artritin, burkulmaların, incinmelerin, sırt ve boyun ağrılarının, omurga rahatsızlıklarının ve amputasyonların tedavisi konusunda eğitilir.

Eklem ve omurga mobilizasyonu/muamelesi, kuru iğneleme (akupunktura benzer), terapötik egzersiz, nöromüsküler teknikler, kas yeniden eğitimi, sıcak/soğuk paketler ve elektriksel kas stimülasyonu (örneğin kriyoterapi, iyontoforez, elektroterapi) ortopedik ortamda iyileşmeyi hızlandırmak için kullanılan yöntemlerdir.[6]

  • Kas hastalıkları
  • Sporcu sağlığı
  • Nöroşirurji
  • Obstetrik-ürojinekolojik fizyoterapi
  • Ortez-protez ve biyomekanik
  • Romatizmal hastalıklar
  • Pediatri
  • Dermatoloji
  • Onkoloji
  • Yutma bozuklukları
  • Kadın/erkek sağlığı

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ocak 2020. 
  2. ^ Regan, Raja; Sampath, Kesava Kovanur; Devan, Hemakumar; Arumugam, Ashokan (3 Mayıs 2020). "Effectiveness of physiotherapy interventions on disease-specific and generic outcomes for individuals with cardiovascular diseases in India – a systematic review and Meta-analysis". Physical Therapy Reviews. 25 (3). ss. 159–174. doi:10.1080/10833196.2020.1792204. ISSN 1083-3196. 
  3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Inverarity isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  4. ^ a b c d Crocker T, Forster A, Young J, Brown L, Ozer S, Smith J, Green J, Hardy J, Burns E, Glidewell E, Greenwood DC ve diğerleri. (Cochrane Stroke Group) (Şubat 2013). "Physical rehabilitation for older people in long-term care". The Cochrane Database of Systematic Reviews, 2. ss. CD004294. doi:10.1002/14651858.cd004294.pub3. hdl:11250/2444982. PMID 23450551. 
  5. ^ Enoch S, Harding K (2003). "Wound Bed Preparation: The Science Behind the Removal of Barriers to Healing". Wounds. 15 (7). 
  6. ^ Physical agents in rehabilitation: from research to practice. Philadelphia: W. B. Saunders. 2003. ISBN 978-0-7216-9378-1.  " yazarlar Cameron MH " yazısı görmezden gelindi (yardım)