Rosalind (uydu): Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Ömer Berkay (mesaj | katkılar)
dz.
Etiket: 2017 kaynak düzenleyici
CRea80 (mesaj | katkılar)
genel düzenleme + bilgi kutusu + kaynak düzenleme + kategori
1. satır: 1. satır:
{{Gezegen bilgi kutusu
[[Dosya:Rosalind1.svg|küçükresim|[[Hubble Uzay Teleskobu|Hubble Uzay Teleskobunun]] Uranüsün etrafındaki yörüngesinde dolanan küçük Rosalind uydusunu yakaladığı fotoğraf (1997)]]
| name = Rosalind
'''Rosalind''' [[Uranüs]]'ün düzensiz uydularından biridir ve 72&nbsp;km'lik ene sahiptir. Geçici adı S/1986 U4'dür aynı zamanda '''Uranüs XIII''' olarak da bilinir. 1986 yılında; [[Voyager programı]] kapsamında, [[Stephen P. Synnott]] tarafından keşfedilmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.1006/icar.2001.6596|başlık=Comprehensive Photometry of the Rings and 16 Satellites of Uranus with the Hubble Space Telescope|tarih=2001-05|sayı=1|sayfalar=51–68|çalışma=Icarus|cilt=151|ad=E|soyadı=Karkoschka|issn=0019-1035|doi=10.1006/icar.2001.6596}}</ref> [[William Shakespeare]]'in ''[[Size Nasıl Geliyorsa]]'' isimli oyunundaki sürgün edilen dükünün kızının adı verilmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/Planets|başlık=Planetary Names|erişimtarihi=2024-02-13|çalışma=planetarynames.wr.usgs.gov}}</ref>
| image = Rosalindmoon.png
| caption = [[Hubble Uzay Teleskobu]] 1997 yılında Uranüs'ün yörüngesindeki minik Rosalind'i görüntüledi
| mpc_name = Uranus XIII
| adjective = Rosalindian
| discoverer = [[Stephen P. Synnott]] / ''[[Voyager 2]]''
| discovered = 13 Ocak 1986
| mean_orbit_radius = 69.926,795 ± 0,053 km<ref name="Jacobson 1998" />
| eccentricity = 0,00011 ± 0,000103<ref name="Jacobson 1998" />
| period = 0,558459529 ± 0,000000019 g<ref name="Jacobson 1998" />
| inclination = 0,27876 ± 0,045° (Uranüs'ün ekvatoruna)<ref name="Jacobson 1998" />
| satellite_of = [[Uranüs]]
| group = [[Çoban uydu|halka çobanı]]
| dimensions = 72 × 72 × 72 km<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" />
| mean_radius = 36 ± 6 km<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /><ref name="JPL-SSD-sat_phys" /><ref name="Williams 2007 nssdc" />
| surface_area = ~16.000 km<sup>2</sup>{{efn|name=calculated}}
| volume = ~200.000 km<sup>3</sup>{{efn|name=calculated}}
| mass = ~2,5{{E|17}} [[kilogram|kg]]{{efn|name=calculated}}
| density = ~1,3 g/cm<sup>3</sup> (varsayılan)<ref name="JPL-SSD-sat_phys" />
| surface_grav = ~0,012 [[İvme|m/s<sup>2</sup>]]{{efn|name=calculated}}
| escape_velocity = ~0,031 km/s{{efn|name=calculated}}
| rotation = eşzamanlı<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" />
| axial_tilt = sıfır<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" />
| albedo = 0,08 ± 0,01<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" />
| single_temperature = ~64 [[Kelvin|K]]{{efn|name=calculated}}
}}
'''Rosalind''' (aynı zamanda '''Uranüs XIII'''<ref name="Gazetteer" /> olarak da bilinir), [[Uranüs]]'ün iç uydularından biridir. 13 Ocak 1986'da ''[[Voyager 2]]'' tarafından çekilen görüntülerden keşfedilmiş ve geçici olarak '''S/1986&nbsp;U&nbsp;4''' adı verilmiştir.<ref name="IAUC 4164" /> [[William Shakespeare]]'in ''[[Size Nasıl Geliyorsa]]'' adlı oyununda sürgüne gönderilen Dük'ün kızı olan Rosalind'in adını almıştır.


Uydu, [[Bianca (uydu)|Bianca]], [[Cressida (uydu)|Cressida]], [[Desdemona (uydu)|Desdemona]], [[Portia (uydu)|Portia]], [[Juliet (uydu)|Juliet]], [[Cupid (uydu)|Cupid]], [[Belinda (uydu)|Belinda]] ve [[Perdita (uydu)|Perdita]]'yı da içeren Portia uydu grubunun içerisindedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0019103501965960|başlık=Comprehensive Photometry of the Rings and 16 Satellites of Uranus with the Hubble Space Telescope|tarih=2001-05|sayı=1|dil=en|sayfalar=51–68|çalışma=Icarus|cilt=151|ad=E|soyadı=Karkoschka|doi=10.1006/icar.2001.6596}}</ref> Bu uydular benzer yörünge ve [[Fotometri (astronomi)|fotometrik]] özelliklere sahiptirler. Yörüngesi dışında, 36 km'lik<ref name=":0">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0019103501965972|başlık=Voyager's Eleventh Discovery of a Satellite of Uranus and Photometry and the First Size Measurements of Nine Satellites|tarih=2001-05|sayı=1|dil=en|sayfalar=69–77|çalışma=Icarus|cilt=151|ad=E|soyadı=Karkoschka|doi=10.1006/icar.2001.6597}}</ref> yarıçapı ve 0.08'lik [[Albedo|albedosundan]] başka Rosalind hakkında gözlemsel bir bilgi bulunmamaktadır.
Benzer yörüngelere ve fotometrik özelliklere sahip,<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> [[Bianca (uydu)|Bianca]], [[Cressida (uydu)|Cressida]], [[Desdemona (uydu)|Desdemona]], [[Portia (uydu)|Portia]], [[Juliet (uydu)|Juliet]], [[Cupid (uydu)|Cupid]], [[Belinda (uydu)|Belinda]] ve [[Perdita (uydu)|Perdita]] uydularını içeren '''Portia grubu'''{{'}}nun üyesidir.<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> Yörüngesi,<ref name="Jacobson 1998" /> 36 km'lik yarıçapı<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /> ve 0,08'lik [[geometrik albedo]]su<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> dışında hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir.


[[Voyager 2]]'den gelen görüntülerde Rosalind neredeyse bir küre şeklinde görünüyor. Rosalind'in basıklık oranı 0,8-1,0'dır. Yüzeyi gri renklidir.<ref name=":0" />
''[[Voyager 2]]''{{'}}den gelen görüntülerde neredeyse küremsi bir şekilde görünüyor. Rosalind'in [[Sferoit#Uzatılmış sferoidler|uzatılmış küremsi]] şeklinin eksen oranı 0,8 ± 1,0'dır ve yüzeyi gri renktedir.<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" />

Rosalinda, [[Cordelia (uydu)|Cordelia]] ile 3:5 [[Yörüngesel rezonans|yörünge rezonansı]]ndadır.<ref name="Murray Thompson 1990" />

== Ayrıca bakınız ==
* [[Uranüs'ün uyduları]]

== Notlar ==
{{notes
| notes =

{{efn
| name = calculated
| Diğer parametrelere göre hesaplanmıştır.
}}

}}


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Kaynakça|refs=

<ref name="Jacobson 1998">
{{cite journal| doi = 10.1086/300263| last1 = Jacobson| first1 = R. A.| year = 1998| title = The Orbits of the Inner Uranian Satellites From Hubble Space Telescope and Voyager 2 Observations| journal = The Astronomical Journal| volume = 115| issue = 3| pages = 1195–1199| bibcode = 1998AJ....115.1195J| s2cid = 118616209 }}
</ref>

<ref name="Karkoschka, Voyager 2001">
{{cite journal| doi = 10.1006/icar.2001.6597| last = Karkoschka| first = Erich| year = 2001| title = Voyager's Eleventh Discovery of a Satellite of Uranus and Photometry and the First Size Measurements of Nine Satellites| journal = Icarus| volume = 151| issue = 1| pages = 69–77| bibcode = 2001Icar..151...69K| ref = {{sfnRef|Karkoschka, Voyager|2001}}}}
</ref>

<ref name="JPL-SSD-sat_phys">
{{cite web
| publisher = [[JPL]] (Solar System Dynamics)
| title = Planetary Satellite Physical Parameters
| date = 24 Ekim 2008
| url = http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par
| access-date = 12 Aralık 2008
}}
</ref>

<ref name="Williams 2007 nssdc">
{{cite web
| last = Williams
| first = Dr. David R.
| date = 23 Kasım 2007
| title = Uranian Satellite Fact Sheet
| publisher = [[NASA]] (National Space Science Data Center)
| url = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/uraniansatfact.html
| access-date = 12 Aralık 2008
}}
</ref>

<ref name="Karkoschka, Hubble 2001">
{{cite journal| doi = 10.1006/icar.2001.6596| last = Karkoschka| first = Erich| year = 2001| title = Comprehensive Photometry of the Rings and 16 Satellites of Uranus with the Hubble Space Telescope| journal = Icarus| volume = 151| issue = 1| pages = 51–68| bibcode = 2001Icar..151...51K| ref = {{sfnRef|Karkoschka, Hubble|2001}}}}
</ref>

<ref name="IAUC 4164">
{{cite journal
| last = Smith
| first = B. A.
| title = Satellites of Uranus
| journal = IAU Circular
| volume = 4164
| date = 16 Ocak 1986
| url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/04100/04164.html#Item1
| access-date = 1 Kasım 2011
}}
</ref>

<ref name="Gazetteer">
{{cite web
| title = Planet and Satellite Names and Discoverers
| work = Gazetteer of Planetary Nomenclature
| publisher = USGS Astrogeology
| date = 21 Temmuz 2006
| url = http://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/Planets
| access-date = 6 Ağustos 2006
}}
</ref>

<ref name="Murray Thompson 1990">
{{cite journal| doi = 10.1038/348499a0| last1 = Murray| first1 = Carl D.| last2 = Thompson| first2 = Robert P.| date = 1990-12-06| title = Orbits of shepherd satellites deduced from the structure of the rings of Uranus| journal = Nature| issn = 0028-0836| volume = 348| issue = 6301| pages = 499–502| bibcode = 1990Natur.348..499M| s2cid = 4320268}}
</ref>

}}


{{Uranüs'ün uyduları}}
{{Uranüs'ün uyduları}}


[[Kategori:Uranüs'ün doğal uyduları]]
[[Kategori:Uranüs'ün doğal uyduları]]
[[Kategori:1986'da keşfedilen astronomik cisimler]]

Sayfanın 19.19, 13 Şubat 2024 tarihindeki hâli

Rosalind
Hubble Uzay Teleskobu 1997 yılında Uranüs'ün yörüngesindeki minik Rosalind'i görüntüledi
Keşif
KeşfedenStephen P. Synnott / Voyager 2
Keşif tarihi13 Ocak 1986
Adlandırmalar
MPC belirtmesiUranus XIII
SıfatlarRosalindian
Yörünge özellikleri
Ortalama yörünge yarıçapı
69.926,795 ± 0,053 km[1]
Dış merkezlik0,00011 ± 0,000103[1]
0,558459529 ± 0,000000019 g[1]
Eğiklik0,27876 ± 0,045° (Uranüs'ün ekvatoruna)[1]
Doğal uydusuUranüs
Gruphalka çobanı
Fiziksel özellikler
Boyutlar72 × 72 × 72 km[2]
Ortalama yarıçap
36 ± 6 km[2][3][4]
~16.000 km2[a]
Hacim~200.000 km3[a]
Kütle~2,5×1017 kg[a]
Ortalama yoğunluk
~1,3 g/cm3 (varsayılan)[3]
~0,012 m/s2[a]
~0,031 km/s[a]
eşzamanlı[2]
sıfır[2]
Albedo0,08 ± 0,01[5]
Sıcaklık~64 K[a]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Rosalind (aynı zamanda Uranüs XIII[6] olarak da bilinir), Uranüs'ün iç uydularından biridir. 13 Ocak 1986'da Voyager 2 tarafından çekilen görüntülerden keşfedilmiş ve geçici olarak S/1986 U 4 adı verilmiştir.[7] William Shakespeare'in Size Nasıl Geliyorsa adlı oyununda sürgüne gönderilen Dük'ün kızı olan Rosalind'in adını almıştır.

Benzer yörüngelere ve fotometrik özelliklere sahip,[5] Bianca, Cressida, Desdemona, Portia, Juliet, Cupid, Belinda ve Perdita uydularını içeren Portia grubu'nun üyesidir.[5] Yörüngesi,[1] 36 km'lik yarıçapı[2] ve 0,08'lik geometrik albedosu[5] dışında hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir.

Voyager 2'den gelen görüntülerde neredeyse küremsi bir şekilde görünüyor. Rosalind'in uzatılmış küremsi şeklinin eksen oranı 0,8 ± 1,0'dır ve yüzeyi gri renktedir.[2]

Rosalinda, Cordelia ile 3:5 yörünge rezonansındadır.[8]

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ a b c d e f Diğer parametrelere göre hesaplanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Jacobson, R. A. (1998). "The Orbits of the Inner Uranian Satellites From Hubble Space Telescope and Voyager 2 Observations". The Astronomical Journal. 115 (3): 1195–1199. Bibcode:1998AJ....115.1195J. doi:10.1086/300263. 
  2. ^ a b c d e f Karkoschka, Erich (2001). "Voyager's Eleventh Discovery of a Satellite of Uranus and Photometry and the First Size Measurements of Nine Satellites". Icarus. 151 (1): 69–77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597. 
  3. ^ a b "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL (Solar System Dynamics). 24 Ekim 2008. Erişim tarihi: 12 Aralık 2008. 
  4. ^ Williams, Dr. David R. (23 Kasım 2007). "Uranian Satellite Fact Sheet". NASA (National Space Science Data Center). Erişim tarihi: 12 Aralık 2008. 
  5. ^ a b c d Karkoschka, Erich (2001). "Comprehensive Photometry of the Rings and 16 Satellites of Uranus with the Hubble Space Telescope". Icarus. 151 (1): 51–68. Bibcode:2001Icar..151...51K. doi:10.1006/icar.2001.6596. 
  6. ^ "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature. USGS Astrogeology. 21 Temmuz 2006. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2006. 
  7. ^ Smith, B. A. (16 Ocak 1986). "Satellites of Uranus". IAU Circular. 4164. Erişim tarihi: 1 Kasım 2011. 
  8. ^ Murray, Carl D.; Thompson, Robert P. (1990-12-06). "Orbits of shepherd satellites deduced from the structure of the rings of Uranus". Nature. 348 (6301): 499–502. Bibcode:1990Natur.348..499M. doi:10.1038/348499a0. ISSN 0028-0836.