Rosalind (uydu): Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Ömer Berkay (mesaj | katkılar) dz. Etiket: 2017 kaynak düzenleyici |
genel düzenleme + bilgi kutusu + kaynak düzenleme + kategori |
||
1. satır: | 1. satır: | ||
{{Gezegen bilgi kutusu |
|||
[[Dosya:Rosalind1.svg|küçükresim|[[Hubble Uzay Teleskobu|Hubble Uzay Teleskobunun]] Uranüsün etrafındaki yörüngesinde dolanan küçük Rosalind uydusunu yakaladığı fotoğraf (1997)]] |
|||
| name = Rosalind |
|||
'''Rosalind''' [[Uranüs]]'ün düzensiz uydularından biridir ve 72 km'lik ene sahiptir. Geçici adı S/1986 U4'dür aynı zamanda '''Uranüs XIII''' olarak da bilinir. 1986 yılında; [[Voyager programı]] kapsamında, [[Stephen P. Synnott]] tarafından keşfedilmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://dx.doi.org/10.1006/icar.2001.6596|başlık=Comprehensive Photometry of the Rings and 16 Satellites of Uranus with the Hubble Space Telescope|tarih=2001-05|sayı=1|sayfalar=51–68|çalışma=Icarus|cilt=151|ad=E|soyadı=Karkoschka|issn=0019-1035|doi=10.1006/icar.2001.6596}}</ref> [[William Shakespeare]]'in ''[[Size Nasıl Geliyorsa]]'' isimli oyunundaki sürgün edilen dükünün kızının adı verilmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/Planets|başlık=Planetary Names|erişimtarihi=2024-02-13|çalışma=planetarynames.wr.usgs.gov}}</ref> |
|||
| image = Rosalindmoon.png |
|||
| caption = [[Hubble Uzay Teleskobu]] 1997 yılında Uranüs'ün yörüngesindeki minik Rosalind'i görüntüledi |
|||
| mpc_name = Uranus XIII |
|||
| adjective = Rosalindian |
|||
| discoverer = [[Stephen P. Synnott]] / ''[[Voyager 2]]'' |
|||
| discovered = 13 Ocak 1986 |
|||
| mean_orbit_radius = 69.926,795 ± 0,053 km<ref name="Jacobson 1998" /> |
|||
| eccentricity = 0,00011 ± 0,000103<ref name="Jacobson 1998" /> |
|||
| period = 0,558459529 ± 0,000000019 g<ref name="Jacobson 1998" /> |
|||
| inclination = 0,27876 ± 0,045° (Uranüs'ün ekvatoruna)<ref name="Jacobson 1998" /> |
|||
| satellite_of = [[Uranüs]] |
|||
| group = [[Çoban uydu|halka çobanı]] |
|||
| dimensions = 72 × 72 × 72 km<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /> |
|||
| mean_radius = 36 ± 6 km<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /><ref name="JPL-SSD-sat_phys" /><ref name="Williams 2007 nssdc" /> |
|||
| surface_area = ~16.000 km<sup>2</sup>{{efn|name=calculated}} |
|||
| volume = ~200.000 km<sup>3</sup>{{efn|name=calculated}} |
|||
| mass = ~2,5{{E|17}} [[kilogram|kg]]{{efn|name=calculated}} |
|||
| density = ~1,3 g/cm<sup>3</sup> (varsayılan)<ref name="JPL-SSD-sat_phys" /> |
|||
| surface_grav = ~0,012 [[İvme|m/s<sup>2</sup>]]{{efn|name=calculated}} |
|||
| escape_velocity = ~0,031 km/s{{efn|name=calculated}} |
|||
| rotation = eşzamanlı<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /> |
|||
| axial_tilt = sıfır<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /> |
|||
| albedo = 0,08 ± 0,01<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> |
|||
| single_temperature = ~64 [[Kelvin|K]]{{efn|name=calculated}} |
|||
}} |
|||
'''Rosalind''' (aynı zamanda '''Uranüs XIII'''<ref name="Gazetteer" /> olarak da bilinir), [[Uranüs]]'ün iç uydularından biridir. 13 Ocak 1986'da ''[[Voyager 2]]'' tarafından çekilen görüntülerden keşfedilmiş ve geçici olarak '''S/1986 U 4''' adı verilmiştir.<ref name="IAUC 4164" /> [[William Shakespeare]]'in ''[[Size Nasıl Geliyorsa]]'' adlı oyununda sürgüne gönderilen Dük'ün kızı olan Rosalind'in adını almıştır. |
|||
Benzer yörüngelere ve fotometrik özelliklere sahip,<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> [[Bianca (uydu)|Bianca]], [[Cressida (uydu)|Cressida]], [[Desdemona (uydu)|Desdemona]], [[Portia (uydu)|Portia]], [[Juliet (uydu)|Juliet]], [[Cupid (uydu)|Cupid]], [[Belinda (uydu)|Belinda]] ve [[Perdita (uydu)|Perdita]] uydularını içeren '''Portia grubu'''{{'}}nun üyesidir.<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> Yörüngesi,<ref name="Jacobson 1998" /> 36 km'lik yarıçapı<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /> ve 0,08'lik [[geometrik albedo]]su<ref name="Karkoschka, Hubble 2001" /> dışında hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir. |
|||
[[Voyager 2]]'den gelen görüntülerde |
''[[Voyager 2]]''{{'}}den gelen görüntülerde neredeyse küremsi bir şekilde görünüyor. Rosalind'in [[Sferoit#Uzatılmış sferoidler|uzatılmış küremsi]] şeklinin eksen oranı 0,8 ± 1,0'dır ve yüzeyi gri renktedir.<ref name="Karkoschka, Voyager 2001" /> |
||
Rosalinda, [[Cordelia (uydu)|Cordelia]] ile 3:5 [[Yörüngesel rezonans|yörünge rezonansı]]ndadır.<ref name="Murray Thompson 1990" /> |
|||
== Ayrıca bakınız == |
|||
* [[Uranüs'ün uyduları]] |
|||
== Notlar == |
|||
{{notes |
|||
| notes = |
|||
{{efn |
|||
| name = calculated |
|||
| Diğer parametrelere göre hesaplanmıştır. |
|||
}} |
|||
}} |
|||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
{{Kaynakça |
{{Kaynakça|refs= |
||
<ref name="Jacobson 1998"> |
|||
{{cite journal| doi = 10.1086/300263| last1 = Jacobson| first1 = R. A.| year = 1998| title = The Orbits of the Inner Uranian Satellites From Hubble Space Telescope and Voyager 2 Observations| journal = The Astronomical Journal| volume = 115| issue = 3| pages = 1195–1199| bibcode = 1998AJ....115.1195J| s2cid = 118616209 }} |
|||
</ref> |
|||
<ref name="Karkoschka, Voyager 2001"> |
|||
{{cite journal| doi = 10.1006/icar.2001.6597| last = Karkoschka| first = Erich| year = 2001| title = Voyager's Eleventh Discovery of a Satellite of Uranus and Photometry and the First Size Measurements of Nine Satellites| journal = Icarus| volume = 151| issue = 1| pages = 69–77| bibcode = 2001Icar..151...69K| ref = {{sfnRef|Karkoschka, Voyager|2001}}}} |
|||
</ref> |
|||
<ref name="JPL-SSD-sat_phys"> |
|||
{{cite web |
|||
| publisher = [[JPL]] (Solar System Dynamics) |
|||
| title = Planetary Satellite Physical Parameters |
|||
| date = 24 Ekim 2008 |
|||
| url = http://ssd.jpl.nasa.gov/?sat_phys_par |
|||
| access-date = 12 Aralık 2008 |
|||
}} |
|||
</ref> |
|||
<ref name="Williams 2007 nssdc"> |
|||
{{cite web |
|||
| last = Williams |
|||
| first = Dr. David R. |
|||
| date = 23 Kasım 2007 |
|||
| title = Uranian Satellite Fact Sheet |
|||
| publisher = [[NASA]] (National Space Science Data Center) |
|||
| url = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/uraniansatfact.html |
|||
| access-date = 12 Aralık 2008 |
|||
}} |
|||
</ref> |
|||
<ref name="Karkoschka, Hubble 2001"> |
|||
{{cite journal| doi = 10.1006/icar.2001.6596| last = Karkoschka| first = Erich| year = 2001| title = Comprehensive Photometry of the Rings and 16 Satellites of Uranus with the Hubble Space Telescope| journal = Icarus| volume = 151| issue = 1| pages = 51–68| bibcode = 2001Icar..151...51K| ref = {{sfnRef|Karkoschka, Hubble|2001}}}} |
|||
</ref> |
|||
<ref name="IAUC 4164"> |
|||
{{cite journal |
|||
| last = Smith |
|||
| first = B. A. |
|||
| title = Satellites of Uranus |
|||
| journal = IAU Circular |
|||
| volume = 4164 |
|||
| date = 16 Ocak 1986 |
|||
| url = http://www.cbat.eps.harvard.edu/iauc/04100/04164.html#Item1 |
|||
| access-date = 1 Kasım 2011 |
|||
}} |
|||
</ref> |
|||
<ref name="Gazetteer"> |
|||
{{cite web |
|||
| title = Planet and Satellite Names and Discoverers |
|||
| work = Gazetteer of Planetary Nomenclature |
|||
| publisher = USGS Astrogeology |
|||
| date = 21 Temmuz 2006 |
|||
| url = http://planetarynames.wr.usgs.gov/Page/Planets |
|||
| access-date = 6 Ağustos 2006 |
|||
}} |
|||
</ref> |
|||
<ref name="Murray Thompson 1990"> |
|||
{{cite journal| doi = 10.1038/348499a0| last1 = Murray| first1 = Carl D.| last2 = Thompson| first2 = Robert P.| date = 1990-12-06| title = Orbits of shepherd satellites deduced from the structure of the rings of Uranus| journal = Nature| issn = 0028-0836| volume = 348| issue = 6301| pages = 499–502| bibcode = 1990Natur.348..499M| s2cid = 4320268}} |
|||
</ref> |
|||
}} |
|||
{{Uranüs'ün uyduları}} |
{{Uranüs'ün uyduları}} |
||
[[Kategori:Uranüs'ün doğal uyduları]] |
[[Kategori:Uranüs'ün doğal uyduları]] |
||
[[Kategori:1986'da keşfedilen astronomik cisimler]] |
Sayfanın 19.19, 13 Şubat 2024 tarihindeki hâli
Keşif | |
---|---|
Keşfeden | Stephen P. Synnott / Voyager 2 |
Keşif tarihi | 13 Ocak 1986 |
Adlandırmalar | |
MPC belirtmesi | Uranus XIII |
Sıfatlar | Rosalindian |
Yörünge özellikleri | |
Ortalama yörünge yarıçapı | 69.926,795 ± 0,053 km[1] |
Dış merkezlik | 0,00011 ± 0,000103[1] |
0,558459529 ± 0,000000019 g[1] | |
Eğiklik | 0,27876 ± 0,045° (Uranüs'ün ekvatoruna)[1] |
Doğal uydusu | Uranüs |
Grup | halka çobanı |
Fiziksel özellikler | |
Boyutlar | 72 × 72 × 72 km[2] |
Ortalama yarıçap | 36 ± 6 km[2][3][4] |
~16.000 km2[a] | |
Hacim | ~200.000 km3[a] |
Kütle | ~2,5×1017 kg[a] |
Ortalama yoğunluk | ~1,3 g/cm3 (varsayılan)[3] |
~0,012 m/s2[a] | |
~0,031 km/s[a] | |
eşzamanlı[2] | |
sıfır[2] | |
Albedo | 0,08 ± 0,01[5] |
Sıcaklık | ~64 K[a] |
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Rosalind (aynı zamanda Uranüs XIII[6] olarak da bilinir), Uranüs'ün iç uydularından biridir. 13 Ocak 1986'da Voyager 2 tarafından çekilen görüntülerden keşfedilmiş ve geçici olarak S/1986 U 4 adı verilmiştir.[7] William Shakespeare'in Size Nasıl Geliyorsa adlı oyununda sürgüne gönderilen Dük'ün kızı olan Rosalind'in adını almıştır.
Benzer yörüngelere ve fotometrik özelliklere sahip,[5] Bianca, Cressida, Desdemona, Portia, Juliet, Cupid, Belinda ve Perdita uydularını içeren Portia grubu'nun üyesidir.[5] Yörüngesi,[1] 36 km'lik yarıçapı[2] ve 0,08'lik geometrik albedosu[5] dışında hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir.
Voyager 2'den gelen görüntülerde neredeyse küremsi bir şekilde görünüyor. Rosalind'in uzatılmış küremsi şeklinin eksen oranı 0,8 ± 1,0'dır ve yüzeyi gri renktedir.[2]
Rosalinda, Cordelia ile 3:5 yörünge rezonansındadır.[8]
Ayrıca bakınız
Notlar
Kaynakça
- ^ a b c d e Jacobson, R. A. (1998). "The Orbits of the Inner Uranian Satellites From Hubble Space Telescope and Voyager 2 Observations". The Astronomical Journal. 115 (3): 1195–1199. Bibcode:1998AJ....115.1195J. doi:10.1086/300263.
- ^ a b c d e f Karkoschka, Erich (2001). "Voyager's Eleventh Discovery of a Satellite of Uranus and Photometry and the First Size Measurements of Nine Satellites". Icarus. 151 (1): 69–77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597.
- ^ a b "Planetary Satellite Physical Parameters". JPL (Solar System Dynamics). 24 Ekim 2008. Erişim tarihi: 12 Aralık 2008.
- ^ Williams, Dr. David R. (23 Kasım 2007). "Uranian Satellite Fact Sheet". NASA (National Space Science Data Center). Erişim tarihi: 12 Aralık 2008.
- ^ a b c d Karkoschka, Erich (2001). "Comprehensive Photometry of the Rings and 16 Satellites of Uranus with the Hubble Space Telescope". Icarus. 151 (1): 51–68. Bibcode:2001Icar..151...51K. doi:10.1006/icar.2001.6596.
- ^ "Planet and Satellite Names and Discoverers". Gazetteer of Planetary Nomenclature. USGS Astrogeology. 21 Temmuz 2006. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2006.
- ^ Smith, B. A. (16 Ocak 1986). "Satellites of Uranus". IAU Circular. 4164. Erişim tarihi: 1 Kasım 2011.
- ^ Murray, Carl D.; Thompson, Robert P. (1990-12-06). "Orbits of shepherd satellites deduced from the structure of the rings of Uranus". Nature. 348 (6301): 499–502. Bibcode:1990Natur.348..499M. doi:10.1038/348499a0. ISSN 0028-0836.