Lazzaro Spallanzani: Revizyonlar arasındaki fark

Lazzaro Spallanzani
Lazzaro Spallanzani
	Lazzaro Spallanzani
Doğum	12 Ocak 1729; Scandiano, Modena ve Reggio Dükalığı
Ölüm	11 Şubat 1799 (70 yaşında); Pavia, Birinci Fransız Cumhuriyeti
Milliyet	İtalyan
Mezun olduğu okul(lar)	Bologna Üniversitesi
Tanınma nedeni	Sindirim; Hayvan döllenmesi; Kendiliğinden oluşumun itibarsızlaştırılması; Hayvan ekolokasyonu
Kariyeri
Dalı	Biyoloji
Çalıştığı kurumlar	Modena ve Reggio Emilia Üniversitesi; Pavia Üniversitesi; Padova Üniversitesi

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

[kontrol edilmemiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 13.23, 23 Kasım 2023 tarihindeki hâli

Lazzaro Spallanzani ya da Abbe Lazzaro Spallanzani (10 Ocak 1729 - 12 Şubat 1799), biogenesis konusunda yapmış olduğu araştırmalarla Louis Pasteur’ün buluşlarına giden yolu açan İtalyan biyolog ve Katolik rahip.

Hayatı

Scandiano, İtalya’da doğdu (günümüzde Reggio Emilia) ve Pavia, İtalya’da öldü. Spallanzani Cizvit Kolej’inde eğitim gördü ve Bologna Üniversitesi’nde daha sonra yarıda kesip bilimsel araştırmalara başlayacağı hukuk eğitimine başladı.

Spallanzani, 1768’de hücresel yaşamın kendiliğinden oluşumu hakkındaki kuramı üzerinde çalışmaya başladı. Yaptığı deney mikropların havadan geldiğini ve kaynatma ile öldürülebileceklerini gösterdi. Bu çalışma daha sonra Pasteur’un çalışmalarına ilham verecekti.

Erkek bir köpekten aldığı spermle bir dişi köpeği döllemiş ve ilk yapay dölütü üretmiştir. Zamanının ilginç teorilerinden olan 'Kendiliğinden Oluşum Teorisi'ni yıkmaya çalışmış, ancak kabul görmemiştir. Çünkü suyun içinde kendiliğinden oluştuğu düşünülen, ancak açık havadan dolayı suyun içine sızan bakterilerin girmesini önlemek için kabı hava almayacak şekilde kapatmış, böylece bakterilerin dışarıdan girmesini önlemiştir. Ancak bakterileri boğduğu düşünüldüğü için kabul görmemiştir. Ardılı Pasteur, bakterilerin dışarıdan giremeyeceği ama havanın dışarıdan girebileceği bir düzenek kurup, bu teoriyi yıkarak Spallanzani'nin hayalini gerçekleştirmiştir.

Notlar

^ Annals of Medical History. P.B. Hoeber. 1924. s. 177.

Kaynakça

Genel

Paul de Kruif, Microbe Hunters (2002 reprint) 978-0-15-602777-9; de Kruif, Paul (1926). "II Spallanzani: Microbes Must Have Parents!". Microbe Hunters. Blue Ribbon Books. New York: Harcourt Brace & Company Inc. ss. 25–56. Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
Nordenskiöld, E. P. 1935 [Spallanzani, L.] Hist. of Biol. 247–248
Rostand, J. 1997, Lazzaro Spallanzani e le origini della biologia sperimentale, Torino, Einaudi.
Prestes, Maria Elice Brzezinski; Faria, Frederico Felipe de Almeida (December 2011). "Lazzaro Spallanzani e os fósseis: das observações em viagens naturalísticas ao ensino de história natural" [Lazzaro Spallanzani and fossils: from a naturalist's travel observations to the teaching of natural history]. História, Ciências, Saúde-Manguinhos (Portekizce). 18 (4): 1005–1020. doi:10.1590/s0104-59702011000400003 . PMID 22281956.

Böceklerle ilgili çalışmaları

Conci, Cesare; Poggi, Roberto (1996). "Iconography of Italian Entomologists, with essential biographical data". Memorie della Società entomologica italiana. 75: 159–382. OCLC 889566579.
Gibelli, V. 1971 L. Spallanzani. Pavia.
Lhoste, J. 1987 Les entomologistes français. 1750–1950. INRA (Institut National de la Recherche Agronomique), Paris.
Osborn, H. 1946 Fragments of Entomological History Including Some Personal Recollections of Men and Events. Columbus, Ohio, Published by the Author.
Osborn, H. 1952 A Brief History of Entomology Including Time of Demosthenes and Aristotle to Modern Times with over Five Hundred Portraits.Columbus, Ohio, The Spahr & Glenn Company.

Dış bağlantılar

Biography at the Catholic Encyclopedia 6 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Biography at the 1911 Encyclopedia Britannica

[1] Annals of Medical History. P.B. Hoeber. 1924. s. 177.

[1]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
+{{Bilim insanı bilgi kutusu
-'''Lazzaro Spallanzani''' ya da '''Abbe Lazzaro Spallanzani''' (10 Ocak 1729 - 12 Şubat 1799), [[biogenesis]] konusunda yapmış olduğu araştırmalarla [[Louis Pasteur]]’ün buluşlarına giden yolu açan [[İtalya]]n [[biyolog]] ve Katolik rahip.
+|name              = Lazzaro Spallanzani
+|image             = Spallanzani.jpg
+|image_size        = 200px
+|caption           = Lazzaro Spallanzani
+|birth_date        = {{birth date|1729|1|12|df=y}}<ref>{{cite book|title=Annals of Medical History|url=https://books.google.com/books?id=7wxOAQAAIAAJ|year=1924|publisher=P.B. Hoeber|page=177}}</ref>
+|birth_place       = [[Scandiano]], [[Modena ve Reggio Dükalığı]]
+|death_date        = {{death date and age|1799|2|11|1729|1|10|df=y}}
+|death_place       = [[Pavia]], [[Birinci Fransız Cumhuriyeti]]
+|residence         =
+|citizenship       =
+|nationality       = [[İtalyanlar|İtalyan]]
+|field             = [[Biyoloji]]
+|work_institutions = [[Modena ve Reggio Emilia Üniversitesi]]<br/>[[Pavia Üniversitesi]]<br/>[[Padova Üniversitesi]]
+|alma_mater        = [[Bologna Üniversitesi]]
+|doctoral_advisor  =
+|doctoral_students =
+|known_for         = [[Sindirim]]<br>[[Döllenme|Hayvan döllenmesi]]<br>[[Kendiliğinden oluşum]]un itibarsızlaştırılması<br>[[Hayvan ekolokasyonu]]
+|author_abbrev_bot =
+|author_abbrev_zoo =
+|influences        =
+|influenced        =
+|prizes            =
+|footnotes         =
+|signature         =
+}}
+'''Lazzaro Spallanzani''' ya da '''Abbe Lazzaro Spallanzani''' (10 Ocak 1729 - 12 Şubat 1799), [[Kendiliğinden oluşum#Pasteur ve Tyndall|biogenesis]] konusunda yapmış olduğu araştırmalarla [[Louis Pasteur]]’ün buluşlarına giden yolu açan [[İtalya]]n [[biyolog]] ve Katolik rahip.
-[[Dosya:Monumento a Lazzaro Spallanzani.jpg|küçükresim|sağ|Spallanzani ‘nin Scandiano’daki heykeli onu elinde bir büyüteç ile bir kurbağayı incelerken göstermektedir.]]
+[[Dosya:Monumento a Lazzaro Spallanzani.jpg|küçükresim|sağ|Spallanzani'nin Scandiano’daki heykeli onu elinde bir büyüteç ile bir kurbağayı incelerken göstermektedir.]]
 == Hayatı ==
@@ 7. satır: / 34. satır: @@
 [[Scandiano]], [[İtalya]]’da doğdu (günümüzde [[Reggio Emilia]]) ve [[Pavia]], İtalya’da öldü. Spallanzani [[Cizvitler|Cizvit]] Kolej’inde eğitim gördü ve [[Bologna Üniversitesi]]’nde daha sonra yarıda kesip bilimsel araştırmalara başlayacağı hukuk eğitimine başladı.
-Spallanzani, 1768’de [[hücresel yaşam]]ın [[kendiliğinden oluşu]] hakkındaki kuramı üzerinde çalışmaya başladı. Yaptığı deney mikropların havadan geldiğini ve kaynatma ile öldürülebileceklerini gösterdi. Bu çalışma daha sonra [[Pasteur]]’un çalışmalarına ilham verecekti.
+Spallanzani, 1768’de [[hücresel yaşam]]ın [[kendiliğinden oluşum]]u hakkındaki kuramı üzerinde çalışmaya başladı. Yaptığı deney mikropların havadan geldiğini ve kaynatma ile öldürülebileceklerini gösterdi. Bu çalışma daha sonra [[Pasteur]]’un çalışmalarına ilham verecekti.
-Erkek bir köpekten aldığı spermle bir dişi köpeği döllemiş ve ilk yapay dölütü üretmiştir. Zamanının ilginç teorilerinden olan 'Kendiliğinden Oluşum Teorisi'ni yıkmaya çalışmış, ancak kabul görmemiştir. Çünkü suyun içinde kendiliğinden oluştuğu düşünülen,ancak açık havadan dolayı suyun içine sızan bakterilerin girmesini önlemek için kabı hava almayacak şekilde kapatmış, böylece bakterilerin dışarıdan girmesini önlemiştir. Ancak bakterileri boğduğu düşünüldüğü için kabul görmemiştir. Ardılı [[Pasteur]], bakterilerin dışarıdan giremeyeceği ama havanın dışarıdan girebileceği bir düzenek kurup, bu teoriyi yıkarak Spallanzani'nin hayalini gerçekleştirmiştir.
+Erkek bir köpekten aldığı spermle bir dişi köpeği döllemiş ve ilk yapay dölütü üretmiştir. Zamanının ilginç teorilerinden olan 'Kendiliğinden Oluşum Teorisi'ni yıkmaya çalışmış, ancak kabul görmemiştir. Çünkü suyun içinde kendiliğinden oluştuğu düşünülen, ancak açık havadan dolayı suyun içine sızan bakterilerin girmesini önlemek için kabı hava almayacak şekilde kapatmış, böylece bakterilerin dışarıdan girmesini önlemiştir. Ancak bakterileri boğduğu düşünüldüğü için kabul görmemiştir. Ardılı [[Pasteur]], bakterilerin dışarıdan giremeyeceği ama havanın dışarıdan girebileceği bir düzenek kurup, bu teoriyi yıkarak Spallanzani'nin hayalini gerçekleştirmiştir.
+==Notlar==
+{{Kaynakça}}
 ==Kaynakça==
+===Genel===
-General
+*[[Paul de Kruif]], ''Microbe Hunters'' (2002 reprint) {{ISBN|978-0-15-602777-9}}; {{cite book|last=de Kruif|first=Paul|author-link=Paul de Kruif|date=1926|pages=25–56|title=Microbe Hunters|chapter=II Spallanzani: Microbes Must Have Parents!|series=Blue Ribbon Books|publisher=Harcourt Brace & Company Inc.|location=New York|chapter-url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.221187/page/n3/mode/2up|access-date=14 Ekim 2020}}
-* Nordenskiöld, E. P. 1935 [Spallanzani, L.] ''Hist. of Biol''. 247-248
+*Nordenskiöld, E. P. 1935 [Spallanzani, L.] ''Hist. of Biol''. 247–248
-Work on insects
+*Rostand, J. 1997, ''Lazzaro Spallanzani e le origini della biologia sperimentale'', Torino, Einaudi.
-* Conci, C. & Poggi, R. 1996 Iconography of Italian Entomologists, with essential biographical data. ''Mem. Soc. Ent. Ital''. 75 159-382.
+*{{cite journal |last1=Prestes |first1=Maria Elice Brzezinski |last2=Faria |first2=Frederico Felipe de Almeida |title=Lazzaro Spallanzani e os fósseis: das observações em viagens naturalísticas ao ensino de história natural |trans-title=Lazzaro Spallanzani and fossils: from a naturalist's travel observations to the teaching of natural history |language=pt |journal=História, Ciências, Saúde-Manguinhos |date=December 2011 |volume=18 |issue=4 |pages=1005–1020 |doi=10.1590/s0104-59702011000400003 |pmid=22281956 |doi-access=ücretsiz }}
-* Gibelli, V. 1971 ''L. Spallanzani''. Pavia.
-* Lhoste, J. 1987 ''Les entomologistes français. 1750-1950''. [[INRA]] (Institut National de la Recherche Agronomique), Paris.
+===Böceklerle ilgili çalışmaları===
-* Osborn, H. 1946 ''Fragments of Entomological History Including Some Personal Recollections of Men and Events''. Columbus, Ohio, Published by the Author.
+*{{cite journal |last1=Conci |first1=Cesare |last2=Poggi |first2=Roberto |year=1996 |title=Iconography of Italian Entomologists, with essential biographical data |journal=Memorie della Società entomologica italiana |volume=75 |pages=159–382 |oclc=889566579 }}
-* Osborn, H. 1952 ''A Brief History of Entomology Including Time of Demosthenes and Aristotle to Modern Times with over Five Hundred Portraits''.Columbus, Ohio, The Spahr & Glenn Company.
+*Gibelli, V. 1971 ''L. Spallanzani''. Pavia.
+*Lhoste, J. 1987 ''Les entomologistes français. 1750–1950''. [[Institut National de la Recherche Agronomique|INRA]] (Institut National de la Recherche Agronomique), Paris.
+*Osborn, H. 1946 ''Fragments of Entomological History Including Some Personal Recollections of Men and Events''. Columbus, Ohio, Published by the Author.
+*Osborn, H. 1952 ''A Brief History of Entomology Including Time of Demosthenes and Aristotle to Modern Times with over Five Hundred Portraits''.Columbus, Ohio, The Spahr & Glenn Company.
 == Dış bağlantılar ==
@@ 34. satır: / 68. satır: @@
 [[Kategori:Roma Katolik bilim adamlar]]
 [[Kategori:İtalyan papazlar]]
-[[Kategori:Bilgi kutusu bulunmayan kişiler]]