Murray Rothbard: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Adulors (mesaj | katkılar)
Kategori eklendi.
Adulors (mesaj | katkılar)
kaynak eklendi.
132. satır: 132. satır:


İktisatçı Peter Boettke'ye göre Rothbard, Avusturyalı bir iktisatçıdan ziyade bir mülkiyet hakları iktisatçısı olarak tanımlanabilir. 1988'de Boettke, Rothbard'ın "genç Avusturyalıların tüm kitaplarına şiddetle saldırdığını" belirtmiştir.<ref name="Boettke Nomos">{{cite journal|last=Boettke|first=Peter|title=Economists and Liberty: Murray N. Rothbard|journal=Nomos|year=1988|pages=29ff|url=https://www.academia.edu/2800511|access-date=November 17, 2013|archive-date=May 3, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230503213135/https://www.academia.edu/2800511|url-status=live}}</ref>
İktisatçı Peter Boettke'ye göre Rothbard, Avusturyalı bir iktisatçıdan ziyade bir mülkiyet hakları iktisatçısı olarak tanımlanabilir. 1988'de Boettke, Rothbard'ın "genç Avusturyalıların tüm kitaplarına şiddetle saldırdığını" belirtmiştir.<ref name="Boettke Nomos">{{cite journal|last=Boettke|first=Peter|title=Economists and Liberty: Murray N. Rothbard|journal=Nomos|year=1988|pages=29ff|url=https://www.academia.edu/2800511|access-date=November 17, 2013|archive-date=May 3, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230503213135/https://www.academia.edu/2800511|url-status=live}}</ref>

=== Etik ===
[[File:Ludwig von Mises.jpg|thumb|upright|[[Ludwig von Mises]]]]
Rothbard, sosyal teorisi ve ekonomisi için Ludwig von Mises'in [[tümdengelim]] metodolojisini benimsemiş olsa da,<ref>Grimm, Curtis M.; Hunn, Lee; Smith, Ken G. ''Strategy as Action: Competitive Dynamics and Competitive Advantage''. New York: Oxford University Press. 2006. p. 43</ref> etik konusunda Mises'ten ayrılmıştır. Özellikle, Mises'in etik değerlerin öznel kaldığı inancını reddetmiş ve ilke temelli, [[doğal hukuk]] mantığı lehine [[Yararcılık|faydacılığa]] karşı çıkmıştır. Mises, serbest piyasa görüşlerini savunurken, müdahaleci politikaların tüm toplumu daha kötü duruma düşürdüğünü göstermeyi amaçlayan faydacı ekonomik argümanlar kullanmıştır. Rothbard, müdahaleci politikaların aslında bazı devlet çalışanları ve sosyal programlardan yararlananlar da dahil olmak üzere bazı insanlara fayda sağladığına karşı çıkmıştır. Dolayısıyla, Mises'in aksine, Rothbard serbest piyasa için nesnel, doğal hukuk temelini savunmuştur.<ref name="Essential" /> Bu ilkeyi "öz sahiplik" olarak adlandırdı ve bu fikri [[John Locke]]'un yazılarına gevşek bir şekilde dayandırdı ve ayrıca [[klasik liberalizm]] ve [[Eski Sağ (Amerika Birleşik Devletleri)|Eski Sağ]]'ın anti-emperyalizminden kavramlar ödünç aldı.<ref name="Enemy"/>

Rothbard, mülkiyetin emek teorisini kabul etmiş, ancak Locke'un şartını reddederek, bir bireyin emeğini sahipsiz toprakla karıştırması halinde, sonsuza kadar gerçek sahibi olacağını ve o zamandan sonra sadece ticaret veya hediye yoluyla el değiştirebilecek özel mülkiyet olduğunu savunmuştur.<ref>{{cite journal|doi=10.1111/j.1536-7150.2004.00298.x|title=31 Reckoning with Rothbard|year=2004|last1=Kyriazi|first1=Harold|journal=American Journal of Economics and Sociology|volume=63|issue=2|pages=451–84}}</ref>

Rothbard [[Eşitlikçilik|eşitlikçiliğin]] güçlü bir eleştirmeniydi. Rothbard'ın 1974 tarihli Eşitlikçilik: Doğaya Karşı İsyan ve Diğer Denemeler kitabının başlık makalesi şöyle diyordu: "Eşitlik eşyanın tabiatında yoktur ve herkesi her bakımdan eşit kılmaya yönelik haçlı seferinin feci sonuçlar doğuracağı kesindir".<ref>George C. Leef, [http://www.fee.org/the_freeman/detail/egalitarianism-as-a-revolt-against-nature-and-other-essays-by-murray-rothbard-edited-by-david-gordon#axzz2i8c6D5oO "Book Review of ''Egalitarianism as a Revolt Against Nature and Other Essays'' by Murray Rothbard", edited by David Gordon (2000 edition)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20131019180503/http://www.fee.org/the_freeman/detail/egalitarianism-as-a-revolt-against-nature-and-other-essays-by-murray-rothbard-edited-by-david-gordon#axzz2i8c6D5oO |date=October 19, 2013 }}, ''[[The Freeman]]'', July 2001.</ref> Rothbard bu makalede şunları yazmıştır: "Eşitlikçi solun kalbinde, gerçekliğin bir yapısı olmadığına dair patolojik bir inanç yatmaktadır; tüm dünya, insan iradesinin salt kullanımıyla her an istenilen yönde değiştirilebilecek bir tabula rasa'dır".<ref>Rothbard, Murray (2003). [http://archive.lewrockwell.com/rothbard/rothbard31.html "Egalitarianism as a Revolt Against Nature and Other Essays"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150618045321/http://archive.lewrockwell.com/rothbard/rothbard31.html |date=June 18, 2015 }}, essay published in full at [[Lewrockwell.com]]. See also Rothbard's essay [https://mises.org/daily/3007 "The Struggle Over Egalitarianism Continues"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140914021835/https://mises.org/daily/3007 |date=September 14, 2014 }}, the 1991 introduction to republication of ''Freedom, Inequality, Primitivism, and the Division of Labor'', [[Ludwig Von Mises Institute]], 2008.</ref>

[[Noam Chomsky]], Rothbard'ın ideal toplumunu "hiçbir insanın içinde yaşamak istemeyeceği kadar nefret dolu bir dünya..." olarak eleştirmiştir. Her şeyden önce, bir saniye bile işleyemez ve eğer işleyebilseydi, tek yapmak isteyeceğiniz şey kaçmak, intihar etmek ya da başka bir şey olurdu."<ref>{{cite book |last1=Schoeffel |first1=John |last2=Chomsky |first2=Noam |title=Understanding Power: The Indispensable Chomsky |date=2011 |publisher=ReadHowYouWant.com |isbn=978-1-4587-8817-7 |url=https://books.google.com/books?id=TykKulVqY9UC |language=en |access-date=October 31, 2015 |archive-date=August 6, 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200806062507/https://books.google.com/books?id=TykKulVqY9UC |url-status=live }}</ref>

=== Anarko-kapitalizm ===
[[Anarko-kapitalizm|Anarko-kapitalistlere]] göre, çeşitli teorisyenler [[Anarko-kapitalizm|anarko-kapitalizme]] benzer yasal felsefeleri benimsemişlerdir. Ancak Rothbard, 20. yüzyılın ortalarında Avusturya İktisat Okulu, [[klasik liberalizm]] ve 19. yüzyıl Amerikan [[Bireyci anarşizm|bireyci anarşistlerinden]] unsurları sağ kanat bir anarşizm biçiminde sentezlediği için bu terimi kullanan ilk kişidir.<ref>''Blackwell Encyclopaedia of Political Thought'', 1987, {{ISBN|978-0-631-17944-3}}, p. 290; quote: "A student and disciple of the Austrian economist Ludwig von Mises, Rothbard combined the laissez-faire economics of his teacher with the absolutist views of human rights and rejection of the state he had absorbed from studying the individualist American anarchists of the 19th century such as Lysander Spooner and Benjamin Tucker."</ref><ref>{{Cite book|last=Robert Leeson|title=Hayek: A Collaborative Biography, Part IX: The Divine Right of the 'Free' Market|publisher=Springer|year=2017|isbn=978-3-319-60708-5|pages=180|quote=To the original 'anarchocapitalist' (Rothbard coined the term) [...].}}</ref><ref name=":11" /> Öğrencisi [[Hans-Hermann Hoppe]]'ye göre, "Rothbard olmasaydı [[anarko-kapitalist]] hareketten söz edilemezdi".<ref name="H-H Hoppe" /> Lew Rockwell bir anma yazısında Rothbard'ı "liberteryen anarşizm" olarak tanımladığı çeşitli akımların "vicdanı" olarak nitelendirmiş ve bu akımların savunucularının çoğu zaman onun örneğinden kişisel olarak ilham aldıklarını belirtmiştir.<ref>Rockwell, Llewellyn (1995). [http://library.freecapitalists.org/books/Murray%20N%20Rothbard/memoriam.pdf "Murray N. Rothbard: In Memoriam."] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141220074229/http://library.freecapitalists.org/books/Murray%20N%20Rothbard/memoriam.pdf |date=December 20, 2014 }} p. 117</ref>

Rothbard, 1940'ların sonlarında yüksek lisans yaptığı yıllarda, liberteryen ve [[laissez faire]] ilkelerine sıkı sıkıya bağlı kalmanın devletin tamamen ortadan kaldırılmasını gerektirip gerektirmediğini düşündü. Ekonomik Eğitim Vakfı'nın kurucularından Baldy Harper'ı ziyaret etti;<ref name="The Encyclopedia of Libertarianism by Hamowy">{{cite book|editor=[[Ronald Hamowy]]|title=The Encyclopedia of Libertarianism|date=August 15, 2008|publisher=SAGE|location=Thousand Oaks, California|isbn=978-1-4129-6580-4|page=623|url=https://books.google.com/books?id=yxNgXs3TkJYC&q=libertarian+encyclopedia|access-date=November 4, 2020|archive-date=April 15, 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415022033/https://books.google.com/books?id=yxNgXs3TkJYC&q=libertarian+encyclopedia|url-status=live}}{{Cite news | last = Rothbard | first = Murray N | title = Floyd Arthur 'Baldy' Harper, RIP | work = Mises Daily | date = August 17, 2007 }}</ref> Harper, herhangi bir hükümete ihtiyaç olduğundan şüphe duyuyordu. Rothbard, bu dönemde [[Lysander Spooner]] ve [[Benjamin Tucker]] gibi 19. yüzyıl Amerikan bireyci anarşistlerinden ve böyle bir sistemin nasıl işleyebileceğini yazan Belçikalı ekonomist [[Gustave de Molinari]]'den etkilendiğini söyledi.<ref name="Essential"/> Böylece, "Mises'in laissez-faire ekonomisi ile bireyci anarşistlerin mutlakçı insan hakları ve devletin reddi görüşlerini birleştirdi".<ref name="Miller">{{cite book|title=Blackwell Encyclopaedia of Political Thought|publisher=[[Blackwell Publishing]]|year=1991|isbn=978-0-631-17944-3|editor-last=Miller|editor-first=David|editor-link=David Miller (political theorist)|page=290}}</ref>

Rothbard 1950'de kendisini "özel mülkiyet anarşisti" olarak görmeye başlamış ve daha sonra siyasi ideolojisini tanımlamak için "[[anarko-kapitalist]]" ifadesini kullanmaya başlamıştır.<ref name="Crocetta">Roberta Modugno Crocetta, [https://mises.org/journals/scholar/roberta.pdf Murray Rothbard's anarcho-capitalism in the contemporary debate. A critical defense] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121110173459/http://mises.org/journals/scholar/roberta.pdf |date=November 10, 2012 }}, [[Ludwig Von Mises Institute]].</ref><ref name="Exclusive Interview">{{cite journal|last=Oliver|first=Michael|title=Exclusive Interview With Murray Rothbard|journal=The New Banner: A Fortnightly Libertarian Journal|date=February 25, 1972|url=http://archive.lewrockwell.com/rothbard/rothbard103.html|quote=Capitalism is the fullest expression of anarchism, and anarchism is the fullest expression of capitalism.|access-date=February 2, 2016|archive-date=June 18, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150618045309/http://archive.lewrockwell.com/rothbard/rothbard103.html|url-status=live}}</ref> Onun anarko-kapitalist modelinde, özel mülkiyet sistemi, serbest piyasada rekabet eden ve koruyucu ve adli hizmetlerini kullanmayı seçen tüketiciler tarafından gönüllü olarak desteklenen varsayılan koruma kurumları gibi özel firmalar tarafından desteklenmektedir. Anarko-kapitalistler bunu "devletin [[Şiddet tekeli|güç tekelinin]] sonu" olarak tanımlamaktadır.<ref name="Crocetta"/> Bu şekilde Rothbard, piyasaları desteklemek için bir devletten yana olan Mises'ten ayrılır.<ref name=":11">{{Cite journal |last=Jensen |first=Jacob |date=April 2022 |title=Repurposing Mises: Murray Rothbard and the Birth of Anarchocapitalism |url=https://muse.jhu.edu/article/855169 |journal=Journal of the History of Ideas |language=en |volume=83 |issue=2 |pages=315–332 |doi=10.1353/jhi.2022.0015 |pmid=35603616 |s2cid=248985277 |issn=1086-3222 |access-date=April 17, 2023 |archive-date=July 12, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220712160927/https://muse.jhu.edu/article/855169 |url-status=live }}</ref>

Yayınlanmamış bir makalesinde, ekonomik açıdan [[Bireyci anarşizm|bireyci anarşizmin]] anarko-kapitalizmden farklı olduğunu yazmış ve liberteryenlerin anarşist olmayan terimini benimsemeleri gerekip gerekmediğini şaka yollu sorgulamıştır. Rothbard makalesini, kendisinin ne bir anarşist ne de bir "arşist" olduğunu, daha ziyade arşistlik meselesinde yolun ortasında olduğunu teyit ederek sonlandırmıştır.<ref name="Are Libertarians 'Anarchists'">Rothbard, Murray (1950s). [http://archive.lewrockwell.com/rothbard/rothbard167.html "Are Libertarians 'Anarchists'?"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170113130534/http://archive.lewrockwell.com/rothbard/rothbard167.html |date=January 13, 2017 }} Lew Rockwell.com. Retrieved September 4, 2020.</ref>

Man, Economy, and State (İnsan, İktisat ve Devlet) adlı eserinde Rothbard, çeşitli devlet müdahalesi türlerini üç kategoriye ayırır: "otistik müdahale" (özel ekonomik olmayan faaliyetlere müdahale); "ikili müdahale" (bireyler ve devlet arasındaki mübadele); ve "üçgen müdahale" (bireyler arasında devlet tarafından zorunlu kılınan mübadele). Sanford Ikeda, Rothbard'ın tipolojisinin "Mises'in orijinal formülasyonunda görülen boşlukları ve tutarsızlıkları ortadan kaldırdığını" yazmıştır.<ref>Ikeda, Sanford, ''Dynamics of the Mixed Economy: Toward a Theory of Interventionism'', Routledge UK, 1997, p. 245.</ref><ref>Rothbard, Murray. [https://mises.org/rothbard/mes/chap14.asp Chapter 2 "Fundamentals of Intervention"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140914010730/https://mises.org/rothbard/mes/chap14.asp |date=September 14, 2014 }} from ''Man, Economy and State'', [[Ludwig von Mises Institute]].</ref> Rothbard, Power and Market (Güç ve Piyasa) adlı eserinde iktisatçının serbest piyasadaki rolünün sınırlı olduğunu, ancak ekonomi politikası önerileri isteyen bir hükümette bu rolün çok daha büyük olduğunu yazar. Rothbard, kişisel çıkarın bu nedenle pek çok iktisatçının görüşlerini devlet müdahalesinin artırılması yönünde etkilediğini savunmaktadır.<ref>Peter G. Klein, [https://www.mises.org/story/2318 "Why Intellectuals Still Support Socialism"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090430203330/http://mises.org/story/2318 |date=April 30, 2009 }}, [[Ludwig von Mises Institute]], November 15, 2006</ref><ref>[https://www.mises.org/rothbard/mes/chap19.asp ''Man, Economy, and State'', Chapter 7 – Conclusion: Economics and Public Policy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140914010150/https://www.mises.org/rothbard/mes/chap19.asp |date=September 14, 2014 }}, [[Ludwig Von Mises Institute]].</ref>


== Türkçeye çevrilmiş eserleri ==
== Türkçeye çevrilmiş eserleri ==

Sayfanın 19.39, 21 Eylül 2023 tarihindeki hâli

Murray Rothbard
1970'lerde Rothbard
Tam adıMurray Newton Rothbard
Doğumu2 Mart 1926(1926-03-02)
New York, ABD
Ölümü7 Ocak 1995 (68 yaşında)
New York, ABD
Alma materColumbia Üniversitesi
OkuluAvusturya Okulu
KurumuBrooklyn Politeknik Enstitüsü
Nevada Üniversitesi, Las Vegas
Liberteryen Çalışmalar Merkezi
Cato Institute
Mises Enstitüsü
İlgi alanlarıEkonomi tarihi, Ekonomik düşünce tarihi, Hukuk felsefesi, Siyaset felsefesi, Praksiyoloji
Önemli fikirleriAnarko-kapitalizm
Tarihsel revizyonizm
Paleoliberteryenizm

Murray Newton Rothbard (2 Mart 1926 - 7 Ocak 1995), Avusturya Okulu'na mensup[1][2][3][4] Amerikalı bir iktisatçı,[5] iktisat tarihçisi,[6][7] siyaset teorisyeni[8] ve aktivisttir. Rothbard, 20. yüzyıl Amerikan liberteryen hareketinin, özellikle de sağ kanat kollarının merkezi bir figürüydü ve anarko-kapitalizmin kurucusu ve önde gelen teorisyenlerinden biriydi.[9][10][11][12][13][14] Siyaset teorisi, tarih, ekonomi ve diğer konularda yirmiden fazla kitap yazdı.[9]

Rothbard, "kurumsal devletin tekel sistemi"[15] tarafından sağlanan tüm hizmetlerin özel sektör tarafından daha verimli bir şekilde sağlanabileceğini savunmuş ve devletin "sistematik hale getirilmiş ve büyük yazılmış soygun organizasyonu" olduğunu yazmıştır.[16][17][18] Kısmi rezerv bankacılığını bir tür dolandırıcılık olarak nitelendirdi ve merkez bankacılığına karşı çıktı.[19] Diğer ulusların iç işlerine yönelik her türlü askeri, siyasi ve ekonomik müdahaleciliğe kategorik olarak karşı çıkmıştır.[20][21] Öğrencisi Hans-Hermann Hoppe'ye göre, "Rothbard olmasaydı anarko-kapitalist hareketten söz edilemezdi".[22]

Hoppe, Rothbard'ı akademide "uç bir varoluşa" öncülük eden biri olarak tanımlamıştır.[23] Rothbard ana akım ekonomik metodolojileri reddetmiş ve bunun yerine Ludwig von Mises'in praksiyolojisini benimsemiştir. Rothbard, New York Üniversitesi'nin Wall Street'teki bir bölümünde, daha sonra Brooklyn Polytechnic'te ve 1986'dan sonra Las Vegas Nevada Üniversitesi'nde ekonomi dersleri verdi.[8][24] Petrol milyarderi Charles Koch ile ortak olan Rothbard, 1970'lerde Cato Enstitüsü ve Liberteryen Çalışmalar Merkezi'nin kurucularındandı.[9] Koch ile yollarını ayırdı ve 1982 yılında Alabama'da Mises Enstitüsü'nü kurmak üzere Lew Rockwell ve Burton Blumert'e katıldı.

Rothbard eşitlikçiliğe ve sivil haklar hareketine karşı çıkmış ve refah devleti'nin büyümesinden kadınların oy vermesini ve aktivizmini sorumlu tutmuştur.[25][26][10][11] Tarihsel revizyonizmi destekledi ve Holokost inkârcısı Harry Elmer Barnes ile arkadaş oldu.[27][28][29] Kariyerinin ilerleyen dönemlerinde Rothbard, sağcı popülizmi destekleyerek ve David Duke'u savunarak paleo-muhafazakârlık (paleoliberteryenizm olarak adlandırdığı) ile liberter bir ittifakı savunmuştur.[30][31][25][32] 2010'larda, alternatif sağ üzerinde bir etki olarak yeniden dikkat çekti.[33][10][34][35]

Hayat ve iş

Eğitim

Rothbard'ın ebeveynleri David ve Rae Rothbard, sırasıyla Polonya ve Rusya'dan Amerika Birleşik Devletleri'ne göç eden Yahudilerdi. David bir kimyagerdi.[36] Murray, New York'ta özel bir okul olan Birch Wathen Lenox School'a devam etti.[37] Daha sonra Birch Wathen'ı Bronx'ta devam ettiği "aşağılayıcı ve eşitlikçi devlet okulu sistemine" tercih ettiğini söyledi.[38]

Rothbard, "komünist ya da yol arkadaşı" olan arkadaşları ve komşuları arasında bir "sağcı" ("Eski Sağ "a bağlı) olarak büyüdüğünü yazmıştır. Gençliğinde New York Genç Cumhuriyetçiler Kulübü'nün bir üyesiydi.[39] Rothbard, babasını minimal devlet, serbest girişim, özel mülkiyet ve "kişinin kendi değerleriyle yükselme kararlılığını" benimseyen bir bireyci olarak tanımladı... "Bütün sosyalizm bana korkunç derecede zorlayıcı ve iğrenç göründü".[38] 1952'de babası, yönettiği New Jersey'deki Tide Water Petrol Rafinerisi'ndeki bir işçi grevi sırasında mahsur kaldı ve örgütlü emekten hoşlanmadıklarını doğruladı.[40]

Rothbard 1950'lerin ortasında

Rothbard, 1945 yılında matematik alanında lisans derecesi ve 1956 yılında ekonomi alanında doktora derecesi aldığı Columbia Üniversitesi'ne devam etti. İlk siyasi aktivizmini 1948'de Güney Carolinalı ayrımcı Strom Thurmond'un başkanlık kampanyası için yaptı. The American Conservative'e göre, 1948 başkanlık seçimlerinde Rothbard, "Columbia'da Yahudi bir öğrenci olarak, Strom Thurmond için Öğrenciler bölümünü organize ederek akranlarını dehşete düşürdü, çünkü eyaletlerin haklarına o kadar sadık bir şekilde inanıyordu ki".[41] Doktorasını almasındaki gecikme kısmen danışmanı Joseph Dorfman ile yaşadığı anlaşmazlıktan, kısmen de Arthur Burns'ün tezini reddetmesinden kaynaklanıyordu. Burns, Rothbard'ların uzun süredir arkadaşıydı ve Manhattan'daki apartmanlarında komşularıydı. Burns'ün Başkan Eisenhower'ın Ekonomik Danışmanlar Konseyi'nin başına geçmek üzere Columbia fakültesinden ayrılmasından sonra Rothbard'ın tezi kabul edildi ve doktorasını aldı.[8][42] Rothbard daha sonra tüm öğrenci arkadaşlarının aşırı solcu olduğunu ve o dönemde Columbia'daki sadece iki Cumhuriyetçiden biri olduğunu söyledi.[8]

Evlilik, Volker Fonu ve akademi

1940'larda Rothbard, Foundation for Economic Education (Ekonomik Eğitim Vakfı) adlı düşünce kuruluşunda Leonard Read için makaleler inceledi, Frank Chodorov ile tanıştı ve Albert Jay Nock, Garet Garrett, Isabel Paterson, H. L. Mencken ve Avusturyalı iktisatçı Ludwig von Mises'in liberteryen yönelimli eserlerini geniş çapta okudu.[8][40] 1950'lerde Mises, New York Üniversitesi Stern İşletme Okulu'nun Wall Street bölümünde ders verirken, Rothbard onun gayri resmi seminerine katıldı.[4][11] Rothbard, Mises'in İnsan Eylemi kitabından büyük ölçüde etkilenmiştir. Rothbard liberteryen aktivizmi teşvik etmek istedi; 1950'lerin ortalarında New York'ta liberteryen ve anarşist bir sosyal grup olan Circle Bastiat'nın kurulmasına yardımcı oldu.[4][40] Ayrıca 1950'lerde Mont Pelerin Topluluğu'na katıldı.[11]

Rothbard, 1950'lerde ve 1960'ların başında sağcı ideolojileri desteklemek için mali destek sağlayan bir grup olan William Volker Fonu'nun dikkatini çekti.[43] Volker Fonu, Rothbard'a İnsan Eylemi'ni üniversite öğrencilerine Mises'in görüşlerini tanıtmak için kullanılabilecek bir biçimde açıklayan bir ders kitabı yazması için ödeme yaptı; para ve kredi üzerine yazdığı örnek bir bölüm Mises'in onayını kazandı. Volker Fonu on yıl boyunca kendisine "kıdemli analist" olarak ücret ödemiştir.[8] Rothbard çalışmalarına devam ettikçe projeyi genişletti. Sonuç, 1962'de yayınlanan İnsan, İktisat ve Devlet adlı kitabı oldu. Kitabın yayınlanmasının ardından Mises, Rothbard'ın çalışmalarını övgüyle karşılamıştır.[44] Güvenliği devlet için birincil gerekçe olarak gören Mises'in aksine, Rothbard 1950'lerde ordu, polis ve yargı için özelleştirilmiş bir piyasayı savunmaya başladı.[10] Rothbard'ın 1963 tarihli America's Great Depression (Amerika'nın Büyük Buhranı) adlı kitabı Büyük Buhran'dan hükümet politikalarındaki başarısızlıkları sorumlu tutmuş ve kapitalizmin istikrarsız olduğu yönündeki yaygın görüşe karşı çıkmıştır.[45]

Rothbard, 1953 yılında Joey adını verdiği JoAnn Beatrice Schumacher (17 Eylül 1928 - 29 Ekim 1999)[46] ile New York'ta evlendi.[44] Bir tarihçi, Rothbard'ın kişisel editörü ve yakın danışmanının yanı sıra Rothbard Salon'un ev sahibesiydi. Sevgi dolu bir evlilikleri vardı ve Rothbard onu sık sık hayatının ve başarılarının "vazgeçilmez çerçevesi" olarak adlandırırdı. Ona göre, Volker Fonu'nun himayesi Rothbard'ın evliliklerinin ilk 15 yılında evden serbest teorisyen ve uzman olarak çalışmasına olanak sağlamıştır.[47]

Volker Fonu'nun 1962'de çökmesi, Rothbard'ın New York'taki çeşitli akademik kurumlarda iş aramasına yol açtı. 1966'da 40 yaşındayken Brooklyn Politeknik Enstitüsü'nde mühendislik öğrencilerine ekonomi öğretmek üzere yarı zamanlı bir iş teklifi aldı. Kurumda ekonomi bölümü ya da ekonomi ana dalları yoktu ve Rothbard sosyal bilimler bölümünü "Marksist" diye aşağılıyordu, ancak biyografi yazarı Justin Raimondo,[48] Rothbard'ın Brooklyn Polytechnic'te ders vermeyi sevdiğini çünkü haftada sadece iki gün çalışmanın ona liberteryen politikadaki gelişmelere katkıda bulunma özgürlüğü verdiğini yazıyor.[8] Rothbard bu görevini 1986 yılına kadar sürdürdü.[49][50]

O zamanlar 60 yaşında olan Rothbard, Brooklyn Politeknik Enstitüsü'nden ayrılarak Nevada Üniversitesi, Las Vegas'taki (UNLV) Lee İşletme Okulu'na gitti ve burada liberteryen bir işadamı tarafından verilen S.J. Hall Seçkin Ekonomi Profesörü unvanını aldı.[51][24]

Rothbard'ın arkadaşı, meslektaşı ve Misesyen iktisatçı Hans-Hermann Hoppe'ye göre, Rothbard akademide "uçlarda bir varoluş" sürdürdü, ancak yazıları aracılığıyla çok sayıda "öğrenci ve mürit" çekmeyi başardı ve böylece "çağdaş liberteryen hareketin yaratıcısı ve başlıca temsilcilerinden biri" haline geldi.[23] Rothbard'ı arkadaşı ve "entelektüel akıl hocası" olarak nitelendiren liberteryen ekonomist Jeffrey Herbener, bir anma yazısında Rothbard'ın ana akım akademiden "sadece dışlandığını" söyledi.[52] Rothbard 1986 yılından ölümüne kadar UNLV'deki görevini sürdürmüştür.[49]

Eski Sağ

Rothbard, hayatı boyunca Eski Sağ ve liberteryen siyasi ilkeleri desteklemek için bir dizi farklı siyasi harekete katılmıştır.

George Hawley, "ne yazık ki Rothbard'ın bir entelektüel olarak olgunlaştığı sırada Eski Sağ'ın entelektüel ve siyasi bir güç olarak sona erdiğini" ve William F. Buckley Jr. tarafından örneklenen militan antikomünist muhafazakâr hareketin Eski Sağ'ın izolasyonizminin yerini aldığını yazmaktadır.[25]

Rothbard, Senatör Joseph McCarthy'nin hayranıydı - McCarthy'nin Soğuk Savaş görüşleri için değil, Rothbard'ın "kurumsal liberalizm" olarak adlandırdığı yerleşik konsensüsü bozduğu için itibar ettiği demagojisi için.[25] Rothbard, Buckley'nin National Review dergisine birçok makale ile katkıda bulunmuş, ancak muhafazakâr hareketi militarizmle eleştirdiği için Buckley ve dergiyle ilişkileri bozulmuştur.[25] Rothbard özellikle bu tür bir militarizmin devletin gücünü nasıl meşrulaştırıp genişletebileceğine karşı çıkmıştır.[10]

Rothbard 1959'da Holokost inkârcısı Harry Elmer Barnes ile arkadaş oldu.[28] Robert LeFevre'nin Rampart Bireyci Düşünce Dergisi'nin 1966 yılında tarihsel revizyonizme ayırdığı bir sayısında Rothbard, I. Dünya Savaşı, II. Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş'ın başlamasından Batı demokrasilerinin sorumlu olduğunu savunmuştur.[28] Rothbard, Barnes'ın 1968'deki ölümünden önce ve sonra, ölümünden sonra Cato Enstitüsü'nün dergisinde de olmak üzere, Barnes'ın çalışmalarını dergilerinde yayınlamıştır.[28]

Ayn Rand ile Çatışma

1954 yılında Rothbard, Mises'in seminerine katılan diğer birkaç kişiyle birlikte Objektivizm'in kurucusu romancı Ayn Rand'ın çevresine katıldı. Kısa süre sonra ondan ayrıldı ve diğer şeylerin yanı sıra fikirlerinin ilan ettiği kadar orijinal olmadığını, Aristoteles, Thomas Aquinas ve Herbert Spencer'ınkilere benzediğini yazdı.[8] 1958 yılında Rand'ın Atlas Silkindi adlı romanının yayınlanmasının ardından Rothbard ona bir "hayran mektubu" yazarak kitabı "sonsuz bir hazine evi" ve "sadece şimdiye kadar yazılmış en iyi roman değil, ama kurgu ya da kurgu dışı, şimdiye kadar yazılmış en iyi kitaplardan biri" olarak nitelendirdi. Ayrıca şunları yazmıştır: "Siz beni doğal haklar ve doğal hukuk felsefesinin tüm alanıyla tanıştırdınız" ve onu "görkemli doğal haklar geleneğini" öğrenmeye teşvik ettiniz.[8][53][54] Rothbard birkaç aylığına Rand'ın çevresine yeniden katıldı, ancak kısa süre sonra anarşizm yorumunu savunması da dahil olmak üzere çeşitli farklılıklar nedeniyle Rand'dan tekrar ayrıldı.

Rothbard daha sonra yayınlanmamış tek perdelik farsı Mozart Bir Kızıldı[55] ve "Ayn Rand Kültünün Sosyolojisi" adlı makalesinde Rand'ın yandaşlarını hicvetmiştir.[53][56][57] Rand'ın çevresini "dogmatik, kişilik kültü" olarak nitelendirmiştir. Rand'ın (Carson Sand karakteri üzerinden) ve arkadaşlarının parodisini yaptığı oyun, Sand'ın Zeus'un Kaşı (Atlas Silkindi üzerine bir oyun) romanının hayranı olan Keith Hackley'in ziyareti sırasında geçiyor.[56]

Yeni Sol Sosyal Yardım

The American Conservative'e göre 1960'ların sonlarına gelindiğinde Rothbard'ın "uzun ve dolambaçlı ama bir şekilde tutarlı yolu onu New Deal ve müdahale karşıtı Robert A. Taft destekçiliğinden yarı pasifist Nebraska Cumhuriyetçi Kongre Üyesi Howard Buffett (Warren Buffett'in babası) ile dostluğa, ardından Adlai Stevensoncı Demokratlar Birliği'ne ve 1968'de Yeni Sol'un anarşist gruplarıyla geçici yoldaşlığa" götürmüştü.[58] Rothbard Barış ve Özgürlük Partisi'ne katıldı ve Yeni Sol dergisi Ramparts'a yazılarıyla katkıda bulundu.[25] Ancak Rothbard daha sonra Yeni Sol'u "Halk cumhuriyeti" tarzı bir taslağı destekledikleri için eleştirmiştir. Bu aşamada Karl Hess (muhafazakarlığı reddeden eski bir Barry Goldwater konuşma yazarı) ile ilişki kurdu ve Left and Right'ı (Sol ve Sağ) kurdu: Leonard Liggio ve George Resch ile birlikte A Journal of Libertarian Thought (Liberteryen Düşünce Dergisi) dergisini kurdu. Raimondo bu dönemde Rothbard'ı "Eski Kültür'ün bir adamı: devrimci, anarşist olmanın ve burjuva bir yaşam sürmenin mümkün olduğuna inanıyordu" şeklinde tanımlamış ve "saygın bir şekilde giyinmiş, biraz buruşuk" Rothbard'ın "altmışlı yılların gençlik kültürünün cazibesine karşı bağışıklığı" olduğunu yazmıştır.[25]

Bu süre zarfında Rothbard, siyah Amerikalıların ırksal ayrılıkçılığı ve ayrılmayı benimsemeleri gerektiğini öne sürdü.[11] Yeni Sol'daki siyahların ve beyazların eşitlikçi hedefler için birlikte çalışmaya karar vermeleri onu hayal kırıklığına uğrattı.[11] 1970'lerde Rothbard keskin bir şekilde sola karşı döndü ve eşitliği kötü bir kavram olarak tanımladı.[25][11]

Liberteryenizm ve Cato Enstitüsü

Rothbard, 1969'dan 1984'e kadar, başlangıçta Hess ile birlikte Liberteryen Forum'un editörlüğünü yaptı (ancak Hess'in katılımı 1971'de sona erdi).[59] Küçük bir okuyucu kitlesine sahip olmasına rağmen, Ulusal Dergi ile ilişkili muhafazakarları ülke çapında tartışmaya dahil etti. Rothbard, Ronald Reagan'ın 1980'de başkan seçilmesinin liberteryen ilkeler için bir zafer olduğu görüşünü reddetmiş ve bir dizi Liberteryen Forum makalesinde Reagan'ın ekonomik programını eleştirmiştir. 1982'de Rothbard, Reagan'ın harcama kesintileri iddialarını "sahtekarlık" ve "aldatmaca" olarak nitelendirmiş ve Reagancıları, politikalarının enflasyonu ve işsizliği başarılı bir şekilde düşürdüğü izlenimini vermek için ekonomik istatistiklerle oynamakla suçlamıştır.[60] Ayrıca 1987 yılında "Reaganomics mitlerini" eleştirmiştir.[61]

Rothbard, solcu liberteryenlerin "çılgın nihilizmini" eleştirirken, devleti yıkmak için sadece eğitime güvenmekle yetinen sağcı liberteryenleri de eleştirdi; liberteryenlerin özgürlüğü sağlamak için kullanabilecekleri her türlü ahlaki taktiği benimsemeleri gerektiğine inanıyordu.[62] Randolph Bourne'un "savaş devletin sağlığıdır" fikrini benimseyen Rothbard, yaşamı boyunca tüm savaşlara karşı çıkmış ve savaş karşıtı aktivizmle uğraşmıştır.[63]

Rothbard 1970'ler ve 1980'ler boyunca Liberteryen Parti'de aktif olarak yer almıştır. Sık sık partinin iç siyasetine dahil olmuştur. Rothbard 1976 yılında Liberteryen Çalışmalar Merkezi'ni ve 1977 yılında Liberteryen Çalışmalar Dergisi'ni kurmuştur.

1977'de Cato Enstitüsü'nün kurucularından biriydi (Charles Koch tarafından finanse edilmesi liberteryenizm için büyük bir para kaynağıydı)[64] ve "bu liberteryen düşünce kuruluşuna, John Trenchard ve Thomas Gordon tarafından kaleme alınan ve Amerika'nın Kurucu Babaları üzerinde Devrimi teşvik etmede belirleyici bir rol oynayan güçlü bir İngiliz gazete makaleleri dizisi olan Cato'nun Mektupları'nın adını verme fikrini ortaya attı".[65][66] 1978'den 1983'e kadar Liberteryen Parti Radikal Grubu'nda yer almış ve Justin Raimondo, Eric Garris ve Williamson Evers ile birlikte çalışmıştır.

Rothbard, 1980 Liberteryen Parti başkan adayı Ed Clark ve Cato Enstitüsü başkanı Edward H Crane III tarafından benimsenen "düşük vergili liberalizme" karşı çıkmıştır. Charles Burris'e göre, "Rothbard ve Crane, Ed Clark'ın 1980 LP başkanlık kampanyasından kaynaklanan anlaşmazlıkların Cato'nun stratejik yönü ve yönetimine taşınmasının ardından azılı rakipler haline geldiler".[65]

Mises Enstitüsü

1982 yılında Cato Enstitüsü'nden ayrılmasının ardından Rothbard, Auburn, Alabama'daki Ludwig von Mises Enstitüsü'nü (Lew Rockwell ve Burton Blumert ile birlikte)[67] kurdu ve 1995 yılına kadar akademik işlerden sorumlu başkan yardımcılığı yaptı.[49] Rothbard ayrıca enstitünün daha sonra Quarterly Journal of Austrian Economics (Üç Aylık Avusturya Ekonomi Dergisi) adını alacak olan heterodoks ekonomi dergisi Review of Austrian Economics'i[68] (Avusturya Ekonomisi Üzerine İnceleme) 1987 yılında kurmuştur.[63] Web sitesine göre Rothbard, "Mises Enstitüsü'nün ve Rothbard'ın 1995'teki ölümünden sonra LewRockwell.com web sitesine dönüşen The Rothbard-Rockwell Report (Rothbard-Rockwell Raporu) adlı yayının geliştirilmesinde Lew Rockwell (daha sonra uzun süredir arkadaşı olan Blumert de katıldı) ile yakın bir şekilde çalıştı".[65] Rothbard ve diğer Mises Enstitüsü akademisyenleri, Koch kardeşler tarafından finanse edilen liberter grupları eleştirmiş ve bu gruplardan "Kochtopus" olarak bahsetmişlerdir.[69] Tarihçi Quinn Slobodian'a göre, diğer bazı liberteryen grupların aksine, Mises Enstitüsü "ayrılmanın erdemleri, altın standardına geri dönüş ihtiyacı ve ırksal entegrasyona muhalefet gibi politik olarak daha marjinal pozisyonları zorladı".[11]

Rothbard 1983 ulusal kongresinde kültürel meseleler yüzünden Radikal Grup'tan ayrılmış ve partinin "sağ popülist" kanadı olarak adlandırdığı, özellikle Lew Rockwell ve 1988'de Liberteryen Parti'den başkan adayı olan Ron Paul ile aynı çizgiye gelmiştir.

Rothbard eşi Joey ile birlikte

Paleoliberteryenizm

Lew Rockwell

Rothbard 1989'da Liberteryen Parti'den ayrıldı ve Soğuk Savaş sonrası müdahale karşıtı sağ ile köprüler kurmaya başladı ve kendisini ana akım liberteryenizmin kültürel liberalizmine karşı muhafazakâr bir tepki olan paleoliberteryen olarak adlandırdı.[30][70] Paleoliberteryenizm, kültürel muhafazakârlık ve liberteryen ekonominin bir sentezi yoluyla hoşnutsuz işçi sınıfı beyazlarına hitap etmeye çalışmıştır.

Reason'a göre Rothbard sağ popülizmi kısmen ana akım düşünürlerin liberteryen görüşü benimsememesinden duyduğu hayal kırıklığı nedeniyle savunmuş ve eski Ku Klux Klan Büyük Büyücüsü David Duke ve Wisconsin Senatörü Joseph McCarthy'nin[71] geniş bir liberteryen/paleomuhafazakar koalisyon tarafından kullanılabilecek bir "Kızılderililere Ulaşma" çabası için model olduğunu öne sürmüştür. Birlikte çalışarak koalisyon, "büyük hükümet aracılığıyla ayrıcalıklı ve asalak bir Alt Sınıfın yükselmesine neden olan 'kurumsal liberal' Büyük İş Dünyası ve medya elitlerinin kutsal olmayan ittifakını" ifşa edecektir. Rothbard bu "Alt Sınıfı" "Amerika'daki orta ve çalışan sınıfların büyük bölümünü yağmalamak ve ezmekle" suçluyordu..[30] Rothbard, Duke'un siyasi programıyla ilgili olarak, bu programda "paleo-muhafazakârlar ya da paleoliberteryenler tarafından da benimsenemeyecek hiçbir şey" olmadığını ileri sürmüştür; daha düşük vergiler, bürokrasinin tasfiyesi, refah sisteminin çökertilmesi, pozitif ayrımcılığa ve ırk ayrımına saldırılması, beyazlar da dâhil olmak üzere tüm Amerikalılar için eşit haklar talep edilmesi".[72] Ayrıca Charles Murray'in tartışmalı kitabı The Bell Curve'deki "ırkçı bilimi" de övmüştür.[73]

Rothbard, Mises Enstitüsü ile paleo-muhafazakâr Rockford Enstitüsü arasında bir ittifak olan John Randolph Kulübü'nün kurucularından ve kilit isimlerinden biri oldu.[74][4] Pat Buchanan'ın 1992'deki başkanlık kampanyasını desteklemiş ve "Pat Buchanan'ın liderliğinde sosyal demokrasinin saatini kıracağız" diye yazmıştır.[75] Buchanan Cumhuriyetçi önseçim yarışından çekilince, Rothbard ilgisini ve desteğini Ross Perot'a kaydırdı;[76] Perot Rothbard'ın deyimiyle "kasvetli bir yarış olma tehlikesi taşıyan yarışa bir heyecan, bir canlılık, bir dinamik duygusu ve açık olasılıklar getirmişti".[77] Ancak Rothbard sonunda Perot'tan desteğini çekmiş ve 1992 seçimlerinde George H. W. Bush'u desteklemiştir.[78][79]

Buchanan gibi Rothbard da Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması'na (NAFTA) karşı çıkmıştır.[80] Ancak, 1995 yılına gelindiğinde Buchanan'ın "korumacılığa olan bağlılığının ekonomik planlama ve ulus devlete olan çok yönlü bir inanca dönüştüğüne" inanarak hayal kırıklığına uğramıştı.[81]

Kişisel yaşamı

Joey Rothbard bir anma yazısında kocasının mutlu ve parlak bir ruha sahip olduğunu ve bir gece kuşu olan Rothbard'ın 40 yıl boyunca öğleden önce kalkmak zorunda kalmadan hayatını kazanmayı başardığını söyledi. Bu onun için önemliydi. Rothbard'ın her güne meslektaşı Lew Rockwell ile yaptığı bir telefon görüşmesiyle başladığını söyledi: "Birbirlerini kontrol ettiklerinde kahkaha tufanları evi ya da daireyi sarsardı. Murray bunun güne başlamak için mümkün olan en iyi yol olduğunu düşündü".[82]

Rothbard dinsizdi ve Tanrı hakkında agnostikti,[83][84] kendisini "agnostik ve Reform Yahudisi karışımı" olarak tanımlıyordu.[85] Kendisini agnostik ve ateist olarak tanımlamasına rağmen, "sol-liberteryen din düşmanlığını" eleştirmiştir.[86] Rothbard'ın ilerleyen yıllarında pek çok arkadaşı onun Katolikliğe geçeceğini tahmin etti, ancak o bunu asla yapmadı.[87]

Ölümü

Rothbard 7 Ocak 1995'te Manhattan'daki St Luke's-Roosevelt Hastanesinde 68 yaşında kalp krizinden öldü.[5] New York Times ölüm ilanında Rothbard'ı "devlet müdahalesine karşı bireysel özgürlüğü şiddetle savunan bir ekonomist ve sosyal filozof" olarak tanımlamıştır.[49] Mises Enstitüsü Başkanı Lew Rockwell, The New York Times'a verdiği demeçte Rothbard'ın "sağcı anarşizmin kurucusu" olduğunu söyledi.[49]

William F. Buckley Jr. National Review'da eleştirel bir ölüm ilanı yazarak Rothbard'ın "kusurlu muhakemesini" ve Soğuk Savaş hakkındaki görüşlerini eleştirdi.[20] Hoppe, Rockwell ve Rothbard'ın Mises Enstitüsü'ndeki diğer meslektaşları, onun tarihteki en önemli filozoflardan biri olduğunu savunarak farklı bir görüş benimsediler.[88]

Görüşleri

Avusturya İktisadı

Rothbard, hocası Ludwig von Mises'in Avusturya Okulu geleneğinin bir savunucusu ve uygulayıcısıydı. Mises gibi Rothbard da bilimsel yöntemin iktisada uygulanmasını reddetmiş ve ekonometriyi, ampirik ve istatistiksel analizi ve ana akım sosyal bilimin diğer araçlarını alanın dışında görmüştür (iktisat tarihi bu araçları kullanabilir, ancak iktisat bilimi bu araçları kullanamaz).[89] Bunun yerine Mises'in katı a priori metodolojisi olan praksiyolojiyi benimsedi. Praksiyoloji, ekonomik yasaları geometrik ya da matematiksel aksiyomlara benzetir: sabit, değişmez, nesnel ve mantıksal akıl yürütme yoluyla ayırt edilebilir.[89]

Misesyen iktisatçı Hans-Hermann Hoppe'ye göre, bilimsel yöntem ve ampirizmden kaçınmak, Misesyen yaklaşımı "dogmatik ve bilim dışı" olarak nitelendiren "diğer tüm mevcut iktisadi ekollerden" ayırmaktadır. Ana akım iktisadı eleştiren Chapman Üniversitesi ve İktisadi Eğitim Vakfı'ndan Mark Skousen,[90] Rothbard'ı parlak, yazım tarzını ikna edici, iktisadi argümanlarını incelikli ve mantıksal olarak titiz ve Misesyen metodolojisini sağlam olarak övmektedir.[91] Ancak Skousen, Rothbard'ın ana akım iktisadın "disiplininin dışında" olduğunu ve çalışmalarının kendi ideolojik çevreleri dışında "sağır kulaklara düştüğünü" kabul etmektedir.

Rothbard, Avusturya iş döngüsü teorisi üzerine kapsamlı yazılar yazmış ve bu yaklaşımın bir parçası olarak merkez bankacılığına, itibari paraya ve kısmi rezervli bankacılığa şiddetle karşı çıkarak altın standardını ve bankalar için %100 rezerv zorunluluğunu savunmuştur.[19][63][92][93]

Ana akım iktisada karşı polemikler

Rothbard, önde gelen bazı modern iktisatçıları yerdiği bir dizi polemik yazdı. Adam Smith'i, ekonomiyi rayından çıkaran ve nihayetinde Marksizmin yükselişine yol açan "utanmaz bir intihalci"[94] olarak nitelendirerek kötülemiştir.[95] Rothbard, Smith'in aralarında Richard Cantillon, Anne Robert Jacques Turgot ve Étienne Bonnot de Condillac'ın da bulunduğu çağdaşlarını öznel değer teorisini geliştirdikleri için övmüştür. Rothbard'ın Smith'in Ulusların Zenginliği kitabının büyük ölçüde intihal olduğu suçlamasına yanıt olarak David Friedman'dan, Rothbard'ın "ya kasıtlı olarak dürüst olmadığını ya da eleştirdiği kitabı gerçekten hiç okumadığını" söyleyerek Rothbard'ın bilgisini ve karakterini eleştirmiştir.[96] Tony Endres, Rothbard'ın Smith'i ele alışını bir "travesti" olarak nitelendirmiştir.[97]

Rothbard, John Maynard Keynes'e yönelik eleştirilerinde de aynı derecede sertti[98] ve onu ekonomik teori konusunda zayıf ve sığ bir siyasi oportünist olarak nitelendiriyordu. Rothbard ayrıca daha genel olarak Keynesyen tarzda para ve kredinin hükümet tarafından düzenlenmesinin "kasvetli bir para ve bankacılık durumu" yarattığını yazmıştır. John Stuart Mill'i "lapa gibi bir adam" olarak nitelendirmiş ve Mill'in "yumuşak" kişiliğinin ekonomik düşüncelerini saptırdığını iddia etmiştir.[99]

Rothbard monetarist iktisatçı Milton Friedman'ı eleştirmiştir. "Milton Friedman Çözülüşü" adlı polemiğinde Friedman'ı "devletçi", "müesses nizamın gözdesi", Richard Nixon'ın dostu ve "savunucusu" ve kamu politikası üzerinde "zararlı bir etki" olarak nitelendirmiştir.[100][101] Rothbard, liberteryenlerin Friedman'ın akademik prestijini ve siyasi etkisini kutlamak yerine küçümsemeleri gerektiğini söyledi. Rothbard'ın "bana ve çalışmalarıma kötü davrandığını" belirten Friedman, Rothbard'ın eleştirilerine onu "tarikat kurucusu ve dogmatist" olarak niteleyerek yanıt verdi.[102]

Mises Enstitüsü tarafından yayınlanan bir anma kitabında, Rothbard'ın öğrencisi ve liberteryen teorisyen Hans-Hermann Hoppe, İnsan, iktisat ve Devlet'in "matematiksel iktisadın tüm varyantlarına keskin bir reddiye sunduğunu" yazmış ve Rothbard'ın "neredeyse akıllara durgunluk veren başarıları" arasında saymıştır. Hoppe, Mises gibi Rothbard'ın da Nobel Ödülü kazanamadan ölmesinden yakınmış ve Rothbard'ın ve çalışmalarının akademi tarafından büyük ölçüde görmezden gelindiğini kabul etmekle birlikte, onu Aristoteles, John Locke ve Immanuel Kant ile kıyaslanabilecek bir "entelektüel dev" olarak nitelendirmiştir.[103]

Diğer Avusturyalı ekonomistlerle tartışmalar

Kendisini Avusturyalı bir iktisatçı olarak tanımlamasına rağmen, Rothbard'ın metodolojisi diğer birçok Avusturyalı ekonomistle çelişiyordu. Rothbard 1956'da Avusturyalı iktisatçı Fritz Machlup'un görüşlerini kötülemiş, Machlup'un praksiyolog olmadığını belirtmiş ve onu Ludwig von Mises'in görüşlerini temsil etmeyen bir "pozitivist" olarak nitelendirmiştir. Rothbard, aslında Machlup'un ekonomist Milton Friedman ile ilişkilendirilen karşıt pozitivist görüşü paylaştığını belirtmiştir.[104] Mises ve Machlup, her ikisi de Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınmadan önce 1920'lerin Viyana'sında iş arkadaşıydı ve Mises daha sonra Amerikalı öğrencisi Israel Kirzner'i Johns Hopkins Üniversitesi'nde Machlup ile doktora çalışmalarını sürdürmeye teşvik etti.[105] Liberteryen ekonomistler Tyler Cowen ve Richard Fink'e göre[106] Rothbard, eşit dönen ekonomi (ERE) teriminin değişim dünyasındaki karmaşıklığı analiz etmek için kullanılabileceğini yazmıştır. ERE kelimeleri Mises tarafından statik denge ve genel denge analizinin ana akım ekonomik yöntemi için alternatif bir isimlendirme olarak ortaya atılmıştır. Cowen ve Fink "hem ERE'nin doğasında hem de önerilen kullanımlarında ciddi tutarsızlıklar" bulmuştur. Rothbard dışında başka hiçbir iktisatçı Mises'in terimini benimsemedi ve kavram "denge analizi" olarak anılmaya devam etti.[107]

Rothbard'ın enflasyona karşı "refleksif muhalefetini" eleştiren 2011 tarihli bir makalede The Economist, Rothbard'ın görüşlerinin sağdaki politikacılar ve meslekten olmayan kişiler arasında giderek daha fazla etki kazandığını belirtmiştir. Makale, Rothbard'ın enflasyonist politikaları kategorik olarak reddetmesini, nominal harcamaların istikrarını parasal bir ideal olarak ele almada Hayek'i takip eden "George Selgin ve Larry White gibi sofistike Avusturya ekolü parasal iktisatçıların" parasal görüşleriyle karşılaştırıyordU.[108]

İktisatçı Peter Boettke'ye göre Rothbard, Avusturyalı bir iktisatçıdan ziyade bir mülkiyet hakları iktisatçısı olarak tanımlanabilir. 1988'de Boettke, Rothbard'ın "genç Avusturyalıların tüm kitaplarına şiddetle saldırdığını" belirtmiştir.[109]

Etik

Ludwig von Mises

Rothbard, sosyal teorisi ve ekonomisi için Ludwig von Mises'in tümdengelim metodolojisini benimsemiş olsa da,[110] etik konusunda Mises'ten ayrılmıştır. Özellikle, Mises'in etik değerlerin öznel kaldığı inancını reddetmiş ve ilke temelli, doğal hukuk mantığı lehine faydacılığa karşı çıkmıştır. Mises, serbest piyasa görüşlerini savunurken, müdahaleci politikaların tüm toplumu daha kötü duruma düşürdüğünü göstermeyi amaçlayan faydacı ekonomik argümanlar kullanmıştır. Rothbard, müdahaleci politikaların aslında bazı devlet çalışanları ve sosyal programlardan yararlananlar da dahil olmak üzere bazı insanlara fayda sağladığına karşı çıkmıştır. Dolayısıyla, Mises'in aksine, Rothbard serbest piyasa için nesnel, doğal hukuk temelini savunmuştur.[44] Bu ilkeyi "öz sahiplik" olarak adlandırdı ve bu fikri John Locke'un yazılarına gevşek bir şekilde dayandırdı ve ayrıca klasik liberalizm ve Eski Sağ'ın anti-emperyalizminden kavramlar ödünç aldı.[8]

Rothbard, mülkiyetin emek teorisini kabul etmiş, ancak Locke'un şartını reddederek, bir bireyin emeğini sahipsiz toprakla karıştırması halinde, sonsuza kadar gerçek sahibi olacağını ve o zamandan sonra sadece ticaret veya hediye yoluyla el değiştirebilecek özel mülkiyet olduğunu savunmuştur.[111]

Rothbard eşitlikçiliğin güçlü bir eleştirmeniydi. Rothbard'ın 1974 tarihli Eşitlikçilik: Doğaya Karşı İsyan ve Diğer Denemeler kitabının başlık makalesi şöyle diyordu: "Eşitlik eşyanın tabiatında yoktur ve herkesi her bakımdan eşit kılmaya yönelik haçlı seferinin feci sonuçlar doğuracağı kesindir".[112] Rothbard bu makalede şunları yazmıştır: "Eşitlikçi solun kalbinde, gerçekliğin bir yapısı olmadığına dair patolojik bir inanç yatmaktadır; tüm dünya, insan iradesinin salt kullanımıyla her an istenilen yönde değiştirilebilecek bir tabula rasa'dır".[113]

Noam Chomsky, Rothbard'ın ideal toplumunu "hiçbir insanın içinde yaşamak istemeyeceği kadar nefret dolu bir dünya..." olarak eleştirmiştir. Her şeyden önce, bir saniye bile işleyemez ve eğer işleyebilseydi, tek yapmak isteyeceğiniz şey kaçmak, intihar etmek ya da başka bir şey olurdu."[114]

Anarko-kapitalizm

Anarko-kapitalistlere göre, çeşitli teorisyenler anarko-kapitalizme benzer yasal felsefeleri benimsemişlerdir. Ancak Rothbard, 20. yüzyılın ortalarında Avusturya İktisat Okulu, klasik liberalizm ve 19. yüzyıl Amerikan bireyci anarşistlerinden unsurları sağ kanat bir anarşizm biçiminde sentezlediği için bu terimi kullanan ilk kişidir.[115][116][10] Öğrencisi Hans-Hermann Hoppe'ye göre, "Rothbard olmasaydı anarko-kapitalist hareketten söz edilemezdi".[22] Lew Rockwell bir anma yazısında Rothbard'ı "liberteryen anarşizm" olarak tanımladığı çeşitli akımların "vicdanı" olarak nitelendirmiş ve bu akımların savunucularının çoğu zaman onun örneğinden kişisel olarak ilham aldıklarını belirtmiştir.[117]

Rothbard, 1940'ların sonlarında yüksek lisans yaptığı yıllarda, liberteryen ve laissez faire ilkelerine sıkı sıkıya bağlı kalmanın devletin tamamen ortadan kaldırılmasını gerektirip gerektirmediğini düşündü. Ekonomik Eğitim Vakfı'nın kurucularından Baldy Harper'ı ziyaret etti;[118] Harper, herhangi bir hükümete ihtiyaç olduğundan şüphe duyuyordu. Rothbard, bu dönemde Lysander Spooner ve Benjamin Tucker gibi 19. yüzyıl Amerikan bireyci anarşistlerinden ve böyle bir sistemin nasıl işleyebileceğini yazan Belçikalı ekonomist Gustave de Molinari'den etkilendiğini söyledi.[44] Böylece, "Mises'in laissez-faire ekonomisi ile bireyci anarşistlerin mutlakçı insan hakları ve devletin reddi görüşlerini birleştirdi".[119]

Rothbard 1950'de kendisini "özel mülkiyet anarşisti" olarak görmeye başlamış ve daha sonra siyasi ideolojisini tanımlamak için "anarko-kapitalist" ifadesini kullanmaya başlamıştır.[120][121] Onun anarko-kapitalist modelinde, özel mülkiyet sistemi, serbest piyasada rekabet eden ve koruyucu ve adli hizmetlerini kullanmayı seçen tüketiciler tarafından gönüllü olarak desteklenen varsayılan koruma kurumları gibi özel firmalar tarafından desteklenmektedir. Anarko-kapitalistler bunu "devletin güç tekelinin sonu" olarak tanımlamaktadır.[120] Bu şekilde Rothbard, piyasaları desteklemek için bir devletten yana olan Mises'ten ayrılır.[10]

Yayınlanmamış bir makalesinde, ekonomik açıdan bireyci anarşizmin anarko-kapitalizmden farklı olduğunu yazmış ve liberteryenlerin anarşist olmayan terimini benimsemeleri gerekip gerekmediğini şaka yollu sorgulamıştır. Rothbard makalesini, kendisinin ne bir anarşist ne de bir "arşist" olduğunu, daha ziyade arşistlik meselesinde yolun ortasında olduğunu teyit ederek sonlandırmıştır.[122]

Man, Economy, and State (İnsan, İktisat ve Devlet) adlı eserinde Rothbard, çeşitli devlet müdahalesi türlerini üç kategoriye ayırır: "otistik müdahale" (özel ekonomik olmayan faaliyetlere müdahale); "ikili müdahale" (bireyler ve devlet arasındaki mübadele); ve "üçgen müdahale" (bireyler arasında devlet tarafından zorunlu kılınan mübadele). Sanford Ikeda, Rothbard'ın tipolojisinin "Mises'in orijinal formülasyonunda görülen boşlukları ve tutarsızlıkları ortadan kaldırdığını" yazmıştır.[123][124] Rothbard, Power and Market (Güç ve Piyasa) adlı eserinde iktisatçının serbest piyasadaki rolünün sınırlı olduğunu, ancak ekonomi politikası önerileri isteyen bir hükümette bu rolün çok daha büyük olduğunu yazar. Rothbard, kişisel çıkarın bu nedenle pek çok iktisatçının görüşlerini devlet müdahalesinin artırılması yönünde etkilediğini savunmaktadır.[125][126]

Türkçeye çevrilmiş eserleri

  • Ekonomiyi Anlamak, çevirmen Nejdet Kandemir, liberte yayınları, 2012
  • İnsan, İktisat ve Devlet (Cilt 1-2), çevirmenler Ahmet Uzun ve Ayşe Meral Uzun, liberte yayınları, 2009
  • Eşitlikçilik:Doğaya Karşı İsyan, çevirmen Mustafa Acar,liberte yayınları, 2009
  • Özgürlüğün Etiği, çevirmen Recep Tapramaz, liberte yayınları, 2009
  • Özgürlük Arayışları, çevirmen Şeyma Doğan, Liber Plus Yayınları, 2016

Kaynakça

  1. ^ Lewis, David Charles (2006). "Rothbard, Murray Newton (1926–1995)". Ross Emmett (Ed.). Biographical Dictionary of American Economists. Thoemmes. ISBN 978-1-84371112-4. 
  2. ^ David Boaz, April 25, 2007, Libertarianism – The Struggle Ahead Kasım 4, 2013[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Encyclopædia Britannica blog; reprinted at the Cato Institute: "a professional economist and also a movement builder".
  3. ^ F. Eugene Heathe, 2007. Encyclopedia of Business Ethics and Society, SAGE, 89 Ekim 16, 2019[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: "an economist of the Austrian school".
  4. ^ a b c d Ronald Hamowy, ed., 2008, The Encyclopedia of Libertarianism, Cato Institute, SAGE, 1-41296580-2, p. 62: "a leading economist of the Austrian school"; pp. 11, 365, 458: "Austrian economist".
  5. ^ a b Stout, David (11 Ocak 1995). "Murray N. Rothbard, Economist and Free-Market Exponent, 68". The New York Times. 5 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2017. 
  6. ^ Bessner, Daniel (8 Aralık 2014). "Murray Rothbard, political strategy, and the making of modern libertarianism". Intellectual History Review. 24 (4): 441-456. doi:10.1080/17496977.2014.970371. 
  7. ^ Matthews, Peter Hans; Ortmann, Andreas (July 2002). "An Austrian (Mis)Reads Adam Smith: A critique of Rothbard as intellectual historian". Review of Political Economy. 14 (3): 379-392. CiteSeerX 10.1.1.535.510 $2. doi:10.1080/09538250220147895. 
  8. ^ a b c d e f g h i j Raimondo, Justin (2000). An Enemy of the State: The Life of Murray N. Rothbard. Amherst, NY: Prometheus Books. ISBN 978-1-61592-239-0. OCLC 43541222. 
  9. ^ a b c Doherty, Brian (2008). "Rothbard, Murray (1926–1995)". Hamowy, Ronald (Ed.). The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, Calif.: SAGE Publications. ss. 10, 441-43. ISBN 978-1412965804. OCLC 233969448. 
  10. ^ a b c d e f g Jensen, Jacob (April 2022). "Repurposing Mises: Murray Rothbard and the Birth of Anarchocapitalism". Journal of the History of Ideas (İngilizce). 83 (2): 315–332. doi:10.1353/jhi.2022.0015. ISSN 1086-3222. PMID 35603616. July 12, 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: April 17, 2023. 
  11. ^ a b c d e f g h Slobodian, Quinn (2023). Crack-up capitalism: market radicals and the dream of a world without democracy (First bas.). New York: Metropolitan Books, Henry Holt and Company. ISBN 978-1-250-75390-8. 
  12. ^ Newman, Saul (24 Mart 2010), The Politics of Postanarchism, Edinburgh University Press, s. 43, doi:10.3366/edinburgh/9780748634958.003.0006, erişim tarihi: 4 Eylül 2023 
  13. ^ Goodway, David (1 Ekim 2006). Anarchist Seeds Beneath the Snow. Liverpool University Press. doi:10.5949/upo9781846312557. ISBN 978-1-84631-025-6. 
  14. ^ Kinna, Ruth (29 Ekim 2013), "Anarchism", Sociology, Oxford University Press, doi:10.1093/obo/9780199756384-0059, ISBN 978-0-19-975638-4, erişim tarihi: 4 Eylül 2023 
  15. ^ Rothbard, Murray. The Great Society: A Libertarian Critique Haziran 18, 2015[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Lew Rockwell.
  16. ^ Rothbard, Murray (1997). "The Myth of Neutral Taxation". The Logic of Action Two: Applications and Criticism from the Austrian School. Cheltenham, UK: Edward Elgar. s. 67. ISBN 978-1858985701.  First published in The Cato Journal, Fall 1981.
  17. ^ Hoppe, Hans-Hermann (1998). "Introduction". The Ethics of Liberty. Ludwig von Mises Institute. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014. 
  18. ^ Rothbard, Murray (2002) [1982]. "The Nature of the State". The Ethics of Liberty. New York: New York University Press. ss. 167-68. ISBN 978-0814775066. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014. 
  19. ^ a b Rothbard, Murray (2008) [1983]. The Mystery of Banking (2nd bas.). Auburn, Ala.: Ludwig von Mises Institute. ss. 111-13. ISBN 978-1933550282. 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014. 
  20. ^ a b Casey, Gerard (2010). Meadowcroft, John (Ed.). Murray Rothbard. Major Conservative and Libertarian Thinkers. 15. Londra: Continuum. ss. 4-5, 129. ISBN 978-1441142092. 
  21. ^ Klausner, Manuel S. (Feb. 1973). "The New Isolationism." An Interview with Murray Rothbard and Leonard Liggio. Reason. Full issue. Eylül 13, 2021[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  22. ^ a b Hoppe, Hans-Hermann (31 Aralık 2001). "Anarcho-Capitalism: An Annotated Bibliography". 11 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013. 
  23. ^ a b Hoppe, Hans-Hermann (1999). "Murray N. Rothbard: Economics, Science, and Liberty." Şubat 24, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mises.org
  24. ^ a b Frohnen, Bruce; Beer, Jeremy; Nelson, Jeffrey O., (Ed.) (2006). "Rothbard, Murray (1926–95)". American Conservatism: An Encyclopedia. Wilmington, DE: ISI Books. s. 750. ISBN 978-1-932236-43-9. Only after several decades of teaching at the Polytechnic Institute of New York did Rothbard obtain an endowed chair, and like that of Mises at NYU, his own at the University of Nevada at Las Vegas was established by an admiring benefactor. 
  25. ^ a b c d e f g h Hawley, George (2016). Right-wing critics of American conservatism. Lawrence. ss. 159-167. ISBN 978-0-7006-2193-4. OCLC 925410917. 
  26. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :5 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  27. ^ Bertrand Badie, Dirk Berg-Schlosser, Leonardo Morlino, Editors, International Encyclopedia of Political Science, Volume 1, "Revisionism" entry, SAGE, 2011 p. 2310 Mayıs 17, 2016[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1412959632
  28. ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :7 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  29. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :17 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  30. ^ a b c Sanchez, Julian; Weigel, David (16 Ocak 2008). "Who Wrote Ron Paul's Newsletters?". Reason. 2 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2013. 
  31. ^ Zwolinski, Matt; Tomasi, John (2023). The Individualists: Radicals, Reactionaries, and the Struggle for the Soul of Libertarianism. United Kingdom: Princeton University Press. s. 244. ISBN 9780691155548. 
  32. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :15 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  33. ^ Slobodian, Quinn (November 2019). "Anti-'68ers and the Racist-Libertarian Alliance: How a Schism among Austrian School Neoliberals Helped Spawn the Alt Right". Cultural Politics. 15 (3): 372-386. doi:10.1215/17432197-7725521. 
  34. ^ Cooper, Melinda (November 2021). "The Alt-Right: Neoliberalism, Libertarianism and the Fascist Temptation". Theory, Culture & Society. 38 (6): 29-50. doi:10.1177/0263276421999446. 
  35. ^ Ganz, John (19 Eylül 2017). "Libertarians Have More in Common with the Alt-right than They Want You to Think". The Washington Post. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2022. 
  36. ^ Hoppe, Hans-Hermann (1999). "Murray N. Rothbard: Economics, Science, and Liberty". The Ludwig von Mises Institute. 2 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Eylül 2014.  Reprinted from 15 Great Austrian Economists, edited by Randall G. Holcombe.
  37. ^ Raimondo, Justin (2000). An Enemy of the State: The Life of Murray N. Rothbard. Prometheus Books, Publishers. s. 34. ISBN 978-1-61592-239-0. 16 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2017. 
  38. ^ a b Rothbard, Murray. "Life in the Old Right". Lew Rockwell. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015. 
  39. ^ "History". NYYRC. 12 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2019. 
  40. ^ a b c Doherty, Brian (2007). Radicals for capitalism : a freewheeling history of the modern American libertarian movement. New York: PublicAffairs. ISBN 978-1-58648-350-0. OCLC 76141517. 
  41. ^ McCarthy, Daniel (12 Mart 2007). "Enemies of the State". The American Conservative. 5 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  42. ^ French, Doug (December 27, 2010) Burns Diary Exposes the Myth of Fed Independence Eylül 14, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ludwig von Mises Institute
  43. ^ David Gordon, 2010, ed., Confidential: The Private Volker Fund Memos of Murray N. Rothbard Eylül 14, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Quote from Rothbard: "The Volker Fund concept was to find and grant research funds to hosts of libertarian and right-wing scholars and to draw these scholars together via seminars, conferences, etc."
  44. ^ a b c d Gordon, David (2007). The Essential Rothbard (PDF). Auburn, Alabama: Ludwig von Mises Institute. ISBN 978-1-933550-10-7. OCLC 123960448. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Temmuz 2021. 
  45. ^ Kaldis, Byron (2013). Encyclopedia of Philosophy and the Social Sciences. United States: SAGE Publications. s. 44. ISBN 9781506332611. 
  46. ^ "JoAnn Beatrice Schumacher Rothbard (1928-1999)". 30 Ekim 1999. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020. 
  47. ^ Scott Sublett, "Libertarians' Storied Guru," Washington Times, July 30, 1987
  48. ^ Hawley 2016, s. 162.
  49. ^ a b c d e David Stout, Obituary: Murray N. Rothbard, Economist And Free-Market Exponent, 68 Eylül 5, 2019[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The New York Times, January 11, 1995.
  50. ^ Peter G. Klein, ed., F. A. Hayek, The Fortunes of Liberalism: Essays on Austrian Economics and the Ideal of Freedom, University of Chicago Press, 2012, p. 54 Ekim 16, 2019[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 0-22632116-9
  51. ^ Rockwell, Llewellyn H (May 31, 2007). "Three National Treasures." Eylül 14, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Mises.org
  52. ^ Herbener, J. (1995). L. Rockwell (ed.), Murray Rothbard, In Memoriam Aralık 20, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Auburn, Ala.: Ludwig von Mises Institute. p. 87
  53. ^ a b Burns, Jennifer (2009). Goddess of the Market: Ayn Rand and the American Right. Oxford Univ. Press. ISBN 978-0-19-532487-7. 
  54. ^ "Mises and Rothbard Letters to Ayn Rand" Temmuz 11, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Journal of Libertarian Studies, Volume 21, No. 4 (Winter 2007): 11–16.
  55. ^ Chris Matthew Sciabarra, Total Freedom: Toward a Dialectical Libertarianism Mayıs 19, 2016[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Penn State Press, 2000. p. 165, 0-27102049-0
  56. ^ a b Mozart Was a Red: A Morality Play in One Act Eylül 14, 2015[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Lew Rockwell, by Murray N. Rothbard, early 1960s, with an introduction by Justin Raimondo
  57. ^ Rothbard, Murray (1972). "The Sociology of the Ayn Rand Cult." Aralık 2, 2016[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Lew Rockwell.
  58. ^ Kauffman, Bill (19 Mayıs 2008). "When the Left Was Right". The American Conservative. 4 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  59. ^ Riggenbach, Jeff (13 Mayıs 2010). "Karl Hess and the Death of Politics". Mises Institute. Ludwig von Mises Institute. 21 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  60. ^ Ronald Lora, William Henry Longton, editors, The Conservative Press in Twentieth-Century America, Chapter "The Libertarian Forum", Greenwood Publishing Group, 1999, p. 372 Mayıs 10, 2016[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 0313213909,
  61. ^ "The Myths of Reaganomics | Mises Institute". mises.org. 9 Haziran 2004. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2017. 
  62. ^ Perry, Marvin (1999). "Libertarian Forum 1969–1986". Lora, Ronald; Henry, William Longton (Ed.). The Conservative Press in Twentieth-Century America. Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group. s. 369. ISBN 978-0-313-21390-8. OCLC 40481045. 
  63. ^ a b c Gordon, David. "Biography of Murray N. Rothbard (1926–1995)". Ludwig von Mises Institute. 2 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  64. ^ Hawley 2016, s. 129, 164.
  65. ^ a b c Burris, Charles (4 Şubat 2011). "Kochs v. Soros: A Partial Backstory". LewRockwell.com. 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2013. 
  66. ^ "25 years at the Cato Institute: The 2001 Annual Report" (PDF). ss. 11, 12. 8 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Ağustos 2013. 
  67. ^ "The Story of the Mises Institute". Ludwig von Mises Institute. 19 Eylül 2018. 23 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2022. 
  68. ^ Lee, Frederic S., and Cronin, Bruce C. (2010). "Research Quality Rankings of Heterodox Economic Journals in a Contested Discipline." Mart 11, 2018[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. American Journal of Economics and Sociology. 69(5): 1428
  69. ^ Hawley 2016, s. 128.
  70. ^ Rothbard, Murray (November 1994). "Big Government Libertarianism" Ocak 31, 2017[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., LewRockwell.com
  71. ^ Rothbard, Murray (2010). "A Strategy for the Right". Mises Institute. mises.org. 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2020. 
  72. ^ Rothbard, Murray (January 1992). "Right-wing Populism". LewRockwell.com. 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2013.  Originally published in the January 1992 Rothbard-Rockwell Report.
  73. ^ Hawley 2016, s. 166.
  74. ^ Hawley 2016, s. 164.
  75. ^ Rothbard, Murray. "Strategy for the Right". LewRockwell.com. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2013.  First published in The Rothbard-Rockwell Report, January 1992.
  76. ^ Rockwell, Llewellyn H. Jr. (8 Nisan 2005). "Still the State's Greatest Living Enemy". Mises Daily. Ludwig von Mises Institute. 20 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  77. ^ Rothbard, Murray (June 1, 1992) "Little Texan Connects Big With Masses: Perot is a populist in the content of his views and in the manner of his candidacy" Ekim 20, 2017[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Los Angeles Times
  78. ^ Rothbard, Murray (30 Temmuz 1992). "Hold Back the Hordes for 4 More Years: Any sensible American has one real choice – George Bush". Los Angeles Times. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020. 
  79. ^ Raimondo, Justin (1 Ekim 2012). "Race for the White House, 2012: Whom to Root For?". Antiwar.com. 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2013. 
  80. ^ Reese, Charley (October 14, 1993) "The U.S. Standard Of Living Will Decline If Nafta Is Approved" Mayıs 14, 2013[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Orlando Sentinel
  81. ^ Lew Rockwell, "What I Learned From Paleoism" Haziran 10, 2020[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., LewRockwell.com, 2002.
  82. ^ Rothbard, JoAnn. Murray Rothbard, In Memoriam (PDF). Auburn, AL: von Mises Institute. s. vii–ix. 20 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2014. 
  83. ^ Sciabarra, Chris (2000). Total Freedom: Toward a Dialectical Libertarianism, Penn State Press, 2000. p. 358, 0-27102049-0
  84. ^ Vance, Laurence M (March 15, 2011). "Is Libertarianism Compatible with Religion?" Lew Rockwell.
  85. ^ Raimondo, Justin (2000). An Enemy of the State: The Life of Murray N. Rothbard. Prometheus Books. s. 67. ISBN 978-1-61592-239-0. 16 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2017. 
  86. ^ Raimondo, Justin (2000). An Enemy of the State: the Life of Murray N. Rothbard. Prometheus Books. s. 326. ISBN 978-1-57392809-0. In the same letter, he reiterates his atheism: "On the religion question, we paleolibertarians are not theocrats," he writes. "Obviously, I could not be myself, both as a libertarian and as an atheist." However, he continued, "the left-libertarian hostility to religion, based as it is on ignorance and the bitterness of "aging adolescent rebels against bourgeois America", is "monstrous." 
  87. ^ Casey, Gerard (2010). Meadowcroft, John (Ed.). Murray Rothbard. Major Conservative and Libertarian Thinkers. 15. Londra: Continuum. s. 15. ISBN 978-1-4411-4209-2. 
  88. ^ Murray N. Rothbard, In Memoriam Aralık 20, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Preface by JoAnn Rothbard, edited by Llewellyn H. Rockwell, Jr, published by Ludwig von Mises Institute,1995.
  89. ^ a b Rothbard, Murray (1976). Praxeology: The Methodology of Austrian Economics Temmuz 31, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Mises.org
  90. ^ "Where Modern Economics Went Wrong". mises.org. September 16, 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: August 28, 2017. 
  91. ^ Mark Skousen. The Making of Modern Economics Mayıs 27, 2016[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (M. E. Sharpe, 2009, p. 390). Skousen writes that Rothbard "refused to write for the academic journals."
  92. ^ Rothbard, Murray (1991) [1962]. "The Case for a 100 Percent Gold Dollar". Ludwig von Mises Institute. August 1, 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: August 13, 2013. 
  93. ^ North, Gary (October 10, 2009). "What Is Money? Part 5: Fractional Reserve Banking". LewRockwell.com. March 13, 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: August 13, 2013. 
  94. ^ Rothbard, Murray (2006). An Austrian Perspective on the History of Economic Thought. 1. Auburn, Alabama: Ludwig von Mises Institute. s. 435. ISBN 0-945466-48-X. 
  95. ^ Rothbard, Murray (2006). An Austrian Perspective on the History of Economic Thought. 1. Auburn, Alabama: Ludwig von Mises Institute. s. 453. ISBN 0-945466-48-X. 
  96. ^ Casey, Gerard (2010). Murray Rothbard. New York, NY: The Continuum International Publishing Group. p. 112. 978-1-4411-4209-2.
  97. ^ Tony Endres, review of Classical Economics: An Austrian Perspective, History of Economics Review, http://www.hetsa.org.au/pdf-back/23-RA-7.pdf Ocak 27, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  98. ^ Keynes the Man Eylül 2, 2011[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., originally published in Dissent on Keynes: A Critical Appraisal of Keynesian Economics, Edited by Mark Skousen. New York: Praeger, 1992, pp. 171–98; Online edition at The Ludwig von Mises Institute
  99. ^ Gordon, David (1999). "John Stuart Mill on Liberty and Control." Eylül 14, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The Mises Review
  100. ^ Ruger, William (2013). Meadowcroft, John, ed. Milton Friedman. Major Conservative and Libertarian Thinkers. New York, NY: Bloomsbury. p. 174
  101. ^ Rothbard, Murray (1971). "Milton Friedman Unraveled." Mart 13, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. LewRockwell.com
  102. ^ Doherty, Brian (1995). "Best of Both Worlds." Nisan 5, 2019[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Reason
  103. ^ Rockwell, Llewellyn (1995). Murray N. Rothbard In Memoriam (PDF). Auburn, Alabama: Mises Institute. ss. 33–37. December 20, 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: December 16, 2014. 
  104. ^ In Defense of "Extreme Apriorism" Murray N. Rothbard Southern Economic Journal, January 1957, pp. 314–20
  105. ^ Kirzner, Israel. "Interview of Israel Kirzner". Mises Institute. February 10, 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: June 17, 2013. 
  106. ^ Tyler Cowen and Richard Fink (1985). "Inconsistent Equilibrium Constructs: The Evenly Rotating Equilibrium Economy of Mises and Rothbard". American Economic Review. 75 (4): 866–869. JSTOR 1821365. 
  107. ^ Gunning, Patrick (November 23, 2014). "Mises on the Evenly Rotating Economy". Journal of Austrian Economics. 3 (3). September 14, 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: September 13, 2014. 
  108. ^ "Missing Milton Friedman". The Economist. June 22, 2011. ISSN 0013-0613. March 12, 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2023-03-12. 
  109. ^ Boettke, Peter (1988). "Economists and Liberty: Murray N. Rothbard". Nomos: 29ff. May 3, 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: November 17, 2013. 
  110. ^ Grimm, Curtis M.; Hunn, Lee; Smith, Ken G. Strategy as Action: Competitive Dynamics and Competitive Advantage. New York: Oxford University Press. 2006. p. 43
  111. ^ Kyriazi, Harold (2004). "31 Reckoning with Rothbard". American Journal of Economics and Sociology. 63 (2): 451–84. doi:10.1111/j.1536-7150.2004.00298.x. 
  112. ^ George C. Leef, "Book Review of Egalitarianism as a Revolt Against Nature and Other Essays by Murray Rothbard", edited by David Gordon (2000 edition) Ekim 19, 2013[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Freeman, July 2001.
  113. ^ Rothbard, Murray (2003). "Egalitarianism as a Revolt Against Nature and Other Essays" Haziran 18, 2015[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., essay published in full at Lewrockwell.com. See also Rothbard's essay "The Struggle Over Egalitarianism Continues" Eylül 14, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., the 1991 introduction to republication of Freedom, Inequality, Primitivism, and the Division of Labor, Ludwig Von Mises Institute, 2008.
  114. ^ Schoeffel, John; Chomsky, Noam (2011). Understanding Power: The Indispensable Chomsky (İngilizce). ReadHowYouWant.com. ISBN 978-1-4587-8817-7. August 6, 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: October 31, 2015. 
  115. ^ Blackwell Encyclopaedia of Political Thought, 1987, 978-0-631-17944-3, p. 290; quote: "A student and disciple of the Austrian economist Ludwig von Mises, Rothbard combined the laissez-faire economics of his teacher with the absolutist views of human rights and rejection of the state he had absorbed from studying the individualist American anarchists of the 19th century such as Lysander Spooner and Benjamin Tucker."
  116. ^ Robert Leeson (2017). Hayek: A Collaborative Biography, Part IX: The Divine Right of the 'Free' Market. Springer. s. 180. ISBN 978-3-319-60708-5. To the original 'anarchocapitalist' (Rothbard coined the term) [...]. 
  117. ^ Rockwell, Llewellyn (1995). "Murray N. Rothbard: In Memoriam." Aralık 20, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. p. 117
  118. ^ Ronald Hamowy, (Ed.) (August 15, 2008). The Encyclopedia of Libertarianism. Thousand Oaks, California: SAGE. s. 623. ISBN 978-1-4129-6580-4. April 15, 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: November 4, 2020. Rothbard, Murray N (August 17, 2007). "Floyd Arthur 'Baldy' Harper, RIP". Mises Daily. 
  119. ^ Miller, David, (Ed.) (1991). Blackwell Encyclopaedia of Political Thought. Blackwell Publishing. s. 290. ISBN 978-0-631-17944-3. 
  120. ^ a b Roberta Modugno Crocetta, Murray Rothbard's anarcho-capitalism in the contemporary debate. A critical defense Kasım 10, 2012[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ludwig Von Mises Institute.
  121. ^ Oliver, Michael (February 25, 1972). "Exclusive Interview With Murray Rothbard". The New Banner: A Fortnightly Libertarian Journal. June 18, 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: February 2, 2016. Capitalism is the fullest expression of anarchism, and anarchism is the fullest expression of capitalism. 
  122. ^ Rothbard, Murray (1950s). "Are Libertarians 'Anarchists'?" Ocak 13, 2017[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Lew Rockwell.com. Retrieved September 4, 2020.
  123. ^ Ikeda, Sanford, Dynamics of the Mixed Economy: Toward a Theory of Interventionism, Routledge UK, 1997, p. 245.
  124. ^ Rothbard, Murray. Chapter 2 "Fundamentals of Intervention" Eylül 14, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from Man, Economy and State, Ludwig von Mises Institute.
  125. ^ Peter G. Klein, "Why Intellectuals Still Support Socialism" Nisan 30, 2009[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ludwig von Mises Institute, November 15, 2006
  126. ^ Man, Economy, and State, Chapter 7 – Conclusion: Economics and Public Policy Eylül 14, 2014[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ludwig Von Mises Institute.