İçeriğe atla

Apollo 16: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
YBot (mesaj | katkılar)
Otorite kontrolü şablonu eklendi
CRea80 (mesaj | katkılar)
Genel düzenleme + bilgi kutusu + kaynaklar + şablonlar + kategoriler
1. satır: 1. satır:
{{Uzay uçuşu bilgi kutusu
{{Koordinat|8|58|22.84|S|15|30|0.68|E|type:landmark_globe:moon|display=title}}
| uçuş_adı = Apollo 16
[[Dosya:Apollo-16-LOGO.png|küçükresim|150px]]
| resim = John W. Young on the Moon.jpg
'''Apollo 16''', ABD'nin Apollo Uzay Programı'na ait görevlerinden birinin adıdır. 16 Nisan 1972 tarihinde gerçekleşen bu yolculuğun ekibi, [[John Young]], [[Thomas Mattingly]] ve [[Charles Duke]]'den oluşuyordu. ''Orion'' adlı [[Ay Örümceği]] ile birlikte ekip yüzeye inmiştir.
| açıklama = [[John W. Young|John Young]], Ay yüzeyinde zıplarken [[Amerika Birleşik Devletleri bayrağı|ABD bayrağını selamlıyor]]. Arka planda [[Ay modülü|Apollo Ay Modülü]] ''Orion'' ve [[Ay taşıtı]] görünüyor.
| logo = Apollo-16-LOGO.png

| görev_türü = Mürettebatlı Ay inişi (J)<ref name="Orloff2006" />
| uygulayıcı = [[NASA]]
| COSPAR_kimliği = {{Madde işaretsiz liste
|CSM: 1972-031A<ref name="Orloff2006" />
|LM: 1972-031C<ref name="Orloff2006" />
}}
| SATCAT = {{Madde işaretsiz liste
|CSM: 6000<ref name="Orloff2006" />
|LM: 6005<ref name="Orloff2006" />
}}
| görev_süresi = 11 gün, 1 saat, 51 dakika, 5 saniye<ref name="Orloff2006" />

| uzay_mekiği = {{Madde işaretsiz liste
||[[Hizmet modülü|Apollo CSM]]-113<ref name="Orloff2006" />
|[[Ay modülü|Apollo LM]]-11<ref name="Orloff2006" />
}}
| üretici = {{Madde işaretsiz liste
|CSM: [[North American Aviation|North American Rockwell]]<ref name="Orloff2006" />
|LM: [[Grumman]]<ref name="Orloff2006" />
}}
| yakıtlı_ağırlık = {{convert|116314|lb|kg|order=flip}}<ref name="Orloff2006" />
| iniş_ağırlığı = {{convert|11995|lb|kg|order=flip}}<ref name="Orloff2006" />

| fırlatma_tarihi = {{Başlangıç tarihi|16 Nisan 1972, 17:54:00|timezone=yes}}&nbsp;UTC
| roket = [[Saturn V]] SA-511
| fırlatma_yeri = [[Kennedy Uzay Merkezi|Kennedy]] [[Kennedy Uzay Merkezi Kalkış Kompleksi 39|LC-39]]A

| iniş_tarihi = {{Bitiş tarihi|27 Nisan 1972, 19:45:05|timezone=yes}}&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
| iniş_yeri = Güney Pasifik Okyanusu<br />{{coord|0|43|S|156|13|W|type:event|name=Apollo 16 denize iniş}}<ref name="Orloff2006" />
| kurtaran = USS ''Ticonderoga'' (CV-14)
| gezegenler_arası =
{{Uzay uçuşu bilgi kutusu/GA
|tip = yörünge_aracı
|nesne = [[Ay]]
|bileşen = [[Komuta Modülü|Apollo Komuta]] ve [[Hizmet Modülü]]
|yörüngeler = 64<ref name="Orloff2006" /><ref name="nasa" />
|varış_tarihi = 19 Nisan 1972, 20:22:27&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
|kalkış_tarihi = 25 Nisan 1972, 02:15:33&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
}}
{{Uzay uçuşu bilgi kutusu/GA
|tip = uzay_aracı
|nesne = [[Ay]]
|bileşen = Ay Modülü (LM)
|varış_tarihi = 21 Nisan 1972, 02:23:35&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
|kalkış_tarihi = 24 Nisan 1972, 01:25:47&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
|yer = Dekart Platosu<br />{{Nowrap|{{coord|8.97301|S|15.50019|E|type:landmark_globe:moon}}}}<ref name="Orloff2006" />
|örnek_ağırlığı = {{convert|95,71|kg|lb}}<ref name="Orloff2006" />
|yüzey_EVA = 3
|yüzey_EVA_süresi = {{Madde işaretsiz liste
|Toplam: 20&nbsp;saat 14&nbsp;dakika 14&nbsp;saniye
|<small>Birinci: 7&nbsp;saat 11&nbsp;dakika 2&nbsp;saniye</small><ref name="Orloff2006" />
|<small>İkinci: 7&nbsp;saat 23&nbsp;dakikan 09&nbsp;saniye</small><ref name="Orloff2006" />
|<small>Üçüncü: 5&nbsp;saat 40&nbsp;dakika 3&nbsp;saniye</small><ref name="Orloff2006" />
}}
}}
{{Uzay uçuşu bilgi kutusu/GA
|tip = araştırma_aracı
|nesne = [[Ay]]
|mesafe = {{convert|26,7|km|sp=us}}<ref name="Orloff2006" />
|bileşen =
}}

| yük_öğeleri = {{Madde işaretsiz liste
|[[Hizmet Modülü|Bilimsel Alet Modülü]] (SIM)
|[[Ay taşıtı]] (LRV)
}}
| kargo_ağırlığı = {{Madde işaretsiz liste
|SIM:
|LRV: {{convert|463|lb|kg|order=flip}}
}}
| aletler =

| docking =
| kenetlenme = {{Uzay uçuşu bilgi kutusu/Kenetlenme
| kenetlenme_hedefi = LM
| kenetlenme_tipi = kenetlenme
| kenetlenme_tarihi = 16 Nisan 1972, 21:15:53&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
| ayrılma_tarihi = 20 Nisan 1972, 18:07:31&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
| kenetlenme_süresi =
}}
{{Uzay uçuşu bilgi kutusu/Kenetlenme
| kenetlenme_hedefi = LM yükselme aşaması
| kenetlenme_tipi = kenetlenme
| kenetlenme_tarihi = 24 Nisan 1972, 03:35:18&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
| ayrılma_tarihi = 24 Nisan 1972, 20:54:12&nbsp;UTC<ref name="Orloff2006" />
| kenetlenme_süresi =
}}

| mürettebat_sayısı = 3
| mürettebat = {{Madde işaretsiz liste
|[[John W. Young]]
|[[Ken Mattingly|Thomas K. Mattingly II]]
|[[Charles Duke|Charles M. Duke Jr.]]
}}
| EVA_sayısı = 1 (ayberisi boşlukta)
| EVA_süresi = 1&nbsp;saat 23&nbsp;dakika 42&nbsp;saniye<br />
<small>Film kasetlerini almak için yapılan uzay yürüyüşü</small>
| çağrı_işareti = {{Madde işaretsiz liste
|CSM: ''Casper''
|LM: ''Orion''
}}
| mürettebat_fotoğrafı = Apollo 16 crew.jpg
| mürettebat_açıklama = (soldan sağa) [[Ken Mattingly|Mattingly]], [[John W. Young|Young]], [[Charles Duke|Duke]]

| önceki_uçuş = [[Apollo 15]]
| sonraki_uçuş = [[Apollo 17]]
| program = [[Apollo Projesi]]
}}
'''Apollo 16''' (16-27 Nisan 1972), [[NASA]] tarafından yönetilen Amerika Birleşik Devletleri [[Apollo Projesi|Apollo programındaki]] onuncu mürettebatlı ve sondan bir önceki [[İnsanlı Ay yolculukları|Ay inişini]] gerçekleştiren beşinci görevdi. Ay yüzeyinde uzun süre kalma, bilime odaklanma ve [[Ay taşıtı]]nın (LRV) kullanıldığı Apollo "J görevlerinin" ikincisiydi. İniş ve keşif, bazı bilim adamlarının volkanik hareketle oluşan bir alan olmasını beklediği için tercih edilmiş bir yer olan Dekart Platosu'na yapıldı, ancak durumun böyle olmadığı kanıtlandı.

Görev, Komutan [[John W. Young]], [[Ay modülü]] pilotu [[Charles Duke]] ve [[Komuta modülü]] pilotu [[Ken Mattingly]] tarafından gerçekleştirildi. 16 Nisan 1972'de [[Florida]]'daki [[Kennedy Uzay Merkezi]]'nden fırlatılan Apollo 16, Ay'a giderken bir dizi küçük aksaklık yaşadı. Bu sorunlar, uzay aracının ana motoruyla ilgili bir sorunla doruğa ulaştı ve NASA yöneticileri, sorunun üstesinden gelinebileceğine karar vermeden önce görevin iptal edilmesi ve Dünya'ya geri dönülmesini düşündükleri için [[Ay]]'a iniş altı saatlik bir gecikmeyle sonuçlandı. NASA, Ay'a inişe izin vermesine rağmen, astronotların planlanandan bir gün önce görevden dönmesini sağladı.

Young ve Duke, Ay yüzeyinde üç günün hemen altında 71 saat geçirdiler ve bu süre zarfında toplam 20 saat 14 dakika olmak üzere üç [[Uzay taşıtı dışı etkinlik|araç dışı aktivite]] (veya ay yürüyüşü) gerçekleştirdiler. İki astronot, Ay'da kullanılan ikinci ay taşıtını (LRV) toplam 26,7 kilometre boyunca sürdü. Young ve Duke, Apollo görevleri sırasında toplanan en büyük [[Ay taşı]] olan Big Muley de dahil olmak üzere, Dünya'ya getirmek için 95,8 kilogram ay numunesi topladılar. Bu süre zarfında Mattingly, komuta ve hizmet modülüyle (CSM) Ay yörüngesinde gözlemler yaptı, fotoğraflar çekti ve bilimsel aletleri çalıştırdı. Mattingly, 64 devir gerçekleştirerek 126 saat ay yörüngesinde kaldı.<ref name="Orloff2006" /> Young ve Duke, Ay yörüngesinde Mattingly'ye katıldıktan sonra, [[hizmet modülü]]nden (SM) bir tali uyduyu serbest bıraktılar. Dönüş yolculuğu sırasında Mattingly, hizmet modülünün dışındaki kameralardan film almak için bir saatlik bir uzay yürüyüşü gerçekleştirdi. Apollo 16, 27 Nisan 1972'de güvenli bir şekilde Dünya'ya döndü.

=== Mürettebat ===
{{Spaceflight crew
|terminology = Astronot
|references = <ref name="nasmcrew" />
|position1 = Komutan (CDR)
|crew1_up = [[John W. Young]]
|flights1_up = Dördüncü
|position2 = Komuta modülü pilotu (CMP)
|crew2_up = [[Ken Mattingly|Thomas K. Mattingly II]]
|flights2_up = İlk
|position3 = Ay modülü pilotu (LMP)
|crew3_up = [[Charles Duke|Charles M. Duke Jr.]]
|flights3_up = Tek
}}


== Galeri ==
== Galeri ==
10. satır: 141. satır:
</gallery>
</gallery>


== Kaynakça ==
{{Apollo}}
{{Kaynakça
{{uzay-taslak}}
|refs=


<ref name="nasa">{{cite web|date=8 Temmuz 2009|title=Apollo 16|access-date=18 Ekim 2021|url=https://www.nasa.gov/mission_pages/apollo/missions/apollo16.html|publisher=[[NASA]]}}</ref>

<ref name="Orloff2006">{{cite book |last1=Orloff |first1=Richard W. |last2=Harland |first2=David M. |title=Apollo: The Definitive Sourcebook |year=2006 |publisher=Praxis Publishing Company |location=Chichester, UK |isbn=978-0-387-30043-6 }}</ref>

<ref name="nasmcrew">{{cite web|title=Apollo 16 Crew|url=https://airandspace.si.edu/explore-and-learn/topics/apollo/apollo-program/landing-missions/apollo16-crew.cfm|work=The Apollo Program|publisher=National Air and Space Museum|access-date=15 Kasım 2020}}</ref>

}}

{{Apollo}}
{{Ay uzay araçları}}
{{Otorite kontrolü}}
{{Otorite kontrolü}}


[[Kategori:Apollo Projesi|16]]
[[Kategori:Apollo Projesi araçları|16]]
[[Kategori:1972'de Amerika Birleşik Devletleri]]
[[Kategori:1972'de Amerika Birleşik Devletleri]]

Sayfanın 17.36, 14 Ekim 2022 tarihindeki hâli

Apollo 16
John Young, Ay yüzeyinde zıplarken ABD bayrağını selamlıyor. Arka planda Apollo Ay Modülü Orion ve Ay taşıtı görünüyor.
Görev türüMürettebatlı Ay inişi (J)[1]
UygulayıcıNASA
COSPAR kimliği1972-031A Bunu Vikiveri'de düzenleyin
SATCAT no.
Görev süresi11 gün, 1 saat, 51 dakika, 5 saniye[1]
Uzay aracı özellikleri
Uzay aracı
Üretici
Fırlatma ağırlığı52.759 kilogram (116.314 lb)[1]
İniş ağırlığı5.441 kilogram (11.995 lb)[1]
Mürettebat
Mürettebat sayısı3
Üyeler
Çağrı işareti
  • CSM: Casper
  • LM: Orion
EVA sayısı1 (ayberisi boşlukta)
EVA süresi1 saat 23 dakika 42 saniye
Film kasetlerini almak için yapılan uzay yürüyüşü
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi16 Nisan 1972, 17:54:00 (16 Nisan 1972, 17:54:00) UTC
RoketSaturn V SA-511
Fırlatma yeriKennedy LC-39A
Görev sonu
KurtaranUSS Ticonderoga (CV-14)
İniş tarihi27 Nisan 1972, 19:45:05 (27 Nisan 1972, 19:45:05) UTC[1]
İniş yeriGüney Pasifik Okyanusu
0°43′G 156°13′B / 0.717°G 156.217°B / -0.717; -156.217 (Apollo 16 denize iniş)[1]
Ay yörünge aracı
Uzay aracı bileşeniApollo Komuta ve Hizmet Modülü
Yörüngeye yerleşme19 Nisan 1972, 20:22:27 UTC[1]
Yörüngeden ayrılma25 Nisan 1972, 02:15:33 UTC[1]
Yörünge sayısı64[1][2]
Ay uzay_aracı
Uzay aracı bileşeniAy Modülü (LM)
Geçersiz parametre21 Nisan 1972, 02:23:35 UTC[1]
"kalkış_tarihi" bu nitelikteki görevler için ayarlanmamalıdır24 Nisan 1972, 01:25:47 UTC[1]
"yer" uçuş görevleri için ayarlanmamalıdırDekart Platosu
8°58′23″S 15°30′01″E / 8.97301°G 15.50019°D / -8.97301; 15.50019[1]
Örnek ağırlığı95,71 kilogram (211,0 lb)[1]
Yüzey EVA'ları3
EVA süresi
  • Toplam: 20 saat 14 dakika 14 saniye
  • Birinci: 7 saat 11 dakika 2 saniye[1]
  • İkinci: 7 saat 23 dakikan 09 saniye[1]
  • Üçüncü: 5 saat 40 dakika 3 saniye[1]
Ay keşif aracı
Sürüş mesafesi26,7 kilometre (16,6 mi)[1]
LM ile Kenetlenme
Kenetlenme tarihi16 Nisan 1972, 21:15:53 UTC[1]
Ayrılma tarihi20 Nisan 1972, 18:07:31 UTC[1]
LM yükselme aşaması ile Kenetlenme
Kenetlenme tarihi24 Nisan 1972, 03:35:18 UTC[1]
Ayrılma tarihi24 Nisan 1972, 20:54:12 UTC[1]
Yük
Ağırlık
  • SIM:
  • LRV: 210 kilogram (463 lb)

(soldan sağa) Mattingly, Young, Duke 

Apollo 16 (16-27 Nisan 1972), NASA tarafından yönetilen Amerika Birleşik Devletleri Apollo programındaki onuncu mürettebatlı ve sondan bir önceki Ay inişini gerçekleştiren beşinci görevdi. Ay yüzeyinde uzun süre kalma, bilime odaklanma ve Ay taşıtının (LRV) kullanıldığı Apollo "J görevlerinin" ikincisiydi. İniş ve keşif, bazı bilim adamlarının volkanik hareketle oluşan bir alan olmasını beklediği için tercih edilmiş bir yer olan Dekart Platosu'na yapıldı, ancak durumun böyle olmadığı kanıtlandı.

Görev, Komutan John W. Young, Ay modülü pilotu Charles Duke ve Komuta modülü pilotu Ken Mattingly tarafından gerçekleştirildi. 16 Nisan 1972'de Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden fırlatılan Apollo 16, Ay'a giderken bir dizi küçük aksaklık yaşadı. Bu sorunlar, uzay aracının ana motoruyla ilgili bir sorunla doruğa ulaştı ve NASA yöneticileri, sorunun üstesinden gelinebileceğine karar vermeden önce görevin iptal edilmesi ve Dünya'ya geri dönülmesini düşündükleri için Ay'a iniş altı saatlik bir gecikmeyle sonuçlandı. NASA, Ay'a inişe izin vermesine rağmen, astronotların planlanandan bir gün önce görevden dönmesini sağladı.

Young ve Duke, Ay yüzeyinde üç günün hemen altında 71 saat geçirdiler ve bu süre zarfında toplam 20 saat 14 dakika olmak üzere üç araç dışı aktivite (veya ay yürüyüşü) gerçekleştirdiler. İki astronot, Ay'da kullanılan ikinci ay taşıtını (LRV) toplam 26,7 kilometre boyunca sürdü. Young ve Duke, Apollo görevleri sırasında toplanan en büyük Ay taşı olan Big Muley de dahil olmak üzere, Dünya'ya getirmek için 95,8 kilogram ay numunesi topladılar. Bu süre zarfında Mattingly, komuta ve hizmet modülüyle (CSM) Ay yörüngesinde gözlemler yaptı, fotoğraflar çekti ve bilimsel aletleri çalıştırdı. Mattingly, 64 devir gerçekleştirerek 126 saat ay yörüngesinde kaldı.[1] Young ve Duke, Ay yörüngesinde Mattingly'ye katıldıktan sonra, hizmet modülünden (SM) bir tali uyduyu serbest bıraktılar. Dönüş yolculuğu sırasında Mattingly, hizmet modülünün dışındaki kameralardan film almak için bir saatlik bir uzay yürüyüşü gerçekleştirdi. Apollo 16, 27 Nisan 1972'de güvenli bir şekilde Dünya'ya döndü.

Mürettebat

Mevki[3] Astronot
Komutan (CDR) John W. Young
Dördüncü uzay uçuşu
Komuta modülü pilotu (CMP) Thomas K. Mattingly II
İlk uzay uçuşu
Ay modülü pilotu (LMP) Charles M. Duke Jr.
Tek uzay uçuşu

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab Orloff, Richard W.; Harland, David M. (2006). Apollo: The Definitive Sourcebook. Chichester, UK: Praxis Publishing Company. ISBN 978-0-387-30043-6. 
  2. ^ "Apollo 16". NASA. 8 Temmuz 2009. Erişim tarihi: 18 Ekim 2021. 
  3. ^ "Apollo 16 Crew". The Apollo Program. National Air and Space Museum. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.